تهران- ایرنا- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت دوازدهم توجه و اهتمام به كسب و كارهای فرهنگی و هنری و دیجیتال را برای رشد و رونق اقتصاد فرهنگ و هنر در سطوح ملی و بین المللی، در اولویت قرار داده و تاكنون نیز گامهای خوبی برای كسب و كارهای نوپا برداشته است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، فرهنگ و هنر ایران اسلامی با توجه به پیشینه و شهرت جهانی، امروز نه تنها زبانزد خاص و عام بلكه دارای شأن و جایگاه تخصصی شده است از این رو بی‌تردید وجود رشته‌های مختلف فرهنگی هنری و حضور چهره های شاخص در این عرصه، اعتبار نام و نشان آثار تولیدی این مرز و بوم را مضاعف كرده است.
اما آنچه مسلم است اینكه نبود بازار كار و خریدار، سرمایه گذار، معرفی آثار، حمایت برای ایجاد مشاغل به عنوان حلقه های مفقوده و زیربنای توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر همواره به عنوان یك نیاز ضروری انكارناپذیر احساس می شد اما آنچنان كه باید و شایسته بود اقدامی صورت نگرفت و گفته ها به عمل نرسید.
خوشبختانه در دولت تدبیر و امید با تدابیر و سیاستگذاری های درنظر گرفته شده در حوزه فرهنگ و هنر، وضعیت اقتصاد این حوزه با استفاده از ظرفیت های داخلی كشور و برنامه ریزی، علاوه بر ایجاد شغل و درآمدزایی از طریق ایجاد كسب كارهای فرهنگی و هنری توانسته سهم به سزایی در رونق اقتصاد فرهنگ و هنر ایجاد كند.
تقویت ظرفیت‌های مردمی در حوزه فرهنگ و هنر و همچنین افزایش دسترسی مردم به آثار و خدمات فرهنگی و هنری جزء برنامه‌هایی بوده كه سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوازدهم همواره بر این مهم تاكید داشته و دارد.
وی ذیل این دو برنامه كلان، راه‌اندازی گذرهای فرهنگ و هنر در شهرها، تبدیل فضاهای میراثی، اوقافی و دیگر فضاها به مكان های فرهنگی هنری، راه‌اندازی روز بازارهای فرهنگ و هنر، خرید و فروش اینترنتی آثار فرهنگی و هنری و دسترسی آنلاین به رویدادها و آثار فرهنگی و هنری در قالب طرح‌های حمایتی را در اولویت كارهای فعلی و آتی قرار داده است.
از طرفی نیز تقویت كسب و كارهای دیجیتال با همكاری سایر نهادها و دستگاهها در دستور كار این وزارتخانه قرار گرفته كه با هماهنگی مركز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد با جدیت در حال پیگیری و انجام است.
معاونت كسب و كارهای دیجیتال این مركز نیز با به كارگیری همه توان و با تاكید بر تقویت آموزش به فعالان كسب و كارهای دیجیتال همچنین تلاش برای محتواسازی در این حوزه توانسته است بستر و زمینه فنی جهت آموزش مجازی در این حوزه را ایجاد كند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قبل از اخذ رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی به صراحت اعلام كرده بود كه برنامه هایش متكی به اسناد بالادستی٬ فعالیتهای فرهنگی دولت و برنامه ششم توسعه است بر این اساس وی برنامه های خود را بر مبنای سه هدف صیانت و تعالی هویت سبك زندگی ایرانی اسلامی٬ حمایت از اقتصاد فرهنگ و هنر و فرهنگ‌پروری پایه ریزی كرد.
سید عباس صالحی كه جنس فرهنگ و هنر را می شناسد و با دغدغه‌های اهالی آن نیز به خوبی آشناست، در این سالها تلاش ‌كرده است اهالی فرهنگ و هنر همواره صدرنشین باشند لذا در برنامه چندگانه خود شامل بهبود كسب درآمد در این حوزه در زمینه اقتصاد مقاومتی، برنامه هایی در سه شاخه تسهیل ساختاری و عرضه محصولات فرهنگی، افزایش سرانه فضاهای فرهنگی٬ توسعه زیرساخت‌های فروش محصولات فرهنگی به ویژه با توجه به ظرفیت فضای مجازی و در حوزه حمایت‌های اثربخش موضوع مهم معافیت مالیاتی را مد نظر قرار داده و بر اجرایی شدن آنها تاكید داشته است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از برنامه های خود همچنین تقویت ظرفیتهای مردمی در عرصه فرهنگ و هنر را از ضروریات انكارناپذیر دانسته، چرا كه معتقد است «مردم هم سرمایه گذار و هم فعال در این عرصه هستند».
