شیراز- ایرنا- راه‌اندازی اورژانس اجتماعی و گسترش آن در چند سال اخیر تابو بودن اطلاع ‌رسانی خشونت‌های خانگی را شكسته است و هم به منزله عامل پیشگیرنده و درمانی آسیب‌های عمیق روحی و تألمات را درمان می‌كند.

به گزارش ایرنا، در جامعه‌ در حال گذار كه با پدیده‌های نوین جهانی مدرن روز‌به‌روز آشناتر می‌شود، افزون بر مزیت‌های تغییرات در حال وقوع، آسیب‌هایی نیز بروز و ظهور می‌یابد. آسیب‌هایی كه براثر قرارگیری در این دوران بیش از گذشته خود را نشان می‌دهد.
مصرف‌گرایی، عدم پایبندی به خانواده، فزونی یافتن رفتارهای پرخاشگرانه به علل مختلف همچون رواج بیش از حد خشونت در جهان، بروز مشكلات اقتصادی و به تبع آن بروز برخی دیگر از آسیب‌ها همچون اعتیاد و طلاق به‌صورت در هم تنیده، از آسیب‌های دوران جدید است.
از همین رو بهزیستی به مثابه سازمان متولی پیشگیری و درمان آسیب‌های اجتماعی از قریب به 20 سال پیش اورژانس اجتماعی را راه‌اندازی كرد.

