شیراز- ایرنا- كشف جسد زنی كارتن‌خواب موسوم به «گل بس» كه در 6 دیماه جاری در بازارچه فیل واقع در جنوب شرق شیراز جان داده بود، واكنش‌های بسیاری را در پی داشت كه دامنه آن از فضای مجازی آغاز شد و شامگاه سه شنبه در قالب كارتن خوابی شماری از دانشجویان در شیراز ادامه یافت.

به گزارش ایرنا، شماری از اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه شیراز با انتشار بیانیه‌ای فوری خبر از خوابیدن در مقابل شورای شهر دادند و اعلام كردند تا رفع مشكل كارتن‌خواب‌ها، شب‌ را در مقابل ساختمان شورای شهر شیراز می‌گذرانند.
لیلا دودمان نائب رئیس كمیسیون حقوق شهروندی شورای شهر شیراز به همراه محمدرضا محمدحسن پور معاون خدمات شهری شهرداری شیراز شامگاه سه شنبه در بین این دانشجویان معترض حاضر شدند و به آنان اطمینان دادند كه در جلسه‌ای كه امروز چهارشنبه با حضور اعضای بسیج دانشجویی برگزار شود، در زمینه وضعیت كارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر به گفت‌و‌گو بپردازند.
كسب اطلاع خبرنگار ایرنا حاكی از آن است كه این جلسه برگزار و درباره گره گشایی از مشكلات بی خانمان ها تبادل نظر شده است.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه شیراز ظهر چهارشنبه در این باره به خبرنگار ما گفت: در نشست با شماری از اعضای شورای شهر شیراز موضوع افزایش ظرفیت گرم خانه ها ویژه كارتن خواب ها را مطرح كردیم و بر این باور هستیم كه ظرفیت كنونی گرم خانه ها برای پاسخ به حجم نیازهای معتادان و كارتن خواب ها در شیراز اندك است.
احسان زیارتی افزود: ساعت 13 امروز چهارشنبه نیز جلسه ای با مسئولان در استانداری فارس خواهیم داشت كه اگر نتیجه بخش نباشد، به برنامه خود در ابراز همدردی با كارتن خواب ها ادامه خواهیم داد.

** پس لرزه های مجازی
و اما در یك هفته گذشته، مرگ گلبس پس لرزه های در فضای مجازی داشت و گام های عملی مسئولان برای بهبود وضعیت بی خانمان ها در شهر شیراز را در پی داشت.
پس از اعلام این خبر هشتگ گرمخانه برای گل بس توسط یك سازمان مردم نهاد به نام بنیاد صلح پارس به راه افتاد كه با همراهی اصحاب رسانه و دیگر گروه‌های مردم، این موضوع را در كانون توجه فعالان فضای مجازی قرار داد.
در ادامه این اتفاق، ضرورت ایجاد گرم‌خانه‌ها به مثابه پناهگاه هایی موقت برای بی خانمان ها در كلان‌شهر شیراز مشهود شد.

** اقدام هایی در عمل
رئیس اداره پیشگیری و ساماندهی آسیب‌های اجتماعی شهرداری شیراز پیش از این در گفت‌و‌گو با ایرنا، وعده آماده‌سازی فوری را داد كه یكی از آن‌ها در شامگاه 15 دی‌ماه آماده‌سازی شد؛ هرچند مختص مردان كارتن‌خواب بود و گرمخانه‌ای كه بتواند به زنان پناه دهد، همچنان در دست تجهیز است.
در پی این رویداد‌ها نه‌تنها مردم از مطالبات خود دست نكشیدند كه فشار‌ها برای ایجاد گرمخانه و چرایی نبود مركز ماده 16 زنان (ترك اعتیاد اجباری) بحث‌برانگیز شد.

