گرایش به رشته های علوم پایه كاهش یافته است

گروه دانشگاه ایرنا تصمیم دارد به سراغ تك تك دانشگاه های مراكز استان ها برود و وضعیت علمی، پژوهشی و آموزشی آن ها را در گفت وگو با روسای این دانشگاه ها مورد بررسی قرار دهد تا چالش ها و موانع توسعه از منظر كیفی و ایفای نقش توسعه ای دانشگاه ها مورد بررسی قرار دهد. از این رو ، نخستین گفت وگوی تفصیلی با دكتر احمد رضی رئیس دانشگاه گیلان صورت گرفته است .

رئیس دانشگاه گیلان ، استاد ادبیات همین دانشگاه است كه از سال 92 در مسند ریاست هم قرار گرفته است ، وی دارای مدرك دكتری تخصصی در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه علامه طباطبایی است و در حال حاضر در مرتبهٔ استادی قرار دارد. رضی سیزدهمین فردی است كه به ریاست دانشگاه گیلان برگزیده شده است.

از رضی تا به امروز علاوه بر آثاری چون روش ها و مهارت های تحقیق در ادبیات و مرجع شناسی، بیهقی پژوهی در ایران، آشنایی با منابع و مراجع چاپی و الكترونیكی در ادبیات فارسی ، دهها مقاله در مجلات معتبر علمی نیز منتشر شده است.

دوران دانشجویی و همچنین فعالیت های علمی و پژوهشی ، ایده تاسیس دانشگاه گیلان و وضعیت علمی، آموزشی و همچنین ارتباط این دانشگاه با دانشگاه های خارج از كشور و ارتباط با صنعت ، وضعیت رشته های علوم انسانی و علوم پایه در این دانشگاه از جمله محورهای اصلی گفت وگو با رئیس دانشگاه گیلان است .

مشروح گفت وگو به این شرح است :

** ایرنا: آقای دكتر لطفا در ابتدای گفت وگو كمی از خودتان بگویید .

** رضی: در رشت به دنیا آمدم و در مدارس همین شهر دوران دانش آموزی را پشت سر گذاشتم ، دیپلم خود را در رشته راه و ساختمان از هنرستان فنی شهید چمران گرفتم كه در آن زمان دانش آموزان و دانشجویان با هم در یك محیط به تحصیل می پرداختند. همزمان در رشته ادبیات نیز به صورت آزاد امتحان دادم و دیپلم ادبی گرفتم.


**ایرنا:چطور شد كه در این رشته تحصیل كردید و در چه سالی وارد مقطع كارشناسی ارشد شدید؟

رضی: در سال 1362 هنوز آزمون های ورودی دانشگاه ها كاملا تجمیع نشده بود. یادم هست در چهار آزمون جداگانه شركت كردم كه در سه آزمون پذیرفته شدم یكی از آنها ادامه تحصیل در همان رشته فنی بود كه در دوره دبیرستان مشغول بودم اما به علت فضای حاكم بر آن دوران كه گرایش به علوم انسانی شدت گرفته بود در رشته زبان و ادبیات فارسی ادامه تحصیل دادم و در سال 1366در دانشگاه تربیت مدرس در مقطع كارشناسی ارشد پذیرفته شدم. دكتری خود را نیز در دانشگاه علامه طباطبایی تهران گذراندم.


**ایرنا: دوران دانشجویی شما در دانشگاه گیلان چگونه سپری شد؟

**رضی: در بهمن 1362 به عنوان دانشجو به دانشگاه گیلان راه یافتم هر چند قبل از آن نیز به این دانشگاه رفت و آمد داشتم و در فعالیت های فرهنگی كه توسط دانشجویان انجام می شد شركت می كردم.

