قصه؛ روايتي متفاوت از زندگي

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار حوزه آموزش ايرنا، 21 سال قبل چراغ جشنواره قصه گويي را مصطفي رحماندوست با كمك دوستانش روشن كرد و به تدريج گسترده شد تا اكنون كه پا را از مرزهاي ايران فراتر گذاشته و ميزبان هفت قصه گوي خارجي و 45 قصه گوي ايراني است.
قصه ها را بايد خواند و درك كرد اما چه بهتر آنكه فردي داستان ها را با هنرنمايي خود روايت كند تا بتوان با آنها خيال پردازي كرد و به دنياي تخيلات فرو رفت و با شخصيت هاي اصلي همزاد پنداري كرد.
البته كه جشنواره قصه گويي نيز چنين هدفي دارد و در عصر ارتباطات و دسترسي به فضاي مجازي گام به گام و موازي به پيش رفته تا از اين عرصه عقب نماند و همچنان جايي براي خود در بين بچه ها به عنوان مخاطبان اصلي قصه ها و در كنار آن بزرگترها كه گاه در هياهوي زندگي روزمره و مسائل از خود غافل مي شوند، باز كند.
با قصه ها مي توان به تاريخ سفر كرد، از فرهنگ ها، سنت ها و آداب و رسوم زندگي مردم در نقاط مختلف دنيا آگاه شد و در كنار آن، تمدن و فرهنگ ديرينه خود را در اين قالب و همچنين بهره گيري از قصه گويان توانمند و خلاق به گوش مردم ديگر ملت ها رساند.
اين روزها هياهويي در كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان برپاست، از طراحي دكوري با بهره گيري از پوستر جشنواره بيست و يكم قصه گويي كه شامل يك درخت، كلاغ سياه و و روباه مكار است تا تابلوهايي كه هر يك بيانگر قصه اي شيرين و به يادماندني هستند، همه آن چيزي است كه قبل از ورود به سالن هاي قصه گويي مي توان ديد.
در لابلاي همه اين شور و هيجان، صد البته حضور دانش آموزان و بچه ها زيباست، چرا كه صداي شادي و اشتياق آنها براي شنيدن قصه و به صف ايستادنشان تا رسيدن به محل قصه گويي هر انساني كه نظاره گر اين شوق است را به لبخندي و تامل در دوران كودكي و يادي از قصه هاي قديمي كه در كودكي شنيده است، دعوت مي كند.
در سالن هاي مختلف اجراي قصه نيز قصه گويان با لباس هاي محلي و رنگارنگ با خوشرويي از اين ميهمانان كوچك استقبال مي كنند و همه مهارت و تجربه خود را به كار مي گيرند تا قصه اي روايت كنند با تصويرسازي عميق تا بر دل و جان بچه ها بنشيند و خاطره اي به يادماندني از اردوي يك روزه در دوران تحصيل را بر جاي بگذارد.
قصه هر چند ساخته و پرداخته ذهن نويسنده است اما لابلاي همه روايت ها و داستان ها، واقعيت هايي از زندگي انسان و چه بسا آمال و آرزوهاي محقق نشده نيز جا خوش كرده است، داستان هايي كه بچه ها بايد به وسيله قصه گو كه مي تواند پدر، مادر و يا يك مربي و معلم باشد، به گوش جان بشنوند، همزاد پنداري كرده، با خوشحالي و ناراحتي قهرمان قصه همراه شوند و در ذهن خود براي مشكلات او راه چاره اي جستجو كنند.
لذت شنيدن قصه و البته در كنار آن قصه گويي يك منفعت دو طرفه است چرا كه هم نيازهاي روحي و رواني شنونده قصه را برآورده مي كند و هم در كنار آن، قصه گو كه تمامي توان و هنر خود را براي روايت داستان با بياني شيوا به كار گرفته، در نهايت رضايتمند خواهد بود.
در نگاه اول شايد جنبه سرگرم كنندگي قصه به چشم آيد اما همه هدف قصه و قصه گويي اين نيست بلكه روايت داستان هاي كهن كه بازگو كننده فرهنگ، هويت و آداب و رسوم مردم اين سرزمين است نيز راهي است براي پاسداشت فرهنگ گذشتگان تا بچه ها هويت اصيل ايراني - اسلامي خود را به فراموشي نسپارند و از آن براي انتخاب راهي درست براي زندگي و انتقال هر آنچه از پيشنيان به ما رسيده بهره ببرند، رسالتي كه بايد به آن بها داده شود.
