لزوم توسعه صنايع تبديلي كشاورزي دزفول متناسب با ظرفيت ها

به گزارش ايرنا افزون بر 90 هزار هكتار زمين كشاورزي در دزفول وجود دارد كه ساليانه به كشت انواع محصولات زراعي و باغي اختصاص مي يابد با اين وجود به دلايل مختلف هنگام برداشت در برخي مواقع كشاورز مجبور است به دليل نداشتن صرفه اقتصادي محصول توليدي با كيفيت خود را در اختيار دام قرار دهد.
اين در حالي است كه هزينه آب، اجاره زمين، كود، سم، بذر بر دوش كشاورز مي ماند و دسترنج ماه ها تلاش او يا خوراك دام مي شود يا با قيمت پايين، خام فروشي مي شود.
از طرف ديگر در كشورها و شهرهاي توسعه يافته، تكنولوژي در زمينه كشاورزي روز به روز در حال رشد است و صنايع تكميلي و تبديلي بسياري در بخش كشاورزي احداث شده است.
اين كارخانه ها دسترنج كشاورزان را به بهترين نحو و با بالاترين قيمت در اختيار مصرف كنندگان قرار مي دهند كه هم براي كشاورز صرفه اقتصادي دارد و هم مردم رغبت بيشتري براي خريد اين محصولات در هايپرماركت ها دارند.
توسعه نيافتن محصولات تبديلي و تكميلي كشاورزي در دزفول در حالي است كه محصولات توليد دزفول به گفته كارشناسان از كيفيت بالايي برخوردار بوده، و ظرفيت صادرات را نيز دارند.
پنج هزار و 500 هكتار باغ مركبات در دزفول وجود دارد كه با كيفيت ترين محصول در آنها توليد مي شود ولي متاسفانه هيچ كارخانه فرآوري در اين زمينه در اين شهرستان وجود ندارد و كل محصول به صورت خام در اختيار خريداران قرار مي گيرد.
وضعيت درخصوص انواع سبزي و صيفي جات و ديگر توليدات كشاورزي در دزفول نيز به همين شكل است.
با وجود راه اندازي شركت هاي دانش بنيان و ايجاد رشته هاي مرتبط كشاورزي در دزفول باز هم جاي خالي توسعه صنايع تبديلي و تكميلي كشاورزي در اين شهرستان مشهود است كه بايد با تلاش صاحب نظران، سرمايه گذاران و ايده پردازان با جديت به اين موضوع ورود كرد و با توسعه اين صنايع شاهد سوددهي بيشتر بخش كشاورزي باشيم چراكه اقتصاد اين شهرستان مبتني بر كشاورزي است و با رونق اين بخش ديگر بخش ها نيز رونق مي گيرند.
خبرگزاري جمهوري اسلامي دفتر دزفول ميزگردي با موضوع بررسي موانع و چالش ها و همچنين راهكارهاي توسعه صنايع تبديلي و تكميلي كشاورزي در سطح اين شهرستان با حضور مسئولان و كارشناسان مربوطه برگزار كرده كه در ادامه مشروح آن آمده است:
معاون فني جهاد كشاورزي دزفول در اين ميزگرد خبري گفت: شهرستان دزفول داراي استعدادها و ظرفيت هاي فراوان در بخش كشاورزي است و قطب كشاورزي استان و كشور است.
علي كرمي افزود: وجود 68 هزار هكتار زمين آبي و 25 هزار هكتار زمين ديم موجب توليد بيش از 63نوع محصول زراعي و باغي در چهار فصل سال مي شود اين در حالي است كه به دليل شرايط اقليمي كنوني برخي از مناطق كشور در زمستان توليدات كشاورزي ندارند.

** نبود تناسب بين تعداد صنايع تبديلي كشاورزي و ظرفيت هاي دزفول
معاون فني جهاد كشاورزي دزفول به بهره برداري از محصولات سبزي و صيفي اين شهرستان در فصل زمستان اشاره كرد و گفت: وجود اين ظرفيت ها بر ضرورت توسعه صنايع تبديلي و تكميلي كشاورزي در حوزه هاي مختلف زراعت، دام، باغباني، مركبات و شيلات مي افزايد.
وي افزود: هم اكنون بين 200 تا 300 هزار تن ظرفيت سيلوهاي ذرت دزفول است و با اقداماتي كه انجام شده 2 واحد شالي كوبي، 2 واحد كشتارگاه دام همراه با بسته بندي و فرآوري مرغ در دزفول فعال شده، و ساليانه بين 400 تا 450 هزار تن انواع محصولات كشاورزي در دزفول فرآوري مي شود ولي اين آمار در قبال توليد ساليانه 2 ميليون تن محصول ناچيز است.
كرمي خواستار هم افزايي بين بخشي براي رسيدن به اهداف توسعه صنايع تبديلي كشاورزي شد و بيان كرد:بايد بازار هدف محصولات كشاورزي مشخص شود؛ به عنوان نمونه كشاورزان دزفول در حالي اقدام به كشت دانه هاي روغني كرده اند كه بازار هدف آنها مشخص نيست و سوياي توليد دزفول روي دست كشاورز مانده است.
وي با بيان اينكه بايد حاشيه امني براي صنايع تبديلي كشاورزي دزفول فراهم شود افزود:صادرات و صنايع فرآوري زنجيره هايي هستند كه در اين توسعه دخيل هستند و مي توانند موثر باشند.

