كوالالامپور- ايرنا- مهمترين تحولات درسال 2018 ميلادي مالزي درپي چهاردهمين انتخابات سراسري، تغيير دولت با قدرت گرفتن دوباره ماهاتير محمد و بازگشت انور ابراهيم به عرصه سياسي رقم خورد تا اين كشور جنوب شرق آسيا شاهد بزرگترين چرخش سياسي و اقتصادي و انقلابي آرام در قريب به يك دهه اخير باشد.

** نگاهي به مالزي
مالزي در سال 1957 استقلال خود از انگليس را اعلام كرد اما هويت اين كشور كه مستعمره پيشين استعمارگر پير بود، در 16 سپتامبر سال 1963 قريب به 6 سال پس از كسب استقلال از انگلستان، با تجميع فدراسيون مالايا، برونئو شمالي (صباح) و ايالت هاي ساراواك و سنگاپور شكل گرفت.
فدراسيون مالزي اكنون شامل 13 ايالت و 3 منطقه فدرال در جنوب شرق آسيا واقع است. اين كشور نام خود را زماني كه فدراسيون مالايا؛ سنگاپور، صباح و ساراواك يك اتحاديه متشكل از 14 ايالت را تشكيل دادند، انتخاب كرد اما سنگاپور از مالزي در سال 1965 جدا شد تا ايالت هاي 13 گانه براي اين كشور باقي بماند.
اين كشور تا پيش از سال 1957 اتحاديه مالايا ناميده مي شد و اين اتحاديه پس از پايان جنگ جهاني دوم در اول آوريل سال 1946 ميلادي با به هم پيوستن ايالت هاي خودمختار اين شبه جزيره شكل گرفت.
اتحاديه مالايا سرانجام در سال 1948 به فدراسيون مالايا تغيير نام داد و با تلاش فعالان سياسي مالايا به ويژه حزب اتحاديه ملي مالايي تباران متحد در 31 اوت سال 1957 به صورت يكي از كشورهاي مشترك المنافع به استقلال رسيد.

** چهاردهمين انتخابات مالزي و بازگشت ماهاتير به قدرت
بي گمان مهمترين رخداد سياسي و اجتماعي مالزي در سال 2018 انتخابات سراسري در اين كشور بود.درچهاردهمين انتخابات سراسري مالزي كه روز 9 مه (19 ارديبهشت ) برگزار شد، ائتلاف اميد به رهبري ماهاتير محمد توانست 113 كرسي از 222 صندلي مجلس نمايندگان را به خود اختصاص دهد.
ائتلاف جبهه باريسان نشنال به رهبري نجيب تون رزاق نخست وزيرپيشين نيز 79 صندلي، حزب مستقل پاس به رهبري عبدالهادي آونگ 18 صندلي و ساير احزاب نيز 12 كرسي را به خود اختصاص دادند.
اكثريت مجلس دراين دوره در دست نمايندگان ائتلاف پاكاتان هاراپان( اميد) به هدايت ماهاتير محمد است.
اين ائتلاف متشكل از احزاب «عدالت مردم» (PKR)، «اقدام دموكراتيك» (DAP) حزب اصلي چيني‌تبارهاي مالزي، «اعتماد ملي» (Amanah) و حزب«بومي تباران مالزي» حزب تازه تأسيس ماهاتير است.
نمايندگان عضو ائتلاف باريسان نشنال (جبهه ملي) نيز دراين دوره به عنوان احزاب ناهمسو و مخالف با دولت جديد در مجلس هستند.
در واقع ماهاتير محمد پس از بازنشستگي و كناره گيري از قدرت درسال 2003 ( پس از 22 سال نخست وزيري) دوباره به عنوان نخست وزير هفتم اين كشور به عرصه قدرت سياسي بازگشت.
پيش از وي نجيب رزاق نخست وزير ششم نيز 9 سال زمام حكومت در اين كشور را در دست داشت.
مبارزه با فساد و اصلاح سازمان ها و نهادهاي اين كشور ،مهم ترين وعده دوران رقابت هاي انتخاباتي ماهاتير محمد و همچنين مهمترين اولويت دولت وي اعلام شد.

