تحول در سوادآموزي نيازمند عزم ملي

به گزارش ايرنا، سوادآموزي در گام اول آموختن توان خواندن و نوشتن است و در گامي فراتر، جهشي عظيم براي فعاليت گسترده تر افراد در اجتماع است.
آموزش پايه فراگير يكي از شرايط لازم به منظور رشد اقتصادي توانمند و پويا در هر كشور است و تجربه هاي كشورهاي توسعه يافته در دهه هاي گذشته نشان از آن دارد كه ارتباط معناداري بين بهره وري اقتصادي و سرمايه گذاري در بخش آموزش پايه برقرار است.
براساس مطالعات، ميزان باسوادي افراد تا حد زيادي پيش نياز رشد اقتصادي و در ارتباط مستقيم با توليد ناخالص ملي است، چرا كه اگر افراد طعم سواد را چشيدند به افرادي متعهد تبديل مي شوند.
دستيابي به جامعه اي پوياتر و توسعه يافته تر نيازمند توجه بيش از پيش متوليان و برنامه ريزان در زمينه سوادآموزي افراد مختلف در لايه هاي پنهان كشور است.
سازمان نهضت سوادآموزي، از بركت هاي انقلاب شكوهمند اسلامي ايران، نسبت به گذشته توفيقات قابل توجهي در زمينه سوادآموزي و زدودن بيسوادي كسب كرده و اين توفيقات مورد توجه و تحسين مجامع جهاني قرار گرفته است. اما با وجود موفقيت هاي كسب شده، وجود خيل عظيم بيسوادان در عصر دانايي در ايران، منجر به ايجاد اختلال هاي جدي در روند توسعه كشور شده است.
رضايت شغلي و آرامش روحي- رواني آموزشياران، فراهم آوردن امكانات براي ريشه كني بيسوادي، تقويت و توسعه مهارت هاي سوادآموزان، بهبود و كاربردي شدن محتواي آموزشي، همگي مواردي هستند كه بدون اهتمام، جديت و عزم ملي قابل تحقق نيست.
هم افزايي دستگاه هاي اجرايي با وزارت آموزش و پرورش براي ترويج و تسهيل فرهنگ سوادآموزي از راهكارهاي موثر براي رفع معضل بيسوادي در استان هاي كشور است.
براساس سرشماري نفوس و مسكن 1395، بيش از 13 هزار و 200 نفر در استان 702 هزار نفري سمنان بيسواد هستند.
هفتم دي ماه سالروز تشكيل نهضت سوادآموزي به فرمان امام راحل است و خبرگزاري جمهوري اسلامي(ايرنا) استان سمنان ميزگردي با عنوان « ترويج فرهنگ سواد آموزي» با حضور محمد دستوراني مديركل آموزش و پرورش استان، مريم حدادي معاون آموزش ابتدايي اداره كل آموزش و پرورش استان، مريم آشور مدير آموزش و پرورش شهرستان سمنان، سعيد رضايي صاحبنظر و استاد مراكز آموزش عالي، اسماعيل ادهم معاون سواد آموزي آموزش و پرورش استان و رضا علي حميدي رئيس اداره سوادآموزي آموزش و پرورش استان سمنان برگزار كرد.

** سوادآموزي شاه بيت حقوق بشر و شهروندي است
مديركل آموزش و پرورش استان سمنان در اين ميزگرد با اشاره به تاكيد آموزه هاي ديني به فراگيري علم و دانش، گفت: انقلاب اسلامي ايران يك انقلاب فرهنگي بود از اين رو به محض پيروزي در مدت كمتر از يك سال به فرمايش امام راحل دستور تشكيل نهضت سواد آموزي صادر شد.
دستوراني افزود: نهضت سوادآموزي بركت هاي فراواني را در عرصه ملي و استاني براي كشور به همراه داشت.
وي بيان كرد: سواد و سوادآموزي متعارف در جايگاهي قرار دارد كه به عنوان يكي از حقوق بشر و شهروندي در جوامع محسوب مي شود.
دستوراني با اشاره به جايگاه حقوق شهروندي در دولت تدبير و اميد، تصريح كرد: اشخاص باسواد بيشتر با حقوق شهروندي آشنا و به رعايت و محقق شدن آن توجه دارند.
وي ادامه داد: بازتاب ضرورت و فعاليت ها در نهضت سوادآموزي ايران در صحنه هاي بين المللي در خور توجه است و كسب 6 مقام جهاني توسط جمهوري اسلامي ايران در اين حوزه نشان از اين موضوع دارد.
مدير كل آموزش و پرورش استان سمنان ابراز داشت: جايزه بين المللي سوادآموزي كنفوسيوس 2018 يونسكو در آموزش هاي آي سي دي ال يا آموزش پايه رايانه، به جمهوري اسلامي و به طور مشخص معاونت سوادآموزي آموزش و پرورش اهدا شد.