** نبود صادركننده از ضعف هاي كشاورزي دزفول
معاون فني جهاد كشاورزي دزفول با بيان اينكه افزون بر 16 هزار بهره بردار ثبت سامانه در حوزه كشاورزي در دزفول وجود دارد، گفت: 54 مورد مشكل صادراتي براي اين كشاورزان ترسيم شده است.
وي افزود: با وجود زيرساخت ها از جمله قرنطينه، گمرك و توليد محصول با كيفيت، صادركننده فعال در شهرستان دزفول وجود ندارد.
رضا يوسفي حاجي آباد مدير گروه اقتصاد و عضو هيات علمي دانشگاه پيام نور دزفول نيز در اين ميزگرد خبري گفت: بخش كشاورزي كشور 25 درصد توليد ناخالص ملي را تشكيل مي دهد كه يك سوم اشتغال كشور و 80 درصد مواد غذايي از اين طريق تامين مي شود.
وي افزود: طبق ماده 144 برنامه پنجم و ماده 31 برنامه ششم توسعه، قانون به صراحت حجم و نرخ اين منابع را از سال 1396 تا 1400 اعلام كرده كه اين موضوع بر اهميت بعد اقتصادي صنايع تبديلي دلالت دارد.
يوسفي حاجي آباد ضايعات كشاورزي را يكي از مباحث مهم در حوزه صنايع تبديلي دانست و گفت: حدود 20 تا 30 درصد محصولات كشاورزي تبديل به ضايعات مي شود كه ارزش اين ضايعات پنج ميليارد دلار در سال است لذا راه اندازي و توسعه صنايع تبديلي و تكميلي كشاورزي در شهرستان دزفول با 90 هزار هكتار زمين زراعي و باغي مي تواند به طور قابل توجهي در كاهش ضايعات موثر باشد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه پيام نور دزفول افزود: علاوه بر اين محصولات كشاورزي مازاد بر بازار مصرف در دزفول توليد مي شود كه بازار هدف آنها نيز در دور دست است و توسعه صنايع تبديلي مي تواند در اين خصوص راهگشا باشد.
وي اشتغالزايي را از اهداف توسعه صنايع تبديلي كشاورزي بيان كرد و گفت: توليد و اشتغال در اين زمينه در توسعه مناطق روستايي نيز موثر خواهد بود چرا كه مانع مهاجرت به شهرها و حاشيه نشيني مي شود.
وي كوچك شدن زمين هاي كشاورزي در سال هاي اخير را موجب بيكاري فصلي اهالي روستايي و حاشيه نشيني آنها دانست و افزود: خلايي كه به دليل رشد تكنولوژي در كشور ايجاد شده مي تواند با ايجاد اين صنايع و ايجاد اشتغال پر شود.

** تاكيد بر لزوم جهت دهي سرمايه هاي مردم دزفول در بانك ها
يوسفي حاجي آباد بيان كرد: توسعه صنايع تبديلي موجب توسعه صادرات و افزايش درآمدهاي ارزي و مثبت شدن تراز تجاري در دزفول مي شود كه در اين زمينه مسير جاده اي، ريلي و فرودگاهي مي تواند كمك شاياني داشته باشد.
وي افزود: توليد انبوه محصولات كشاورزي در دزفول با وجود توسعه صنايع تبديلي و تكميلي مي تواند موجب ثبات بازار شده و خطر پذيري كشاورزان را براي توليد بيشتر كم كند.
اين كارشناس اقتصادي گفت: طبق آمار سالنامه كشاورزي خوزستان، به ازاي راه اندازي هر واحد صنايع تبديلي و تكميلي كشاورزي حدود 15 تا 16 فرصت شغلي ايجاد مي شود.
وي افزود: دزفول يكي از شهرستان هايي است كه در زمينه نقدينگي و سرمايه موجود در بانك ها حرف زيادي براي گفتن دارد و نرخ رشد مسكن در سال هاي اخير در اين شهرستان از تهران نيز فراتر است.
يوسفي حاجي آباد بيان كرد: با وجود اينكه در بيشتر مناطق با فرار سرمايه روبه رو هستيم ولي مردم دزفول ترجيح مي دهند سرمايه خود را در اين شهرستان حفظ كنند كه اگر اين نقدينگي ها رها شود مي تواند بر بخش هاي غيرمولد تاثير بگذارد.

