سبقت از راست تاكسی های اینترنتی از حمل و نقل عمومی

به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، امروزه رشد و توسعه شهرها، افزایش جمعیت و وسائل حمل و نقل شخصی و عمومی در كنار فعالیت های فزاینده شهری و افزایش سفرهای شهری، معضلات ترافیكی را ایجاد كرده است. لذا استفاده و بهره مندی از تكنولوژی های نوین(I.T.S) بعنوان روش های حمل و نقل هوشمند و اینترنتی می تواند نقش موثری در ساماندهی حمل ونقل شهری به خصوص در كلان شهرهای كشور داشته باشد.
تجربه ای كه به گفته دكتر محسن پورسیدآقایی معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در نشست تخصصی«جابجایی حمل ونقل هوشمند» همزمان با برگزاری دومین روز از دومین همایش تهران هوشمند در برج میلاد، در سایر كشورها روی آن كار شده است و البته با ایجاد فرصت ها و چالش هایی نیز همراه بوده است.

**چالش های تاكسی های اینترنتی
معاون حمل ونقل و ترافیك شهرداری تهران در این نشست با اشاره به وضعت تاكسی های اینترنتی در شهر لندن گفت: در كلان شهر لندن سازمان حمل و نقل این شهر متولی ساماندهی همه بخش های حمل و نقل اعم از تاكسیرانی رسمی و شخصی است.
وی افزود:اتفاق خوبی كه افتاده است كار به سه بخش شامل تایید صلاحیت راننده، دیگری شرایط وسیله نقلیه و همچنین شركت های حقیقی كه می خواهند از این ظرفیت برای جابجایی مردم استفاده كنند تقسیم شده است.
پورسیدآقایی در خصوص تاریخچه فعالیت شركت حمل و نقل اینترنتی «اوبر» در شهر لندن اظهاركرد: این شركت در سال 2012 درخواست مجوز كرد كه سازمان حمل و نقل لندن برای آن مجوز صادر كرد.
وی ادامه داد: البته اوبر به دلیل مشكلات ناشی از عدم رعایت قوانین كار مجبور شد مقداری برای رانندگان تسهیلات در نظر گیرد و نهایتا در سال 2017 مجوز این شركت منقضی شد و البته این شركت به دادگاه عالی روپا شكایت كرد كه در مرحله رسیدگی است.
پورسیدآقایی با اشاره به رونق كسب و كارهای تاكسی آنلاین در كشور آمریكا گفت: در سال 2014 گزارشاتی دال بر پنج چالش اصلی در خصوص سرویس های اینترنتی مسافربرهای اینترنتی شخصی منتشر شد كه ایمنی، موضوع امنیت داده ها و اطلاعات مردم، ایجاد فضای رقابت سالم، ارائه خدمات به افراد كم توان و مهمتر از همه نقش مكمل در سیستم حمل و نقل عمومی از مهمترین این مسائل بود.
وی افزود: برخی چالش های ایجاد شده در خصوص ایمنی از جمله چگونگی ارزیابی و كنترل ‌راننده ها بود كه البته در این بخش امتیاز دهی از سوی مردم می تواند موثر باشد. یا اینكه در هر صورت چه سیاستی باید در خصوص راننده دنبال شود كه اینها مشكلی ایجاد نكنند و یا اینكه چه سازمان هایی حق استفاده از اطلاعات مردمی را دارند.
وی افزود: راه حل هایی كه پیشنهاد شده آن است كه شهرداری ها با امضاء سند عدم افشای اطلاعات خصوصی افراد، اجازه داشته باشند از این اطلاعات استفاده كنند.
پورسیدآقایی با تاكید براینكه درحال حاضر یكی از دغدغه های موجود با رواج تاكسی های اینترنتی در كشورمان، ایجاد رقابت صحیح بین تاكسیرانی و مسافربرهای شخصی است، افزود: به دلیل این كه تاكسی های رسمی از مقررات محكم برخوردارند لذا این مسئله مقداری رقابت این دو بخش را ناسالم كرده است.
وی افزود:به عنوان مثال در ایران به تاكسی رسمی گفته می شود باید جهت جلوگیری از ایجاد آلودگی هوا گازسوز شود یا هر شش ماه یكبار بایستی معاینه فنی دریافت كند و. یا اینكه یك تاكسی حداكثر 10 سال می تواند كار كند كه البته در خودرو مسافر بر شخصی چنین محدودیت هایی وجود ندارد.
معاون حمل و نقل ترافیك شهرداری، یكی دیگر از چالش های بین تاكسیرانی سنتی و اینترنتی را نحوه قیمت گذاری خدمت به مسافر عنوان كرد و گفت:در تاكسی های اینترنتی قیمت پویا است و آنها از قابلیت تغییر قیمت ها در زمان های پیك و آف برخوردار هستند كه این باعث رقابت بهتر خواهد شد اما سازمان های رسمی تاكسیرانی دنیا از قیمت پویا برخوردار نیستند.

