ظهر تلخ دانشگاه

شايد هر روز هزار دانش‌آموز و دانشجو بدون هيچ مشكل و حادثه‌اي به محل تحصيل خود بروند و بازگردند؛ اما در هفته گذشته، دو حادثه پياپي، يكي در دبستاني در زاهدان و ديگري در دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران باعث شده است كه والدين بسياري حالا هنگام هر بار خروج فرزندان‏شان از خانه براي تحصيل، نگران جان آنان باشند؛ حوادثي كه اصلي‌ترين فاكتور روي دادنشان، كم‌توجهي به ايمني بوده است.
كساني كه مسير دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات در شمال غرب تهران را ديده‌اند، از پرپيچ و خم بودن آن آگاهي دارند. برخي اين پيچ و خم و شيب زياد مسير را به جاده چالوس تشبيه مي‌كنند. ظهر ديروز خبر رسيد كه واژگوني اتوبوسي در اين مسير باعث كشته و زخمي شدن جمعي از دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات شده است.
اين حادثه كه به گفته سخنگوي سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني تهران، ساعت 12:22 به اين سازمان گزارش شده است، 9 كشته و 27 مصدوم برجاي گذاشت كه 7 تن از قربانيان در محل حادثه و دو تن نيز در بيمارستان جان باختند. جلال ملكي درباره اين حادثه اظهار كرد: «در اين حادثه يك دستگاه اتوبوسي كه براي جابه‌جايي دانشجويان در دانشگاه علوم تحقيقات فعال بوده، وارد فضاي سبز و واژگون مي‌شود. بخشي از اين اتوبوس كاملا در زمين فرو رفته بود كه با كمك آتش‌نشان‌ها از زمين خارج شد».
از سكته راننده تا ترمز بريده
در ساعات بعد از اين حادثه، اخبار گوناگوني از دليل آن منتشر شد. برخي دليل آن را سكته راننده اتوبوس عنوان كردند و برخي نيز از نقص فني سيستم ترمز اتوبوس گفتند.
سرهنگ حسن عابدي جانشين رئيس پليس راهنمايي و رانندگي تهران بزرگ در اين باره گفت: «اتوبوس حامل دانشجويان در واحد علوم تحقيقات در حال حركت بود كه ناگهان از مسير خارج و با برخورد به ديواره بتني واژگون شده است». وي با بيان اينكه هفت نفر در دم جان خود را از دست دادند، اظهاركرد: «عوامل راهور بعد از اعلام اين حادثه در محل حاضر شده و هم اكنون تيمي ويژه از كارشناسان پليس راهنمايي و رانندگي در حال بررسي علت اين حادثه هستند و در حال حاضر نمي‏توان علت قطعي اين حادثه را اعلام كرد». عابدي درباره اينكه آيا پليس راهور در محوطه دانشگاه حضور داشته يا خير؟ گفت: «پليس در داخل محوطه دانشگاهي حضور نداشته و عوامل دانشگاه در آنجا مستقر هستند».
رئيس روابط‌عمومي اورژانس تهران نيز در اين باره اعلام كرد: «راننده اتوبوس مذكور فوت كرده است اما اينكه سكته كرده است مورد تاييد نيست. موضوع سكته يا عدم سكته راننده بايد بررسي شود و نظر نهايي در مورد وضعيت راننده اتوبوس از سازمان پزشكي قانوني اعلام شود».
سردار محمدرضا مهماندار، رئيس پليس راهور تهران بزرگ نيز با تشريح آخرين وضعيت حادثه تصادف و واژگوني اتوبوس دانشگاه آزاد اعلام كرد كه علت حادثه در دست بررسي است و بزودي اعلام مي‌شود. وي با اشاره به شدت حادثه و تخريب اتوبوس تصريح كرد: «به دليل اينكه بخش‌هايي از معابر دانشگاه در ارتفاعات با شيب تند قرار دارد، اين اتوبوس از قسمت‌هاي شمالي به سمت جنوب در حركت بوده كه در انتهاي مسير در بخشي از راه از مسير خارج مي‌شود و وارد فضاي سبز محوطه دانشگاه مي‌شود، حدود 90 متر در فضاي سبز قل مي‌خورد و به دليل اينكه در شيب تند قرار گرفته بود و پس از آن با پايه بتني كه تاسيسات آب از آن عبور مي‌كرده برخورد كرده، بخش عمده‌اي از اتوبوس از بين مي‌رود و تنها انتهاي اتوبوس باقي مي‌ماند». مهماندار ادامه داد: «به نظر مي‌رسد يكي از دلايل شدت حادثه و افزايش تعداد كشته‌شدگان برخورد شديد با پايه بتني بوده است البته همكاران مشغول بررسي علت حادثه هستند و در حوزه انتظامي هم همكاري‌هاي قضايي در حال انجام است».
اسامي جانباختگان و مصدومان حادثه دلخراش واژگوني اتوبوس دانشگاه آزاد
اورژانس كشور اسامي مصدومان و جانباختگان حادثه واژگوني اتوبوس دانشگاه علوم تحقيقات را ديروز اعلام كرد.
