نمايشگاه كتاب ساري و قورباغه هايي كه قورت داده نمي شود

به گزارش خبرنگار ايرنا، نمايشگاه كتاب ساري، بيست و هفتم آبان ماه در مجتمع فرهنگي هنري اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي مازندران آغاز به كار كرد و سوم آذر پايان مي يابد، نمايشگاهي كه بر اساس اعلام مسئولان 60 ناشر را در 37 غرفه گرد هم آورده تا به ارتقاي فرهنگ مطالعه و توجه به كتاب، كمك كنند.
نامناسب بودن محل نمايشگاه كتاب در ساري موضوعي تكراري است كه عمري چندين ساله دارد و اگرچه اين مساله نخ نما شده باشد، اما همچنان باقي است.
سالن مجتمع فرهنگي اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي مازندران كه هر ساله از ناشران براي برگزاري نمايشگاه هفته كتاب ميزباني مي كند، سالني در شان برگزاري نمايشگاه كتاب بويژه نمايشگاهي كه بازديد كننده دانش آموزي به صورت سازماندهي شده دارد، نيست.
در طول برگزاري اين نمايشگاه هر روز به صورت زمان بندي دانش آموزان از مدارس مختلف براي بازديد نمايشگاه دعوت شدند بدون اين كه به گنجايش سالن از يك سو و اهميت متناسب بودن كتاب هاي عرضه شده براي دانش آموزان توجه كافي شود.
گاهي حضور انبوه دانش آموزان در نمايشگاه به گونه اي بود كه نه صدا به صدا مي رسيد و نه جايي براي سوزن انداختن در داخل سالن بود ضمن اين كه براي ورود به سالن كتاب هم كه طبقه همكف اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي واقع است بايد صف تشكيل مي شد.
كشاندن روزانه صدها دانش آموز به محل نمايشگاه بدون كمترين امكانات مناسب جنبي براي اين جمعيت اعم از سرويس بهداشتي يا غرفه هاي عرضه مواد غذايي و سرگرمي براي كودكان شايد قابل انتقادترين بخش برنامه براي برپايي چنين نمايشگاهي آن هم در هفته كتاب است.
بسياري از دانش آموزاني كه امسال از نمايشگاه كتاب ساري بازديد كردند، نخستين تجربه اشان از حضور در چنين رويداد فرهنگي بوده است، تجربه اي كه نه تنها براي آنان خاطره سازي مثبت به دنبال نداشته است ، بلكه اولين تصوير واقعي از نمايشگاه كتاب را مخدوش دريافت كرده اند.
هدف از برنامه ريزي براي بازديد دانش آموزان از نمايشگاه كتاب اين است كه تا آنان با اين محيط فرهنگي ، تازه هاي كتاب ، چگونه پيدا كردن كتاب ، چگونگي نشر كتاب و اطلاعات مشابه ديگر دست يابند ولي آنچه اتفاق مي افتد اين است كه بچه ها فقط شلوغ مي كنند و غرفه دار هم مي داند اينها مشتري نيستند.
چنانچه هدف از بازديدهاي اينچنيني، علاقه مند كردن بچه ها به كتاب و كتابخواني باشد بايد بگوييم شيوه مناسبي نيست چون دانش آموزان به سرعت مي آيند و مي روند و فرصت تردد در نمايشگاه بسيار اندك است .
چه بهتر است مدارس، موارد تشويقي را براي دانش آموزاني درنظر گيرند كه با خانواده خود از نمايشگاه كتاب بازديد كرده و ضمن اينكه كتابي خريده، آن كتاب را خلاصه نويسي كند تا مطمئن شوند دانش آموز كتاب را مطالعه كرده است و همچنين از محتواي كتاب، با دانش آموز صحبت كنند و كودك و نوجوان بداند توجه به كتاب، صرف حضور چند دقيقه اي در يك نمايشگاه كتاب و دويدن در بين غرفه ها نيست.