**تاكسی های اینترنتی به جای مكمل، جایگزین حمل و نقل شده اند
اما معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در ادامه یكی از نكات اصلی ظهور تاكسی های اینترنتی را كه باعث ایجاد یك چالش جدی در كشورها شده است، جایگزین شدن این نوع تاكسی ها در حمل و نقل به جای مكمل بودن آنها دانست.
پورسیدآقایی می گوید: نتایج مطالعات نشان داده است كه از زمان راه اندازی مسافربرهای اینترنتی در شهرهای آمریكا، بیشتر مسافران این نوع تاكسی ها جوانان هستند، ضمن اینكه 6 درصد دائمی استفاده می كنند و 9 درصد جمعیت نیز بین دو تا سه بار در هفته از این تاكسی ها استفاده می كنند كه البته این آمار ممكن است در ایران متفاوت باشد.

**پولدارها بیشتر از تاكسی های اینترنتی استفاده می كنند
معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران همچنین با بیان اینكه طبق این مطالعات مالكیت خودرو تغییرات جدی نداشته است، بیان كرد: در واقع آنهایی كه خودروی سواری داشته اند بیشتر استفاده می كنند، این یعنی قشر مرفه جامعه بیشتر از مسافربرهای شخصی اینترنتی استفاده می كند.
پورسیدآقایی با بیان اینكه با استفاده بیشتر از تاكسی های اینترنتی میزان پیمایش ماشین در كل بیشتر شده است، افزود: ضمن اینكه تاكسی آنلاین بخشی از سهم حمل و نقل عمومی را به خود جذب كرده به طوری كه میانگین 6 درصد از اتوبوس و 3 درصد از خدمات تراموایی كاهش یافته است كه این بسیار قابل توجه است.

**تاكسی اینترنتی نبود، مردم از حمل و نقل عمومی استفاده می كردند
اما معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در ادامه با اشاره به سایر نتایج مطالعات انجام شده در آمریكا گفت: یك نكته مهم و اساسی این است 49 تا 61 درصد شهروندان گفته اند كه اگر این حمل و نقل اینترنتی ارزان نبود یا به سفر دررون شهری نمی رفتند یا از وسائل حمل ونقل عمومی استفاده می كردند.
پورسیدآقایی افزود:این چالش بزرگی است كه ازدیاد خدمات تاكسی های اینترنتی بصورت عملی باعث افزایش سفر در شهرهای دنیا شده است یعنی حجم تردد سفر را در شهرها زیاد كرده است.
وی همچنین گفت: هنگامی كه شركت اوبر بعنوان نخستین تاكسی اینترنتی در دنیا بصورت انحصاری راه اندازی شد، این شركت بیشتر نقش مكمل حمل ونقل را دارد، اما از هنگامی كه شركت دوم تاكسی اینترنتی تحت عنوان «لیفت» وارد میدان رقابت شد، نتیجه رقابت كاملا به ضرر شهر شده به جهت اینكه آنها جایگزین سیستم حمل ونقل شده اند و این خود آلایندگی شهری را افزایش داده است.
پورسیدآقایی می گوید:در ایران نیز همین كپی برداری ها باعث شده است كه مجموع كرایه قیمت های سواری كاهش یابد لذا جایگزین حمل و نقل عمومی در شهرها شده اند.
وی با بیان اینكه، در حال حاضر 30 درصد از مردم دنیا از خدمات تاكسی های اینترنتی استفاده می كنند و از آن رضایت دارند، افزود: چراكه سرویس های راحت تر و بهتری برای مردم ایجاد شده است.
پورسیدآقایی گفت: البته با وجود این چالش ها سیاست های متفاوتی در دنیا شكل گرفته است به طوریكه برخی از كشورها از جمله فرانسه، ایتالیا و انگلیس آن را محدود و گاه لغو كرده اند و در بسیاری از نقاط دنیا نیزاین شكل از حمل و نقل البته در جریان است، یك سیاست واحد در این خصوص وجود ندارد.
وی معتقد است:اگر ما نتوانیم بر این چالش ها غلبه و راه حل مناسب ارائه كنیم، این سرویس های اینترنتی باعث افزایش آلودگی و ترافیك در شهرها می شود، لذا مجبور هستیم به سمت محدودیت های بیشتر حركت كنیم.
معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران افزود: البته قبل از اینكه دچار این معضل شویم بایستی راه حل صحیح را بیابیم و چالش ها را برطرف كنیم به طوری كه از یك سو از مزایای آن استفاده و ازسوی دیگر از ازدیاد خودروهای شخصی و ناكارامد شدن سیاست های حمل و نقل عمومی جلوگیری كنیم.