به علت انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه ها چند سال كنكور برگزار نشده بود به همین علت در كنكور سال 62 رقابت سختی برای ورود به دانشگاه وجود داشت و دانشجویانی كه به دانشگاه راه یافتند بهترین ها و همه درس خوان بودند و فضای دانشگاه كاملا فضای علمی بود . به همین دلیل اغلب فارغ التحصیلان آن دوره بعدها ادامه تحصیل دادند و تعداد زیادی از آنان هم اكنون هیات علمی دانشگاه ها هستند من نیز در سال 1366 در كارشناسی ارشد قبول شدم و به ادامه تحصیل پرداختم.


**ایرنا: فضای سیاسی دانشگاه ها در آن دوران چگونه بود و جنبش دانشجویی در چه وضعیتی قرار داشت؟

** رضی: فضای سیاسی در آن دوران بسیار غلیظ بود. فضایی بود كه دانشجویان از جهت نقش آفرینی سیاسی در جامعه، احساس اقتدار می كردند و این احساس ناشی از تسخیر سفارت آمریكا توسط گروهی از دانشجویان بود كه مورد حمایت امام خمینی و مردم قرار گرفته بودند و در راهپیمایی ها مرتب به نفع آنان شعار می دادند. این حركت باعث شد تا دانشجویان در همه دانشگاه ها احساس هویت كنند و در مسائل سیاسی و اجتماعی بیشتر مشاركت داشته باشند.

**ایرنا: در طول سال های فعالیت خودتان در حوزه پژوهشی چه عملكردی داشتید؟

**رضی: محصول فعالیت های علمی بنده ، علاوه بر تدریس در مقاطع مختلف دانشگاهی و راهنمایی 50 رساله دكتری و پایان نامه كارشناسی ارشد، انتشار سه عنوان كتاب و چاپ 60 مقاله علمی -پژوهشی و ارائه 70 مقاله در همایش های ملی و بین المللی و اجرای 3 طرح تحقیقاتی بوده است.

**ایرنا: چه مسئولیت های اجرایی بر عهده گرفته اید؟

**رضی: از سال 1366 تا 1370 مسئولیت جهاد دانشگاهی گیلان را به عهده داشتم از سال 1370 تا 1374 معاون دانشجویی دانشگاه گیلان بودم . از سال 1379 تا 1384 مشاور رئیس دانشگاه و از سال 1392 تاكنون نیز رئیس دانشگاه گیلان هستم.

**ایرنا: از ایده شكل گیری و سابقه تأسیس دانشگاه گیلان برایمان بگویید؟

** رضی: اسناد تاریخی نشان می دهند كه یكی از خواسته های مهم مردم گیلان در دهه 40 راه اندازی دانشگاه در این استان بوده است از این رو، ابتدا مدرسه عالی مدیریت رشت و مدرسه عالی بازرگانی لاهیجان راه اندازی شد و سپس در سال 1353 دانشگاه گیلان به تصویب رسید و آن مراكز در دانشگاه گیلان ادغام شدند.
هم اكنون این دانشگاه با بیش از چهار دهه فعالیت بزرگترین دانشگاه دولتی شمال كشور محسوب می شود. 17 هزار دانشجو دارد كه 40 درصد آنان دانشجویان كارشناسی ارشد و دكتری هستند با نزدیك به 600 عضو هیأت علمی كه 38 درصد آنان دارای مرتبه استاد تمامی یا دانشیاری هستند.

** ایرنا: آقای دكتر، دانشگاه گیلان به عنوان یكی از دانشگاه های مهم كشور در زمان حاضر از نظر علمی در ایران و جهان در چه جایگاهی قرار دارد ؟

**رضی: مؤسسات رتبه بندی با شاخص هایی مراكز علمی را رتبه بندی می كنند كه تعدادی از آن شاخص ها، مشترك و تعدادی از شاخص ها نیز مخصوص هر مؤسسه است. از این رو دانشگاه گیلان خود را در معرض ارزیابی مؤسسات مختلف قرار داده است.