** ضرورت ارايه آموزش ها مبتني بر نياز روز جامعه
دستوراني، به رويكردهاي جديد نهضت سوادآموزي اشاره و تصريح كرد: خواندن و نوشت صرف به تنهايي براي جامعه كافي نيست، اشاعه فرهنگي و اجتماعي مسايل گوناگون در جوامع براي داشتن زندگي بهتر ضروري است.
وي اظهارداشت: نهضت سوادآموزي محلي براي شركت كنندگان در كلاس ها با فعاليت هاي مكمل مهارت آموزي، سواد رسانه اي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي و خانه داري متناسب با نيازهاي روز همراه است.
مدير كل آموزش و پرورش با بيان اين كه تعريف سواد نسبت به گذشته تغيير كرده است، خاطرنشان كرد: افراد با توجه به تغيير تعريف ها در سوادآموزي، بايد متناسب با نياز روز جامعه و با رويكردهاي جديد همراه و هم سو شوند.

** ضرورت ارائه آمار ولادت توسط ثبت و احوال
معاون آموزش ابتدايي استان سمنان در اين ميزگرد گفت: در گام اول، جذب بازماندگان از تحصيل در دوره ابتدايي منجر به كاهش آمار بيسوادي مي شود.
حدادي افزود: انسداد مباني بيسوادي يكي از سياست هاي دوره ابتدايي است كه براي تحقق اين امر ياري گر اول، بيش از همه دستگاه ها، ثبت احوال است.
وي بيان كرد: ثبت احوال با قراردادن مشخصات افراد جامعه در اختيار آموزش و پرورش، جامعه هدف و مورد آموزش را به نهضت سوادآموزي معرفي مي كند.
به گفته وي، زماني كه آموزش و پروش اطلاعات كافي از ولادت ها در جامعه نداشته باشد، به طور قطع نمي تواند افراد نيازمند پوشش را پيدا كند.
وي ابراز داشت: مشكلات بسياري بر سر راه سازمان سوادآموزي وجود دارد كه فقدان ارائه آمار ولادت از طريق ثبت احوال يكي از مهم ترين آن ها است.

** انسداد مبادي بيسوادي مقدمه فعاليت ها
حدادي با اشاره به مسايلي كه منجر به بازماندگي افراد از تحصيل مي شود، تاكيد كرد: مبادي ايجاد بيسوادي جامعه از جمله فقر، مشكلات خانوادگي، مهاجرت و كودكان كار، در ابتدا بايد مسدود شود و سپس به دنبال جذب افراد كم سواد و بيسواد براي فراگيري و آموزش بود.
وي ادامه داد: مهاجرت ها و تحولات جمعيتي در كشور از مهم ترين آسيب ها و مساله هايي است كه تصميم گيرندگان به خصوص در نظام تعليم و تربيت با آن مواجهند.
معاون آموزش ابتدايي استان سمنان خاطرنشان كرد: ورود و خروج جمعيت استان ها در خصوص مهاجران خارجي و نيز هموطنان به خوبي رصد نمي شود.
به گفته وي، هيچ مبادي براي كنترل ورود افراد به شهرهاي ايران و پيگيري تحصيل اين قشر وجود ندارد.
وي با اشاره به حق الزحمه بودن آموزشياران، اضافه كرد: بي انگيزگي، بي نتيجه بودن زحمت پس از موفقيت نبودن سوادآموزي و كاهش روزافزون سوادآموزان، عمده ترين چالش پيش روي آموزشياران است.
حدادي اظهارداشت: هرچند روش فعاليت محور بر اساس كيفيت بخشي و مقاومت اقتصادي است، اما در اين موضوع زحمت آموزشياران پس از ناكامي در قبولي سوادآموزان كلاس، بي نتيجه مي ماند.
معاون آموزش ابتدايي آموزش و پرورش استان سمنان يادآور شد: به منظور تسهيل در شرايط افرادي كه پاي كار هستند، چاره انديشي شود.