**افزایش سفرهای آنلاین اسنپ از 100 نفر به یك میلیون و 400 هزار نفر
اما ژوبین علاقبند مدیرعامل تاكسی آنلاین اسنپ در این نشست در سخنانی با اشاره به دلیل اقبال مردم از این نوع سرویس دهی و نحوه تعامل با شهرداری ها در سطح كشور با بیان اینكه، امسال تولد چهارسالگی اسنپ است، گفت:ما حدود سه سال پیش یكی از جشن هایی كه در این شركت داشتیم رسیدن به 100 سفر روزانه در تهران بود.
وی با اشاره به این كه، تعداد كارمندان اسنپ در آن زمان حدود 30 نفر بودند، اظهاركرد: یكی از بحث های مطروحه این بود كه نقطه بعدی را رسیدن به یك هزار و بعد 10 هزار سفر روزانه بگذاریم.
علاقبند در ادامه تصریح كرد: تعداد سفرهای شركت اسنپ در چهارشنبه گذشته برای نخستین بار از یك میلیون و 400 هزار سفر روزانه گذشت.
وی افزود:امروز سفرهای اسنپ در شهر تهران حدود 600 هزار سفر روزانه است، درحالی كه شركت اوبر كه ما از ایده تاكسی اینترنتی آنها كپی برداری كردیم در بزرگترین شهر خودش كه سائوپائولو برزیل می باشد حدود 480 هزار سفر روزانه دارد.

**ضعف در سیستم حمل و نقل عمومی، دلیل استقبال مردم از اسنپ
اما علاقبند پس از ارائه آمار رشد اسنپ گفت:این آمار نه به خاطر اشاره به موفقیت های اسنپ است، بلكه می خواهیم سوال كنیم به چه دلیل تاكسی های اینترنتی با این استقبال عمومی مواجه شدند كه حتی خوشبین ترین سرمایه گذاران و بنیانگذاران در این شركت به ذهن شان خطور نمی كرد كه ظرف چهارسال تبدیل به بزرگترین سرویس حمل ونقل خاورمیانه و آسیا شوند.
وی اظهاركرد: تحلیل عوامل رشد اسنپ نشان می دهد كه وجود مشكلات در حمل و نقل كشور یكی از دلائل استقبال مردم از این سركت بوده است، اولین و مهمترین آن بحث عدم شفافیت قیمت بود چه آژانس های سنتی و حتی تاكسی های زرد كه تحت پوشش شهرداری بودند به هیچ عنوان به مردم قیمت های مشخص و با اطمینان ارائه نمی دادند.
مدیر عامل اسنپ می گوید: همه ما به خاطر داریم كه در طول سال های گذشته بیشتر تاكسی داران با مشاهده و ارزیابی ظاهری به مسافر قیمت می دادند.
علاقبند در ادامه اظهاركرد: امروز همه می توانند این گواهی را بدهند كه در حوزه حمل و نقل تاكسی صددرصد تغییر ایجاد شده است، حتی نحوه برخورد تاكسی داران غیر اینترنتی نیز تغییر كرده است، چراكه یك سرویس آمده است كه قیمت آن با استفاده از تكنولوژی شفاف و ارزان شده است و از طرفی درآمد راننده نیز افزایش یافته است.