بر اساس نظام رتبه بندی تایمز دانشگاه گیلان رتبۀ 218 را در بین دانشگاه های جوان دنیا داراست. اما با احتساب همۀ دانشگاه های قدیمی و جدید رتبۀ دانشگاه گیلان در نظام رتبه بندی سایماگو 600 و در نظام رتبه بندی لایدن 800 و در گرین متریك كه مربوط به مدیریت سبز است 320 است. براساس مؤسسه ISI این دانشگاه از جهت كمیت تولید دانش در بین دانشگاه های جامع كشورمان رتبۀ هشتم را دارد.

**ایرنا: ارتباط دانشگاه گیلان با دانشگاه های خارج از كشور چگونه است؟

**رضی: دانشگاه گیلان با مراكز علمی و دانشگاه های كشورهای مختلف از جمله آلمان، روسیه، فرانسه، چین، تركیه، سوئد، عراق، افغانستان و قزاقستان ارتباط دارد .

با برخی از آنها تبادل دانشجو داریم كه مرتب رفت و آمد می كنند. با دانشگاه انسام پاریس در مقطع دكتری و كارشناسی ارشد دانشجوی مشترك پذیرش می كنیم و با بعضی از كشورها نیز فعالیت های تحقیقاتی مشترك داریم. به عنوان مثال راه اندازی ایستگاه هواشناسی پیشرفته توسط مركز آكادمی علوم چین در دانشگاه گیلان زمینه های فعالیت پژوهش مشترك را فراهم آورده است.

یادآوری می كنم دانشگاه گیلان مسئول كارگروه ملی ارتباط دانشگاه های ایران با دانشگاه های سوئد است. همچنین مسئولیت دبیرخانه اتحادیۀ دانشگاه های كشورهای حاشیۀ دریای خزر را به عهده دارد و مسئول و مرجع تماس مالی در همكاری با مركز تحقیقات مشترك كمیسیون اروپایی است.

** ایرنا: از زمانی كه ریاست دانشگاه را بر عهده گرفتید چه برنامه هایی در پیش گرفتید و همچنین وضعیت اداره دانشگاه در دورۀ قبل چگونه بود. اصولاً ارزیابی شما از دورۀ قبل چیست؟

**رضی: یكی از برنامه ها، مشاركت دادن اقشار مختلف دانشگاهی در تصمیم سازی ها بود. در همین راستا انتخاب رؤسای دانشكده ها و اعضای هیأت ممیزه دانشگاه با مراجعه به رأی اعضای هیأت علمی صورت گرفت و كانون صنفی اساتید در دانشگاه راه اندازی شد. در بخش دانشجویی شوراهای صنفی و در بخش كارمندی شورای منتخب كاركنان به وجود آمد. یكی دیگر از برنامه ها ارتقاء كیفیت در همۀ زمینه ها بود. در دورۀ قبل، افزایش كمّی تعداد دانشجویان در دستور كار قرار گرفته بود و این اقدام باعث شده بود تا شاهد افت كیفیت باشیم.

یكی از اقدامات مهم دانشگاه تهیه و تصویب سند راهبردی در هیأت امنا بود. همچنین برنامۀ پنج سالۀ عملیاتی برای تحقق اهداف سند به تصویب رسید و در حال اجراست. همچنین تلاش شد ارتباط دانشگاه با جامعه بهبود پیدا كند.

یكی دیگر از برنامه های دانشگاه تنوع بخشی به منابع مالی دانشگاه است. درصددیم تا سهم درآمدهای دانشگاه را در بودجۀ سالیانه افزایش دهیم. همچنین مشاركت حامیان و خیرین را در توسعۀ زیرساخت های دانشگاه به ویژه در احداث فضاهای فیزیكی و تجهیز آزمایشگاه های آموزشی و تحقیقاتی را بیشتر كنیم .