شايد در حاشيه زندگي پرمشغله امروز اينگونه به نظر برسد كه قصه و قصه گويي رنگ باخته است و تلفن هاي همراه و تبلت ها، قصه را از صحنه به دركرده اند اما مصطفي رحماندوست باني جشنواره قصه گويي در 21 سال پيش، اينگونه اعتقادي نداشته بلكه اظهار مي دارد اينكه گفته مي شود قصه و قصه گويي به دليل دسترسي به اينترنت و فضاي مجازي كمرنگ شده دروغي بيش نيست؛ زيرا قصه در گذشته صرفا توسط پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها روايت مي شد اما اكنون در قالب برگزاري جشنواره بين المللي به آن پرداخته مي شود.
اما در اين ميان حرف هاي قصه گوها و شنوندگان قصه ها نيز شنيدني است، مريم علي محمدي برگزيده سال گذشته جشنواره بين المللي قصه گويي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا مي گويد: در سال هاي دور وقتي كودك بودم همواره پاي قصه هاي پدربزرگ و مادربزرگم مي نشستم و از شنيدن قصه ها لذت مي بردم.
وي كه از سنندج و از ميان 6 قصه گوي اين استان وارد مرحله نهايي بيست و يكمين دوره جشنواره شده است، اظهار داشت: سه سال است به صورت حرفه اي قصه گويي مي كنم و البته از بچگي قصه گويي را دوست داشتم و اكنون نيز احساس مي كنم با وجود اينترنت و تبلت، هنوز هم بچه ها و بزرگترها قصه شنيدن و قصه گويي را دوست دارند و اگر فضايي فراهم شود همچنان مشتاقانه پاي قصه ها مي نشينند.
علي محمدي با بيان اينكه جشنواره قصه گويي اين امكان را ايجاد كرده تا قصه و قصه گويي به فراموشي سپرده نشود، اضافه كرد: بچه ها علاقه مند هستند كه به زبان آنها قصه ها روايت شود و بيشتر شخصيت هاي حيوانات را مي پسندند و البته در اين ميان حركات قصه گو در بيان داستان ها نيز مي تواند بر جذابيت قصه بيافزايد.
وي با اشاره به اينكه همچنين بچه ها دوست دارند در بخشي از روايت قصه ها سهيم شوند نه اينكه صرفا در گوشه اي نشسته و شنونده باشند، تصريح كرد: مسئولان بايد به گونه اي برنامه ريزي كنند كه قصه گويي در طول سال ادامه داشته باشد و به سالي يك بار در جشنواره قصه گويي محدود نشود
رحيمه كوثريان نيز كه از مربيان بازنشسته كانون پرورش فكري است، با حضور در جشنواره قصه گويي براي شنيدن قصه ها به خبرنگار ايرنا گفت: هر چند فضاي مجازي بسيار گسترده شده اما هنوز بچه ها و حتي بزرگترها مشتاق شنيدن قصه هستند تا با شخصيت هاي داستان ابراز همدردي كرده و مطالب جديد بياموزند.
وي اضافه كرد: اگر مربيان و معلمان در زمينه قصه و قصه گويي با جان و دل با بچه ها كار كنند و به آن اهميت دهند بچه ها نيز همراه هميشگي قصه ها باقي خواهند ماند.
به گفته كوثريان، بچه ها معمولا از بالا و پايين شدن لحن صداي قصه گو لذت مي برند زيرا در اين صورت بهتر مي توانند داستان ها را در ذهن خود تصويرگري كنند و از سوي ديگر اجراي قصه توسط قصه گو به مراتب تاثير بيشتري بر جاي مي گذارد تا اينكه فرد صرفا كتاب داستان بخواند.
بيست و يكمين جشنواره بين المللي قصه گويي در مجموع پذيراي10 هزار و 470 نفر در بخش هاي ملي، بين المللي، پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، دختران و پسران 14 تا 18 سال، مقاله و فيلم هاي قصه گويي 90 ثانيه اي بوده است كه هفت هزار نفر آنان در بخش 90 ثانيه اي شركت كرده اند و در اين بخش در روز پاياني جشنواره سه نفر از طريق داوران مردمي و سه نفر نيز از طريق نظر هيات داوران به عنوان برگزيده معرفي خواهند شد.
در بخش هاي ملي، بين المللي، پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و دختران و پسران 14 تا 18 سال نيز در هر بخش سه قصه گو برگزيده خواهند شد و در بخش مقاله نيز سه اثر برتر مورد تقدير قرار مي گيرد.
بيست و يكمين جشنواره بين المللي قصه گويي 26 آذرماه در مركز آفرينش هاي فرهنگي هنري كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان آغاز شد و 29 آذرماه با اعلام برترين ها به كار خود پايان مي دهد.
علمي**1883**2017