اصفهان- ایرنا - انار تولید غالب بخش كشاورزی شهرستان شهرضاست كه سبب شهرت این خطه نیز شده اما ایجادصنایع تبدیلی و یا خوشه صنعتی در كنار این بخش می تواند به رونق اقتصادی منطقه و درآمد زایی باغداران كمك بیشتری كند.

خوشه یا كلاستر به تجمعی از واحدهای كسب و كارگفته می شود كه به صورت بخشی و جغرافیایی تمركزیافته و دربستر ارتباط و تكمیل فعالیت های تولید وعرضه تعدادی كالا و خدمات می پردازند.
به گفته باغداران و كارشناسان جهاد كشاورزی شهرضا یكی از معضلات انار این شهرستان نبود كارخانه صنایع تبدیلی است كه درصورت احداث این چنین كارخانه هایی در این شهرستان علاوه بر ایجاد اشتغال ، درآمد باغداران شهرضایی نیز چند برابر می شود.
یدالله كریمی یكی از باغداران انار در روستای امامزاده علی اكبر(ع) است ،سال هاست كه از درآمد محصولات كشاورزی كه عمده ترین آن انار است ،مخارج زندگی را تامین می كند.
وی گفت: بیش از 60 سال است كه باغدار انار هستم و یك هكتار باغ اناری دارم.
كریمی ادامه داد: پاییز هرسال برای ما فصل پركاری است ، به علت نبود سردخانه كافی، انار را در همان زمان برداشت باید بفروشیم.
اكبر رحمانی دیگر باغدار شهرضایی گفت: سه هزارمترمربع باغ اناری دارم و تنها درآمد من از همین باغ است.
وی افزود: هرسال هشت تن انار برداشت می كنم كه آفت كرم گلوگاه 500كیلوگرم آن را نابود می كند و برای اینكه درآمد بیشتری داشته باشیم همسرم به روش سنتی از انار های درجه 3 رب انار تهیه می كند.
مهناز هاشمی همسرآقای رحمانی گفت: 20سال است كه در منزل رب انار تهیه می كنیم و هرسال حدود 20 تا 30 كیلوگرم رب انار را در این فصل می فروشیم.
هاشمی تصریح كرد: از درآمد حاصل از فروش رب انار راضی هستم ولی امكانات و لوازم مناسب را نداریم .
وی افزود:در صورت حمایت مسئولان ، بانوان شهرضایی می توانند كارگاه های تولید رب و لواشك و سایر فرآورده های انار به صورت خانگی را راه اندازی كرده و در تامین مخارج زندگی نقش داشته باشند.
فرماندار شهرستان شهرضا نیز با اشاره به افزایش تولید 30 درصدی انار درشهرضا گفت: امسال بیش از 22هزارتن این میوه از باغ های شهرستان شهرضا برداشت شد.
علی اصغر رفیعی نژاد افزود: انار شهرضا بیشتر به صورت تازه خوری مصرف می شود كه شامل ارقام ملس شهرضا، رَباب نیریز، شیشه كپ فردوس و نادری نطنز است.
رفیعی نژاد تصریح كرد: 10 درصد انار شهرضا به مصرف داخلی شهرستان می رسد ، 60 درصد به جز استان فارس به استان های شمالی و جنوبی كشور و 30 درصد هم به خارج از كشور صادر می شود.
رضا باقری مدیر جهاد كشاورزی شهرستان شهرضا گفت: سازگاری ' واندرفول ' كه مقاومت زیادی نسبت به سرما دارد در حال بررسی بوده و درصورت سازگاری ، این نوع انار نیز در باغ های جدیدالاحداث شهرضا تولید می شود.
وی افزود: تولید انار سالانه 50 میلیارد تومان عاید كشاورزان شهرضایی می كند.
مدیرجهاد كشاورزی شهرضا تصریح كرد:30 درصد انار شهرضا به كشورهای حاشیه خلیج فارس و برخی كشورهای همسایه صادر می شود.
وی بابیان اینكه 15 درصد انار شهرضا به كشورهای دیگر برای تبدیل به كنستانتره صادر می شود، گفت: ضریب فرآوری انار شهرضا هفت به یك بوده كه جایگاه ممتازی در كشور دارد.
مدیر جهاد كشاورزی شهرضا تصریح كرد: از 10درصد مصرف داخلی انار دراین شهرستان ، هفت درصد به صورت تازه خوری و 3 درصد برای فرآوری استفاده می شود.
باقری مشكلات تغییر كاربری باغداران را از موانع احداث كارخانه صنایع تبدیلی در شهرضا دانست و افزود: سرمایه گذاران این حوزه تمایل به احداث كارخانه در كنار باغ های خود داشتند اما گفته شده كه باید این كارخانه در شهرك های صنعتی شهرستان احداث شود.