**بحث افزایش آلودگی نیازمند بررسی مطالعاتی بیشتر است
اما مدیرعامل اسنپ با یادآوری آنكه پیش از ظهور تاكسی های آنلاین، آژانس ها موظف بودند كه اگر مسافری را مثلا از مركز شهر به یك نقطه شهر می رساند، برای گرفتن سرویس دیگر خالی برمی گشتند افزود: این درحالی است كه این معضل در تاكسی های اینترنتی برطرف شده است و راننده می تواند سفر بعدی را همان جا بگیرد.
وی با طرح پرسشی گفت: آیا بازگشت اسنپ با مسافر آلودگی بیشتر ایجاد می كند یا بازگشت خالی خودرو های آژانس؟ ضمن اینكه معتقدم كاهش یا افزایش آلودگی هوا با ظهور تاكسی های اینترنتی نیازمند مطالعات علمی دقیقی است.
وی با اشاره به همكاری مناسب اسنپ با شهرداری و وزارت كشور و شركت در جلسات شورای عالی ترافیك در طول چندماه اخیر گفت: ما ساعت ها وقت گذاشتیم كه توافق كنیم شرایط راننده و ماشین های اسنپ چگونه باشد یا رسیدگی به شكایات و تخلفات، البته معتقدیم رسیدگی به شكایات در تاكسی های اینترنتی به مراتب راحت تر از رسیدگی به شكایات سامانه تاكسی های سنتی و آژانس های مسافربری است.
علاقبند همچنین گفت: اینكه ما مجوز فعالیت را از شهرداری و تاكسیرانی بگیریم مخالف هستم به این دلیل كه عقیده نداریم روش هایی تاكسیرانی برای كنترل قیمت یا ارائه خدمت و كنترل شكایت از ما بهتر است.
وی افزود: اما با كمال میل این آمادگی را داریم كه با شهرداری تهران هماهنگ باشیم و قرارداد امضاء و دغدغه های آنها مانند سن خودرو كه دغدغه اصلی شهرداری است یا بحث امنیت سفر را رعایت كنیم.
وی همچنین با بیان اینكه، راننده های اسنپ امروز از نظر امنیتی بهتر از راننده های تاكسیرانی و آژانس ها چك می شوند، افزود: آنها علاوه بر دریافت عدم سوء پیشینه، توسط یك سامانه آنلاین از سوی پلیس امنیت ظرف 24 تا 48 ساعت از طریق یكسری دیتا بیس ها چك می شوند كه حتی تعدادی از این دیتاها ممكن است در دریافت سوء پیشینه نیز لحاظ نشود.

**مقایسه تهران با شهرهای بزرگ دنیا پذیرفتنی نیست
اما علاقبند در ادامه با اشاره به صحبت های معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در خصوص اینكه 49 تا 61 درصد شهروندان آمریكایی گفته اند كه اگر این حمل و نقل اینترنتی ارزان نبود یا این سفر نمی رفتند یا از وسائل حمل ونقل عمومی استفاده می كردند، گفت: لندن و پاریس و شهرهای آمریكا از خیلی از جهات با تهران تفاوت دارند، آیا حمل و نقل عمومی ما با حمل ونقل عمومی این شهرها قابل مقایسه است؟
وی گفت: اگر تاكسی های اینترنتی نبودند مردم یا باید پیاده یا با حمل ونقل عمومی و دوچرخه به كار خود می رسیدند، كه البته این پیاده روی یا دوچرخه سواری با ویژگی های ساختاری و جغرافیایی تهران به جهت وجود پستی ها و بلندی ها سازگار نیست و از سویی امكانات حمل ونقل عمومی مانند مترو یا اتوبوسرانی نیز به اندازه ای نیست كه مردم بخواهند آنرا جایگزین كنند.
علاقبند با تاكید براینكه، مردم كشورمان باهوش هستند و كسی در این شرایط اقتصادی علاقه ندارد پول اضافه از جیب خود هزینه كند، گفت: امروز حمل و نقل عمومی مترو و اتوبوس به مراتب ارزان تر از تاكسی های اینترنتی است اما چرا یك میلیون و 500 هزار سفر روزانه بااستفاده از تاكسی های آنلاین در شرایطی كه وضعیت اقتصادی مردم هم خوب نیست انجام می شود؟ به دلیل اینكه حمل و نقل عمومی پاسخگوی نیاز مردم نیست كه به این سیستم اینترنتی روی آورده اند.
وی در ادامه از آمادگی كامل این شركت مسافربری آنلاین به منظور همكاری و تعامل با شهرداری تهران خبر داد و در عین حال اظهاركرد: البته ما از مسئولان شهری درخواست می كنیم كه نقطه نظرات ما را نیز بعنوان تاكسی های اینترنتی در نظر بگیرند.