** بازگشت انورابراهيم به عرصه سياسي مالزي
انور ابراهيم معاون پيشين ماهاتير و رئيس حزب عدالت مردم مالزي، درجريان چهاردهمين انتخابات سراسري مالزي اختلاف ها را پس از 20 سال با ماهاتيرمحمد كنار گذاشت و آنها با ايجاد ائتلافي چهارگانه تحت عنوان «ائتلاف اميد» توانستند در انتخابات 9 مه (19 ارديبهشت) پيروز ميدان باشند.
انور ابراهيم يكي از شخصيت هاي مهم سياسي در مالزي است كه در فراز و نشيب سياسي اين كشور همواره نام وي نيز مطرح بوده است.
انور 71 ساله امسال با حكم عفو پادشاه مالزي در روز 16 ماه مه امسال (26 ارديبهشت) هفت روز پس از پيروزي ائتلاف پاكاتان هاراپان در چهاردهمين انتخابات سراسري از زندان آزاد شد.
پيروزي اين ائتلاف موسوم به پاكاتان هاراپان به رهبري ماهاتير محمد به عنوان يكي از تغييرات مهم سياسي در اين كشور از زمان استقلال در سال 197 تاكنون ارزيابي شده است.
انور معاون پيشين ماهاتير محمد ساليان متمادي از زندگي خود را به اتهام اخلاقي در زندان سپري كرد. اتهامي كه او هيچ گاه نپذيرفت و آن را اقدامي سياسي عليه خود اعلام كرد.
ائتلاف پاكاتان هاراپان اما به رهبري ماهاتير توانست در چهاردهمين انتخابات سراسري ائتلاف حاكم باريسان نشنال به رهبري نجيب رزاق را شكست داده و پس از آن تغييرات گسترده سياسي و اقتصادي را در اين كشور رقم زند.
پاكاتان هاراپان كه مجموعه از گروههاي مخالف دولت از جمله عدالت مردم به رهبري انور را در خود جاي داده بود، از همان ابتدا اعلام كرد كه ماهاتير محمد پس از 2 سال نخست وزيري ، اين جايگاه را به انور ابراهيم تحويل خواهد داد.
از اين رو انورابراهيم با شركت در انتخابات ميان دوره اي مجلس نمايندگان مالزي و پيروزي در اين انتخابات مسير قانوني خود را براي جايگزيني ماهاتير محمد هموار كرد.
پس از اعلام پيروزي انور در انتخابات ميان دوره اي مجلس از ايالت پورت ديكسون در آبان ماه ، ماهاتير محمد اعلام كرد كه از نتايج انتخابات راضي و خوشحال است و دولت را تا سال 2020 ( دو سال آتي ) به انور تحويل خواهد داد.
زندگي سياسي انور ابراهيم در دو دهه اخير به گونه اي بوده كه وي همواره به عنوان يكي از مخالفان دولت هاي وقت فعاليت داشته است.
انور در آخرين بار در سال 2015 به اتهام مسائل اخلاقي كه هيچگاه آنها را قبول نكرد محكوم به 5 سال زندان شد اما امسال با حمايت ماهاتير محمد و درخواست عفو از پادشاه اين كشور از زندان آزاد و مورد عفو قرار گرفت.
صندلي كه انور ابراهيم در مجلس نمايندگان مالزي برآن تكيه زد ، پيشتر به دانيل بالاگوپال از پورت ديكسون تعلق داشت كه وي براي ورود انور از سمت خود استعفا داد.
اين اقدام گامي براي ايجاد فرصت هاي قانوني براي انور ابراهيم به منظور نيل به جايگاه نخست وزيري هشتم در مالزي ارزيابي شده است.
انور آخرين بار در سال 2013 در سيزدهمين انتخابات سراسري اين كشور به عنوان نماينده مجلس از حوزه انتخابيه 'پرماتانگ پائو' انتخاب شد.
اما مدتي بعد درپي باز شدن پرونده اي قضايي عليه انور در دادگاه فدرال درفوريه 2013 ، وي از پارلمان اخراج و به جرم فساد به 5 سال زندان محكوم شد.
اكنون درمحافل سياسي به انور ابراهيم به عنوان نخست وزير در انتظار ياد مي شود.