** آمارها گویای اعتماد مردم به اورژانس اجتماعی
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس در گفت‌و‌گو با ایرنا با بیان اینكه جامعه ایران به مثابه جامعه‌ای در حال گذار، در بروز و ظهور برخی آسیب‌ها از جامعه جهانی مستثنی نیست، عنوان كرد: برخی آسیب‌ها ناشی از پیشرفت‌های تكنولوژیك، تغییر فرهنگی، دگرگونی‌های اجتماعی و معضلات اقتصادی رخ می دهد.
معصومه فروتن افزود: در چنین شرایطی دولت‌مردان ودست‌اندركاران باید برنامه‌هایی را با هدف كنترل و كاهش آسیب‌ها تدارك ببینند.
وی با بیان اینكه سازمان بهزیستی در برنامه ششم توسعه محوریت برنامه‌های اجتماعی قرار گرفته است، ادامه داد: این سازمان بنا بر تاكیدات رهبر معظم انقلاب در پیشگیری از مسائلی همچون طلاق و آسیب‌های اجتماعی مورد اعتماد قرار گرفته است.
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس اظهار داشت: اورژانس اجتماعی بنا بر تاكیدات یادشده، با آغاز برنامه ششم توسعه گسترش یافت؛ به‌گونه‌ای كه از اواخر سال 1396 تاكنون 15 مركز اورژانس اجتماعی در شهر‌های بیش از 50 هزار نفر فارس راه‌اندازی شده است و تعداد این مراكز در فارس به 22 مركز رسیده است كه دو مركز آن در شیراز است و این استان را پس از تهران در رتبه دوم از حیث برخورداری از مركز فوریت‌های اجتماعی قرار داده است.
فروتن خاطرنشان كرد: آمارها حاكی از اعتماد مردم به اورژانس اجتماعی در فارس است؛ به گونه‌ای كه تا سه ماهه سوم سال جاری 6599 تماس به خط تلفن 123، 7292 ماموریت توسط واحدهای سیار و2886 مورد مداخله در بحران صورت گرفته است.
وی با تاكید بر اینكه افزایش آمار تماس با اورژانس اجتماعی به معنای افزوده شدن بر آسیب‌ها نیست، گفت: آسیب‌ها پیش از این وجود داشته است؛ اما جایگاهی برای بروز و پیگیری آن‌ها به منظور رفع و كنترل آن‌ها وجود نداشته است.
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس ادامه داد: در سال‌های اولیه گسترش فعالیت‌های اورژانس اجتماعی شاهد روند افزایشی مراجعات و مداخلات هستیم؛ اما با ریشه‌یابی و رفع مسائل، این آسیب‌ها در سال‌های آینده روندی نزولی خواهد داشت.
فروتن گفت: اورژانس اجتماعی از سویی در تلاش است تا از تزلزل بنیاد خانواده جلوگیری كند و از سوی دیگر بر آن است كه جلوی احجاف به افراد را بگیرد. زنی كه مورد آزار همسر قرار می‌گیرد یا كودكی كه در معرض كودك آزاری واقع شده است به حمایت و پشتیبانی نیاز دارد.
وی افزود: درصورتی كه به آسیب‌های روانی بلافاصله رسیدگی نشود، در طول زمان عمیق‌تر می‌شود و به جایی می‌رسد كه دیگر نمی‌توان آن را رفع كرد؛ درست مانند روند پیشروی سرطان كه اگر به موقع شناسایی و درمان نشود، به بیماری لاعلاجی بدل خواهد شد.
** بهزیستی و دستگاه قضا با یكدیگر همكاری مطلوبی دارند
فروتن خاطرنشان كرد: بهزیستی با دستگاه قضایی برای مواردی كه نیاز به مجوز قضایی باشد ارتباط مطلوبی دارد و در مواقعی كه به حكم ورود به منزل یا مواردی همچون نیاز به ضابط قضایی باشد، مجوز لازم را دریافت می‌كند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس همچنین از وجود كارشناسی حقوقی برای پیگیری مسائل حقوقی سخن گفت و ادامه داد: بهزیستی تا هر زمان و در هر مقطعی كه نیاز باشد برای رفع مشكلات مددجویان و آسیب‌دیدگان اجتماعی تلاش می‌كند و در درجه اول بر آن است تا مسائل را در خانواده و از طریق آن‌ها حل كند و در مرحله بعد درصورت دردسترس نبودن خانواده‌ای مناسب، در مراكز حمایتی همچون خانه‌های امن و مراكز شبه خانواده از افراد پشتیبانی می‌كند.
وی در مقایسه آماری آسیب‌های اجتماعی عنوان كرد: در سال 97 درمقایسه با 9 ماهه نخست سال 96، 55درصد افزایش تماس در زمینه كودك‌آزاری، 53 درصد در همسرآزاری و 36 درصد در خودكشی را شاهد بوده‌ایم كه این بدان معناست كه اعتماد مردم به خدمات اورژانس اجتماعی فزونی یافته است و خانواده‌ها پیش از آنكه اتفاقی ناگوار رخ دهد وارد عمل شده‌اند.
این مقام مسئول اظهار داشت: بهزیستی تا زمان ساماندهی وضعیت فرد با به كارگیری افراد متخصص در حوزه‌های مختلف و حتی حمایت اقتصادی در صورت لزوم، مددجو را رها نمی‌كند.
فروتن گفت: فعالیت اورژانس اجتماعی در شیراز به صورت 24 ساعته و در شهرستانها به صورت پاره وقت تا ساعت 14 به صورت حضوری و پس از آن از طریق خط آنلاین صورت می‌گیرد.
وی همچنین درخصوص نحوه آگاهی‌بخشی و فرهنگ‌سازی درخصوص وظایف اورژانس اجتماعی در محلات كم‌برخوردار و آسیب‌خیز گفت: واحد‌های سیار فوریت‌های اجتماعی با همراهی روانشناس و مددكار به مناطق آسیب‌خیز، مدارس و نقاط با تجمع بالا ورود می‌كنند و در زمینه خدمات اورژانس و راه‌های دستسرسی اطلاع‌رسانی می‌كنند.

** خدمات اورژانس اجتماعی رایگان است
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس به این نكته نیز اشاره كرد كه خدمات اورژانس اجتماعی رایگان است، مختص قشر خاصی نیست و اطلاع‌رسانی در همه سطوح و به همه اقشار جامعه صورت می‌گیرد؛ ضمن اینكه از آگاهی‌بخشی ازطریق رسانه‌ها نیز دنبال می‌شود.
فروتن اظهار داشت: خوشبختانه این آگاهی‌بخشی‌ها بازخورد مناسبی داشته است و از زمانی كه در مدارس حضور یافته‌ایم اطلاعات كودكان و والدین افزایش یافته؛ چراكه بسیاری از والدین از مصداق‌های كودك‌آزاری بی‌اطلاع‌اند و نمی‌دانند حتی نوع رفتارشان با كودك و غفلت از او كودك آزاری به شمار می‌رود.
وی ادامه داد: كودك‌آزاری در ایران از نوع غفلت بسیار شایع است؛ هرچند كودك‌آزاری جسمی و جنسی نیز وجود دارد.
فروتن تاكید كرد: متاسفانه كودك‌آزاری های جنسی بیشتر از طریق نزدیكان رخ می‌دهد و وقتی آگاهی‌های لازم را با زبانی بچگانه به كودكان می‌دهیم، آن‌ها در صورت بروز رویداد ناگوار، آن را به مربی یا معلم خود اطلاع می‌دهند و وی نیز مساله را با 123 درمیان می‌گذارد.

