كرمان و تنگناهای توسعه صادرات

به گزارش ایرنا، در دنیای كسب و كار و فضای رقابتی كنونی، هر كشور و منطقه ای برای افزایش سهم صادرات، عرضه محصولات و تولیدات خود در بازار جهانی تلاش می كند كه این اقدام علاوه بر درآمدزایی برای كشور نیز فواید بسیاری دارد.
توسعه صادرات همواره با رشد و شكوفایی اقتصادی، فرصت های جدید سرمایه گذاری و شغلی، ایجاد درآمد مالیاتی برای دولت ها و افزایش تراز تجاری كشور همراه است و رونق این حوزه ضمن افزایش نقدینگی و ارز آوری، روابط دیپلماسی را بهبود بخشیده و موجب توسعه واحدهای تولیدی در كشور می شود.
استان پهناور كرمان با ثروت های بی نظیر خدادادی از جمله محصولات كشاورزی پسته و خرما، مواد معدنی مس، كرومیت، ذغال سنگ و آهن، صنعتی از جمله كاشی و سرامیك، تایر و تیوپ و مصنوعات مسی سهمی بزرگ از صادرات و درآمدهای غیر نفتی كشور را به خود اختصاص داده است.
صادرات 6 محصول عمده استان كرمان از جمله پسته، كاشی و سرامیك، خرما، تایر و تیوپ، مصنوعات مسی و سایر اقلام در 9 ماه ابتدای امسال با 244 هزار تن به ارزش بیش از 349 میلیون دلار بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل تراز تجاری استان در وزن محصولات صادراتی منفی 1 درصد و در ارزش به منفی 53 درصد كاهش یافته است.
علت كاهش صادرات استان كرمان بنا به گفته متولیان امور اقتصادی، نداشتن تشكل و كنسرسیوم متمركز، كاهش تولیدات، وجود برخی قوانین دست و پا گیر و بروكراسی اداری، نداشتن دیپلماسی اقتصادی با كشورهای هدف و خلا فضای رقابتی و باور صادراتی بین صادركنندگان است.
دشمن نیز با تحریم كشور در جنگ اقتصادی كنونی درصدد است كه روابط تجاری و صادرات ایران را با دیگر كشورها به حداقل برساند و با مختل كردن این حوزه، به اقتصاد كشور آسیب برساند.
برای فرار از تنگناهای اقتصادی، باید ضمن شناسایی ضعف ها، نقاط قوت را برای تصاحب بازارهای جهانی و توسعه صادرات كشور ارزیابی كرد و فضای اقتصادی كنونی را بهبود بخشید.
امكانات و زیرساخت های بسیاری برای توسعه بخش اقتصادی در استان كرمان وجود دارد كه باید از ظرفیت ها به نحو مطلوب بهره برداری شود.

**تراز تجاری كرمان منفی 260 میلیون دلار است
معاون بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان كرمان گفت : تراز تجاری كرمان با احتساب كالاهای صادر شده استان از سایر گمركات كشور، امسال منفی 260 میلیون دلار است.
محمدرضا قوام افزود : در 9 ماهه نخست امسال 244 هزار و 697 تن كالا به ارزش 349 میلیون دلار از استان كرمان صادر شده كه 53 درصد از نظر ارزش و یك درصد به لحاظ وزنی كاهش داشته است.
وی با اشاره به مشكلات ایجاد شده در تولید پسته استان كرمان، ادامه داد: صادرات پسته و مغز این محصول، 55 درصد به لحاظ وزن و 54 درصد از نظر ارزش كاهش داشته است.
معاون بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان كرمان اظهار داشت: اقلام عمده وارداتی استان كرمان مربوط به اجزا و قطعات خودرو، ماشین آلات راهسازی و كشاورزی، سایر لوازم و ماشین آلات صنعتی مكانیكی، لوازم صنعتی و برقی و خودروی سواری است.
قوام از كشورهای چین، عراق، امارات، هند و افغانستان به عنوان بازارهای مهم صادراتی استان كرمان یاد كرد و ادامه داد: در سال جاری 97 كارت بازرگانی صادر و 262 كارت نیز تمدید شده است كه نسبت به سال گذشته رشد داشته است.