**مهمترين جهت گيري داخلي و خارجي مالزي
دولت پاكاتان هاراپان مهمترين جهت گيري در ابعاد داخلي را رسيدگي به مشكلات اقتصادي و بررسي فساد گسترده مالي و پرداختن بدهي هاي سنگين خارجي اين كشور اعلام كرد.
درعرصه خارجي نيز ماهاتير محمد و ساير وزيران دولتش سياست بي طرفي را سرلوحه سياست خارجي خود اعلام كردند.
- خروج نيروهاي مالزي از عربستان و جنگ يمن
درپي چرخش سياسي در مالزي، دولت جديد نيروهاي نظامي خود را از عربستان به كشور فراخواند.
محمد سبو وزير دفاع مالزي دراين زمينه گفت كه خروج نيروهاي نظامي اين كشور از عربستان نيز كه از سال 2015 در اين كشور به سرمي بردند، هزينه هاي نظامي مالزي را كاهش داده است.
سبو بارديگر تاكيد كرد كه اين كشور ديگر صرفا نيروهاي نظامي خود را به درخواست سازمان ملل در عمليات صلح مشاركت خواهد داد.
وي گفت : اگر ميان كشورها منازعه باشد و نزاع ايجاد شود، درصدد هستيم كه ديگر نيروي نظامي به اين كشورها اعزام نشود.
وزير دفاع مالزي پيشتر با بيان اينكه سياست اصلي كشورش بي طرفي است، گفته بود كه به همين منظور مالزي نيروهاي نظامي خود را از عربستان خارج و در جنگ يمن دخالت نمي كند.
عربستان با حمايت امارات، آمريكا و چند كشور ديگر از مارس 2015 اقدام به تجاوز نظامي به يمن و محاصره زميني، دريايي و هوايي اين كشور كرده است.
دولت نجيب رزاق نخست وزير پيشين مالزي گفته بود كه سربازان مالزيايي براي تخليه اتباع مالزي از كشور جنگ زده يمن و اهداف انسان دوستانه به عربستان اعزام شدند. اين نيروها از سال 2016 در عربستان حضور داشتند.
وزير دفاع مالزي همچنين امسال اعلام كرد كه كشورش در رزمايش نظامي با امارات شركت نكرده است .
وي افزود: شركت نكردن كوالالامپور در رزمايش نظامي امارات عربي متحده تحت عنوان 'عقاب صحرا' سبب ذخيره كردن 36 ميليون رينگيت (ارز رايج اين كشور) براي اين كشور شده است.
- قتل خاشقچي
موضع مالزي در مورد قتل خاشقچي روزنامه نگار عربستاني نيز صريح و آشكار بود.
ماهاتير محمد نخست وزير مالزي قتل جمال خاشقچي روزنامه نگار منتقد عربستاني را يك 'ظلم وحشتناك' ، نهايت يك اقدام استبدادي و غيرقابل قبول دانست.
مالزي قتل منتقدان دولت را مورد حمايت قرار نمي دهد و اين اقدام غيرقابل پذيرش است.
به گزارش خبرگزاري رسمي مالزي برناما، ماهاتير گفت: ما همه افرادي را داريم كه آنها را دوست نداريم، اما نمي توانيم آنها را به دليل اينكه دوست نداريم بكشيم.
خاشقچي كه از دوم اكتبر (10 مهر) پس از مراجعه به كنسولگري كشورش در استانبول ناپديد شد، از منتقدان سياست هاي هيأت حاكمه سعودي در خصوص بحران قطر، قطع روابط با كانادا، جنگ عليه يمن و برخورد حكومت با رسانه ها و فعالان مدني به ويژه مدافعان حقوق بشر بود.
خاشقچي سردبير پيشين روزنامه دولتي الوطن و مشاور شاهزاده «تركي الفيصل» سفير سابق سعودي در واشنگتن بود كه پس از تعيين محمد بن سلمان به وليعهدي، خاك كشورش را ترك كرد.
اين روزنامه نگار 59 ساله منتقد هيأت حاكمه سعودي، يك سال نيم پيش و پس از انتخاب بن سلمان به عنوان وليعهد عربستان، اين كشور را ترك كرد و به آمريكا رفت.
آساق**1599**1337