** بانوان، بیشترین مراجعه‌كنندگان به اورژانس اجتماعی
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس اعلام كرد: بیشتر تماس‌ها از طرف بانوان صورت می‌گیرد. در كودك آزاری 53 درصد پرونده‌های اورژانس اجتماعی مربوط به جنس مونث و 47 درصد مربوط به جنس مذكر بوده است، در همسرآزاری 89 درصد مونث و 11 درصد مذكر بوده‌اند، در سالمندآزاری 53درصد مونث و 47 درصد مذكر بوده‌اند و در فرار از منزل 3/ 60 مونث و 7/ 39 مربوط به جنس مذكر بوده است.

** پایگاه‌های خدمات اجتماعی بازوان اوژانس اجتماعی‌ هستند
همچنین كارشناس مسئول دفتر فوریت‌های اجتماعی بهزیستی فارس به ایرنا گفت: دایره فعالیت اورژانس اجتماعی شامل انواع خشونت‌های خانگی مانند كودك‌آزاری، همسرآزاری، سالمندآزاری، معلول‌آزاری و خودكشی می‌شود كه بیشتر این مسائل در هم تنیده است و گاه از دل یك پرونده چند پرونده دیگر در زمینه آسیب‌های مختلف بروز می‌یابد.
اعظم فرمانی افزود: هدف اورژانس اجتماعی این است كه ازطریق آگاه‌سازی آسیب‌ها را كاهش دهد یا از آن‌ها پیشگیری كند؛ اما از آنجا كه اورژانس نمی‌تواند در همه محله‌ها به صورت دائم مستقر باشد، پایگاه‌های خدمات اجتماعی به مثابه بازو‌های اورژانس در محلات آسیب خیز حضور همیشگی دارند.
وی درخصوص بیشترین تعداد و موضوع تماس های تلفنی به اورژانس اجتماعی فارس در شش ماه نخست سال 97 به ایرنا گفت: طلاق و اختلافات خانگی 2153 مورد، كودك آزاری 1378 مورد، همسرآزاری 756 مورد و خودكشی نیز 248 مورد ثبت شده است كه همگی با مداخله فوریت‌های اجتماعی و پیگیری تیم‌های مختلف همراه بوده است.
فرمانی افزود: هم‌اكنون 6 پایگاه خدمات اجتماعی در مهدی آباد، سهل آباد، شهرك بهار، محله سعدی، شیخ علی چوپان و سنگ سیاه شیراز مستقر هستند كه وظیفه فرهنگ‌سازی و توانمندسازی افراد محله را بر عهده دارند.
كارشناس مسئول دفتر فوریت‌های اجتماعی بهزیستی فارس ادامه داد: به بیان دیگر همان كاری كه اورژانس اجتماعی به صورت عمده انجام می‌دهد، پایگاه‌های خدمات اجتماعی به صورت ویژه در در محلات آسیب خیز انجام می‌دهند.
وی اعتماد مردم به اورژانس اجتماعی را شایسته تقدیر دانست و خاطرنشان كرد: آگاهی‌بخشی و تلاش برای ایجاد اطلاع‌رسانی عمومی كه در مناطق آسیب‌خیز، پارك‌ها، مدارس،‌ فرهنگسراها و دیگر نقاط صورت می‌گیرد، در درجه اول با تلاش برای پیشگیری و در درجه بعدی با مداخله و پشتیبانی فیصله می‌یابد.
7375/ 2027