يار مهربان، گمشده اي در هياهوي زمان

به گزارش ايرنا، كتاب همان يار قديمي و مهرباني است كه توصيف آن به زبان عباس يميني شريف به زيبايي آورده شده است، سروده اي دلنشين كه هر اهل معرفتي با شنيدن آن به سمت خواندن كتاب كشيده مي شود.
گويا همين ديروز بود كه كودكان زير لب شعر من يار مهربانم، دانا و خوش بيانم، گويم سخن فراوان با آنكه بي زبانم را زير لب زمزمه مي كردند و از داشتن چنين ياري به شادي و پايكوبي مي پرداختند اما اكنون از آن همه شور و شوق عاشقانه در كودكان و مشتاقان كتاب كه اين يارمهربان جزيي از زندگيشان بود، به چشم نمي خورد.
ورود ابزارهاي جديد چون تلفن همراه، اينترنت، انواع كنسول هاي بازي و سرگرم كننده و ساير تجهيزات و ادوات ارتباطي و رسانه اي سبب دور كرده كودكان، نوجوانان و جوانان امروزي را از اين منبع مهم روحي (كتاب) شده است.
توجه و علاقه ايرانيان به كتاب و كتابخواني امري نيست كه به امروز ختم شده باشد سابقه ي كهن فرهنگ و تمدن مردمان سرزمينمان در كنار بسياري از دانشمندان و شاعران گواهي بر اين ادعا است، همين امر خود آميختگي مردم را به كتاب و مطالعه نشان مي دهد.

**عوامل و مشكلات
امير حسين قنبري يكي از دانشجويان رشته برق در گفت وگو با خبرنگار ايرنا به صراحت بيان كرد: علاقه اي به خواندن كتاب ندارم خواندن كتاب هاي درسي و جزوات به اندازه كافي مرا بي ميل كرده و خواندن همان ها نيز از روي اجبار و براي پاس شدن است.
وي كه در حال بازي با گوشي همراه خود بود افزود: فضاي مجازي براي من بسيار جذاب تر از خواندن يك كتاب است به گونه اي كه بيشتر وقت خود را در فضاي مجازي مي گذرانم و لذت مي برم.
وي در حالي كه لبخندي بر لب داشت گفت: قيمت برخي كتاب ها آنقدر گران است كه با آن هزينه مي توانم بسته اينترنت يكساله خريداري كنم.
محمد ساراني يكي ديگر از دانشجويان رشته برق كه هنوز ارتباط خود را با كتاب حفظ كرده است اظهار داشت: بنده علاقه بسياري به خواندن كتاب دارم و بيشترين هزينه خود را در ماه به خريدن كتاب و مجله اختصاص مي دهم.
وي اظهار داشت: حداقل يك ساعت در روز مطالعه مي كنم كه به نظر خودم حجم كمي از مطالعه است.
از وي درباره ارتباطش با فضاي مجازي پرسيدم، اظهار داشت: از فضاي مجازي نيز استفاده مي كنم اما به صورت متعارف، به اعتقاد من درست استفاده كردن از اين فضا مي تواند موجب ارتقا دانش و سواد افراد شود.
كارشناسان معتقدند كه امروزه فضاي مجازي به رقيبي خطرناك براي كتاب و كتابخواني تبديل شده است هرچند كتاب هاي مجازي و نرم افزار هاي مطالعه كتاب از طريق گوشي و لپ تاپ در بازار موجود است اما جذابيت برخي برنامه هاي مجازي افراد را كمتر به سمت مطالعه از اين طريق سوق مي دهد.
اگر از مشكلات فضاي مجازي و دستگاههاي الكترونيك بگذريم مشكلات ديگري از قبيل گراني كتاب، نبود فرهنگ مطالعه، عدم توجه ارگان ها به موضوع كتاب، دشواري تاليف كتاب، نبود صرفه اقتصادي، محتويات گنگ و سردرگم كننده برخي كتب، عدم ساده نويسي و قابل فهم بودن و مانند آن نيز از ديگر عواملي است كه هر روز ما را از كتاب دور تر مي كند.
امين رخشاني يكي از نويسندگان كتب ادبي نبود فرهنگ مطالعه را يكي از دلايل پايين آمدن سطح مطالعه در جامعه عنوان كرد و ادامه داد: كم توجهي به فرهنگ سازي و زمينه سازي مناسب در بستر مدارس، دانشگاه ها و مراكز رسانه اي به عنوان محور اصلي حوزه فرهنگي از جمله مشكلات در حوزه كتاب و كتابخواني است.
وي اظهار داشت: توجه به كتاب و كتاب خواني در مدارس با ايجاد فضاي مناسب و جذاب كه به علاقه مندي دانش آموز بي انجامد بسيار مهم است.
اين نويسنده زاهداني افزود: اين امر علاوه بر اينكه باعث پيشرفت درسي دانش آموزان مي شود در ارتقاي دانش اجتماعي دانش اموزان نيز نقش افرين است.
رخشاني نقش رسانه ها را در اين امر بسيار پر رنگ دانست و تصريح كرد: رسانه ها به عنوان اشاعه گر جبهه روشن بييني مي توانند با تهيه برنامه هاي سرگرم كننده در تمام گروه هاي سني به ويژه كودكان و نوجوانان در اين امر كمك كننده باشند.
ذبيح الله سوري كارشناس تربيتي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: هيچ ابزار فرهنگي به اندازه كتاب نمي تواند در پرورش فكري انسانها تاثير گذار باشد.
وي اظهار داشت: كتاب نيز مانند ساير اقلام مصرفي بايد در سبد غذايي خانواده ها قرار گيرد، غذايي روحي كه عدم توجه به آن مشكلات بسياري را به وجود مي آورد.
وي تصريح كرد: دوري خانواده از بيان كتاب هاي قصه و داستان براي كودكان و نقش اين داستان ها به ويژه كتب حماسي جذاب در رشد باور ميهني كودكان بسيار مهم است.
سوري بيان كرد: متاسفانه رواج ابزارهاي الكترونيكي با محتواي بازي هاي مهيج در خانواده و سرگرم كردن كودكان با اين ابزار نقش كتاب را در خانواده بسيار كم رنگ كرده است.
وي گفت: كودكاني كه از سن دو يا سه سالگي به موبايل و بازي هاي مهيج آن عادت كرده باشند به سختي مي توان كتاب و مطالعه را جايگزين اين ابزار ها كرد كه در اين باره خانواده و نظام آموزش و پرورش نقش و مسئوليت سنگيني بر عهده دارند.