** تحقق 96 درصدي اهداف سوادآموزي سال 97 در سمنان
مديركل آموزش و پرورش استان سمنان گفت: 96 درصد اهداف نهضت سوادآموزي اين ديار طبق سند ملي در سال 97 عملياتي شد و استان سمنان رتبه اول كشوري را در اين زمينه كسب كرد.
وي يادآور شد: ميزان باسوادي در منطقه هاي روستايي با شتاب بيشتري نسبت به مناطق شهري استان رو به افزايش است و فاصله بيسوادي بانوان به مردان نيز در حال كاهش است.
به گفته وي، تفاوت درصد باسوادي در بين مناطق شهري و روستايي از 13.5 درصد در سال 90 به حدود 12.3 درصد در سال 96 كاهش يافت.
دستوراني به دوره هاي سوادآموزي، تحكيم و انتقال در سازمان سوادآموزي كشور اشاره و اضافه كرد: حدود 2 هزار نفر از سوادآموزان در سال 97 تحت پوشش اين سه دوره اصلي مشغول به تحصيل هستند.
مديركل آموزش و پرورش استان سمنان يادآور شد: با احتساب فعاليت هاي مكمل سوادآموزي تعداد افراد مشغول به تحصيل در استان به سه هزار و 500 نفر مي رسد.
وي بيان كرد: درصد باسوادي در جمعيت 10 الي 49 سال استان سمنان از 62 درصد سال 1355 به 97 درصد در سال 1395 رسيد.
دستوراني تاكيد كرد: اقدام هاي تسريع بخش به ويژه در رصد، شناسايي و جذب بازماندگان از تحصيل ضرورت دارد.

** ريشه كني فقر نيازمند عزم ملي است
مدير كل آموزش و پرورش استان سمنان گفت: مهره هاي مختلفي بايد كنار همديگر قرار بگيرند تا عزم و اراده استاني و ملي براي ريشه كني بيسوادي شكل بگيرد.
وي با اشاره به اين كه اين عزم در عمل ملموس نيست، افزود: شوراي پشتيباني سوادآموزي بايد جلسه هاي كارآمدتري برگزار و پيگيراجرايي شدن مصوبات جلسات باشد.
دستوراني ادامه داد: همكاري و هماهنگي سازمان ها و دستگاه ها براي دستيابي به اهداف ترسيم شده اجتناب ناپذير است.
به گفته وي، با وجود همكاري ها، انسجام و مستمر بودن در آن ديده نمي شود.
مدير كل آموزش و پرورش ابراز داشت: سازمان ثبت احوال تحولات جمعيتي را در اختيار اين نهاد به منظور رصد و شناسايي افراد باسواد و بيسواد جامعه قرار دهد و بايد براي هر شهرستان يك مركز يادگيري محلي راه اندازي كنيم.
وي با بيان اين كه 2 مركز يادگيري محلي در استان داير است، تصريح كرد: مراكز يادگيري محلي در شهرستان هاي دامغان و سمنان براي آموزش سواد پايه اي، مهارت زندگي، اجتماعي، شهروندي و حرفه اي در اين استان فعال است كه بايد در شهرستان هاي ديگر نيز داير شود.