**نداشتن كنسرسیوم مشكل اصلی صادرات كرمان است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان كرمان گفت: ضعف اصلی صادرات استان تشكیل نشدن كنسرسیوم های این حوزه با همكاری دستگاه های دولتی و بخش خصوصی است.
مهدی حسینی نژاد افزود: در راستای توسعه صادرات، نیاز به ورود ذینفعان برای تشكیل كنسرسیوم های صادراتی وجود دارد.
وی اظهار داشت: زیرساخت ها و بخش قابل توجهی از اختیارات و قوانین ملی اینك به استان كرمان تفویض شده كه باید مدیریت شود.
حسینی نژاد با بیان اینكه برخی افراد بازاریابی، صادرات و واردات را به تنهایی انجام می دهند كه مانع توسعه صادرات شده است گفت: برنامه این سازمان توجه ویژه و تقویت بخش خصوصی است كه در استان كرمان به عنوان راهگشای اساسی مشكلات با جدیت دنبال می شود.
وی ادامه داد: برخی از قوانین ضوابط و آیین نامه های ملی، به لحاظ آمایش سرزمینی در استان كرمان قابلیت اجرایی ندارند و صادرات را دچار چالش می كنند.
حسینی نژاد افزود: صادرات غیر نفتی كشور در سال گذشته 45 میلیارد دلار بوده كه 25 میلیارد دلار از این میزان مربوط به پتروشیمی است و بخش خصوصی حدود 10 میلیارد دلار از مجموع این صادرات را انجام می دهند.
وی بیان كرد: ضوابط و آیین نامه های تدوین شده برای مدیریت و روش بهتر صادرات ایجاد می شوند كه در روزهای گذشته تصویب برخی بخشنامه ها صادركنندگان برتر را به عنوان قاچاقچی ارز معرفی می كند كه از نظر آمایش سرزمینی صحیح نیست این قوانین را به استان كرمان تعمیم دهیم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان كرمان ادامه داد: از این موارد تصویب قانون بازگشت ارز حاصل از صادرات به كشور برای صنایع بزرگ از جمله پتروشیمی مصوب شده بود كه قابلیت اجرایی برای صنایع كوچك را ندارد و باید به آن توجه شود.
وی گفت: در این زمینه فرآیند طولانی ثبت سفارش كه صادر كنندگان و وارد كنندگان را درگیر قوانین كرده بود از حالت ملی اینك به استان كرمان منتقل شده است.
حسینی نژاد تصریح كرد: معافیت از ثبت سفارش برای صادرات و واردات مناطق ویژه فرصتی ویژه و ظرفیتی برای توسعه استان كرمان فراهم كرده است.
وی افزود: 2.2 میلیارد دلار برابر با 4.8 درصد از مجموع 45 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی كشور مربوط به استان كرمان است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان كرمان تاكید كرد: برای رفع مشكلات بخش خصوصی باید از محل صادرات این استان برای واردات نیازها، كالاهای اساسی و مواد اولیه مورد نیاز تولیدكنندگان بهره بگیریم كه درخواست آن از طریق شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی از طریق شورای تامین و وزارت خانه ها دنبال می شود.

** ضعف اصلی صادرات دیپلماسی اقتصادی است
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و كشاورزی استان كرمان نیز گفت: ضعف اساسی صادرات، دیپلماسی اقتصادی است زیرا سفارت خانه و كارمندان ایرانی برای صادرات هماهنگی و دغدغه فعالیت در این حوزه را ندارند.
مهدی طبیب زاده افزود: در این زمینه ضرورت دارد فضای دیپلماسی داخل و خارج از كشور فراهم و مشكلات مراودات مالی رفع شود.
وی اظهار داشت: مسئولان به عنوان وظیفه ملی باید پاسخگوی مشكلات حوزه صادرات استان باشند زیرا موتور متحركه اقتصاد كرمان این حوزه است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و كشاورزی استان كرمان گفت: دیگر ضعف های اصلی صادرات بخش خصوصی استان كرمان، نداشتن تشكل صادراتی و تكرار و رقابت صادر كنندگان، نبود شركت های مدیریت صادراتی و كنسرسیوم های صادراتی است و برای حل این مشكلات باید مسئولان دولتی از این بخش حمایت كنند.
وی تصریح كرد: جنوب استان كرمان كنسرسیوم صادراتی را به تازگی تشكیل داده و در مركز استان در صدد ایجاد آن هستیم و در برخی از كشورهای هدف پایگاه صادراتی تاسیس می كنیم.
طبیب زاده بیان كرد: یكی از اساسی ترین مشكل ها را نداشتن جدیت و باور در توسعه صادرات می دانیم و سایر مشكلات احصا شده و قابل حل است.
وی افزود: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و كشاورزی استان كرمان به عنوان یك بخش خصوصی مطالعات بازارهای هدف و بازارهای متناسب با كالاهای كرمان را شناسایی كرده و برای این كار هیات های بازرگانی را پذیرش و اعزام كردیم و درصدد برگزاری نمایشگاه و سایت و توزیع كتابچه هایی برای معرفی كرمان است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و كشاورزی استان كرمان اضافه كرد: اقلام صادراتی استان كرمان از جمله پسته، كاشی و سرامیك، خرما، تایر، تیوپ و مصنوعات مسی تكرار مكررات است و باید میزان محصولات صادراتی در نوع و تناژ افزایش یابد.
وی یادآور شد: صادرات استان كرمان 246 هزار تن در 9 ماه نخست سال گذشته به میزان 244 هزار تن در مدت مشابه امسال رسیده و ارزش معاملاتی دلاری كالاهای صادراتی نیز كاهش یافته است.
طبیب زاده تاكید كرد: باور جدی به توسعه صادرات در استان كرمان وجود ندارد زیرا باید ضمن تنوع، ارزش افزوده محصولات صادراتی هر سال افزایش یابد.
وی افزود: آمار ارقام نگران كننده وضعیت اجتماعی استان، نشان می دهد كار اقتصادی به صورت جدی در استان كرمان دنبال نمی شود و این در حالی است كه صادرات اصل اساسی برای بهبود وضعیت اجتماعی بشمار می رود.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و كشاورزی استان كرمان با بیان اینكه هر سال نشست های توسعه صادرات و همایش ها برگزار می شود عنوان كرد: صادركنندگان در مسائل ابتدایی خود مانده اند و اگر به صورت جدی به مشكلات این حوزه پرداخته نشود میزان صادرات كاهش خواهد یافت.