وی گفت: تاسیس شركت تعاونی اناركاران شهرضا یكی از راهكارهای افزایش صادرات انار شهرضا بوده وبعد از تاسیس این شركت به دنبال گرفتن مجوز احداث كارخانه كنستانتره هستیم .
مدیر جهاد كشاورزی شهرضا با تأكید بر ضرورت توسعه واحدهای صنایع تبدیلی در این شهرستان، اظهار كرد: در شهرضا محصولات زراعی و باغی فراوانی تولید می‌شود كه بعضی از آن‌ها مانند انار، در نوع خود منحصر به فرد هستند و می ‌تواند به عنوان مواد اولیه صنایع تبدیلی استفاده شود كه با كاهش هزینه تولید، سودآوری سرمایه‌گذار را افزایش می‌دهد.
باقری از فعالیت چهار واحد صنایع تبدیلی و فرآوری انار در این شهرستان خبر داد و افزود: این صنایع ظرفیت تبدیل سالانه چهار هزار تن انار درجه سه شهرستان به رب انار، آب انار، لواشك انار، ناردان انار، دانه سورت و فریز شده انار را دارند كه در نوع خود كم‌ نظیر است.
وی گفت: در روستاهای شهرستان، رب انار به صورت سنتی تهیه می شود كه درصورت مراجعه، با راهنمایی كارشناسان جهاد كشاورزی افراد و بانوان خانه دار می توانند از تسهیلات مشاغل خانگی در این زمینه بهره مند شوند.
مدیرجهاد كشاورزی شهرضا تصریح كرد: علاوه براینكه خود افراد می توانند برای دریافت تسهیلات مراجعه كنند، كارگاه های تولید سنتی رب انار در روستاها توسط واحد برنامه جهاد شناسایی و بر عملكرد آن ها نظارت می شود.
باقری گفت: صاحبان این كارگاه ها و مشاغل خانگی می توانند برای خرید وسایل و تجهیزات مورد نیاز خودبرای دریافت وام های اشتغالزایی 10 تا 15 میلیون تومانی با بهره كم اقدام كنند.
وی تصریح كرد: 30 درصد انار شهرضا طبیعی (ارگانیك) بوده و فرآورده های حاصل از آن نیز طبیعی است.
رئیس اداره تولیدات گیاهی و دامی جهاد كشاورزی شهرستان شهرضا گفت: انار شهرضا به علت مزه و طعم خوب، آبدار بودن ، داشتن هسته كم و مهمتر از همه تولید بدون سم شیمیایی به صورت تازه خوری مصرف می شود و از این نظر از محبوبیت خاصی برخوردار است.
مرتضی كافی تنها عیب انار شهرضا را پوسته نازك آن دانست و تصریح كرد: در حال بررسی راهكاری هستیم كه ضمن حفظ خصوصیات كیفی انار شهرضا ضخامت پوست آن را افزایش دهیم چون اگر این مشكل حل شود، زمینه صادرات بیشتر آن فراهم می شود.
كافی همچنین از افزایش تولید انار اصیل شهرضا در باغ های جدیدالاحداث خبر داد و افزود: انار اصیل شهرضا در مركز تحقیقات یزد نامگذاری و به عنوان برند ثبت شده است.
وی گفت: رقم ملس ویاقوت شهرضا دو رقم انار صادراتی این شهرستان هستند كه به دنبال افزایش تولید این دورقم هستیم .
كافی تصریح كرد: هم اكنون در حال افزایش رقم دانه سیاه انار شهرضا كه دارای خصوصیات كیفی بسیار خوبی است ، با افزایش تعداد نهال های این رقم و قلمه زدن هستیم.
رئیس اداره تولیدات گیاهی و دامی جهاد كشاورزی شهرضا افزود: خصوصیات انار در هرمنطقه ای 70درصد ژنتیكی و 30درصد شرایط محیطی بوده و درصدد ایجاد شرایط مناسب برای تولید ارقام صادراتی انار مانند رَباب نی ریز، نادری نطنز، شیشه كپ فردوس و ملس ویوسف خوانی ساوه هستیم.
رییس اداره صنعت ، معدن و تجارت شهرستان شهرضا گفت: 40 واحد صنعتی در زمینه صنایع غذایی و تبدیلی در شهرستان در حال تولید و در دست احداث بوده كه از این تعداد 10تا 15 درصد فعال هستند.
