زاهدان – ايرنا- سيستان و بلوچستان در جنوب شرق ايران از جمله استان هاي مستعد براي قاچاق سوخت است چرا كه در همسايگي كشورهاي پاكستان و افغانستان قرار گرفته و نياز مبرم اين كشورها به انواع فرآورده هاي نفتي مرزهاي اين استان را به دالان انتقال سوخت تبديل كرده است.

به گزارش ايرنا اين روزها قاچاق انواع سوخت به يكي از مشكلات جدي كشور در مرزها تبديل شده است چرا كه سود كاذب حاصل از اختلاف ارزش پول داخلي و كشورهاي همسايه انگيزه اي دوچندان براي خروج سرمايه هاي ملي در قاچاقچيان ايجاد كرده است.
مردم اين استان هر از چند گاهي در تامين يكي از انواع سوخت به مشكل بر مي خورند و آنقدر درگير مشكل جديد مي شوند كه مشكل قبلي نه تنها حل نشده بلكه براي آنان عادي مي شود.
بعد از صف هاي طولاني و كلافه كننده بنزين و گازوييل در بهار و تابستان امسال نوبت به مشكل تامين نفت سفيد رسيد چرا كه با نوسانات نرخ ارز قاچاق اين فرآورده نفتي رونق گرفت. با شروع پاييز و سرماي هوا اكنون نوبت به صف هاي گاز رسيده است مشكلي كه همه ساله مردم شهرهاي سيستان و بلوچستان به ويژه در مركز اين استان آن را تجربه مي كنند اما امسال معضل قاچاق چاشني اين صف ها شده و مشكلات جديدي را ايجاد كرده است.
افزايش تقاضاي غيرمتعارف سيلندر گاز موضوعي است كه به عنوان علت اصلي كمياب شدن گاز مايع از سوي مسئولان مطرح مي شود موضوعي كه باز هم سرنخ آن در معضل قاچاق يافت مي شود.
علاوه بر قاچاق سيلندرهاي گاز مايع در مرزهاي اين استان افزايش تمايل به قاچاق نفت سفيد هم در اين زمينه دخيل است چرا كه اكثر شهروندان سهميه نفت سفيد خود را با قيمت حدود 20 برابر فروخته اند به اميد آنكه براي گرمايش منازل خود از گاز مايع استفاده كنند.
به گفته معاون برنامه ريزي و توسعه فرمانداري زاهدان مصرف روزانه گاز مايع در زاهدان 150 تن است اما در روزهاي اخير روزانه 200 تن گاز مايع توزيع مي شود با اين وجود باز هم مردم از صف هاي طولاني گاز دست خالي باز مي گردند.
تقاضا براي افزايش سهميه گاز مايع در مركز سيستان و بلوچستان پيشنهادي بود كه از سوي فرماندار اين شهرستان براي حل مشكل كمبود گاز به شركت ملي پخش فرآورده هاي نفتي كشور ارائه و موافقت شد اما تاكنون اين افزايش سهميه رخ نداده است كه به نظر مي رسد حتي با افزايش سهميه نيز اين مشكل حل نشود چرا كه چرخه توزيع سوخت معيوب است.
وقتي در كنار خريد و فروش قانوني انواع سوخت بازار سياه و قاچاقچيان نيز به راحتي فعاليت مي كنند چگونه مي توان با افزايش سهميه انتظار حل مشكل مردم را داشت. تا زماني كه بازاري براي خريد 700 تا 900 هزار توماني سهميه نفت سفيد وجود دارد چگونه مي توان از مردم انتظار داشت از سود 20 برابري حاصل از فروش سهميه نفت خود صرف نظر كنند؟
از طرفي آيا تا زماني كه بازار سياه خريد و فروش بنزين، نفت سفيد و گاز مايع در زاهدان و يا ديگر شهرهاي سيستان و بلوچستان وجود داشته باشد مي توان مصرف كننده واقعي را از دلالان و سودجويان تشخيص داد؟
به گفته رئيس انجمن حمايت از حقوق مصرف كنندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت سيستان و بلوچستان 70 درصد صف هاي گاز مايع در زاهدان را دلالان تشكيل مي دهند؛ كساني كه حاضرند ساعت ها در صف بايستند اما ده ها سيلندر را با نرخ مصوب 6 هزار و 300 تومان پر كنند از آن طرف همين سيلندرها را با قيمت هاي 18 و يا 20 هزار تومان به مردم بفروشند.
