خشم ریاض از توسعه مناسبات آنكارا - دوحه

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، در چارچوب این نشست وزرای امور خارجه دو كشور تفاهم نامه آموزش و همكاری در بخش جنگ الكترونیك و تفاهم نامه مبادله كاركنان نیروهای مسلح را امضا كردند.
رجب طیب اردوغان رییس جمهوری تركیه در این نشست، تركیه و قطر را 'دوست دوران سخت' خواند و گفت: در چنین دوره ای كه چهل و پنجمین سالگرد تاسیس روابط دیپلماتیك خود را جشن می گیریم، به سطح روابط همكاری خود افتخار می كنیم.
وی بیان كرد: مردم تركیه برای رفع محاصره و تحریم علیه برادران قطری خود بسیار تلاش كردند و قطر نیز در جریان كودتای 15 جولای 2016 یكی از كشورهایی بود كه از تركیه بسیار حمایت كرد.
تركیه و قطر در سال 2015 اجرای موافقت نامه همكاری مشترك در زمینه های آموزش نظامی دو كشور را كه در سال 2001 به امضای مقامات عالی دو كشور رسیده بود، آغاز كردند و بر این اساس موافقتنامه استقرار پایگاه نظامیان تركیه در قطر در سال 2016 قابلیت اجرایی پیدا كرد.
با این حال روابط نظامی تركیه و قطر پس از بحران خلیج فارس و قطع رابطه عربستان، امارات، بحرین و مصر با دوحه، وارد مرحله جدیدی شد به طوری كه تركیه پس از تحریم قطر نخستین پایگاه نظامی خارجی خود را در شهر دوحه پایتخت این كشور تاسیس كرد.
دو كشور در سال 2015 برای ایجاد پایگاه نظامی تركیه در قطر به توافق رسیدند و تركیه پس از ایجاد این پایگاه نیروی نظامی به قطر اعزام كرد و در حال حاضر نزدیك به 6 هزار نیروی مسلح در این پایگاه دارد.
كشورهای عربستان، امارات، بحرین و مصر از 5 ژوئن 2017 ( 15 خرداد 96) با متهم كردن دوحه به حمایت از تروریسم كلیه روابط خود با این كشور را قطع كردند و مرزهای زمینی، دریایی و هوایی با قطر را هم بستند ولی تركیه با اعلام حمایت سیاسی و پشتیبانی استقرار نیروی نظامی، روابط خود را با قطر توسعه داد.
كشورهای تحریم كننده 13 شرط از جمله بسته شدن پایگاه نظامی تركیه در قطر، توقف همكاری نظامی آنكارا با دوحه را برای از سرگیری روابط با قطر تعیین كردند ولی این شروط از سوی مقامات قطری بدون پاسخ ماند و در واقع رد شد.
اردوغان رئیس جمهوری تركیه نیز یك سال پیش درخواست كشورهای محاصره كننده قطر مبنی بر لزوم بسته شدن فوری پایگاه تركیه و توقف هر گونه همكاری نظامی میان آنكارا و دوحه را 'درخواستی زشت و ناصحیح' و آن را به مثابه دخالت در روابط دو جانبه میان قطر و تركیه خواند.
'خالد العطیه' معاون نخست وزیر و وزیر دفاع قطر حدود یك ماه پیش از تركیه دیدار كرد و در پی آن سازمان صنایع دفاعی تركیه موسوم به 'آسلسان' در بیانیه ای اعلام كرد كه در چارچوب توسعه همكاری نظامی دو جانبه با قطر، شركت صنایع دفاعی مشترك با دوحه تاسیس شده است.
رسانه های تركیه هدف از این همكاری ها را تولید سامانه های فرماندهی و كنترل، دوربین های حرارتی و دید در شب، سامانه های رمزگذاری و كنترل از راه دور اعلام كردند.
دو كشور همچنین در اوایل تابستان سال گذشته با مشاركت نظامیان ترك مستقر در قطر تمرین های مشترك نظامی برگزار و در این مدت نظامیان قطری نیز در چندین رزمایش داخلی و بین المللی در خاك تركیه مشاركت كردند.
دو طرف همچنین در تابستان سال جاری در خصوص فروش پهپادهای تولید تركیه به توافق رسیدند ولی هنوز در خصوص زمان و تعداد واگذاری این پهپادها خبری اعلام نشده است.
رئیس جمهوری تركیه و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر روز گذشته پیش از برگزاری چهارمین نشست عالی كمیته راهبردی تركیه - قطر در شهر استانبول در خصوص روابط دو جانبه، تحولات منطقه و تحریم قطر با یكدیگر دیدار و مذاكره كردند.
رسانه ها جزئیات بیشتری از این دیدار منتشر نكردند.
حدود سه ماه پیش نیز تركیه و قطر چندین موافقتنامه اقتصادی با هدف فراهم كردن زمینه تجارت و مبادلات پولی آزاد میان دو كشور، تامین ارزان گاز، نفت و فرآورده های نفتی و كاهش هزینه های تولید این فرآورده ها امضا كردند.
تركیه در نیمه نخست سال جاری میلادی 611 میلیون دلار كالا به قطر صادر كرد و واردات تركیه از قطر نیز در این مدت به 195 میلیون دلار رسید.
قطر كه متحد اصلی آنكارا در میان كشورهای عربی محسوب می شود، عمیق ترین روابط سیاسی، اقتصادی و نظامی را با تركیه دارد به طوری كه شركت های پیمانكاری تركیه اجرای 137 طرح به ارزش 14 میلیارد و 800میلیون دلار را در قطر بر عهده گرفته اند.
حدود سه ماه پیش نیز در اوج بحران ارزی تركیه امیر قطر پیشنهاد داد كه حاضر است برای تقویت پول ملی و اقتصاد تركیه، 15 میلیارد دلار در تركیه سرمایه گذاری كند.
1.5 سال پیش هم زمانی كه برخی كشورهای عربی از جمله عربستان سعودی، با تحریم قطر، روابط خود را با دوحه قطع كردند، آنكارا فورا حمایت خود را از این كشور اعلام كرد و از آن زمان روابط دو طرف عمیق تر شد به طوری كه در نهایت منجر به فعال شدن نخستین پایگاه نظامی خارجی تركیه در خاك قطر شد.
روابط تركیه و قطر آن قدر عمیق شده كه حسادت آل سعود و مقامات امارات متحده عربی را برانگیخته است به طوری كه به نسبت عمیق تر شدن روابط آنكارا ـ دوحه، بر تیرگی روابط تركیه با عربستان و امارات متحده عربی افزوده شده است.
خاورم/1905/1436/