** رفع تكليف
هفته كتاب در ايران از سال 72 در حال برگزاري است و به عبارتي در يك چهارم قرن گذشته همواره برپايي نمايشگاه كتاب در اين هفته از مهم ترين برنامه ها بوده است، برنامه اي كه به نظر مي رسد هر چه از مبدا فاصله مي گيرد به خاطر نبود نوآوري در برنامه ريزي و مشكلات اقتصادي متنوع ديگر بيشتر به يك برنامه رفع تكليفي شباهت پيدا كرده است.
شايد يك علت مهم برنامه ريزي بازديد دانش آموزان از نمايشگاههاي كتاب نيز همين تكرار مكررات هر ساله باشد كه سبب شده تا بسياري از شهروندان يك تجربه حضور در اين رويداد را براي يك عمر كافي بدانند.
البته تكرار مكررات را مي توان در بيشتر عناوين كتاب هاي عرضه شده در نمايشگاه هم مشاهده كرد به گونه اي كه هر مخاطب با يك بار دور زدن در نمايشگاه كتاب ساري، به سرعت در مي يابد سطح برگزاري نمايشگاه بسيار نازل است، كتاب مورد نظر را پيدا نخواهد كرد چون كتاب ها همان است كه هر سال عرضه مي شود، مانند؛ ' پنيرهايي كه جابه جا شده اند ' ، ' قورباغه هايي كه بايد قورت داده شوند ' ، ' كلوچه اي كه آدم را خوشبخت مي كند ' ، ' قدرت جذب ' ، ' قدرت فكر ' ، ' آشپزي زيبا ' ، ' طب سنتي ' ، ' كليات تعبير خواب ' ، ' چهار فصل ازدواج ' و غيره .
حسين سليري از بازديد كنندگان نمايشگاه كتاب ساري در باره كمي ها و كاستي ها اين نمايشگاه به خبرنگار ايرنا گفت: اگر چه موقعيت مكاني محل برگزاري نمايشگاه كتاب به خاطر قرار گرفتن در بافت اصلي شهر مناسب است، ولي به خاطر فضاي كوچك نسبت به جمعيت مركز استان پاسخگو نيست.
وي با بيان اينكه اين نمايشگاه قدرت جذب مخاطب ندارد، افزود: در غرفه هاي مختلف، كتاب هاي تكراري وجود دارد و ترجمه هاي مختلف از يك كتاب، مخاطب را به اشتباه مي اندازد و در نهايت منجر به اين مي شود كه كتاب نخرد.
سليري با اشاره به اينكه نمايشگاه هاي كتاب بهتر است به شكل تخصصي برگزار شوند تا مخاطب از گشتن در نمايشگاه خسته نشود، گفت: اينجا در غرفه هاي مختلف، چنين چيزي نمي بينيم و تخصصي نبودن نمايشگاه، نقصي است كه بر آن وارد است و از اين جهت نمي توان نمره خوبي به اين نمايشگاه داد هرچند كه نفس برگزاري نمايشگاه كتاب داراي ارزش است.
اين بازديد كننده از نمايشگاه كتاب ساري، گفت: نبايد به كتاب فقط نگاه تجاري داشت بلكه براي نسلي كه اهل مطالعه است اين نمايشگاه بايد تخصصي تر برگزار شود.
وي يادآور شد: نبايد با كتاب مانند كالا برخورد كنيم چرا كه اساس ضعف و زوال يك ملت، اين است كه كتاب را به شكل كالا ببيند.
** گلايه از فروش كم
مهناز اسدي يكي از غرفه داران در نمايشگاه كتاب ساري هم از فروش كم نمايشگاه با وجود بازديد هزاران دانش آموز از آن انتقاد كرد و به خبرنگار ايرنا گفت: تبليغات گسترده اي براي برگزاري نمايشگاه كتاب، انجام نشده و اين مساله منجر به كاهش فروش نمايشگاهي شده است.
وي با اشاره به استقبال مخاطبان از كتاب كودك، افزود: قدرت خريد مردم كاهش يافته و بايد تخفيف هاي بيشتري براي نمايشگاه كتاب در نظر گرفت تا مشوقي براي حضور خانواده باشد.
