سال‌های پایانی دهه نود را سپری می‌كنیم. مسلماً نیازها، سبك زندگی، حتی ظاهر جامعه و افراد آن با تغییرات بسیاری نسبت به دهه شصت و هفتاد همراه بوده‌اند. تلویزیون و برنامه‌هایش هم از این قاعده مستثنا نبوده‌اند و شكل و شمایل برنامه‌ها و سریال‌های این رسانه هم تغییرات خود را داشته است. این در حالی است كه در چند روز گذشته، همه رسانه‌ها بازپخش دو اثر قدیمی و خاطره‌انگیز را خبررسانی كردند.
**بازپخش دو سریال محبوب به تلویزیون
مجموعه «هتل» به تهیه‌كنندگی ایرج محمدی و كارگردانی مرضیه برومند قرار بود از دهم ماه جاری در شبكه پنج پخش شود. همچنین سریال پر بیننده «مدار صفردرجه» به كارگردانی حسن فتحی هم از فردا شب روی آنتن شبكه چهارم سیما می‌رود. شاید بازپخش یك سریال برای مخاطبان تلویزیون خیلی خوشایند و قابل پسند نباشد، اما تكرار این آثار طی این سال‌ها نشان داده كه مجموعه‌های فاخر دهه شصت، هفتاد و حتی هشتاد هم همیشه با استقبال مواجه بوده‌اند. آثار درخشان و محبوب این دهه‌ها و دلایل ماندگاریشان را به ترتیب مرور می‌كنیم.
**دهه شصت و آثار تاریخی
از سریال‌های مطرح و پرمخاطب دهه شصت كه شامل این قضیه می‌شوند، می‌توان به آثاری چون «سربداران»، «هزاردستان»، «سلطان و شبان»، «بوعلی سینا» «آیینه عبرت»، «امیركبیر»و ... اشاره كرد. به‌جرئت می‌توان گفت كه آثاری چون «سربداران» و «هزار دستان» دیگر در تلویزیون تكرار نخواهند شد. این دو پروژه عظیم تاریخی به دلیل وجود عواملی چون گروه بازیگران، فیلم‌نامه و حضور كارگردان‌های كاربلد و تأثیرگذار، تا ابد در كارنامه سریال‌سازی تلویزیون درخشان و ماندگار خواهند بود.
«آرایشگاه زیبا» از مرضیه برومند هم كه در سال‌های 1369 و 1370 تولید شد و شاید در میان این آثار، بیشترین بازپخش را در تلویزیون به خود اختصاص داده و جالب‌تر اینكه هر بار هم طرفداران خود را داشته است. برای مثال سال‌های 91، 92 «در تلویزیون و رادیو» و سال 94 این سریال بازپخش شده است.
** اوج ساخت سریال‌های نوستالژیك و خاطره‌ساز
كارگردانان در دهه هفتاد برخلاف دهه شصت، كمتر سراغ مجموعه‌های تاریخی رفتند و به درام‌های خانوادگی و اجتماعی روی آوردند. مجموعه‌های «آپارتمان»، «همسران»، «خانه سبز»، «در پناه تو»، «آژانس دوستی» و اواخر این دهه هم آثاری چون «روزگار جوانی»، «در قلب من» و «پس از باران» آثار قابل‌قبول و پرطرفدار آن روزهای تلویزیون بودند. تقریباً كسی نبود كه «خانه سبز» را نبیند یا دیدنش را پیشنهاد نكند. «پس از باران» مجموعه‌ای بود كه با سبكی جدید روایت می‌شد؛ مجموعه‌ای تأثیرگذار كه بعد از پخش آن به كرات آثار مشابهش توسط كارگردانان دیگر ساخته شد. در این میان «خانه سبز»، «آژانس دوستی» و «پس از باران» همیشه بیشترین بازپخش‌ها را داشته است.
**تلویزیون در سیطره مهران مدیری و رضا عطاران
بیشترین آثار طنز موفق و ماندگار تلویزیون در این دهه تولید شد. دهه‌ای كه با نام رضا عطاران و مهران مدیری گره خورده است. «كوچه اقاقیا»، «خانه به دوش»، «ترش و شیرین»، «بزنگاه»، «متهم گریخت» از آثار طنز موفقی هستند كه رضا عطاران در این دهه ساخت. بعد از این مجموعه‌ها دیگر شاهد ساخت اثر طنز تلویزیونی از رضا عطاران نشدیم. مهران مدیری هم شاهكار خود یعنی «شب‌های برره» را در این دهه تولید و پخش كرد. «پاورچین»، «نقطه چین»، «باغ مظفر»، «مرد هزار چهره»، «مرد دو هزار چهره» و ... همه مجموعه‌هایی بودند كه در این دههِ درخشان، روی آنتن تلویزیون رفتند. مهران غفوریان هم «زیر آسمان شهر» را روی آنتن شبكه سوم برد و توانست نگاه همه مردم را به خود جذب كند.
**آثار موفق حسن فتحی
البته علاوه بر همه این‌ها، حسن فتحی سریال‌های مناسبتی موفقی را هم در این دهه تولید كرد. «شب دهم»، «میوه ممنوعه» و «مدار صفردرجه» كه هر كدام با موفقیت و استقبال بسیاری همراه شدند و توانستند علاوه بر نظر مردم، با نگاه مثبت منتقدان هم همراه باشند. «شب دهم» شاید در این میان جزو آثاری است كه بازپخش آن را همیشه شاهد بوده‌ایم.
**چرا این مجموعه‌ها ماندگار شدند؟
دلایل بسیاری را برای ماندگاری و تأثیرگذاری آثار یاد شده می‌توان نام برد؛ ازجمله: روایت درست و منسجم، بازي‌هاي حساب شده بازیگران، پایان‌بندي مناسب و همذات‌پنداري با مخاطب، به‌كارگیری خلاقیت، احترام به نیاز و سلیقه مخاطب و دور نشدن از واقعیت‌های جامعه.
بیژن بیرنگ یكی از كارگردانانی است كه همواره توانسته با آثار خود در اذهان مردم ماندگار باشد. كارگردان «خانه سبز» در پاسخ به این پرسش كه این سریال‌ها چه ویژگی‌هایی داشته‌اند كه در قیاس با مجموعه‌های امروزی ماندگارتر و تأثیرگذارتر شده‌اند، پاسخ خود را تنها به دو جمله بیان كرد و به خبرنگار ایرناپلاس گفت: در آن سریال‌ها عشق وجود داشته است. موضوعش را با عشق و علاقه انتخاب كرده‌اند. عوامل و سازندگانش هم با عشق و علاقه آن را می‌ساختند و به آینده امیدوار بودند. نمی‌شود در فضاهای ناامیدی دنبال آثار خوب گشت.
گزارش از هنگامه ملكی
**اداره كل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۳۹۷ - ۱۷:۳۳
تهران-ایرناپلاس- بازپخش سریال‌های قدیمی شاید برای یك رسانه امری خوشایند و قابل قبول نباشد، اما همیشه مورد توجه مخاطبان تلویزیون بوده است. بیژن بیرنگ می‌گوید در آن سریال‌ها عشق وجود داشته است.