** شورای شهر اقدام كرد اما ...
همچنین عضو شورای اسلامی شهر شیراز به ایرنا گفت: براساس آمار، 110زن معتاد متجاهر در شیراز زندگی می كنند و به همین سبب موضوع ایجاد مركز ماده 16 زنان در این شهر را با ستاد مبارزه با مواد مخدر كشور مطرح كردیم اما این رقم از سوی برخی مسئولان فارس تكذیب و راه اندازی این مركز متوقف شد.
به گفته لیلا دودمان، ساختمانی در مركز سلامی 2 به كمپ ترك اعتیاد زنان اختصاص داده شده است؛ اما با وجود تجهیز این ساختمان، بهزیستی اعلام كرده است كه به دلیل كمبود اعتبار قادر به راه‌اندازی آن نیست زیرا بودجه كافی از طریق ستاد مبارزه با مواد مخدر به این كار اختصاص داده نشده است.
وی بیان كرد: با دعوت از مدیركل پشتیبانی ستاد مبارزه با مواد مخدر كشور به شیراز و با مذاكراتی كه در این زمینه صورت گرفت، با افزایش ظرفیت مركز ماده 16مردان موافقت شد و تفاهم‌نامه آن به امضا رسید‌ اما متاسفانه این موضوع برای زنان محقق نشد.
دودمان اظهار داشت: در صورت لزوم تصویر تك تك این زنان را در شبكه مجازی پخش خواهم كرد و به ازای هر تصویر از مسئولان استان خواهم پرسید كه چرا با وجود جلب موافقت اولیه برای ایجاد مركز ماده 16زنان و برچیدن نازیبایی‌های شهر و ساماندهی زنان متجاهر و انسان‌هایی كه حق و حقوقی دارند، اقدامات لازم صورت نگرفته است.
عضو كمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر شیراز، همچنین در باره وضعیت احداث گرمخانه‌ها در این شهر گفت: طبق توافقی كه پیش از این با ستاد مبارزه با مواد مخدر كشور صورت گرفته است، مقرر شد چهار گرمخانه در شهر شیراز دایر شود كه ایجاد و تجهیز دو گرمخانه بر عهده شهرداری و دو گرمخانه بر عهده بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد مخدر است.
وی اضافه كرد: نیازمند ایجاد دو گرمخانه كاملا مجهز هستیم كه شاخص‌های لازم را برای نگهداری و تامین ضروریات داشته باشد كه اعتبار ایجاد این گرمخانه برای سال 98 در نظر گرفته شده و امیدواریم كه در سال آتی این امر محقق شود.

** بیانیه بسیج دانشجویی در حمایت از كارتن خواب‌ها
بسیج دانشجویی دانشگاه شیراز در پی این رخداد با انتشار بیانیه‌ای خطاب به شهردار شیراز، مدیركل بهزیستی فارس و دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان فارس اعلام كرد: مساله كارتن‌خواب‌ها، حاشیه‌ شهر، جمع‌آوری معتادان و متكدیان، راه‌اندازی گرم‌خانه‌ها و... موضوعاتی است كه بارها و بارها مورد مطالبه جریان دانشجویی در سال‌های گذشته بوده است، اما امسال و در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و در روزهای ابتدای چله زمستان سرد سومین حرم اهل‌بیت (ع) به‌جای شنیدن خبرهای خوب از به بار نشستن آرمان‌های امام راحل مبنی بر خدمت به محرومین و مستضعفین باید گفت: جامه مشكی پوشید و اعلام عزا كنید.
در ادامه این بیانیه آمده است: امروز شما كه بر مسند ریاست تكیه زده‌اید و در حوزه جغرافیای شما یك زن به دلیل سرمازدگی و كارتن‌خوابی فوت می‌كند، باید در مشروعیت جایگاه خود شك كرده و اگر از شنیدن این خبر توانستید در كنار خانواده خودسر به بالین گذاشته و شب را راحت بخوابید، در مسلمان بودن خود نیز شك كنید، این را نیز بدانید با توجه به عملكرد تبلیغاتی شما در خدمت به محرومین و مستضعفین با سر زدن‌های رسانه‌ای و تبلیغی، این مسئله سردراز خواهد داشت و مثل گذشته این اولین مورد نبوده و آخرین هم نخواهد بود.
در این بیانیه خطاب به مدیركل بهزیستی استان فارس آمده است: سال گذشته مركز ماده 16 با بیش از 8 میلیارد تومان اعتبار برای نگهداری معتادان متجاهر یا خیابانی، در محل دهكده سلامی راه‌اندازی شد؛ اما بهزیستی به بهانه نبود اعتبار خود را فقط مسؤول نگهداری 240 معتاد دانسته و در همین راستا برای نگهداری معتادان زن در شیراز مركزی تجهیز شد كه شما از پذیرش آنان خودداری كرده‌اید، اگر این خبر صحت داشته باشد، شما در فوت این زن مقصر هستید و باید در این دنیا و آن دنیا پاسخگو باشید.