** لزوم راه اندازي دفتر حمايت از سرمايه گذار صنايع تكميلي كشاورزي در دزفول
مدير گروه رشته اقتصاد دانشگاه پيام نور دزفول با تاكيد بر لزوم استفاده از تجربيات ديگر كشورها در هدايت سرمايه مالي مردم اشاره كرد و بيان كرد:احداث شهرك صنعتي در مناطق روستايي به دليل مهاجرت معكوس و نزديكي به منابع مي تواند يكي از راهكارهاي موثر باشد ضمن اينكه دفتر حمايت از سرمايه گذار در بخش صنايع تبديلي و تكميلي كشاورزي بايد در دزفول راه اندازي شود كه پيشنهاد مي شود فرمانداري دزفول در اين زمينه ورود كند.
وي تشكيل كارگروه مطالعات اقتصادي و اجراي طرح هاي اولويت بندي در زمينه صنايع تبديلي را از راه هاي توسعه اين صنايع در دزفول برشمرد و گفت: ايجاد رشته هاي مرتبط در دانشگاه ها، برگزاري نمايشگاه هاي تخصصي ماشين آلات موردنياز صنايع تكميلي كشاورزي و تشكيل كارگروه اقتصاد و صنعت مي تواند در راستاي توسعه صنايع تبديلي در دزفول مفيد باشد.
محمد غلامي كارشناس صنايع اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان دزفول نيز گفت: 30 پروانه بهره برداري صنايع تبديلي در دزفول تاكنون صادر شده كه شركت هاي كشت و صنعت گلستان، خميرمايه خوزستان، شركت زيبا مرغ هدايت و شركت دل آراي دز از جمله اين صنايع هستند.
وي افزود: يكهزار و 950 تن خميرمايه توليد دزفول به كشورهاي حوزه خليج فارس، خاورميانه، اروپا و آفريقا صادر شده كه البته ظرفيت صادرات بيشتر از اين ميزان را نيز دارد.

** نقش موثر واحدهاي تحقيق و توسعه در بخش كشاورزي
غلامي با انتقاد از كمبود واحدهاي تحقيق و توسعه(R&D) در صنايع دزفول بيان كرد: پژوهش هايي در حوزه مواد غذايي آغاز شده ولي متاسفانه واحدهاي تحقيق و توسعه در صنايع كم است.
وي با بيان اينكه پيشرفت هاي خوبي در سال هاي اخير در زمينه توليد روغن در دزفول انجام شده افزود: كارخانه خميرمايه دزفول واحد تحقيق و توسعه خوبي داشته و از ضايعات اين بخش بيشترين استفاده را براي صادرات داشته است.
وي نبود مرز هوايي و پايانه صادراتي را از مشكلات صادرات در شهرستان دزفول دانست و گفت: هزينه بالاي بسته بندي، نبود پايانه گل و گياه، وجود دلالان و واسطه گران و اصلاح نشدن قيمت محصول بسته بندي شده از جمله موانع صادرات محصولات كشاورزي دزفول است.
غلامي ارايه تسهيلات ارزان قيمت در شهرك هاي صنعتي و افزايش سردخانه ها و محل هاي نگهداري محصولات را از راه هاي توسعه صنايع تبديلي كشاورزي دانست و افزود: ايجاد بستر مناسب براي صادرات، حمايت از طرح هاي دانش بنيان در صنايع تبديلي و ايجاد اتاق فكر و تشكل هاي صادراتي در دزفول در توسعه صادرات و صنايع تبديلي كشاورزي موثر هستند.

** لزوم ايجاد زيرساخت ها براي توسعه صنايع تبديلي دزفول
معاون عمران و برنامه ريزي فرمانداري ويژه شهرستان دزفول نيز در اين ميزگرد خبري گفت: ايجاد زيرساخت ها ارتباط مستقيمي با توسعه ظرفيت هاي كشاورزي دارد كه اين زيرساخت ها در شهرستان دزفول تا حدودي فراهم شده است.
عبدالحسين پورركني افزود: وجود آب، خاك حاصلخيز ، دانش و اقليم دزفول از ظرفيت هاي اين شهرستان هستند كه بايد به بهترين نحو از آنها استفاده كرد.
وي بيان كرد: زمين هاي كشاورزي شهرستان دزفول چهار فصل كشت مي شوند كه بايد نظارت ويژه اي بر نوع كشت ها صورت گيرد چرا كه با وجود ممنوعيت كشت برخي محصولات، باز هم شاهد كشت آن محصولات هستيم.
پورركني بر ضرورت مهندسي كردن كشاورزي در كل منطقه تاكيد كرد و افزود: بايد الگوي كشت توسط جهاد كشاورزي ارايه شود تا طبق آن كشت صورت گيرد.
غفور زاده دباغ رييس بخش تحقيقات گياه پزشكي مركز تحقيقات و آموزش صفي آباد دزفول نيز در اين ميزگرد خبري گفت: برخي صنايع را نمي توان به يك شهرستان محدود كرد و بايد ديدي كشوري يا استاني به موضوع داشت.
وي به نقش صنايع تبديلي و تكميلي در توسعه كشاورزي منطقه اشاره كرد و افزود: اشتغالزايي، پايداري در توليد و تنظيم عرضه و تقاضا در توسعه صادرات هر منطقه موثر هستند.
وي بيان كرد: تفاوت محصولات كشاورزي با صنعتي در اين است كه امكان نگهداري بيشتر محصولات توليدي كشاورزي وجود ندارد و بازار هدف آنها را بايد از پيش تعيين كرد تا كشاورز دچار ضرر و خسارت نشود ضمن اينكه بدون در نظر گرفتن بازار هدف علاوه بر خسارت اقتصادي منابع آبي و خاكي نيز از بين مي روند.

