لیموترش گلخانه ای، چشم روشنی جدید باغ های مازندران

به گزارش خبرنگار ایرنا، بر اساس آمارهای رسمی جهاد كشاورزی تاكنون برای دهها هكتار كشت گلخانه ای لیموترش مجوز صادر كرده است و تعداد زیادی متقاضی هم در صف دریافت مجوز هستند.
برف و یخبندان اوایل آذر ماه 95 در مازندران كه از سوی هواشناسی كم سابقه برای فصل پاییز توصیف شده بود، علاوه بر خسارت سنگینی كه به محصولات باغ های مركبات وارد كرد، سبب شد تا تمامی باغ لیموترش در مازندران از ریشه خشك شود و از آن زمان تاكنون این استان دیگر لیموترش تولید نكرده است.
كشت گلخانه ای لیموترش در مازندران از مرداد ماه امسال با افتتاح نخستین گلخانه به دست وزیر جهاد كشاورزی در شرق این استان كلیدخورد و در همین مدت كوتاه صدها كشاورز و باغدار به صف شده اند تا مجوز ایجاد گلخانه را دریافت كنند.
نگرانی كارشناسان و مسئولان كشاورزی مازندران این بار دقیقا به خاطر استقبال بیش از انتظار برای كشت گلخانه ای این محصول است، كشتی كه در مازندران تاكنون سابقه نداشته و تجربه های قبلی برای كشت گلخانه ای محصولات دیگر با شكست مواجه شده بود.
** تغییرات اقلیمی و ضرورت تغییر الگوی كشت
كارشناسان كشاورزی تغییر الگوی كشت در مازندران را با توجه به تغییرات اقلیمی حادث شده ضروری می دانند ولی معتقدند چنین تغییری باید حساب شده باشد تا همین داشته های موجود استان را از بین نبرد.
به اعتقاد آنها، برای اصلاح الگوی كشت در درجه اول باید جمعی از داده ها و اطلاعات در اختیار باشد و بر مبنای آن تغییرات را محاسبه و بر این اساس الگوی كشت را تعیین كرد.
این كارشناسان تجربه تلخ توسعه بیش از حد كشت مركبات رقم پرتقال تامسون، پرداخت تسهیلات كشت گلخانه ای موز و برچیده شدن آن در زمان كوتاه و توسعه كشت ارقام پرمحصول غیر كیفی برنج مانند آمل 3 در مازندران را نمونه هایی می دانند كه به خاطر اجرای حساب نشده كشاورزی استان را دچار مشكل كرده است.
شاید كشت گلخانه ای موز در مازندران بیشتر از همه برای هشدار دادن به كشاورزان و مسئولان كشاورزی كاربرد داشته باشد تا این بار برای گسترش كشت گلخانه ای لیموترش ' گز نكرده، نبُرند ' و خسران بعدی را متوجه استان نكنند.
طرح پرورش موز گلخانه‌ای از سال 80 از سوی وزارت جهاد كشاورزی در مازندران اجرایی شد، ولی طولی نكشید كه به دلیل عدم مطالعه دقیق و صدور مجوز تنها بر اساس تقاضای كشاورزان به بن بست رسید.
جالب این كه، كشاورزانی كه بابت ایجاد گلخانه موز تسهیلات ارزان قیمت دریافت كرده بودند، پس از مدتی به بهانه صرفه نداشتن كشت موز مقابل وزارت جهاد كشاورزی تجمع كردند تا قاعده بازی را به هم زده و تسهیلاتشان بخشیده شود.
البته كشت گلخانه ای موز در مازندران از آن زمان به بعد بایگانی شد و در این مدت تنها برای پرورش گل و نهال، گلخانه در مازندران برپا شد، ولی با روشن شدن چشم كشاورزان مازندران به گلخانه لیموترش، یك بار دیگر تجربه های شكست خورده در ذهن كارشناسان مرور شد.
نمونه دیگر تجربه تلخ در كشت بی حساب و كتاب محصول باغی در مازندران، از بین رفتن تعادل كشت ارقام مختلف پرتقال و فراگیری كشت رقم پرتقال تامسون در 70 درصد از باغ های استان بود كه تنها مصرف تازه خوری دارد و هر سال دولت و ملت را عزادار نحوه فروش حجم تولید یك میلیون و 750 هزار تنی می كند كه یا باید در مدت كوتاهی به شكل تازه خوری مصرف شود و یا پوسیده و دور ریخته شود.
البته توسعه كشت برنج ارقام غیر كیفی 'آمل 3' نیز غصه پردرد دیگر بخش كشاورزی مازندران است كه بر اساس سیاست آزمون و خطا در این استان به اجرا گذاشته شد و نتیجه آن از بین بردن اعتماد كشاورزان و مصرف كنندگان نسبت به ارقام مختلف برنج پرمحصول بوده است.
كارشناسان، توسعه كشت های گلخانه ای را روشی مناسب در شرایط تغییرات اقلیمی و كمبود آب عنوان می كنند و دولت نیز با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت كشاورزان را مورد حمایت قرار می دهد، اما سرعتی كه اكنون در كشت گلخانه ای لیموترش در استان وجود دارد این نگرانی را ایجاد می كند كه سرانجام خوشایندی نیابد.
بر اساس اعلام كارشناسان جهاد كشاورزی، برای كشت گلخانه ای لیموترش در هر یكهزار متر مربع یكصد نهال غرس می شود و در سومین سال به بار می نشیند و میوه دهی آن هم در این سطح بیش از یك هزار و 500 كیلو گرم است.
