طرحهای جمع آوری فاضلاب زیر تیغ كمبود اعتبار

به گزارش ایرنا، همچنین رهاسازی فاضلاب در معابر از مهمترین تهدیدات سلامت بشر است كه شیوع بیماریهای واگیر نظیر سالك، امراض انگلی و سایر بیماریهای عفونی را به دنبال دارد.
گاهی جویهای فاضلاب در حاشیه شهرها به تفریحگاهی برای كودكان تبدیل می شوند و خانواده ها نیز بی خبر از عوارض این آلودگی با رهاسازی پسابهای خانگی در كوچه به این معضل دامن می زنند. جدا از مشكلات زیست محیطی 'طرح اگو و شبكه جمع آوری فاضلاب و تصفیه پسابها' مرهمی بر كهنه زخم خشكسالی نیز محسوب می شود.
طبق اعلام وزارت نیرو هم اینك 48 درصد جمعیت شهری در سطح ایران زیر پوشش شبكه جمع آوری فاضلاب هستند. پروژه های جمع آوری فاضلاب طرحهایی زمانبر و پرهزینه می باشند كه همیشه در سرعتگیر اعتبارات لنگ می زنند.
جمعیت زیر پوشش فاضلاب شهری در شهرهای خراسان رضوی به جز مشهد، 524 هزار نفر است. پروژه اگو در مشهد 27 ساله شده و طی این مدت 70 درصد جمعیت این كلانشهر زیر پوشش شبكه جمع آوری فاضلاب قرار گرفته اند.
به اذعان دست اندركاران امر كمبود اعتبارات دلیل اصلی طولانی شدن طرح شبكه جمع آوری فاضلاب است لذا وزارت نیرو چند سالی است رویكرد استفاده از ظرفیت بخش خصوصی را برای اجرای پروژه های جمع آوری فاضلاب در دستور كار خود قرار داده است.

* لزوم ورود بخش خصوصی
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی به خبرنگار ایرنا گفت: در چارچوب سیاستهای دولت تدبیر و امید ورود بخش خصوصی در تكمیل طرحهای نیمه تمام فاضلاب شهرها مورد توجه جدی قرار گرفته بطوری كه ارزش روز پروژه های در دست اقدام شركت آب و فاضلاب خراسان رضوی در حیطه سرمایه گذاری بخش خصوصی هم اینك هشت هزار و 825 میلیارد ریال است.
وحید قربانی افزود: با تكمیل و بهره برداری این پروژه ها جمعیت زیر پوشش خدمات فاضلاب شهری در خراسان رضوی به بیش از 50 درصد كل جمعیت شهری استان خواهد رسید.
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی ادامه داد: جمعیت زیر پوشش خدمات فاضلاب شهری این استان در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی صفر و در سال 1384 حدود 90 هزار نفر بود اما این جمعیت هم اینك به 524 هزار نفر افزایش یافته است.
وی گفت: در ابتدای انقلاب هیچ تصفیه خانه فاضلابی در خراسان رضوی وجود نداشت و پس از آن تا پایان دولت دهم چهار تصفیه خانه فاضلاب در این استان ساخته شد كه اینك این تعداد به هفت تصفیه خانه افزایش یافته است.
قربانی به شبكه جمع آوری فاضلاب در مشهد نیز اشاره و بیان كرد: جمعیت زیر پوشش فاضلاب شهری نیز در ابتدای انقلاب صفر بود اما ظرف چهار دهه اخیر با اجرای سه هزار و 300 كیلومتر شبكه جمع آوری فاضلاب جمعیت زیر پوشش در این كلانشهر به 70 درصد رسیده است.
وی افزود: همچنین در ابتدای انقلاب هیچ تصفیه خانه فاضلابی در مشهد وجود نداشت و پس از آن تا پایان دولت دهم سه تصفیه خانه فاضلاب برای این شهر ساخته شد كه هم اینك این تعداد به پنج واحد تصفیه خانه افزایش یافته است.
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی ظرفیت كنونی در دست بهره برداری تصفیه خانه های فاضلاب را در مشهد 263 هزار مترمكعب در شبانه روز اعلام كرد.