**جهانگرد: از حمل و نقل اینترنتی دفاع می كنیم
اما نصرالله جهانگرد معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در این نشست در سخنانی با بیان اینكه، روزانه حدود 20 میلیون سفر در تهران انجام می شود، افزود:این سفرها با یك یا چند هدف از جمله كار، دریافت خدمات، تحصیلات و تفریحات انجام می شود.
وی با بیان این كه مداخله مسئولان شهری برای بهینه شدن این سفرها بیشتر در بخش خدمات بوده است گفت: بعبارتی در سه حوزه دیگر كار، تحصیلات و تفریحات تامین نقاط رفت و آمد در اختیار رگولاتور نیست و نمی توان در آن دخالت كرد.
جهانگرد تاكید كرد: باید دید كه در حوزه خدمات بیشتر قطب سفرها به منظور تصمیم گیری به منظور مكانیزه و الكترونیك شدن سفرها در كجاهاست كه البته این بخشی از مسئله است.
وی افزود: البته بخش دیگر حل مسئله آمایش قطب های سفرخیز بصورت سخت افزاری است، یعنی بعنوان مثال مراكز فروش كالاها در شهر توزیع شود كاری كه در دوره یكی از شهرداران تهران در دهه هفتاد دنبال شد، به طوریكه شهردار وقت درصدد خرد كردن بسیاری از قطب های ارائه دهنده خدمات در مناطق مختلف پایتخت بود.
جهانگرد همچنین با تاكید براینكه، ممكن است برای دریافت یك خدمت عادی شهروندان چندین بار سفر درون شهری انجام دهند افزود: به طوری كه در مقطعی مطالعه شد كه بیش از 60 درصد سفرهای مردمی نه برای دریافت خدمت بلكه برای دریافت اطلاعات اولیه خدمت بوده است.
وی بیان كرد: تلاش ما در دهه قبل این بود كه داده های خدمت یا كالا در اختیار مردم قرار داده شود كه این تعداد سفر كاهش پیدا كند.
جهانگرد با بیان اینكه، در حال حاضر شرایط بسیار بهتر شده است و بسیاری از اطلاعات كالاها و خدمات مردم می توانند از طریق شبكه های اینترنتی دریافت كنند، گفت: حتی امروز مردم بخشی از كالا و خدمات خود را می توانند بصورت سفارش از راه دور تامین كنند.
وی درعین حال با تاكید براینكه، الگوی حمل و نقل در شهر تهران بهینه نیست گفت: ما جزو معدود كشورهایی هستیم كه تاكسی جزیی از حمل و نقل عمومی و اشتراكی در واحد سفر محسوب می شود در حالیكه تاكسی در همه بسیاری از كشورهای دنیا برای سفارش نقطه به نقطه تعریف و طراحی شده است.
چهانگرد در ادامه تاكید كرد:از نظر ما یك تعهد دیجیتال در كشور در حال اتفاق است و به طور حتم تاكسیرانی به روشی كه تاكنون در كشور بوده است، ادامه نخواهد داشت.
وی گفت: ما در این بین در گفت و گویی كه با دوستان داریم از حمل و نقل اینترنتی دفاع می كنیم، چراكه باعث بهبود شرایط اقتصادی مردم شده و از سویی كیفیت را افزایش داده است و باعث اصلاح حتی نظام سنتی شده است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یكی ازوظایف اصلی شهرداری را بهینه سازی الگوهای حمل ونقل شهری از طریق توسعه مترو و اتوبوسرانی دانست و گفت: در این بحث كاهش زمان، كاهش هزینه، افزایش كیفیت و تنوع خدمات برای مردم از جمله موضوعاتی است كه باید مورد توجه قرار گیرد.
جهانگرد در ادامه به معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران توصیه كرد كه در اصل مدل حمل و نقل شهری تغییرات بزرگی را آغاز كند و در نفوذ دادن ظرفیت اینترنتی به سایر روش های حمل و نقل تاكسیرانی پیگیری لازم را داشته باشد، چراكه این از طرفی باعث افزایش نظارت بر حمل و نقل شهری و بهبود كیفیت و از سویی نیز در مدیریت حمل و نقل شهری تسلط بیشتری ایجاد خواهد كرد.
همایش بین المللی تهران هوشمند به همت شهرداری تهران با برپایی 10 پنل تخصصی و كارگاه های متعدد دیروز- سه شنبه- در برج میلاد به پایان رسید.
علمی * 1836 *2017