موسسه دهخدا به 20 هزار نفر زبان فارسی آموزش داد

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، مؤسسۀ لغت نامۀ دهخدا نخستین سازمانی در ایران است كه در دی ماه سال 1324به منظور تألیف فرهنگ لغت یا واژه نامه تأسیس شد. 30 سال پس از آنكه دهخدا طرح تألیف لغت نامه را ارائه داد با تصویب مجلس شورای ملی، در خانۀ دهخدا واقع در خیابان ایرانشهر تهران اجرای این طرح آغاز شد.
در سال 1334 با درگذشت دهخدا این سازمان به دو اتاق در كنار عمارت مجلس در میدان بهارستان منتقل شد. این سازمان در آذرماه 1336 براساس مصوبۀ مجلس با بودجۀ پیش بینی شده به دانشكدۀ ادبیات دانشگاه تهران منتقل شد و اعضای لغت نامه در ساختمان نگارستان در میدان بهارستان مشغول به كار شدند. درنهایت در سال 1353 شادروان محمود افشار، ساختمانی در محل موقوفات خود به مؤسسۀ لغت نامه دهخدا اهدا كرد و از سال 1383مؤسسۀ لغت نامۀ دهخدا و اعضا و كاركنان آن در ساختمان بزرگی كه توسط دانشگاه تهران در محل موقوفات محمود افشار مستقر شدند.
این مجموعه در حال حاضر در بخش های تألیف، كتابخانه علامه دهخدا، بخش نسخ خطی، گنجینه دهخدا و مخزن فیش فعالیت می كند.
با توجه به اهمیت گسترش زبان فارسی در میان مردم سایر نقاط جهان و اطلاع از فعالیت های این موسسه آموزشی، ایرنا گفت و گویی با علی درزی رئیس موسسه لغت نامه دهخدا و مركز بین المللی آموزش زبان فارسی انجام داده كه در ادامه مشروح مصاحبه را می خوانید.

** ایرنا: درباره مهم ترین فعالیت های موسسه توضیح دهید؟
**درزی: موسسه دو فعالیت عمده آموزش زبان و فرهنگ فارسی به خارجی ها و دیگری تألیف لغت نامه بزرگ فارسی را در حال حاضر برعهده دارد.این لغت نامه در بخش تألیف این موسسه شكل می گیرد و تا حرف (ب ر) پیش رفته است. استادان این موسسه را افراد صاحب نامی تشكیل می دهند كه در یك تیم مشغول تهیه لغت نامه بزرگ فارسی هستند.
در بخش آموزش زبان كلاس های آموزشی در صبح و بعد از ظهر در سطوح مختلف دایر است، مراحل آموزش از دوره مقدماتی تا پیشرفته و پس از آن دوره ادبیات را شامل می شود اما تعداد زبان آموزان دوره ادبیات به نسبت دوره های ابتدایی كمتر است چرا كه هر چه این مراحل بالاتر می رود، افراد به دلیل مسائل خاص زبان آموزان یا محدودیت زمانی اقامت مانند تجارت و غیره از خواندن ادبیات استقبال نمی كنند.

**ایرنا: بیشتر زبان آموزان از كدام كشورها در موسسه دهخدا ثبت نام می كنند؟
**درزی : بیشتر آنها چینی هستند كه این كار عمدتا به دلیل رابطه تجاری ایران با چین بوده است. طی دو ترم گذشته تعداد زبان آموزان كره ای هم در این موسسه به شدت افزایش یافته كه اگر این روند افزایش ثبت نام كره ای ها ادامه دار باشد، تعداد زبان آموزان این كشور در موسسه دهخدا از چین هم بیشتر می شود.
بیشتر زبان آموزان عمدتا دانشجو نیستند، این افراد به دلیل تبار ایرانی، تجارت، كار در سفارتخانه ها و غیره نسبت به یادگیری زبان فارسی اقدام كرده اند.تعداد دانشجویان زبان آموز فارسی بسیار اندك است اما این تعداد هم توسط وزارت علوم و دانشگاه تهران به موسسه معرفی می شوند.
موسسه دهخدا خدماتی به سایردانشگاه ها نیز در جهت برگزاری كلاس های آموزش زبان فارسی ارائه داده است، گستردگی دانش آموزان در دو ترم گذشته از 81 كشور در جهان بوده است.
بیشتر زبان آموزان اروپایی و آمریكایی درایران ترجیح می دهند كه در موسسه دهخدا مشغول به آموزش زبان فارسی شوند.
البته ناگفته نماند حضور زبان آموزان در ایران تابع شرایط سیاسی است كه هرازگاهی با تغییر سیاست ها دچار فراز و نشیب های بسیاری می شود. از سوی دیگر به نظر می رسد با توجه به آكادمیك بودن موسسه دهخدا، بیشتر افراد تحصیل كرده به این مكان می آیند.

**ایرنا: بودجه موسسه لغت نامه دهخدا چگونه تأمین می شود؟
**درزی: موسسه دهخدا خودگردان است و در ردیف بودجه دولتی قرار نمی گیرد. البته از دانشگاه تهران بودجه ای اندك دریافت می شود.
موسسه دهخدا كه زیر مجموعه این دانشگاه است، از درآمد خود سهمی را برای دانشگاه تهران نیز در نظر می گیرد.
موسسه لغت نامه دهخدا افتخار می كند كه در چنین شرایط بحرانی اقتصادی نه تنها باری بر دوش دولت نیست بلكه كسب درآمد نیز دارد.