* نیاز 15 هزار میلیاردی
یك میلیون و 800 هزار نفر در قالب 700 هزار مشترك آب در 73 شهرستان خراسان رضوی(به جز مشهد) زیر پوشش شركت آب وفاضلاب این استان قرار دارند.
معاون مهندسی و توسعه شركت آب و فاضلاب شهری خراسان رضوی به خبرنگار ایرنا گفت: هم اكنون شبكه جمع آوری فاضلاب در شهرهای سبزوار، نیشابور، تربت حیدریه، كاشمر، گناباد، تایباد، تربت جام، قوچان، طرقبه شاندیز و گلبهار با پیشرفت بین 10 تا 90 درصد در حال اجرا است. در این میان بیشترین پیشرفت به میزان 90 درصد مربوط به سبزوار می باشد.
منصور آذرین فر افزود: كمبود اعتبار از مهمترین مشكلات اجرای طرحهای آب و فاضلاب در مناطق شهری خراسان رضوی می باشد كه موجب كندی روند اجرای آنها شده بطوری كه برخی از این پروژه ها با گذشت 10 سال هنوز به اتمام نرسیده اند.
وی ادامه داد: برای اجرای این طرحها پارسال 200 میلیارد ریال و امسال تاكنون 100 میلیارد ریال اختصاص یافت اما تكمیل طرحهای فاضلاب در خراسان رضوی نیازمند 15 هزار میلیارد ریال اعتبار است.

* سرمایه گذاری بخش خصوصی
سرپرست شركت آب و فاضلاب خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: طرحهای فاضلاب در 10 شهر این استان از طریق سرمایه گذاری بخش خصوصی در دست اجرا هستند و 30 پیمانكار در اجرای طرحهای فاضلاب شهری فعالیت دارند.
عباس مهری افزود: به جز تصفیه خانه فاضلاب شهر تربت حیدریه كه از طریق منابع دولتی درحال اجرا است در سایر شهرها تمركز بر اجرای شبكه های جمع آوری و خطوط انتقال فاضلاب می باشد.
وی ادامه داد: پروژه فاضلاب شهرك توحید سبزوار به روش BOT(خرید تضمینی پساب فاضلاب) با ظرفیت 15هزار مترمكعب در شبانه روز و سرمایه گذاری 600 میلیارد ریال حدود 32 درصد پیشرفت فیزیكی دارد و 85 هزار نفرجمعیت این محدوده را پوشش می دهد.
سرپرست شركت آب و فاضلاب خراسان رضوی گفت: تصفیه خانه فاضلاب شهرجدید گلبهار واقع در شمال مشهد نیز با ظرفیت 30 هزارمترمكعب در شبانه روز و سرمایه گذاری هزار و 200 میلیارد ریال در حال بهره برداری آزمایشی است. این تصفیه خانه برای200 هزار نفر جمعیت طراحی شده است.
وی افزود: طرح تكمیل، اجرا و بهره برداری فاضلاب شهر تربت حیدریه نیز به یك گروه سرمایه گذار تحویل شده كه به روش بیع متقابل(BUY BACK) اجرا می شود. در اجرای این طرح 100 كیلومتر شبكه، نصب انشعابات، احداث تصفیه خانه جدید و ارتقاء تصفیه خانه فعلی فاضلاب در دستور كار قرار دارد. پس از تكمیل این طرح بهره برداری از پساب فاضلاب به مدت 25سال در اختیارسرمایه گذار قرار می گیرد.
مهری ادامه داد: طرح تكمیل، اجرا و بهره برداری شبكه فاضلاب نیشابور هم به روش بیع متقابل در مرحله عقد قرارداد با سرمایه گذار بخش خصوصی است.
وی همچنین به نصب پكیج تصفیه خانه فاضلاب در مناطقی از شهرهای طرقبه، شاندیز و گناباد اشاره و بیان كرد: این سامانه توسط متخصصان داخلی بومی سازی شده و در آینده در شهرك فرهنگیان بجستان نیز نصب خواهد شد.