محمد ابراهیم خاتمی تصریح كرد : این واحد های صنعتی در زمینه تولید و بسته بندی شیره خرما، شیره انگور، رب انار ، لواشك بهداشتی، غلات حجیم شده ، چیپس، شوریجات ، ترشیجات، رب گوجه فرنگی، انواع سس، كنستانتره مركبات ،عسل، لیموترش، آبغوره ، چای، عرقیجات گیاهی، انواع غذاهای آماده ونیمه آماده ، انواع روغن خام دانه های كدو وسایر دانه ها، فرآورده های سرخ شده و انواع سالاد فعالیت می كنند.
خاتمی افزود: كارخانه تولید كنستانتره در شهرستان به صورت فصلی عمل می كنند، میوه های فساد پذیر مانند انار وانگور برای نگه داری نیاز به سردخانه دارد كه در فصلی از سال كنستانتره آن ها تولید می شود اما حبوبات به نسبت كمتر فساد پذیر بوده و در تمام طول سال قابل تبدیل به فرآورده است.
وی گفت: ما كارخانه كنسانتره با ظرفیت تولید كم در شهرستان داریم اما كارخانه های بزرگ كه بیشترین فعالیتشان در زمینه تولید كنستانتره باشد نداریم.
رییس اداره صنعت،معدن و تجارت شهرضا تصریح كرد: كنستانتره یك محصول میانی بوده و بعد از تولید به آبمیوه یا نوشیدنی غیرحلال تبدیل می شود و در شرایط بسیار خاصی تولید و صادر می شود.
خاتمی افزود: تعداد كارخانه های كنسانتره در استان اصفهان كم و تمركز این كارخانه ها در شمال و جنوب كشور بیشتر است.
وی گفت: كارخانه كنستانتره باید در محلی احداث شود كه نزدیك به منبع آبی پایدار و به گمركات نزدیك باشد تا هزینه تولید كمتری داشته باشد و حمل ونقل آن برای صادرات راحت و كم هزینه باشد.
رییس اداره صنعت،معدن و تجارت شهرضا تصریح كرد: با توجه به خشكسالی های اخیر و كمبود آب در شهرستان، احداث كارخانه كنسانتره به علت اینكه به منبع آبی زیادی نیاز دارد از نظر بنده درست نیست.
خاتمی افزود: علاوه براینكه در زمان تولید كنسانتره به آب فراوان نیاز است در زمان صادرات نیز باید به وسیله خودروهای مخصوص یخچال دار ، در شرایط خاص دمایی و در بسته بندی های خاص صادر شود.
وی گفت: احداث كارخانه كنستانتره در شهرضا توجیه اقتصادی ندارد چون احداث هر كارخانه كنسانتره حداقل به 30 میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد و ضمن اینكه شرایط تولید كنسانتره خاص بوده و فساد پذیر است حمل آن از اینجا به كمرگات مشكل بوده و هزینه های تولید زیادی در پی خواهد داشت.
رییس اداره صنعت،معدن و تجارت شهرضا تصریح كرد: برای احداث كارخانه كنستانتره در شهرستان علاوه برسرمایه كلان اولیه نیاز به سرمایه گذاری برای تامین تجهیزات و ایجاد شرایط خاص برای تولید كنستانتره است.
خاتمی افزود: كارخانه های كنسانتره در استان های شمالی مانند آذربایجان شرقی و غربی و در شهرهایی نظیر تبریز توجیه اقتصادی داشته چون به منابع آب پایدار و گمركا نزدیك بوده و هزینه تولید برای آن ها كم تر است.
وی گفت: برای توسعه تولید انار در شهرستان می توان به خوشه ای شدن صنعت به عنوان یك مدل نوین برای توسعه منطقه ای روی آورد و موجب ایجاد صنایع همگن و اشتغال در شهرستان شد.
رییس اداره صنعت،معدن و تجارت شهرضا تصریح كرد: این مدل نوین به دنبال هم افزایی و اثرات خوشه ها بر یادگیری، نوآوری و تحریك توسعه اقتصادی بوده و موجب می شود تجربیات و امكانات اندك با هم جمع شده و نیروی قابل توجهی برای پیشرفت منطقه ایجاد شود.
خاتمی افزود: خوشه یا كلاستر به تجمعی از واحدهای كسب و كار گفته می شود كه بصورت بخشی و جغرافیایی تمركز یافته، در بستر ارتباط و تكمیل فعالیت های همدیگر به تولید وعرضه تعدادی كالا و خدمات می پردازند و با چالش ها و فرصت های مشترك مواجه هستند.
وی گفت: ایجاد خوشه صنعتی برای انار اصیل شهرضا قابلیت اجرایی دارد.
شهرستان شهرضا با جمعیتی حدود 160هزار نفر در 70 كیلومتری جنوب اصفهان قرار دارد.
گ/7144/ 6022