** ایرنا: امكانات آموزشی، پژوهشی و رفاهی دانشگاه گیلان در چه سظحی قرار دارد؟

**رضی: مجتمع اصلی دانشگاه در زمینی به مساحت 190 هكتار پنج دانشكده از 10 دانشكده را در خود جا داده است. علاوه بر آن، واحدهای دانشگاه در 11 نقطه دیگر پراكنده است مثل دانشكده تربیت بدنی، دانشكده علوم پایه، دانشكده منابع طبیعی صومعه سرا و دانشكده مهندسی شرق گیلان.

دانشگاه دارای 190 آزمایشگاه و كارگاه است. فضاهای فیزیكی دانشگاه 195 هزار متر مربع است كه شامل آموزشی، تحقیقاتی و رفاهی می شود. ظرفیت خوابگاه های دانشجویی دانشگاه 3800 نفر است.

**ایرنا: هدف گذاری شما برای دانشگاه گیلان چیست؟ چه نقاط ضعفی باید در دانشگاه برطرف شود تا شاهد افزایش و بهبود سطح علمی این دانشگاه باشیم؟

**رضی: هدف گذاری كلان در سند راهبردی دانشگاه آمده و براساس آن نیز برنامه عملیاتی تهیه شده است اما از بین برنامه ها مهمترین كارها ارتقاء كیفیت فعالیت های آموزشی و پژوهشی است. علی رغم تلاشهای خوب سال های اخیر، دانشگاه در فعالیتهای بین المللی نیاز به تقویت دارد.

از این رو موضوع بین المللی شدن دانشگاه به صورت جدی پیگیری می شود. یكی از ضعف های دانشگاه های ایران ضعف ارتباط با جامعه است، در تلاشیم تا این ضعف را بر طرف كنیم. اقدامات خوبی در زمینۀ اصلاح آیین نامه ها داشته ایم و ساختارهای جدیدی در این خصوص ایجاد و اقدامات خوبی نیز انجام شده است مثلاً هم اكنون دانشگاه بیش از 100 قرارداد ارائه خدمات تخصصی و تحقیقاتی با صنایع و سازمان ها دارد.

** ایرنا: ارتباط دانشگاه گیلان با صنعت چگونه است؟

رضی : در دانشگاه، شورای صنعت متشكل از اعضای هیأت علمی سازمان صمت و صاحبان و مدیران صنایع شكل گرفته است كه تا كنون توانسته اقدامات مختلفی را انجام دهد. از جمله اجرای دهها طرح تحقیقاتی و مشاوره ای، برگزاری كارگاه های تخصصی توسط خبرگان صنعت برای دانشجویان و كارگاه های دانشگاهیان برای صنعتگران با هدف خلق ایده برای رفع مشكلات صنایع و همچنین راه اندازی دفتر تحقیق و توسعه بعضی از صنایع در دانشگاه گیلان.

** ایرنا: وضعیت علوم انسانی و رشته های علوم پایه در دانشگاه گیلان چگونه است؟

** رضی: دانشكده علوم انسانی بزرگترین دانشكده دانشگاه گیلان از جهت تعداد گروه های آموزشی و اعضاء هیات علمی و تعداد دانشجویان است. استقبال داوطلبان كنكور از رشته های علوم انسانی خوب است. در سال های اخیر استادان گروه های علوم انسانی با سازمان ها و ادارات ارتباطات خوبی برقرار كرده اند.

هم اكنون بیشترین تعداد قرارداد تحقیقاتی با بیرون از دانشگاه توسط اعضای هیات علمی این دانشكده انجام می شود. برگزاری كرسی های ترویجی نظریه پردازی نیز در دانشگاه رونق دارد، اما گرایش داوطلبان به رشته های علوم پایه كاهش یافته است با وجود این، در برنامه عملیاتی دانشگاه توجه ویژه ای به كیفیت رشته های علوم پایه شده است و قرار است سرمایه گذاری بیشتری برای آن ها به ویژه در توسعه و نوسازی آزمایشگاه های رشته های علوم پایه انجام شود. آزمایشگاه مركزی دانشگاه نیز امسال مورد بهره برداری قرار گرفت و تجهیزات جدید تهیه خواهد شد.

**9487**1601**