تاریخ انتشار: ۱۶ دی ۱۳۹۷ - ۰۸:۲۹

تهران - ایرنا - جهان پهلوان غلامرضا تختی، پهلوانی متعلق به همه دوران، شخصیتی كه جوانمردی و بزرگ منشی او با گذشت نیم قرن از سالمرگش، هنوز برسر زبان هاست. اسطوره ای بود كه حماسه های اخلاقی او تا سال ها ماندگار خواهد ماند.

به گزارش روز یكشنبه ایرنا، شناخت اساطیر و سمبل‌ها، كلیدی برای شناخت فرهنگ‌ها و تمدن‌هاست. اساطیر و سمبل‌ها را بشر برای جواب به دغدغه و اضطراب مداومش خلق كرده است. انسان، همواره برای جبران عدم توانایی‌‌ای كه در عالم هستی احساس كرده‌، دست به خلق و آفرینش می‌زده، همان شاهكاری كه ابوالقاسم فردوسی شاعر نامی ایران در شاهنامه از خود بر جای گذاشته است.
اسطوره و حماسه ارتباطی تنگاتنگ و بنیادین با هم دارند. به نوشته استاد میرجلال الدین كزازی استاد نامدار ادبیات فارسی، «حماسه، زاییده اسطوره است و اسطوره به مامی پرورنده می‌ماند كه حماسه را می‌زاید و آن را در دامان خویش می پرورد و می‌بالاند. حماسه راستین و بنیادین جز از دل اسطوره بر نمی‌تواند آمد. تنها در فرهنگ و ادب مردمانی پدید می‌آید كه دارای تاریخ كهن و اسطوره‌ای دیرینه‌اند.» بنابراین، اسطوره خاستگاه حماسه است و برای شناخت حماسه، ابتدا باید با اسطوره آشنا بود.
بین همه شخصیت ها و پهلوانان اساطیری شاهنامه فردوسی، نام هایی همچون رستم، سهراب، اسفندیار، زال، سام، نریمان، بهرام، بیژن، گیو، گودرز، توس، كیكاووس، گرشاسب، گشتاسب، كاوه آهنگر، آرش كمانگیر و سیاوش، بیش از دیگران می درخشد.
اما سیاوش كه به «خون سیاوش» و «مرگ سیاوش» نیز معروف است، به خاطر زندگی پاك و منزه و مرگ مظلومانه و ناجوانمردانه اش می تواند شخصیتی نزدیك و مثال زدنی برای جهان پهلوان تختی دوران معاصر ما باشد؛ پهلوانی كه نه به عنوان یك افسانه در شاهنامه، بلكه بزرگ مردی كه در زمان حاضر می زیسته.
سیاوش دارنده والاترین شخصّیت انسانی در اساطیر ایرانی، بویژه در شاهنامه است. زایش، زندگی و مرگ او، مایه اسطوره ای كهن را در خود دارد و شخصیّت او آیینی و رازناك است. همچون غلامرضا تختی كه در طول دوران پر فراز و نشیب ورزشی خود، با وجود اخلاق و كرامات والای انسانی، رازهای ناگفته زیادی را با خود به همراه برد و مظلومانه از بین ما رفت.
حكایت جهان پهلوان تختی، به مثابه شخصیت های اساطیری شاهنامه فردوسی به خصوص سیاوش می ماند كه اكنون بعد از گذشت نیم قرن جزیی از فرهنگ این جامعه تبدیل شده است.
از این رو به جرات می توان گفت كه تختی، از نسل پهلوانان اساطیری و ماندگار تاریخ ایران و نماد و سمبل ورزش ایران است. شخصیتی كه واژهایی همچون پهلوانی، جوانمردی، گذشت، دینداری، مردانگی و فداكاری، به نام او گره خورده است.
ریا و چند چهرگی جایی در اخلاق جهان پهلوان نداشت و اهل سیاه نمایی، نقش بازی كردن و تملق گویی نبود. او شخصیتا فردی پهلوان، نجیب، آزاده و با حجب و حیا بود و بسیاری از پیشنهادات و پست های مهم زمان خود را رد كرد و در عین حال پهلوانی كه مدال طلای جهان و المپیك را نخواست تا جوانمردی را معنا كند.
رفتارهای به جای مانده از او در زمینه های مختلف، هر یك حكایت های بزرگی است كه پرداختن به آنها دارای ارزش های خاص خود است. تختی همانگونه كه در ورزش استثناء است، در زندگی و پاسداری از ارزش های خود نیز كم نظیر است. تختی قبل از آنكه در روی تشك با حریفان دست و پنجه نرم كند، با نفس خود به مبارزه پرداخته بود.
جهان پهلوان «غلامرضا تختی» در پنجم شهریور سال 1309 در خانواده‌ای مذهبی و متوسط در محله خانی آباد تهران بدنیا آمد. رجب خان پدر تختی غیر از وی دو پسر و دو دختر داشت كه همه آنها بزرگتر از رضا بودند. تختی از 20 سالگی كشتی را در باشگاه پولاد زیرنظر «حبیب الله بلور» آغاز كرد.
او در رقابت های قهرمانی كشور طی سال های 1329 تا 1338در وزن های 6-7-8 هشت بار قهرمان كشور شد و به غیر آن نیز سه مرتبه پهلوان ایران شد.
جهان پهلوان در نخستین حضور خود در تیم ملی در رقابت های جهانی 1951 هلسینكی در وزن 79 كیلوگرم صاحب مدال نقره شد و در اولین حضور خود در المپیك در 1952 هلسینكی با شكست مقابل «كوریدزه» از شوروی صاحب مدال نقره شد.
افتخارات پهلوان بزرگ كشتی ایران در رقابت های جهانی 1959 و 1961 و 1962 تهران، یوكوهاما و تولیدو با كسب دو مدال طلا و یك مدال نقره ادامه یافت و در بازی های المپیك 1956 و 1960 ملبورن و رم صاحب یك طلا و یك نقره شد. غلامرضا همچنین در بازی های آسیایی 1958 توكیو صاحب مدال طلا شد.
تختی آخرین بار در رقابت های جهانی 1966 تولیدو دوبنده تیم ملی را به تن كرد.
غلامرضا تختی اولین كشتی گیر ایرانی است كه موفق شد در سه وزن صاحب مدال شود. وی همچنین پرافتخارترین كشتی گیر تاریخ كشتی ایران در المپیك است.
وایكینگ پالم سوئدی، عادل آتان ترك، بوریس كولایف روس، پیتر بیلر امریكایی، دیتریش آلمانی، ویحزیستیوك روس، عصمت آتلی ترك، حسن كنگور ترك، الكساندر مدوید بلاروس و احمد آئیك ترك مهمترین رقیبان تختی در 14 سال حضور وی در عرصه بین الملی بودند.
تختی در لیست بهترین های قرن اتحادیه جهانی كشتی (فیلا سابق) در جایگاه سیزدهم قرار دارد و در رقابت های جهانی 2007 باكو نیز از وی بعنوان یكی از مشاهیر كشتی دنیا تجلیل شد.
او آبان ماه 1345 زندگی مشترك خود را آغاز كرد و بابك تنها یادگار تختی است. تختی سرانجام 17دی ماه سال 1346در حالیكه بابك چهار ماهه بود در هتل آتلانتیك سابق درگذشت.
مراسم گرامیداشت پنجاه و یكمین سالگرد درگذشت جهان پهلوان غلامرضا تختی فردا دوشنبه 17 دی در ابن بابویه شهر ری برگزار می شود.
ورزشی**1067**2024