** لزوم تدوين نقشه راه در صنايع تكميلي دزفول
رييس بخش تحقيقات گياه پزشكي مركز تحقيقات كشاورزي صفي آباد دزفول گفت: با وجود اقداماتي كه در راستاي توسعه صنايع تبديلي در دزفول انجام شده ، اما اين اقدامات متناسب با ظرفيت هاي اين شهرستان نيست كه نداشتن نقشه راه يكي از ضروريات اين حوزه است و بايد توسط متخصصان بخش هاي مربوطه در سند چشم اندازي چندساله ترسيم و در اختيار مسئولان و كشاورزان قرار گيرد.
زاده دباغ افزود: براي رسيدن به توسعه پايدار صنايع تبديلي بايد استانداردهاي بين المللي در مصرف كود و سم در توليد محصولات كشاورزي رعايت شود كه در اين خصوص تمام دستگاه ها بايد با هم همفكري و هم افزايي داشته باشند.
وي در ادامه گفت: بهره تسهيلات بانكي در زمينه كشاورزي و صنايع وابسته بايد كاهش يابد تا ورود به اين حوزه براي سرمايه گذار صرفه اقتصادي داشته باشد.
اين كارشناس بر ضرورت وجود تكنولوژي داخلي قوي براي احداث كارگاه ها و كارخانه هاي مرتبط تاكيد كرد و افزود: اگر تكنولوژي موردنياز در منطقه نيست بايد آن را وارد كنيم.
وي با تاكيد بر لزوم ارايه تسهيلات به صورت هدفمند به كشاورزان گفت: هم اكنون 30 هزار هكتار كلزا در خوزستان توليد مي شود كه با وجود رقم بالاي اين توليدات روي صنايع تكميلي آن كار نشده است.
زاده دباغ افزود: باغات مرغوب مركبات زيادي در دزفول وجود دارد ولي كارخانه فرآوري مثل توليد آبميوه و آبليمو در منطقه وجود ندارد و محصولات خام به فروش مي رسد.

** اهميت ايجاد شهرك تبديل پسماندهاي كشاورزي در دزفول
اين كارشناس بيان كرد: نياز است شهركي با عنوان تبديل پسماندهاي مختلف شامل چندين خط توليد جداي از شهرك صنعتي در دزفول احداث شود و خط توليد ظروف پلاستيكي دسته دوم از پسماندهاي كشاورزي راه اندازي شود.
وي راه اندازي خط توليد ظروف شيشه اي از زباله ها، خط توليد كمپوست و ايجاد بستر مصنوعي براي ايجاد گلخانه هاي سبزي و صيفي را ضروري دانست و گفت: كارگاهي براي ذوب آهن در دزفول بايد ايجاد شود تا از اين طريق قوطي ها و فلزات بدون استفاده به چرخه مصرف بازگردند.
زاده دباغ تهيه خوراك دام و طيور از پسماندهاي كشاورزي را يكي از راهكارهاي توسعه صنايع تبديلي دانست و افزود: مي توان از سرشاخه هاي نيشكر 500 هزار تن خوراك دام تهيه كرد كه اين معضلات مي تواند به يك مزيت تبديل شود.
وي بيان كرد: توليد كارتن، سبد و جعبه با استفاده از ضايعات يكي ديگر از راهكارهاي توسعه صنايع تبديلي و تكميلي در منطقه است كه بايد به آن توجه كرد.
به گزارش ايرنا توليد محصولات كشاورزي دزفول در سال زراعي بيش از 2 ميليون تن است كه بايد صنايع تكميلي و تبديلي كشاورزي براي جلوگيري از هدر رفتن اين محصولات در اين شهرستان راه اندازي شود.
7278/3022/ 6037