** اشاعه فرهنگ سوادآموزي
مديركل آموزش و پرورش استان سمنان به ضرورت اشاعه فرهنگ سوادآموزي در كشور تاكيد و بيان كرد: فضاي مجازي، رسانه ها وشخصيت هاي حقيقي و حقوقي با هم نوايي، اهتمام جدي براي ترغيب افراد به سوادآموزي داشته باشند.
دستوراني افزود: سند راهبردي معاونت سوادآموزي يكي از مهم ترين سندهاي در دستور كار است.
وي ادامه داد: روش هاي نو و خلاق براي ترغيب و جذب افراد بيسواد و كم سواد بايد طراحي و ارائه شود، توليد محتواها متناسب با مخاطب با در نظر گرفتن شرايط مناطق مختلف استان ها در پيشبرد برنامه ريزي هاي سازمان سوادآموزي موثر است.
به گفته وي، همكاري دانشگاه ها و مراكز علمي و فرهنگي در تحقق اين مهم ضرورت دارد.
وي با بيان اين كه اعتبارات در حوزه سوادآموزي عملكرد محور است، گفت: در حوزه اعتباري مزايا و تنگناهايي وجود دارد، اما با همكاري ساير دستگاه ها بخش اعظمي از مشكلات حل مي شود.

** ضرورت سوادآموزي در سنت نبوي
معاون سواد آموزي استان سمنان در اين ميزگرد گفت: طبق سرشماري سال 1355 از جمعيت حدود 30 ميليوني كشور، 52.5 درصد بيسواد بودند و در آخرين سرشماري جمعيت كشور، تنها 10.3 درصد افراد در جمهوري اسلامي بيسواد هستند.
ادهم افزود: وضعيت سواد در استان سمنان از ميانگين كشوري شرايط بهتري دارد، در سال 1355حدود 57 درصد از مجموع جمعيت 240 هزار نفري اين استان باسواد بودند در حالي كه در سرشماري 1395، از جمعيت 702 هزار نفري حدود 8.5 درصد بيسواد هستند.
وي تصريح كرد: اهميت سواد را مي توان از اولين كلام الهي وحي شده به پيامبر(ص) پي برد كه بعد از پرستش ، كسب علم و دانش را بيان كرد.
معاون سواد آموزي استان سمنان ابراز داشت: سنت نبوي و سيره علوي در جاي جاي اشاره و تاكيدهاي زيادي به كسب دانش و سواد داشته است.

** سوادآموزي منجر به كاهش آسيب هاي اجتماعي مي شود
ادهم يادآور شد: بيسواد به عنوان معضل اجتماعي كل جامعه را درگير مي كند.
وي اضافه كرد: اثرات افراد بيسواد به كل جامعه باز مي گردد و به تمام شئونات زندگي شخصي و اجتماعي افراد رسوخ مي كند.
معاون سواد آموزي استان سمنان بيان كرد: در كشور ريشه بسياري از آسيب هاي اجتماعي، فقدان آگاهي از حقوق شهروندي و بي قانوني ها ، بيسوادي است.
وي با اشاره به اين كه سواد يكي از شاخصه هاي توسعه يافتگي در جوامع است، گفت: سلامت اجتماعي و رواني شهروندان در جامعه توسعه يافته، رشد و ارتقا مي يابد و اين مهم در گرو سوادآموزي است.
به گفته وي، هم افزايي و تلاش تمام متوليان امر در حوزه هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي و سياسي براي ارتقاء سواد جامعه ضرورت دارد.
معاون سواد آموزي استان سمنان افزود: 75 درصد از مجموع فعاليت هاي نهضت سوادآموزي اين استان، مختص بانوان است، 30 درصد فعاليت هاي اين سازمان در استان سمنان در مناطق روستايي اتفاق مي افتد.
ادهم تاكيد كرد: مبارزه با بيسوادي تازماني كه تبديل به يك جنبش اجتماعي نشود وهمه اقشار جامعه اعم از سازمان، دستگاه هاي دولتي و مردمي وارد صحنه نشوند، قابل حل نيست.
معاون سواد آموزي استان سمنان ادامه داد: سطح آگاهي مردم نسبت به سواد و اثرگذاري در شئونات زندگي آن ها همچنان در هاله ابهام است و به روشني در جامعه مشخص نشده است.
به گفته وي، بيسوادي بحران خاموشي است كه اثرات آن آرام آرام بر پيكره جامعه وارد مي شود.

