«عبدالباری عطوان» تحلیلگر مسایل منطقه و سردبیر روزنامه رای الیوم در مقاله ای نوشت كه «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه تركیه روز گذشته در هجدهمین نشست بین‌المللی دوحه در سخنانی غافگیر كننده اعلام كرد در صورتی كه «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه در یك انتخابات دمكراتیك انتخاب شود با وی وارد تعامل می شویم. این انتخابات باید شفاف و دمكراتیك بوده و مردم سوریه سرنوشت كشورشان را تعیین كنند.
وی افزود كه تحلیل ها درباره اظهارت وزیر خارجه تركیه دو دسته است: گروه اول معتقدند كه دولت تركیه در آستانه یك حمله ضد نیروهای دمكراتیك كرد سوریه مورد حمایت آمریكا در شمال شرق سوریه است و چه بسا باعث رویارویی آنها با نیروهای آمریكایی در این منطقه شود به همین دلیل تركیه سعی دارد فضا را با دولت دمشق تلطیف كند كه این خواست روسیه نیز هست تا زمینه گفت و گو های دمشق و آنكارا فراهم و چه بسا بازگشت روابط بین دو كشور فراهم شود.
دوم: تركیه می خواهد در این شرایط كه در آستانه یك بحران با آمریكا در پرونده سوریه قرار دارد با دولت سوریه در یك صف قرارگیرد و اطلاعاتی درز كرده كه تركیه آماده نزدیكی با دمشق است اما پس از حل بحران با آمریكا مسئولان تركیه همچنان در موضع خصمانه با اسد قرار خواهند گرفت و همچنان كه «بینالی یلدریم» نخست وزیر تركیه در ماه آگوست گفته بود كه اسد ممكن است به طور موقت رئیس جمهور سوریه باشد اما نمی تواند در آینده سوریه نقشی داشته باشد و برخی تفسیرها درباره آن این بود كه تركیه و سوریه در حال نزدیكی هستند اما «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری تركیه بار دیگر حمله ای سخت به رئیس جمهور سوریه داشت و هرگونه امیدی را برای نزدیكی دو كشور از بین برد.
عطوان در ادامه این دو رویكرد نوشت كه تشخیص اینكه كدام پیش بینی درست دشوار است اما می توان گفت كه اخیرا لحن تركیه درباره دولت سوریه، بخصوص با نظارت روسیه و بازنگری آنكارا در موضع تند خود در قبال سوریه و افزایش قدرت دولت سوریه و باز پس گیری بیشتر مناطق و تضعیف مخالفان مسلح و تغییر دیدگاه كشورهای نسبت به سوریه تغییر كرده است.
وی افزود:كردهای سوریه و تركیه هر دو این روزها نگاهشان به دولت سوریه است. فرماندهی یگان های نیروهای كرد سوریه كه بر نیمی از مناطق شمال شرق فرات تسلط داد خواستار كمك فرماندهی ارتش سوریه برای حمایت از این مناطق شده پس از اینكه اردوغان تهدید كرد كه كشورش در روزهای آینده برای آزاد كردن شرق فرات به نیروهای كرد حمله خواهد كرد.
تركیه اكنون نیروهای دمكراتیك كرد مورد حمایت آمریكا به بهانه مبارزه با گروه داعش را خطری برای امنیت ملی خود در مرزهای جنوبی خود می داند و این موضوع باعث نگرانی آنكارا شده كه در بحران قطر با برخی كشورهای حاشیه خلیج فارس جانب قطر را گرفت و 35 هزار نظامی خود را به خاك این كشور فرستاده تا از این كشور در برابر عربستان و امارات حمایت كنند.
عطوان همچنین اشاره می كند برخی اخبار از حضور نیروهای عربستان و امارات در منطقه به درخواست آمریكا برای مسلح كردن عشایر عرب و حمایت مالی آنها حكایت دارند كه تهدیدی برای امنیت ملی تركیه خواهد بود و «ثامر السبهان» وزیر دولت سعودی در امور منطقه هشت ماه پیش به شرق فرات سفر كرد و با فرماندهان نظامی نیروهای دمكراتیك كرد و فرماندهان آمریكایی و سران عشایر دیدار داشت و طبق تحلیل ها طرح عربستان حمایت از كردها و خود مختاری آنها در شرق دیرالزور است.
این تحلیلگر درباره میزان جدی بودن تهدید های تركیه برای حمله به سوریه سه نكته را مورد توجه قرار می دهد: نخست: دعوتی كه احزاب سیاسی كرد به دولت سوریه فرستادند تا در كنار آنها در مواجهه با تجاوزها و تهدیدات تركیه بایستد و این حمله را تجاوز به قوانین و میثاق های بین المللی اعلام كند كه راه حل سیاسی در سوریه را با چالش مواجه می كند و باعث تقویت گروههای تروریستی می شود.
دوم: تهدید شدید اللحن نیروهای مخالف و مسلح سوریه وابسته به ائتلاف ملی و ارتش آزاد سوریه از سوی آمریكا مبنی بر این كه در صورت همكاری با تركیه در شرق فرات با نیروهای آمریكایی به طور مستقیم مواجه خواهند شد و این تهدید را اینگونه پایان می دهد كه وقتی فیل می رقصد بهتر است تو از میدان دور باشی.
سوم: سكوت فرماندهان سوریه، روسیه و ایران درباره اختلافات تركیه و آمریكا كه هر روز شدیدتر می شو و آنها این رویارویی را به نفع روسیه و ایران دانسته و این رویارویی است كه میان دو متحدی كه در طول هفت سال گذشته جنگ سوریه حمایت و گروه های مخالف را مسلح و پشتیبانی می كردند، رخ داده است.
عطوان نوشت:هم اكنون مشخص نیست كه آیا تهدیدات تركیه جدی است یا قصد دارد با آن زمینه گفت و گو با آمریكا برای دستیابی به راه حل را بازكند همانطور كه این مساله درباره عملیات در منبج و عفرین رخ داد؟ همچنین ممكن است این اظهارت با هماهنگی روسیه بوده و خواستار نزدیكی به دمشق باشد.
این تحلیلگر افزود كه شمال شرق فرات در آینده شاهد نزاع های بیشتر طرف های منطقه ای، بین المللی و داخلی خواهد بود منطقه ای كه بیش از 70 درصد ذخایر گاز و نفت سوریه و زمین های كشاورزی حاصلخیز آن كه نیازهای سوریه را به خصوص در زمینه گندم تامین می كند در این منطقه قرار دارد.
خاورم**9366**1049
تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۳۹۷ - ۱۵:۱۸
تهران-ایرنا-روزنامه رای الیوم در مطلبی نوشت كه ممكن است تركیه به توصیه روسیه در حال نزدیكی به سوریه باشد یا اینكه اختلافاتی كه با آمریكا در شمال سوریه در بحث حمایت از كردهای سوری و تهدید مرزهای جنوبی خود دارد، باعث شده تا لحن ملایم تری نسبت به دولت دمشق در پیش گیرد.