او تلاش كرده است فضای كسب و كار فرهنگ و هنر به صورت مستمر ادامه داشته باشد و در این راستا زمینه های ایجاد موانع را كاهش و فرصتهای كسب و كار در این حوزه را افزایش داده است.
صالحی همچنین معتقد است: اهتمام و توجه به تنوع ظرفیت بالقوه كسب و كارهای نوپا در حوزه فرهنگ برای رشد فضای اقتصاد فرهنگ و هنر ضروری و از سویی دیگر عرصه و حوزه دانش‌بنیان كشور مستلزم فعالیت كسب و كارهای نوپاست اما با وجود تنوع بالا و ظرفیت بالقوه كسب و كارهای جدید در حوزه فرهنگ و هنر حضور استارتاپ‌ها در این فضا آنطور كه باید چشمگیر نبوده است كه بتواند شكوفایی كسب و كارهای نوپای این حوزه را در زمینه توسعه اقتصاد دانش‌بنیان فراهم كند.
عضو كابینه دولت دوازدهم پیشتر درگفت و گویی با بیان اینكه حوزه فرهنگ و هنر گرچه یك فضای نرم افزاری است اما در فضای اقتصاد هر كشور، نقش قابل توجهی دارد، اعلام كرد: فرهنگ و هنر زیرساخت معرفی و ارتباطات میان كشورهاست.
صالحی اعتقاد دارد كه بخش قابل توجهی از توسعه برعهده فرهنگ و هنر در بخش های مختلف است و اقتصاد ارتباطی ایران با جهان را می توان در بستر فرهنگ و هنر كشورمان حركت داد و خوشبختانه امروز جامعه ما در بخش‌های مختلف سینما، موسیقی، اسباب‌بازی، قصه، مجسمه‌سازی، تئاتر، صنایع فرهنگی و هنری و كتاب، تجربه‌ها و قابلیت‌های چشمگیری برای تولید دارد كه یكی از اهداف برنامه‌های وزارت ارشاد نیز توسعه و پیشبرد این صنایع است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین بر این باور است كه صنایع فرهنگی علاوه بر این كه كالای فرهنگی ساخت ایران و داخلی تولید می‌كنند قادرخواهند بود كه در تبلیغات سایر كالاهای ایرانی نیز نقش آفرین باشند و این مهم می تواند در سایه ایجاد كسب و كارهای فرهنگ و هنر برای رونق بخشی به اقتصاد این حوزه كمك شایانی داشته باشد.
وی از طرفی هم تاكید دارد كه حمایت از صنایع و كالاهای فرهنگی و خلاق ایرانی و كمك به معرفی آن‌ها به میدان‌ها و بازارهای ایرانی و خارجی یكی از برنامه‌های محوری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و هست كه به طور جدی دنبال می شود.
صالحی در عین حال توجه به صنایع فرهنگی، تقویت صنوف فرهنگی و هنری و تقویت سایر حوزه های فرهنگی و هنری را از راهكارهای رشد و رونق اقتصاد فرهنگ و هنر می داند كه این رونق می تواند عمده مشكلات اقتصادی هنرمندان ما به دلیل عدم رونق بازارهایشان را پربار و پررونق كند.
این درحالی است كه یكی از نخستین اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت یازدهم، آغاز مطالعه و برنامه‌ریزی برای رونق بخشیدن به اقتصاد فرهنگ و هنر بود كه خوشبختانه با قوت و قدرت فعالیتها و طرح ها و پیشنهاد به مرحله عمل رسیده و از فاز مطالعاتی وارد فاز اجرایی ‌شده اند كه این مهم می تواند نوید‌بخش آینده‌ای روشن در بخش اقتصاد فرهنگ و هنر و از طرفی موجب تقویت و ایجاد كسب و كارهای این حوزه به شمار آید.
امروز نیز وزارت ارشاد با تدبیر و سیاستگذاری كه در جهت كمك به رشد و توسعه كسب و كارهای فرهنگی و هنری اتخاذ كرده، توانسته است بسیاری از قوانین، بخشنامه ها و ضوابط دست و پاگیر و زائد را حذف و ارائه خدمات را تسهیل كرده و در كوتاه ترین زمان ممكن ارائه خدمات كند.
رئیس سابق مركز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد نیز در گفت و گو با ایرنا ضمن مثبت ارزیابی كردن طرح ایجاد كسب و كارهای فرهنگی و هنری در فضای حقیقی و مجازی گفت: بدون شك اینگونه طرح ها علاوه بر اشتغالزایی و كمك همه جانبه به اهالی فرهنگ و هنر، نقش بی بدیلی نیز در رونق اقتصاد فرهنگ وهنركشور داشته و در شرایطی كه دشمنان ما از هر سو ایران را با همه ابزارهای مختلف از جمله تحریم، تهدید كرده و می كنند، به نوعی می تواند جایگزین درآمد نفتی و بدون اتكا به این كالا، بخشی از منابع درآمدی ما محسوب شود.