** نقش و جايگاه كتاب درميان مردم استان
با توجه به اينكه استان سيستان وبلوچستان به ويژه شهر زاهدان به عنوان مركز علمي دانشگاهي در كشور شناخته مي شود جايگاه مطالعه در بين اين مردم بسيار مهم است.
از جمله كتاب هايي كه در اين منطقه مورد علاقه اكثريت مردم است كتاب هايي با محتويات حماسي چون شاهنامه است كه محافل گرم خانوادگي ميعادگاه قصه گويي و شعر خواني بزرگان خانواده است.
هر چند امروزه ورود فضاي مجازي و برخي مشكلات فرهنگي مانند آن باعث كم رنگ شدن ميزان مطالعه شده اما هستند شيفتگاني كه كتاب را باز هم همدم و يار خود مي دانند.
سرپرست نهاد كتابخانه هاي عمومي سيستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ايرنا اظهار داشت: افزون بر 300 ويژه برنامه فرهنگي در بيست و ششمين دوره هفته كتاب جمهوري اسلامي( از 24 آبان تا يكم آذرماه) در كتابخانه هاي عمومي اين استان در حال برگزاري است.
حامد زارعي تصريح كرد:به مناسبت هفته كتاب و كتاب خواني 112نشست كتابخوان شامل 11نشست تخصصي، 53 نشست كتابخانه اي و 48 نشست مدرسه اي با همكاري كتابداران و مدارس سيستان و بلوچستان برگزار مي شود.
سرپرست نهاد كتابخانه هاي عمومي سيستان و بلوچستان رونمايي از 6 عنوان كتاب، برگزاري 12 نشست نقد كتاب با حضور نويسندگان و اجراي بيش از 15 رقابت كتابخواني در سطح استان را از ديگر برنامه هاي اين هفته ذكر كرد.
وي بازديد از كتابخانه ها، حضور كتابداران در مدارس، برپايي نمايشگاههاي كتاب، برگزاري نشست هاي قصه گويي، شاهنامه خواني، نقد كتاب، معرفي كتاب در راديو شهري، عضويت رايگان در تمام كتابخانه هاي عمومي و تقدير از منتخبان فعال در حوزه كتاب، كتابخواني و كتابداران سيستان و بلوچستان را از ديگر برنامه هاي اين هفته عنوان كرد.
به گزارش ايرنا، در حال حاضر 33 هزار نفر در 73 كتابخانه استان عضو هستند.
از 73 كتابخانه موجود در سيستان و بلوچستان 60 باب آن متعلق به نهاد كتابخانه هاي عمومي و 13 باب آن مشاركتي است.
حسين مسگراني مدير كل فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز يكي از عمده مشكلات موجود در حوزه كتاب و كتابخواني را وجود كتابهاي قديمي در كتابخانه هاي عنوان كرد و از عموم مردم به ويژه خيران و علاقه مندان به كتاب درخواست كرد با اهداي كتاب هاي جديد به كتابخانه هاي استان زمينه حضور كودكان، جوانان و نوجوانان را به اين مكانهاي فرهنگي فراهم كنند.
9914 **6081