خط آهن چابهار - مشهد؛ مسير پيشرفت جنوب شرق كشور

به گزارش ايرنا، با توجه به خشكسالي هاي مداوم چند سال گذشته، به عقيده كارشناسان حيات اقتصادي سيستان و بلوچستان وابسته به حمل و نقل، تجارت و ترانزيت است زيرا در عرصه كشاورزي و صنعت شرايط مناسبي در اين استان براي رقابت با ديگر استان ها وجود ندارد.
خط ريلي چابهار - مشهد با عبور از شهرهاي ايرانشهر، خاش، زاهدان، زابل(ميلك)، نهبندان، بيرجند، قاين و گناباد از طريق ايستگاه كالشور در حوزه شهرستان تربت حيدريه به راه آهن بافق - مشهد متصل مي شود و با بهره برداري از اين طرح، سيستان و بلوچستان از چند مسير به راه آهن سراسري جمهوري اسلامي و چندين كشور همسايه ايران متصل خواهد شد.
با توجه به معافيت بندر چابهار از تحريم هاي اقتصادي و همچنين افزايش ظرفيت بارگيري، در صورتي كه اين خط آهن احداث شود با انجام فرآيند بارگيري كالا از بندر چابهار و ارسال آن به آسياي ميانه و اروپا، تاثير بسيار زيادي در اقتصاد سيستان و بلوچستان و همچنين كشور خواهد داشت.
ساخت خط آهن چابهار - مشهد به عنوان طولاني ترين خط آهن ايران، جزو مصوبات سفر اعضاي هيات دولت هاي نهم و دهم به استان هاي سيستان و بلوچستان و خراسان جنوبي است كه در 15 آذرماه سال 1389 در جريان سفر رئيس جمهوري وقت به چابهار، طي مراسمي عمليات ساخت قطعه چابهار به زاهدان آن آغاز و مقرر شد تا پايان سال 94 به بهره برداري برسد اما چون منبع مالي براي تزريق به پروژه وجود نداشت، فعاليت آن تعطيل شد تا اينكه قرارداد ساخت آن در سال 92 با قرارگاه سازندگي خاتم الانبيا امضا شد.
به موجب اين قرارداد مقرر شد طي پنج سال يعني تا پايان سال 96 عمليات محور چابهار - زاهدان به پايان برسد اما به دليل بالا بودن حجم كار، بار ديگر اين طرح به مدت پنج سال تمديد شد و قرار است تا پايان شهريور 1400 مورد بهره برداري قرار گيرد.

** خط آهن چابهار - زاهدان 35 درصد پيشرفت فيزيكي دارد
نماينده شركت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل و نقل كشور در سيستان و بلوچستان درباره پيشرفت خط آهن چابهار - زاهدان اظهارداشت: اين طرح به هشت قطعه اجرايي تقسيم شده كه از چابهار تا ايرانشهر چهار قطعه، از ايرانشهر تا خاش 2 قطعه و از خاش تا زاهدان نيز 2 قطعه را شامل مي شود.
'مهدي رضايي' با بيان اينكه مجموع عمليات اجرايي در كل اين هشت قطعه 35 درصد پيشرفت فيزيكي دارد، افزود: طول اين مسير 610 كيلومتر ريل است كه با احتساب ايستگاه ها اين مسافت به 730 كيلومتر افزايش مي يابد.
وي ادامه داد: اين طرح اكنون در مرحله زيرسازي يعني عمليات خاكريزي و ساخت پل، تونل و ديگر اقدامات زيربنايي است.
نماينده شركت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل و نقل كشور در سيستان و بلوچستان درباره اعتبارات موردنظر تصريح كرد: تا كنون هزار ميليارد تومان براي اين طرح هزينه شده است كه براي رسيدن به مرحله بهره برداري به چهار هزار ميليارد تومان ديگر نياز است.
رضايي درباره عمليات اجرايي در قطعات مختلف اين طرح گفت: قطعه يك اين طرح از سمت چابهار حدود 80 درصد، قطعه دوم 54 درصد، قطعه سوم 68 درصد و قطعه چهارم 72 درصد پيشرفت فيزيكي و زيربنايي دارد.
وي همچنين به پيشرفت فيزيكي دو قطعه انتهايي اين پروژه از سمت زاهدان به خاش اشاره كرد و افزود: قطعه هفتم، حدود 23 درصد و قطعه هشتم نيز 72 درصد پيشرفت فيزيكي دارد. همچنين از دو قطعه پنجم و ششم در حد فاصل خاش تا ايرانشهر يك قطعه غيرفعال و ديگري حدود 2 درصد پيشرفت فيزيكي دارد.