* تبصره 3 ماده واحده قانون مصوب مجلس
مدیر امور اجرایی طرحهای فاضلاب شركت آب و فاضلاب مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: تاكنون سه هزار و 376 كیلومتر شبكه جمع آوری فاضلاب در این كلانشهر سه و نیم میلیون نفری اجرا شده كه تامین اعتبار ساخت 662 كیلومتر آن از محل درآمد ناشی از تبصره 3 صورت گرفته است.
بابك امیرسرداری افزود: ظرف دو سال اخیر شركت آبفای مشهد در زمینه اجرای شبكه های جمع آوری فاضلاب ركورددار بوده و افزون بر 418 كیلومتر شبكه فاضلاب را در شهر مشهد اجرا كرده است.
وی ادامه داد: تعامل شورای اسلامی شهر با شركت آبفای مشهد نقش بسزایی در اجرای شبكه های فاضلاب این شهر داشته بطوری كه از سال 1388 تاكنون 662 كیلومتر شبكه فاضلاب مشهد از محل اعتبارات تبصره 3 اجرا شده است.
مدیر امور اجرایی طرحهای فاضلاب شركت آب و فاضلاب مشهد گفت: تا پایان آبان ماه امسال نیز از مجموع 111 كیلومتر شبكه فاضلاب اجرا شده، هزینه های 18 كیلومتر آن با كمك شورای اسلامی شهر مشهد از محل تبصره 3 تامین شده است.
وی افزود: طرح جمع آوری فاضلاب درغرب و هسته مركزی شهر مشهد تقریبا رو به اتمام می باشد لذا تمركز شركت آبفا هم اینك بر حاشیه شهر معطوف شده است.
امیرسرداری ادامه داد: از تمام ظرفیتهای شركت آبفای مشهد برای تكمیل طرح جمع آوری فاضلاب استفاده خواهیم كرد. اولویت اجرای شبكه فاضلاب در محدوده های محروم حاشیه شهر همچون طبرسی، پنجتن، سیدی، شهركهای مهرگان، امام علی علیه السلام، كشاورز، حجت، شافعی، ابوذر، طرق، مهرآباد و گلشهر است.

* 600 میلیاردی از محل تبصره 3
رئیس شورای اسلامی شهر مشهد چندی پیش اعلام كرد هزار و 200 میلیارد ریال اعتبار بر اساس مصوبات شورای شهر امسال به منظور شتاب دادن به اجرای طرحهای آب و فاضلاب در این كلانشهر از محل 'تبصره 3' اختصاص یافته است.
محمدرضا حیدری افزود: 50 درصد از این اعتبار برای اصلاح شبكه آب و پنج درصد برای توسعه شبكه فاضلاب مشهد منظور شده است.
وی ادامه داد: روند تخصیص این اعتبار در سال آینده هم ادامه دارد و با آن می توان طول دوره تكمیل شبكه فاضلاب مشهد را به نصف كاهش داد.
بر اساس ماده واحده مصوب مجلس شورای اسلامی به‌ منظور بازسازی، توسعه تأسیسات آب شهرها و تكمیل طرحهای نیمه ‌تمام به شركتهای آب و فاضلاب اجازه داده ‌شده بخشی از منابع مالی مورد نیاز را از طریق ساز و كارهای معرفی شده در قالب تبصره های سه گانه این ماده واحده قانونی تامین كنند.
بر اساس تبصره 1 این ماده واحده به شركتهای آب و فاضلاب استانی اجازه داده می ‌شود بخشی از هزینه‌ های برقراری انشعاب را به ‌عنوان حق تفكیكی مذكور در ماده 11 قانون تشكیل شركتهای آب و فاضلاب مصوب 1369 بر اساس تعرفه‌ های مورد عمل آبان‌ ماه 1376 متناسب با رشد سالانه حق انشعاب در شهرهایی با جمعیت بیش از 100 هزار نفر جمعیت وصول و منحصراً برای اجرای طرحهای فاضلاب و بازسازی و توسعه تأسیسات همان شهر هزینه كنند.
در تبصره 2 نیز به شركتهای آب و فاضلاب اجازه داده ‌شد به میزان متوسط 10 درصد علاوه ‌بر نرخهای مصوب حق انشعاب آب و آب‌ بهاء تا زمان نصب انشعاب فاضلاب در شهرهایی كه طرح‌ای فاضلاب در آنها در دست اجراست دریافت كنند. بر اساس تبصره 3 این ماده واحده قانونی هم تا زمان تشكیل شورای اسلامی شهر اجازه داده می ‌شود هیاتی مركب از استاندار، رئیس سازمان برنامه و بودجه، مدیرعامل آب و فاضلاب استان و یك یا دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی راهكارهای مشاركت مالی مردم، سایر بخشها و ایجاد تسهیلات برای اجرای طرحهای آب و فاضلاب بر اساس پیشنهاد شركت آب و فاضلاب بررسی و تائید شده تا پس از تصویب وزیر نیرو توسط شركتهای آب و فاضلاب به اجرا درآید.
پس از تشكیل شوراها در هر استان مدیرعامل آب و فاضلاب و شورای شهر به ‌عنوان پارلمان محلی آن شهر اجازه دارند با فرمولی كه معمولا به ‌صورت توافقی و سالانه است بر اساس میزان مصرف، مبلغی را تحت ‌عنوان تبصره 3 به قبوض آب مشتركان اضافه كنند.
7505/1858