**ایرنا: بخش تألیفات موسسه در چه زمینه هایی فعالیت می كند؟
**درزی: بخش تألیفات بیشتر در امور فرهنگی فعالیت می كند، در حال حاضر عمده تمركز خود را روی لغت نامه بزرگ و زمانبر فارسی گذاشته اند. امیدواریم نهادی بتواند با حمایت از این موسسه و با استفاده از فناوری های نوین این طرح لغت نامه را به پایان رساند چرا كه در حال حاضر موسسه دهخدا با چالش های مالی بسیار روبه رو شده است.اگر بتوان بودجه مورد نظر موسسه را تأمین كرد، بی شك این لغت نامه كه تا كنون تا حرف (ب ر) پیش رفته، تا 5 سال آینده به پایان می رسد.
البته تعداد كتاب های تألیف شده این موسسه بسیار نیست چرا كه عمده تألیفات بسیار زمانبر هستند و از سوی دیگر در بخش آموزش نیازی به تألیف كتاب های نوین وجود چندانی ندارد.عمده كتاب ها در بخش آموزش زبان فارسی با همكاری استادان تهیه شده است.كار تألیف در این موسسه كم و بیش در جریان است، یعنی بیشتر كتاب هایی كه استفاده می شود، تألیف مدرسین این مجموعه است . از سوی دیگربرای زبان آموزان لغت نامه فرهنگ زبان آموز در حال تهیه است كه تا اوایل سال آینده به چاپ می رسد.

**ایرنا: در آموزش زبان آموزان چقدر از كتاب های ادبیاتی ایرانی استفاده می شود؟
**درزی: مطالب كتاب هایی مانند بوستان سعدی و غیره در دوره ادبیات و مقاطع پیشرفته به زبان آموزان ارائه می شود.بیشتر زبان آموزان در یك سال می خواهند فارسی را به منظور تجارت و خواندن و نوشتن یاد گیرند بنابراین تمامی آنها از خواندن آثار كهن ادبیات استقبال نمی كنند مگر افرادی كه تمامی مراحل را طی كرده اند و این ادبیات برای آنها قابل فهم به نظر می رسد.

**ایرنا: درباره امكانات كتابخانه موسسه لغت نامه دهخدا لطفا توضیح دهید؟
**درزی: در كتابخانه یك مخزن بزرگ كتاب وجود دارد كه از آن به جز به منظور تألیف كتاب های نوین استفاده دیگری نمی شود. این مخزن تنها در اختیار مدرسان موسسه قرار می گیرد.در این موسسه دو كتابخانه دیگر نیز وجود دارد كه عموما منابعی است كه در اختیار استادان قرار می گیرد.كتابخانه مركز بخش زبان بین المللی فارسی ما است كه عمدتا منابع آن در خصوص دستور زبان و كتاب های آموزشی است. در حال حاضر 360 جلد نسخه خطی موجود است كه آن هم در اختیار بخش تألیف قرار می گیرد.

**ایرنا: آیا موسسه دهخدا به خارجی های خارج از كشور هم زبان فارسی می آموزد؟
**درزی: این موسسه تاكنون بر آموزش زبان فارسی در داخل كشور تمركز كرده است اما از ابتدای سال جاری آموزش مجازی هم به طور آزمایشی در این موسسه برای افراد خارج از كشور راه اندازی شده است.یك یا دو دوره آموزش مجازی از راه دور ارائه شد تا تمامی زوایای كار بطور كامل مشخص شود.در حال حاضر موسسه به دنبال آن است كه دریافت شهریه ها از خارج از كشور را میسر كند چرا كه به دلیل روابط ایران با سایر كشورها این موسسه را به چالشی جدی روبه رو كرده است.
نكته دیگر حضور ما در خارج از كشور برای آموزش زبان فارسی است كه تا امروز این كار انجام نشده اما مجوز این كار از دانشگاه تهران گرفته شده است.درخواست آموزش زبان فارسی از یك كشور در منطقه وجود داشته كه هنوز از وزارت امور خارجه مجوزهای لازم جهت انجام این كار صورت نگرفته است.

**ایرنا: شرایط استفاده از خوابگاه برای زبان آموزان خارجی به چه صورت است؟
**درزی: حضور در خوابگاه ها یكی از شرایطی است كه باید مورد توجه زبان آموزان قرار گیرد.در حال حاضر به جز دانشگاه تهران، موسسه از دانشگاه شهید بهشتی نیز سهمیه ای برای اسكان زبان آموزان دریافت می كند، در سال های گذشته كیفیت خوابگاه ها با تلاش های معاونت دانشجویی دانشگاه تهران بهبود یافته است. طی یك سال گذشته تعداد زبان آموزان در هر اتاق از 4 نفر تبدیل به یك یا دو نفر شده است.
البته فاصله خوابگاه ها با شرایط استاندارد نكته ای قابل بررسی است، ممكن است كه فردی از كشورهای آسیای جنوبی به ایران بیاید و خوابگاه های ما در نگاه آنها شرایط مناسبی داشته باشد یا فردی از كشورهای اروپایی به ایران بیاید و خوابگاه ها نتواند انتظار آنها را به درستی برآورده كند.

**9491**1601**