سید مرتضی موسویان با اشاره به اینكه در راستای سیاست آن دوره وزارت ارشاد مبنی بر كوتاه كردن فرآیند ارائه مجوز كسب و كارهای فرهنگی و هنری در فضای مجازی اقدامات خوبی انجام شده است، خاطرنشان كرد: سن فعالیت در حوزه كسب و كارهای نوپا به 18 سال رسیده و این كاهش سن یكی از مرزشكنی های این مركز بوده است.
به گفته وی هم اكنون قانون دارا بودن مدرك تحصیلی مرتبط و یا داشتن فضای فیزیكی برداشته شده و 18ساله ها هم می توانند از مركز مجوز كسب و كار دریافت كنند، عضو شبكه ملی فرهنگ شوند و از زیرساختهای مورد نظر بهره ببرند.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور برنامه ریزی نیز اخیرا در گفتگویی اعلام كرد: بر اساس شیوه نامه جدید تدوین شده ما، این وزارتخانه در قالب طرح گذرهای فرهنگ و هنر و طرح تبدیل فضاهای میراثی، اوقافی و دیگر فضاهای قابل تبدیل به فضاهای فرهنگی و هنری از كسانی كه می‌خواهند كسب و كارهای فرهنگی و هنری راه‌اندازی كنند، حمایت می‌كند.
علی اصغر سید آبادی افزود: تقویت ظرفیت‌های مردمی در حوزه فرهنگ و هنر و ارائه خدمات فرهنگی و هنری جزء برنامه‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است كه با راه‌اندازی روز بازارهای فرهنگ و هنر، خرید و فروش اینترنتی آثار فرهنگی و هنری و دسترسی آنلاین به رویدادها و آثار فرهنگی و هنری در قالب طرح‌های حمایتی، امسال و سال آینده اجرا خواهد شد.
به گفته وی، كتاب‌فروشی، گالری، سالن‌های كوچك نمایش فیلم، تماشاخانه‌های خصوصی، پلاتوهای تئاتر، كارگاه، فروشگاه‌های لوازم هنری، آموزشگاه‌های هنری، كارگاه و فروشگاه طراحی مد و لباس ایرانی، موزه‌های خصوصی مربوط به فرهنگ و هنر، كافه موزه‌های فرهنگی و هنری و فعالیت‌های نوپای فرهنگی و هنری از جمله كسب و كارهای مورد حمایت است.
سید آبادی گفت: برای افزایش فضاهای فرهنگی و هنری و همچنین افزایش دسترسی مردم به آثار و رویدادهای فرهنگی و هنری، طرح تبدیل فضاهای موجود شهری به فضاهای فرهنگی و هنری اجرا خواهد شد.
همه موارد فوق بیانگر این است كه طرح اجرایی و استفاده از ظرفیت های موجود فرهنگی و هنری و رسانه ای در كشور با حضور و مشاركت اهالی هر بخش برای عملیاتی كردن كارها و فعالیتها آغاز شده و با جدیت، رو به جلو است.
از سویی طرح ملی «ایجاد كسب و كارهای فرهنگی و هنری» نه تنها در جهت اشتغالزایی و حمایت همه جانبه اهالی فرهنگ و هنر گام برمی دارد بلكه باعث رونق بخشی اقتصاد فرهنگ و هنر شده و به دنبال آن درآمدزایی در راستای اتكای بدون نفت را برای كشور به ارمغان خواهد آورد لذا می طلبد اهالی فرهنگ و هنر و رسانه دست در دست هم با اتحاد و همدلی با عزم و اراده راسخ پای در میدان گذاشته و با حمایت و پشتیبانی مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دولت، بدون هیچگونه دغدغه ای ادامه مسیر دهند.
بدون شك افق های روشن و درخشانی كه در سایه همدلی ترسیم شده است، دور از دسترس نیست و می توان به مانند گذشته و با همین عزم و اراده بلكه مضاعف و با تبدیل تهدیدها به فرصت، از این پیچ تاریخی و به اصطلاح گذر از رنج ها هم با موفقیت برای رسیدن به قله های رفیع پیشرفت و ترقی عبور كرده و آینده ای درخشان را در عرصه فرهنگ و هنر این مرز و بوم رقم زد.
گزارش از: علی اكبر قزوینیان
فراهنگ ** 1355 ** 1055