**دولت و بخش خصوصی با همه توان صادرات را توسعه دهند
سرپرست معاونت امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری كرمان هم با اشاره به اینكه در حوزه اقتصادی، بحث صادرات و واردات از موضوعات مهم در توسعه اقتصادی و نشاط است، گفت: در حوزه حمایت از كالای ایرانی برای استفاده از این كالاها باید تلاش كرد اما نمی توان مرزهای كشور را بست.
حمید ملانوری خاطرنشان كرد: باید تلاش شود آنچه در كشور قابلیت تولید دارد، بر اساس فرمایشات رهبری با كیفیت و با هزینه مناسب تولید شود.
وی با تاكید بر اینكه با وجود تمامی تحریم ها و تهدیدها، قدرت دیپلماسی و نفوذ كشور ما به اندازه ای است كه هنوز هم در دنیا حرف برای گفتن داریم، اظهارداشت: دانش، آگاهی و فهم شرایط كنونی برای پویایی فعالیت های اقتصادی، توسعه صادرات و ایجاد توازن بین صادرات و واردت موضوع مهمی است.
سرپرست معاونت امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری كرمان گفت : دولت، اشخاص و بخش خصوصی باید با ایجاد هم افزایی، مشاركت و همكاری تمام توان خود را در راستای توسعه تولید كالای داخلی و صادرات به كار گیرند و از فعالیت های جزیره ای خودداری شود.
ملانوری از اتاق بازرگانی استان كرمان به عنوان یكی از اتاق های بسیار فعال در كشور اشاره و بیان كرد: استان كرمان در حوزه های اقتصادی، میراث فرهنگی، فرش، صنایع دستی و دیگر عرصه ها ظرفیت های بسیار زیادی دارد كه متاسفانه بهره برداری لازم از آنها نشده و مغفول مانده است.
بدون تردید معادن غنی و متنوع یكی از قابلیت های اقتصادی استان كرمان به شمار می رود كه به گفته اغلب كارشناسان و مسئولان در صورت بالفعل شدن و صادرات آن، استان كرمان می تواند از فواید و نتایج آنها به مرز خودكفایی برسد و حتی بخشی زیادی از درآمد غیرنفتی كشور را تامین كند.
توسعه كشاورزی با توجه به جمعیت روستانشین و كشاورز از دیگر ظرفیت های استان كرمان برای صادرات به دیگر كشورها محسوب می شود و در شرایط كم آبی می توان ضمن آبیاری مكانیزه، تولیدات را به سوی كشت محصولات با نیاز آبی كمتر سوق داد.
از سوی دیگر می توان از ظرفیت های بالقوه استان بهره گرفت و صادرات 25 میلیارد دلاری صنایع پتروشیمی كشور نشان می دهد كارخانجات پتروشیمی كرمان و فجر كه در مرحله احداث قرار دارند باید به سرعت راه اندازی و به چرخه تولید وارد شوند زیرا این محصول می تواند ضمن ایجاد اشتغال و درآمدزایی سهم زیادی از صادرات استان را به خود اختصاص دهند.
همچنین با شناسایی بازارهای هدف و ارتباط دوستانه با كشورهای بیشتر ، می توان محصولات تولیدی استان كرمان را به بازارهای جدید عرضه كرد و با این اقدام ضمن افزایش صادرات، قیمت تمام شده ای با شرایط بهتر در بازار جهانی برای كالاهای داخلی تعیین كرد.
بخش خصوصی نیز با رفع دغدغه اقتصادی و تشكیل كنسرسیوم های صادراتی می تواند راهگشای برخی از مشكلات این حوزه باشد.
گزارش: حامد سالاری
7420/ 5054