عليرضا ولي محمدي، مينا نعمتي، محمد ابراهيمي‌فر، ميرمهنا يوزباشي، مليكاسادات افتخارعزيزي، شكوه نعمتي، فاطمه عبداللهي، ثنا عابدي، فاطمه رحيمي، كيارش اسدي كمال، سامان قضاوتي، مهدي مغنيان، هديه جليلي، كورش ثابت، كامياب اهري و خديجه وكيلي در بيمارستان امام خميني(ره)، مرد مجهول‌الهويه، محمدامين عابديني و سيد آرين حقيقت در بيمارستان شريعتي، علي هرواني، بهاره كوچه‌باغيان، علي عرب‌نژاد، مليكا فراهاني و محمدمهدي قديمي در بيمارستان حضرت رسول (ص) و يك مرد مجهول‌الهويه در بيمارستان عرفان نيايش بستري شدند. سجاد پوراحسان، علي حسين‌زاده، احسان صفايي و چهار نفر مجهول‌الهويه نيز درگذشتگان اين حادثه در محل وقوع آن بودند. سارا رادمنش نيز يكي از دو نفري بود كه در پي اين حادثه در بيمارستان رسول اكرم(ص) جان باختند.
دكتر مسعود قادي‌پاشا مديركل پزشكي قانوني استان تهران اعلام كرد كه اجساد جانباختگان حادثه رانندگي اتوبوس دانشگاه علوم تحقيقات به پزشكي قانوني ارجاع مي‌شود. همچنين رئيس اورژانس تهران از وخيم بودن حال 6 نفر از دانشجويان مصدوم خبر داد.
آغاز تحقيقات كيفري مقدماتي در تصادف دانشگاه آزادبه دنبال اين حادثه، حجت‌الاسلام محمدجعفر منتظري، دادستان كل كشور طي دستوري از دادستان تهران خواست كه به موضوع رسيدگي كند.
سرهنگ كيوان ظهيري رئيس پليس پيشگيري پايتخت نيز از آغاز تحقيقات كيفري در پرونده حادثه تصادف اتوبوس حامل دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي خبر داد. وي در اين باره گفت: «ماموران گشت انتظامي كلانتري 138 جنت‌آباد پس از اطلاع از حادثه سريعا وارد عمل شدند و با كمك ساير نيروهاي سركلانتري دوم در كنار نيروهاي امدادي و مسئولان دانشگاه به كمك مصدومان و برقراري نظم محل شتافتند».
وي اضافه كرد: «ضابطان قضايي كلانتري حسب دستور و تحت نظارت مقام محترم قضايي در چهار مركز درماني محل بستري حاضر شده‌اند و در حال انجام تحقيقات كيفري مقدماتي هستند». گفته مي‌شود در اين راستا چند نفر از مسئولان و پرسنل دانشگاه بازداشت و احضار شده‌اند.
كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس و شوراي اسلامي شهر تهران نيز خواستار بررسي و ورود به موضوع حادثه واژگوني اين اتوبوس شدند.
همچنين در پي حادثه تلخ واژگوني اتوبوس در واحد علوم و تحقيقات، اين واحد دانشگاهي به دليل عزاي عمومي چهارشنبه و پنجشنبه تعطيل اعلام شد.
روايت دو دانشجوي مصدوم از حادثه ايسنا در گزارشي يكي از بيمارستان‌هايي كه تعدادي از مصدومان به آن منتقل شده‌‌اند، حادثه را از زبان دو تن از دانشجويان شرح داده است. در اين گزارش آمده است: «دختر جواني روي تخت بستري شده بود و خانواده او نيز با چشماني نگران، دست‌هاي او را فشار مي‌دادند. اين دختر كه بيش از 30 سال نيز نداشت به ايسنا مي‌گويد: سوار اتوبوس كه شديم نزديك ايستگاه كتابخانه دست‌اندازي بود كه وقتي اتوبوس از روي آن رد شد سرعتش زياد بود و همه بچه‌ها به بالا و پايين پرتاب شدند. پسرها داد و بيداد كردند كه چقدر تند مي‌روي، آروم برو اما ديديم كه سرعتش همينطور تندتر و تندتر مي‌شد. من هندزفري داشتم و وقتي درآوردم ديدم بچه‌ها از جلوي اتوبوس به عقب مي‌آيند، به سرشان مي‌زنند و مدام داد مي‌زنند: ترمز نمي‌گيره، اتوبوس ترمزش نمي‌گيره. اتوبوس همينطور سرعتش زياد مي‌شد. از روي پيچ كه رد شد افتاد پايين و من ديگه چيزي متوجه نشدم و وقتي چشمام رو باز كردم ديدم بيرون اتوبوسم. به سراغ يكي ديگر از دانشجويان مصدوم و بستري شده روي تخت بيمارستان رفتم. دانشجوي مقطع دكتري علوم تحقيقات هست، درباره لحظه حادثه به ايسنا مي‌گويد: از ساختمان ابن سينا پايين مي‌اومديم، راننده گفت ترمز ماشينش نمي‌گيره، البته اولش نگفت اما وقتي به وسطاي راه رسيديم بلند داد مي‌زد كه «ترمز ماشين نمي‌گيره». البته بچه‌هايي كه اون ماشين رو مي‌شناختند مي‌گفتند كه ديروز هم همين مشكل رو داشته و راننده گفته كه ترمز نمي‌گيره ولي بازم امروز مسافر سوار كرده! سرعتش همين جوري زياد و زيادتر مي‌شد اينقدر سرعت زياد شد كه در پشتي اتوبوس باز شد و بچه‌ها كه از جلو پا مي‌شدن و به عقب مي‌اومدن دونه دونه از اتوبوس پرت شدن بيرون و منم از در پشتي پرت شدم بيرون و ديگه نفهميدم چي شد. اما ماشين راننده مشكل داشت و اينكه گفتند سكته كرده نيست. چون خودش گفت ترمز نمي‌گيره و خيلي بد مي‌رفت».