** ميانگين سرعت قطار در خط آهن چابهار - زاهدان 120 كيلومتر است
نماينده شركت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل و نقل كشور در سيستان و بلوچستان با تاكيد بر اينكه بيشترين حجم فعاليت اين پروژه صرف تهيه زيرساخت ها مي شود، ادامه داد: براي مرحله روسازي و ريل گذاري نياز به مدت زمان زيادي نيست چرا كه در صورت تامين اعتبار و خريد ريل، اين كار به سرعت پيش مي رود اما با توجه به موقعيت جغرافيايي منطقه انجام عمليات زيرسازي زمان بر است؛ به عنوان مثال در طول اين مسير 35 تونل پيش بيني شده است كه تا كنون براي 20 تونل عمليات حفاري انجام شده و 15 تونل ديگر باقي مانده است.
رضايي درباره سرعت پيش بيني شده قطار متناسب با زيرساخت اين خط ريلي گفت: ميانگين سرعت قطار در اين مسير 120 كيلومتر بر ساعت خواهد بود اما حداكثر تا 160 كيلومتر بر ساعت نيز قابل ارتقاست.
وي ادامه داد: هدف اصلي براي بهره برداري از اين خط ريلي باربري است اما در كنار آن قطار مسافربري نيز راه اندازي مي شود.

** اشتغال بيش از دو هزار تن
نماينده شركت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل و نقل كشور در سيستان و بلوچستان تصريح كرد: اكنون بيش از 2 هزار نيروي انساني در اين طرح شاغل و بيش از 700 دستگاه ماشين آلات راه سازي در طول مسير فعال هستند.
رضايي خاطر نشان كرد: با توجه به روند فعلي عمليات اجرايي پيش بيني مي شود تا پايان دولت دوازدهم خط آهن چابهار - زاهدان به بهره برداري برسد.
وي با اشاره به اينكه قرارداد فعلي مربوط به چابهار - زاهدان است، ادامه داد: براي بهره وري كامل از اين طرح ملي، بايد به همه قطعات آن توجه ويژه داشت و در صورتي كه يك قطعه از اين خط رها شود، كل پروژه ناقص خواهد بود.
رضايي تصريح كرد: بنابراين انجام كارهاي مطالعاتي و يا اجرايي قطعات ديگر بعد از زاهدان به سمت زابل و بعد از آن در نهبندان، بيرجند، گناباد و ساير شهرستان هايي كه در مسير اين پروژه قرار مي گيرند، سبب افزايش سرعت پروژه مي شود كه بايد از سوي مسئولان مربوطه در ديگر استان ها نيز پيگيري شود.

** اهميت جهاني خط آهن چابهار - مشهد
نماينده شركت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل و نقل كشور در سيستان و بلوچستان اظهار داشت: هيچ منطقه اي در كشور مانند اين استان، ظرفيت حمل و نقلي ندارد پس اين خط آهن مي تواند براي كل كشور درآمد ترانزيتي مشابه درآمد نفت يا حتي بيشتر از آن داشته باشد.
رضايي ادامه داد: اين طرح طبق برنامه ريزي هاي كلان ملي، قرار است خط آهن چابهار - مشهد باشد و نبايد آن را محدود به چابهار - زاهدان دانست بنابراين انجام عمليات در قطعات چابهار تا ايرانشهر يك قسمت بسيار كوچك از اين طرح است.
وي با بيان اينكه اين خط آهن مكمل پروژه توسعه بندر چابهار است، خاطر نشان كرد: اهميت خط آهن چابهار - مشهد براي كشورهاي ديگر بيشتر از ايران است. به عنوان مثال هندي ها براي ارسال كالاهاي خود به آسياي ميانه و حتي اروپا به اين خط آهن چشم دوخته اند، زيرا تخليه و بارگيري از بندر چابهار براي آنها بسيار مقرون به صرفه تر از بندرعباس است چون مسافت كوتاه تري را تا اروپا و آسياي ميانه طي مي كنند.
با توجه به معافيت بندر چابهار از تحريم هاي اقتصادي توجه بيشتر به توسعه زيرساخت هاي ارتباطي در سيستان و بلوچستان از جمله راه آهن و بزرگراه بسيار ضروري است چرا كه وجود اين زيرساخت ها ظرفيت بالقوه تنها بندر اقيانوسي ايران بالفعل مي شود و تاثير بسيار زيادي در پيشرفت اقتصادي اين استان و جنوب شرق كشور ايجاد خواهد كرد.
شبد**9908 **6081**1455**1379