حضور اين افراد در صف هاي گاز سبب مي شود تا مصرف كننده واقعي كه براي گرفتن يك يا 2 سيلندر ساعت ها منتظر مانده از گاز بي بهره بماند و در نهايت مجبور به خريد گاز از همان بازار سياه شود.
جمع آوري بازار سياه فروش سوخت در سيستان و بلوچستان به مانند تومور سرطاني بدخيمي است كه مسئولان ترجيح مي دهند براي جلوگيري از پيامدهاي بعدي به آن دست نزنند چرا كه معتقدند وضعيت از اين هم بدتر خواهد شد.
در اين ميان دستگاه هاي متولي مديريت سوخت مانند شركت پخش فرآورده هاي نفتي زاهدان عملكرد خود را محدود به اقدامات و وظايف بي دردسر مي كنند و در شرايط بحراني حاضر به پاسخگويي در برابر مردم و رسانه ها نيستند.
در اين شرايط دستگاه هاي بالادستي مانند فرمانداري براي آرام كردن مردم و كنترل اوضاع اقدامات اورژانسي و كوتاه مدتي انجام مي دهند و متحمل هزينه هاي فراوان مي شوند اما تا زماني كه هم افزايي بين دستگاه هاي متولي ايجاد نشود يك دست صدا ندارد و بايد منتظر بحران در مقاطع زماني ديگر بود.
با وجود تكرار چندين باره مشكلات اين چنيني جاي اين سئوال باقي است كه مردم تا كي بايد تاوان برخي بي تدبيري ها و سوءمديريت ها را پرداخت كنند.

**حذف 12 هزار خانوار از چرخه مصرف نفت و گاز مايع
اين شرايط سخت تامين گاز مايع در زاهدان در حالي است كه با رسيدن خط لوله گاز به اين شهر بنا بر اعلام فرمانداري تاكنون 12 هزار خانوار از چرخه مصرف نفت سفيد و گاز مايع حذف شده اند اما مصرف اين فرآورده ها 10 درصد افزايش يافته است.
افزوده شدن آمار ازدواج هاي جديد، آمار طلاق و همچنين مهاجرت برخي افراد به زاهدان از جمله دلايلي است كه به گفته برخي مسئولان موجب اين افزايش مصرف شده است.
براساس آخرين آمار ارائه شده از سوي سرپرست شركت گاز سيستان و بلوچستان درباره وضعيت روند گازرساني در شهر زاهدان در مهرماه سالجاري از 110 هزار انشعاب و 140 هزار مشترك پيش بيني شده در اين شهر 11 هزار و 451 مشترك خانگي و 56 مشترك تجاري گاز دار شده اند.
همچنين طول شبكه گازرساني در شهر زاهدان هزار و 350 كيلومتر است كه تاكنون حدود 425 كيلومتر شبكه گذاري انجام كه از اين مقدار حدود 281 كيلومتر آن گاز دار شده است.
اين روند گازرساني در حالي است كه براساس برنامه اعلام شده در زمان افتتاح طرح گازرساني به زاهدان در اسفند 95 قرار بود پنج هزار اشتراك گاز در سال 95، 30 هزار اشتراك در سال 96، 30 هزار اشتراك در سال 97، 25 هزار اشتراك در سال 98 و 20 هزار اشتراك در سال 99 در سطح شهر زاهدان واگذار شود اما اكنون كه بيش از 9 ماه از سال 97 سپري شده است و طبق اين برنامه بايد حداقل 50 هزار اشتراك واگذار مي شد، تنها حدود 12 هزار خانوار از اين نعمت بهره مند شده اند.
به هر حال با وجود حذف 12 هزار خانوار از چرخه مصرف نفت سفيد و گاز مايع روزانه 200 تن گاز مايع در زاهدان توزيع مي شود اما باز هم مردم مشكل كمبود گاز و همچنين سايه سنگين مافياي سوخت را احساس مي كنند.
9908 **6081