در حال حاضر هر كیلو گرم لیمو ترش تازه در بازار مصرف 9 تا 12 هزار تومان قیمت دارد و محصول آبگیری شده آن نیز به ازای هر یك لیتر تا 35هزار تومان است كه در مقایسه با دیگر محصولات مركبات مازندران این قیمت پنج تا 6 برابر بیشتر است.
واقعیت اما این است كه هنگام ورود كیوی به مازندران نیز قیمت آن تا 20 برابر قیمت انواع دیگر مركبات مانند نارنگی و پرتقال بود ولی امروز به خاطر توسعه كشت و نبود زمینه صادراتی، قیمتی مشابه پرتقال و نارنگی دارد.
** تنش های محیطی و ضرورت تغییر كشت
رییس سازمان جهاد كشاروزی مازندران گسترش كشت گلخانه ای و سازگار كردن ارقام موجود با تغییرات اقلیمی را ضرورتی اجتناب ناپذیر برای استان دانست و تاكید كرد كه توسعه كشت گلخانه ای لیمو ترش نیز بر همین اساس در دستور كار قرار گرفته است.
عزیزالله شهیدی فر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بخشی از نگرانی ها در باره شكست طرح را به خاطر وجود كارشناسان بیكار بخش كشاورزی در مازندران منتفی دانست و گفت كه این استان به علت برخورداری از نیروی انسانی كارشناس و محیط پاك می تواند محصول سالم و استانداردی را در گلخانه های خود تولید كند.
وی با بیان اینكه كشت گلخانه ای لیمو ترش از شرق مازندران با جدیت دنبال می شود، اضافه كرد: كشت گلخانه ای این محصول تا 100هكتار برنامه ریزی شده است.
وی تكنولوژی و نیروی انسانی خبره در كشت گلخانه ای را مهم توصیف كرد و توضیح داد: با توجه به اینكه برای هر متر مربع كشت گلخانه ای 300 تا 400 هزار تومان سرمایه گذاری لازم است و دولت نیز تسهیلات كم بهره را در اختیار متقاضیان قرار می دهد، نظارت جامع تری بر كشت گلخانه ای استان انجام می شود.
وی استقبال باغداران به كشت لیموم ترش را مطلوب ارزیابی كرد و در عین حال گفت: متقاضیان باید همه شرائط لازم بویژه در اختیار گرفتن كارشناسان خبره كشت گلخانه ای را داشته باشند تا به آنان مجوز داده شود.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان بهشهر هم به وجود بندر امیر آباد در شرق استان به عنوان مهم ترین ظرفیت برای صادرات محصولات كشاورزی گلخانه ای در این منطقه اشاره كرد و گفت: با توجه به تغییر محسوس اقلیم و افزایش و كاهش غیر طبیعی دما و كمبود شدید آب در شرق استان ، توسعه كشت گلخانه ای در این منطقه مورد توجه سازمان جهاد كشاورزی استان قرار گرفته است.
خلیل حقیقی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به سرمای شدید سال های 86، 92 و 95 در استان مازندران اشاره كرد و افزود: از آنجایی كه مركبات بویژه لیمو ترش بشدت نسبت به سرما حساس است ،كشت گلخانه ای این محصول پرطرفدار صادراتی در شهرستان بهشهر مورد توجه كشاورزان به یوژه فارغ التحصیلان بیكار كشاورزی قرار گرفت.
وی به ایجاد 13 هكتار كشت گلخانه ای لیمو ترش در شهرستان بهشهر اشاره كرد و بیان داشت: از آنجایی كه مدیریت آب و تغذیه گیاه در كشت گلخانه ای كاملا علمی است، به كار گیری كارشناسان خبره این بخش ضروری و مورد تاكید جهاد كشاورزی است.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان بهشهر گفت: از طرفی با توجه به اینكه دولت تسیهیلات كم بهره قابل توجهی را به كشت گلخانه ای پرداخت می كند، فرایند احداث، تولید و عرضه آن در بازار داخلی و صادرات آن برنامه ریزی می شود.
وی با اشاره به اینكه كشت گلخانه ای علاوه بر اینكه از راههای اطمینان بخش در مدیریت مصرف و صرفه جویی آب است محصولات باكیفیت تولید و ضایعات نیز به حداقل می رسد، توضیح داد: وجود بندر امیر آباد در بهشهر نیز ،زمینه صادرات محصولات گلخانه ای را مهیا كرده است.
** صدور مجوز ایجاد 90 هكتار كشت گلخانه ای لیمو ترش
مدیر باغبانی جهاد كشاورزی مازندران هم از صدور مجوز ایجاد 90 هكتار كشت گلخانه ای لیمو ترش در استان خبر داد و گفت: با توجه به حساسیت بیش از حد این رقم به سرما، استقبال كشاورزان به كشت این محصول زیاد است.
هادی ایزدی افزود: سرما و یخبندان سال 95 صد درصد باغ های لیمو ترش استان را از بین برد و به همین دلیل كشت گلخانه ای این محصول باغی مورد توجه جهاد كشاورزی و باغداران قرار گرفت.
وی توضیح داد: در كشت گلخانه ای در هر یكهزار متر مربع یكصد نهال لیمو ترش كشت می شود كه پس از سه سال از هر درخت 15كیلو لیمو ترش برداشت خواهد شد و این میزان در چهارمین سال به 20 كیلو گرم و پنجمین سال نیز تا 30 كیلو گرم می رسد .
حقیقی گفت: همچنین در كشت گلخانه ای حداقل دو بار در یك سال لیمو ترش به دست می آید كه در مقایسه با دیگر مركبات مازندران عملكرد بسیار بالایی است ضمن این كه با توجه به ارزش غذایی بالا و وجود تقاضا داخلی و خارجی ، بازار این محصول وجود دارد.
6990/1654