تله‌كابيني كه مورد بهره‌برداري قرار نگرفت
در پي اين حادثه اما بسياري به ياد پروژه تله‌كابيني افتادند كه قرار بود شهريور ماه امسال افتتاح شود و دانشجويان به جاي اتوبوس‌هاي فرسوده، با آن به دانشگاه رفت و آمد كنند، اما اين اتفاق نيفتاد و به گفته برخي تغييرات مديريتي در دانشگاه آزاد اسلامي باعث شد اين پروژه كه بنا بر خبرهاي پيشين تا 98 درصد پيشرفت داشت، متوقف شده و به بهره‌برداري نرسد. محمدعلي كروني مدير سابق كنترل پروژه سامانه حمل ونقل كابلي (تله كابين) علوم و تحقيقات در اين باره اعلام كرد: اگر اجازه تكميل تله‌كابين را مي‌دادند، اين سانحه رخ نمي‏داد. وي با بيان اينكه از سال 1392، طرح جايگزيني سيستم جابجايي دانشجويان وكارمندان واحد علوم وتحقيقات از اتوبوس به حمل ونقل كابلي توسط محسن هاشمي معاون عمراني وقت دانشگاه آزاد مطرح شد، گفت: بر اساس اين طرح، مسافت حدود هفت كيلومتري كوهستاني و خطرناك واحد علوم و تحقيقات با احداث يك سامانه حمل ونقل كابلي به كمتر از يك چهارم مسير ، يعني 1800 متر و چهار ايستگاه در مكان‌هاي دانشجويي، كاهش پيدا مي‌كرد و يك سيستم حمل ونقل سريع، ايمن، سازگار با محيط زيست و مدرن برجابجايي دانشجويان، اساتيد و كارمندان دانشگاه آزاد ايجاد مي‌شد. كروني با بيان اينكه در اين طرح با محاسبه هزينه جابجايي دانشجويان با اتوبوس، اتلاف وقت، سوخت و درآمد زايي تله‌كابين در روزهاي تعطيل براي كوهنوردي وگردشگري شهروندان تهراني، بازگشت سرمايه اين سيستم براي دانشگاه آزاد با احداث تله‌كابين در كمتر از سه سال پيش‌بيني شده بود، ادامه داد: عمليات اجرايي تله‌كابين در سال 1394 آغاز شد تا تله كابيني با ظرفيت 72 كابين هشت نفره مدرن كه امكان جابجايي چهار هزار نفر را در هرساعت به صورت رفت وبرگشت ظرف 10 دقيقه فراهم مي آورد. وي افزود: در تابستان سال 1395 در حالي كه كليه تجهيزات سامانه حمل و نقل كابلي واحد علوم و تحقيقات وارد كشور شده و از نظر تجهيزاتي تكميل شده و مورد تست قرار گرفت و پيشرفت پروژه به حدود 80 درصد رسيده بود و مي‌توانست ظرف سه ماه راه‌اندازي شود و با تغيير مديريتي دانشگاه آزاد اين پروژه متوقف شد و همچنان پس از گذشت 30 ماه متوقف است و تجهيزات مدرن آن، در انبار واحد علوم و تحقيقات رها شده است.
رهبر انقلاب درگذشت دانشجويان را تسليت گفتند
پيام تسليت مقام معظم رهبري در پي حادثه مصيبت بار درگذشت دانشجويان دانشگاه آزاد واحد علوم تحقيقات منتشر شد.
به گزارش «ابتكار» از پايگاه اطلاع‌رساني رهبر معظم انقلاب اسلامي، در متن اين پيام آمده است: «بسمه تعالي؛ حادثه‌ مصيبت بار امروز كه به درگذشت هشت نفر از دانشجويان عزيز و زخمي شدن تعدادي ديگر انجاميد بسيار دردآور و تاسف‌بار است. اينجانب ضمن ابراز همدردي با مصيبت‌ديدگان و عموم جامعه‌ دانشگاهي، به همه‌ بازماندگان اين عزيزان تسليت عرض مي‌كنم و شفاي مجروحان را از خداوند متعال مسالت مي‌نمايم و از خداوند صبر و اجر براي خانواده‌هاي داغدار طلب مي‌كنم».
روزنامه ابتكار
تهرام/9206