دانيال آب روش، مسئول غرفه انتشارات شلفين هم به خبرنگار ايرنا گفت: استقبال از نمايشگاه و ميزان فروش كتاب، در سطح متوسط رو به ضعيف قرار دارد.
وي با بيان اينكه شايد حضور دانش آموزان براي غرفه هايي كه كتاب كودك ارائه مي كنند فرصت خوبي باشد اما براي ساير غرفه ها فرصت نيست، افزود: چون اغلب نمي دانند چه كتابي بخرند و براي خريد كتاب بايد با بزرگ تر ها به نمايشگاه بيايند.
اين غرفه دار هم ميزان تبليغات براي برگزاري نمايشگاه كتاب را مناسب ندانست و گفت: حتي ورودي اين نمايشگاه به گونه اي نيست كه مخاطب جذب كند.
آب روش ميزان تبليغات و محل برگزاري نمايشگاه را عامل مهم در افزايش بازديد مخاطبان عنوان كرد و افزود: در اين نمايشگاه اغلب غرفه ها، كتاب هاي حوزه هاي مختلف را ارائه كرده اند و نمايشگاه شكل تخصصي ندارد بهتر است به جنبه تخصصي نمايشگاه توجه شود تا همه گروه ها بتوانند نياز خود را از آن تامين كنند.
** دست خالي ارشاد در انتخاب محل
رئيس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي شهرستان ساري هم كه متولي برگزاري نمايشگاه هفته كتاب اين شهرستان است در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با پذيرش نامناسب بودن مكان برپايي نمايشگاه ، گفت: مي دانيم كه مشكل محل برگزاري نمايشگاه كتاب در مركز استان وجود دارد و فضاي ديگري براي برگزاري نمايشگاه نداريم.
حميدرضا عشريه با اشاره به اينكه اين نمايشگاه شهرستاني بوده و در بضاعت شهرستان برگزار مي شود، افزود: در بسياري از استان ها يك نفر غرفه اي دائر كرده و به فروش كتاب مي پردازد در حالي كه در نمايشگاه كتاب ساري با هدف تقويت ناشران 37 غرفه داريم و ناشران مختلفي حضور دارند و اين بهترين شرايطي بود كه توانستيم ايجاد كنيم.
وي در باره محتواي كتاب هاي ارائه شده در نمايشگاه هم گفت: ارزيابي ما اين است كه كتاب هاي متنوعي در اين نمايشگاه عرضه شده و نياز مخاطب را تامين مي كند.
عشريه افزود: مهم ترين و پركارترين ناشران ما در سطح استان و شهرستان در آستانه ورشكستگي قرار دارند و با شرايط اقتصادي امروز، متضرر شده اند و ما در قالب برگزاري نمايشگاه كتاب و دعوت از اين ناشران، درصدد هستيم بخشي از اين مشكلات كاهش يابد.
اين مسئول در باره بازديد دانش آموزان از نمايشگاه كتاب هم اظهار داشت: هدف از بازديدهاي اينچنيني، آشنايي دانش آموزان با محيط نمايشگاه كتاب است و روزانه گروه هاي مختلف دانش آموز از مدارس سطح شهرستان ساري از نمايشگاه كتاب بازديد مي كنند و حداقل يك ساعت در نمايشگاه كتاب حضور دارند.
وي افزود: اينترنت و فضاي مجازي باعث شده خريد كتاب كاهش يابد اما اين دانش آموزان پس از بازديد از نمايشگاه كتاب، خانواده را مجاب به حضور در نمايشگاه كرده و دوباره به نمايشگاه مي آيند.
اگر چه مي دانيم مطالعه وضعيت خوبي در كشور ندارد و شايد از برنامه هاي فرهنگي در حال انقراض است و نفس هاي آخر را مي كشد، اما واقعيت اين است كه اين شيوه هاي برگزاري نمايشگاه و جذب مخاطب، عمر كتابخواني را طولاني نمي كند و تنها به زجرش اضافه خواهد كرد.
9927/1654