** بي توجهي به تفاهم نامه هاي سوادآموزي
معاون سواد آموزي استان سمنان گفت: 33 تفاهم نامه كشوري با سازمان هاي مختلف در زمينه سوادآموزي منعقد شده است، تفاهم نامه ها پيوست استاني دارند اما از مجموع آن ها غريب به اتفاق در بخش هاي مختلف خاك مي خورد.
ادهم با بيان اين كه به روزرساني سياست ها و رويكردها مقدمه اي بر افزايش جذب متقاضيان سوادآموزي است، افزود: رويكرد فرهنگي جامعه به سمتي بايد برود كه افراد بيسواد داوطلبانه و عالمانه وارد اين عرصه شده و باسواد شوند.
به گفته وي، نبود تقاضاي اجتماعي براي باسوادي چالشي براي معاونت سوادآموزي شده است.
ادهم، مهاجرپذيري استان سمنان را از ديگر چالش هاي اين معاونت برشمرد و همكاري دستگاه ها براي شناسايي افراد و كاركردهاي اجتماعي آن ها را ضروري دانست.

** سوادآموزي فرصتي در پيشبرد اهداف دولت ها
رئيس اداره سوادآموزي استان سمنان در اين ميزگرد گفت: سواد آموزي فرصتي براي پيشبرد اهداف و برنامه ريزي هاي دولت ها است.
حميدي افزود: روش هاي سوادآموزي مبتني بر شرايط و وضعيت هر منطقه متفاوت است، مناطق گوناگون ايران روش ها و شرايط احيا و تعريف شده خود را مي طلبد.
حميدي تصريح كرد: روش هاي نوين كنوني بر مبناي نيازهاي روز جامعه و در راستاي جهت دهي فرهنگي فعاليت ها، مفاهيم و آموزه هاي قرآني است.
وي ادامه داد: روش هاي نوين منجر به تغيير رفتار و فرهنگ مي شود، به واسطه اين روش ها انگيزه افراد در سوادآموزي ارتقا مي يابد.
رئيس اداره سوادآموزي استان سمنان تاكيد كرد: خواندن و نوشتن به تنهايي ضرورت ندارد، افراد بايد به سمت يادگيري آموزه هاي و مهارت هاي جديد پيش روند.
وي با بيان اين كه براي سرشماري هزينه سنگيني كشور متقبل مي شود، گفت: اما در بحث استفاده از سرشماري ها اقدام خوبي انجام نشده است، اگر اطلاعات اسمي افراد بيسواد را به آموزش و پرورش ارائه دهند، مراحل شناسايي و جذب افراد راحت تر مي شود.
رئيس اداره سوادآموزي استان سمنان با اشاره به نقش خطير رسانه ملي در نهادينه سازي فرهنگ سوادآموزي، خاطرنشان كرد: رسانه ملي تاكنون اقدام مثبت و جدي در زمينه فرهنگ سازي سوادآموزي نداشته است.

** شرايط كشور تحصيل را براي برخي دشوار كرده است
صاحبنظر و استاد مراكز آموزش عالي در اين ميزگرد گفت: سوادآموزي نسبت به دهه هاي گذشته از نظر سيستمي، آموزش و رويكرد، تغيير كرد و بر مبناي نياز جامعه است.
رضايي افزود: منابع آموزش سوادآموزي برمبناي مخاطب و سوادآموز تامين شود يا به نوعي سوادآموزي تابعي به منظور تاثيرگذاري بر عملكرد اجتماعي، شغلي و فردي بايد انجام شود.
به گفته وي، هزينه كردن در بخش سوادآموزي اقشار مختلف جامعه، هزينه بخش هاي ديگر را كاهش مي دهد.
وي سواد را وابسته به سياست ها، مسايل اجتماعي و فرهنگي برشمرد و گفت: تغيير و تحول در مسايل معيشتي مردم، شرايط را براي تحصيل برخي از اشخاص سخت و دشوار كرده است.
صاحبنظر و استاد مراكز آموزش عالي تاكيد كرد: بيسوادي افراد در كشور معلول است و علت هاي زيادي در ايجاد آن نقش اثر دارد، سياست هاي كشور بايد به نحوي باشد كه شرايط تحصيل براي اشخاص تسهيل شود چرا كه فشار بر روي برخي اقشار در جامعه منجر به بازماندن آن ها از ورود به آموزش و پرورش مي شود.
به گفته وي، قشري از جامعه در گذراندن الفباي زندگي مانده اند و نمي توانند به تحصيل فكر كنند، با وجود محدوديت هاي مختلف، آموزش و پرورش همواره پاي كار ايستاده است.
صاحبنظر و استاد مراكز آموزش عالي ابرازداشت: آموزش پرورش از منابع محدود، بهره وري لازم را مي كند اما در ريشه كني بيسوادي تنها است.

