موفقیت‌های شطرنج، مات بودجه ناكافی این رشته

به گزارش ایرنا، كسب عنوان قهرمانی شطرنج آسیا در بخش تیمی، نایب قهرمانی آسیا در انفرادی، قهرمانی آسیا در برق آسا، قهرمانی انفرادی جوانان جهان، حضور در گروه A المپیاد جهانی، صعود به مرحله یك هشتم نهایی قهرمانی زنان جهان و كسب دو عنوان نایب قهرمانی در مسابقات سریع و برق آسای شطرنج جهان در روسیه، فقط بخشی از افتخاراتی بود كه فدراسیون شطرنج و شطرنج بازان جوان ایرانی در سال 2018 به آن دست یافتند.
بیشتر نتایج كسب شده شطرنج بازهای ایرانی در سال 2018 در تاریخ شطرنج ایران بی نظیر و برخی از آنها پس از یك دهه به دست آمد. اما با وجود این نتایج درخشان و مطرح شدن نام ایران به عنوان یك مدعی در شطرنج جهان، جوانان شطرنج ایران با گلایه از برخی كاستی ها، می گویند كه چنین موفقیت هایی زمانی محقق شد كه از حداقل امكانات موجود بیشترین استفاده ممكن به عمل آمده است.
در این زمینه «سید محمد امین طباطبایی» كه پس از 15 سال عنوان نایب قهرمانی آسیا را در مسابقات انفرادی كسب كرد روز یكشنبه به خبرنگار ایرنا گفت: لازمه پیشرفت و آشنایی با علم روز شطرنج، استفاده از دانش مربیان خارجی است كه در شرایط كنونی امكان استخدام آن به صورت تمام وقت وجود ندارد و شطرنج بازان جوان به خوبی می دانند بودجه فدراسیون به اندازه ای نیست كه استخدام مربی تمام وقت را در دستور كار قرار دهد.
«ساراسادات خادم الشریعه» بانوی تاریخ ساز شطرنج ایران در رقابت های جهانی روسیه در زمینه لازمه های پیشرفت شطرنج به خبرنگار ایرنا گفت: هم اكنون در رده ۱۹ جهان قرار دارم و چشم اندازم حضور در جمع ۱۰ شطرنج باز برتر زن است؛ اما كسب مدال و موفقیت یك بحث است و استمرار آن بحث دیگر. در بخش استمرار نه تنها من بلكه تمام شطرنج باز‌ان جوان ایرانی كه در سطح جهانی نتایج چشمگیری كسب كرده اند نیاز به پشتیبانی مالی و استخدام مربی خارجی دارند.
او با بیان اینكه با هزینه شخصی با مربی فرانسوی كار می‌كند، گفت: نباید به بهانه برخی از مشكلات اقتصادی شطرنج باز‌ان رها شوند بلكه لازم است نتایج درخشان سال ۲۰۱۸ به محركی برای تغییر نگاه مسئولان ورزش كشور به این رشته تبدیل شود.
همچنین «علیرضا فیروجا» قهرمان آسیا در بخش برق آسا و نفر ششم شطرنج سریع جهان، افت و خیز نتایج برخی از شطرنج بازها از جمله خود او در رقابت های روسیه را نتیجه نبود مربی در كنار شطرنج باز دانست و گفت: اگر مربی با تجربه در كنار شطرنج باز باشد بدون شك بعد از هر شكست، وی ریكاوری ذهنی خواهد شد اما در روسیه این امكان وجود نداشت زیرا بودجه لازم در اختیار فدراسیون شطرنج وجود ندارد و هزینه های قرارداد تمام وقت برای فدراسیون گران تمام می شود.
بنا بر «اعلام مهرداد پهلوان زاده» رئیس فدراسیون شطرنج، بودجه سالانه فدراسیون كمتر از یك میلیارد و 500 میلیون تومان است.
وی با بیان اینكه این بودجه تحت تاثیر نوسانات نرخ ارز قرار گرفته است، گفت: بودجه فدراسیون شطرنج در آغاز سال 1397 بسته شده اما ما در این سال به ویژه در بخش ارزی شاهد نوسانات زیادی بودیم و این زمانی برای فدراسیون مشكل ساز خواهد بود كه برای اعزام ها باید از ارز خارجی استفاده كنیم.
او گلایه شطرنج بازان را به جا دانست و اعلام كرد: هیچكس منكر دانش مربیان خارجی به ویژه «ایوان سوكولوف» كه شناخت ویژه ای از ایران و جوانان شطرنج دارد نیست اما تامین هزینه اسكان و حضور 10 روزه این شطرنج بازان برای فدراسیون سخت است و ما نمی توانیم قرارداد بلندمدت یك ساله با رقمی در حدود 300 تا 400 هزار یورو با این مربی منعقد كنیم.
با این شرایط اگر بخواهیم نگاه واقع بینانه به شطرنج در یك دهه گذشته داشته باشیم، باید گفت شطرنج ایران كه اخبار آن در یك دهه گذشته تنها بر روی چند نام خاص خلاصه می شد هم اكنون متشكل از نام های جوانی هستند كه با وجود تجربه كم در رقابت های جهانی بزرگی خواهند كرد.
رشد شطرنج در سال های اخیر و ثابت ماندن بودجه آن، موجب شده تا این پرسش از سوی كارشناسان مطرح شود كه آیا زمان آن فرا نرسیده است كه وزارت ورزش و جوانان نگاه ویژه ای به بودجه فدراسیون شطرنج و هزینه اعزام های جوانان ایرانی به تورنمنت های بزرگ داشته باشد؟
نباید فراموش كنیم بودجه یك میلیارد و 400 هزار تومانی فدراسیون شطرنج در حالی سالانه از سوی وزارت ورزش و جوانان برای فدراسیون در نظر گرفته می شود كه شطرنج از رشته هایی است كه میزان پیشرفت و افزایش ریتینگ آن در گرو حضور در رقابت های برون مرزی و مسابقه با بزرگان می باشد.
هر چند برخی برای خروج از چنین شرایطی پیشنهاد الگوپذیری از شطرنج چین را مطرح می كنند اما باید گفت در شطرنج چین، شطرنج باز خود مربی و هزینه سفر را پرداخت می كند اما در ایران و با توجه به آنكه استعدادهای شطرنج از اقشار مختلف جامعه هستند و توانایی اقتصادی آنان متغییر است امكان استخدام مربی خارجی با نرخ كنونی ارز امكان پذیر نمی باشد.
لازم است وزارت ورزش و امور جوانان با توجه به موفقیت های این رشته ورزشی در 10 ماه سال 1397 نگاه ویژه ای به شطرنج و جوانان این رشته داشته باشد زیرا بر اساس برنامه ریزی شورای المپیك آسیا از بازی های آسیایی 2022 هانگژوی چین، شطرنج نیز به صورت رسمی در بازی های آسیایی شركت می كند.
تجربه بازی های پاراآسیایی 2018 جاكارتا و كسب 14 نشان طلا، نقره و برنز در این رشته نشان داد كه سرمایه گذاری بر روی شطرنج كشور می تواند تغییر محسوسی در جایگاه ایران در جدول رده بندی بازی های آسیایی 2022 هانگژو داشته باشد.
ایران در بازی های پاراآسیایی 2018 جاكارتا با 4 مدال طلای شطرنج نابینایان و كم بینایان ضمن گذر از ژاپن؛ با 51 مدال طلا برای نخستین بار در رده سوم این رقابت ها قرار گرفت.
ورزشی**2052**1597