** پاسخ مدیركل بهزیستی فارس
مدیركل بهزیستی فارس نیز در پاسخ به این بیانیه در متنی كه در اختیار ایرنا گذاشته شد، اعلام كرد: سازمان بهزیستی استان فارس از سال 1381 زمانی كه هیچ‌یك از سازمان ها و نهاد ها حتی به فكر بیماران زن و مرد بی خانمان شهر شیراز نبودند، اقدام به راه اندازی مراكز گذری و سرپناه شبانه در محلات پر آسیب شهر شیراز كرد.
سید مرتضی موسوی افزود: متاسفانه به دلیل برخی فشارهایی كه برخی از نهادها با همكاری برخی از اعضای شورای شهر وقت شیراز كردند در سال 1393 مردم محلی كه از حمایت این نهاد ها سود می‌بردند، اقدام به تخریب و پلمب غیر قانونی و بستن مراكز كاهش آسیب این محلات كردند. وی افزود: هم اكنون این سازمان تنها سازمانی است كه در سطح استان دارای سرپناه شبانه زنان و مردان در محلات پر آسیب (به غیر از سنگ سیاه) است و سرپناه شبانه زنان ولی عصر واقع در دروازه سعدی پشت پارك ولی عصر (ع) هر شب تعداد زیادی از زنان معتاد بی خانمان را می‌پذیرد و نیز چهار مركز سرپناه شبانه مردان نیز در محلات پر آسیب شهر شیراز وجود دارد.
مدیر كل بهزیستی فارس با انتقاد از برخورد هیجانی غیر علمی و دلسوزانه، گفت: در سال 1393 كه مراكز كاهش آسیب در بافت قدیم شیراز محله سنگ سیاه توسط گروهی خودسر تعطیل شد، هیچ یك از تشكل های دانشجویی حتی اطلاعیه‌ای یك خطی هم صادر نكرد كه هم اكنون به دفاع تمام قد از معتادان بی خانمان برخاسته است.
وی ادامه داد: جهت اطلاع كسانی كه مشخص نیست از كجا خط می گیرند، فوت یك زن معتاد بی خانمان گرچه برای هرانسانی تالم برانگیز است، امری عادی است و برخی این اتفاق را كه هر سال در تمام شهرهای ایران می افتد، بی نهایت بزرگ كرده اند.
موسوی گفت: در تمام طول شب مركز سرپناه شبانه زنان معتاد بی خانمان شهر شیراز از این افراد در یك مكان امن مراقبت می نماید و هم اكنون افراد و نهادهایی باید پاسخگو باشند كه درزمستان 1393 اقدام به ضرب وشتم پرسنل مراكز كاهش آسیب و پلمب غیرقانونی این مراكز دراین محله كردند.
مدیركل بهزیستی فارس افزود: ای كاش تشكل بسیج دانشجویی به جای صدور اطلاعیه آن هم با عجله، ابتدا علت مرگ برایشان مسجل می شد؛ زیرا اعلام موضع بدون بررسی دقیق جوانب ماجرا بیشتر شایبه سیاسی كاری را دامن می زند تا حساسیت به مسائل اجتماعی.

** هدیه استان های همجوار به فارس
این در حالی است كه دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان فارس علت مرگ زنی موسوم به گل بس را تزریق و مصرف هروئین، شیشه و تریاك عنوان كرده است.
محمدرضا ابراهیمی اظهار داشت: ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر در مركز ماده 16 حدود 400 نفر بوده كه سهم استان فارس 240 نفر است و با نشستی كه در چهارم دی‌ماه جاری با حضور كمیته درمان و حمایت‌های اجتماعی به ریاست رئیس دانشگاه علوم پزشكی شیراز، مدیركل ستاد مبارز با مواد مخدر كشور و مدیركل دفتر برنامه‌ریزی ستاد مبارزه با مواد مخدر برگزار و مصوب شد سهمیه نگهداری در این مركز از 240 نفر به 400 نفر مرد و 50 نفر زن كارتن‌خواب در قالب تبصره 2 ماده 16 قانون مبارزه با مواد مخدر تغییر كند.
وی همچنین افزود: بسیاری از معتادان متجاهر و كارتن‌خواب كه دراستان فارس ساكن هستند فارسی نیستند و در این راستا با هماهنگی مسئولان قضایی مقرر شد این افراد به استان‌های خودشان ارجاع داده شوند.

گذشته از این مباحث، موضوع ساماندهی كارتن خواب ها در استان فارس به ویژه شهر شیراز به مطالبه ای عمومی تبدیل شده است و در مسیر حل ریشه ای این آسیب اجتماعی، امروز بیش از هر زمان دیگری، اقدام ریشه ای و ماندگار مدنظر شهروندان است.
باید منتظر ماند و دید، در این مسیر، دستگاه های متولی برای حل همیشگی این معضل به راهكار همه جانبه و سازوكار همكاری مستمر خواهند رسید یا خیر.
7375 / 2027