** سوادآموزي سرمايه گذاري است
مدير آموزش و پرورش شهرستان سمنان در اين ميزگرد گفت: طرح ريشه كني بيسوادي با طلوع انقلاب اسلامي آغاز شد و بعدها نهضت سوادآموزي در دل آموزش و پرورش قرا گرفت هر چند در ابتدا به صورت جداگانه عمل مي كرد.
آشور افزود: آموزشياران در گذشته بعد از 60 ماه خدمت در سوادآموزي به استخدام اين سازمان درمي آمدند، كه اين امر منجر به انگيزه در آن ها مي شد.
وي بيان كرد: بهره مندي از آموزش حق هر انساني است و سواد به عنوان پيش نيازي براي كاهش فقر يا يكي از ابزارهاي كاهشي فقر محسوب مي شود.
به گفته وي، سواد ترويج دهنده صلح و دوستي و منجر به رشد اقتصادي كشور مي شود، شاه كليد ريشه كني بيسوادي و روشن شدن مشعل سوادآموزي، جذب لازم معلمان است.
آشور ادامه داد: گروهي از اقشار جامعه راغب به شركت در كلاس هاي سوادآموزي نيستند، به همين دليل برنامه ريزي براي آن ها سخت و دشوار است.
مدير آموزش و پرورش شهرستان سمنان افزود: مسوولان در ساير دستگاه ها، وظايف خود در زمينه ترويج سوادآموزي را بپذيرند، حمايت و تعامل دستگاه ها در اين مسير منجر به سرمايه گذاري در همه بخش هاي مختلف جامعه از جمله فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي است.
وي، ترغيب افراد فاصله گرفته از سن لازم تعليم را از طريق حوزه هاي ديني ميسر دانست.
مدير آموزش و پرورش شهرستان سمنان ادامه داد: فضاي آموزشي، كتاب و مكان تحصيل در حضور سوادآموزان تاثير گذار است.

**توجه به مهارت آموزي
آشور بيان كرد: توسعه مهارت آموزي در ابعاد مختلف در كنار سوادآموزي يكي از سبك هاي جديد رفع چالش بيسوادي است، مهارت آموزي به طور قطع انگيزه افراد براي كسب دانش را بيشتر مي كند.
مدير آموزش و پرورش شهرستان سمنان گفت: ظرفيت فرزندان خانواده هاي بيسواد همچنان مغفول مانده است، محصلان اين خانواده ها مي توانند مربي خوبي براي خانواده باشند.
وي ادامه داد: معرفي افراد موفق كه از طريق نهضت سوادآموزي به جايگاه هاي برجسته و موفقيت هاي مختلف دست يافتند، انگيزه را در اشخاص ديگر ارتقا مي دهد.
مدير آموزش و پرورش شهرستان سمنان، به ضرورت تغيير نگرش ها در لزوم سوادآموزي اقشار مختلف جامعه اشاره و خاطرنشان كرد: گام هاي مثبتي در اين زمينه برداشته شده اما كافي نيست، چرا كه فرهنگ سازي براي اشاعه سوادآموزي به خوبي در كشور صورت نگرفته است.
9891/6103/7408