خاك مانند آب جايگزين ندارد بايد مراقب خاكمان باشيم

طبق نظر كارشناسان 2 تا 3 برابر حد مجاز در كشور فرسايش خاك داريم، ميلياردها مترمكعب اضافه برداشت آب داريم و وارد بحران آب شده ايم، همچنين سالانه هزاران هزار هكتار خاك كشور تبديل به بيابان مي شود.
هرچند كمبود منابع آبي و وجود خشكسالي در ايران مساله با اهميتي است، اما از بين رفتن خاكي كه براي تشكيل هر سانتيمتر از آن بيش از 300 سال زمان لازم است هم كم اهميت تر از آن نيست.
زندگي در چنين موقعيت جغرافيايي براي هر فردي نيازمند رعايت نكات مهم و حياتي است تا با دقت زياد خود و مراعات حال طبيعت باعث نابودي آن و محيط زيست كشور نشود.
بايد همگان نسبت به نتيجه اين همه آسيب رساندن به خاك و آب و لزوم حفاظت از آنها آگاه شوند، شايد امكان واردات آب را داشته باشيم اما همه كارشناسان به نبود واردات خاك از ساير كشورها اذعان دارند.
آماري كه درباره فرسايش خاك وجود دارد حاكي از اين است كه سالانه بيش از 2 ميليارد تن از خاك كشور بر اثر فرسايش از دست مي‎رود و اين طبق نظر صاحب نظران يك فاجعه زيست محيطي تلقي مي شود.
همچنين گفته مي شود خاك ايران سالانه چهار برابر بيشتر از خاك كشورهاي جهان بر اثر فرسايش آبي يا بادي نابود مي شود. اما به واقع رسيدگي به اين موضوعات چقدر در اولويت كاري مسئولان و برنامه ريزان كشور و استان قرار دارد و چه كارهايي براي جلوگيري از ورود كشور به يك بحران جديد دارند.
چقدر رسانه ها و صاحبان تريبون در جامعه روي اين موضوع حساسيت دارند و مردم را با خطرات آن آشنا كرده و نسبت به آگاه سازي آنها تلاش مي كنند.
اگر امروز اين مسائل از سوي متوليان امر و صاحبان تريبون و رسانه ها به خوبي تبيين نشود، فردا بايد منتظر بحران هاي مختلف و جديد محيط زيستي در جاي جاي كشور پهناور ايران باشيم.
ايرناي مركز زنجان نيز در اين خصوص ميزگردي با همين موضوع و با محوريت ارزش خاك و وضعيت كنوني استان زنجان در اين زمينه با حضور معاونان و مديران جهاد كشاورزي، محيط زيست و منابع طبيعي استان برگزار كرد.

**آب جايگزين دارد اما خاك جايگزيني ندارد
معاون فني اداره كل منابع طبيعي استان زنجان افزود: آحاد مردم و اقشار مختلف جامعه بايد بدانند كه اگر آب تمام شود شايد جايگزين داشته باشد، اما خاك كشور از بين رود كسي به ما خاك نخواهد داد و حاضر به فروش آن نخواهد بود.
جليل سلطان نژاد تاكيد كرد: اهميت دادن به خاك و آب توسط خبرگزاري جمهوري اسلامي قابل قدرداني است، چون موضوع قاچاق خاك و حفظ آن بسيار مهم است.
وي تاكيد كرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند كمبود آب را مي شود جبران كرد، اما خاك را نه! چون هيچ كشوري حاضر به فروش خاك خود به غير نيست.
سلطان نژاد خاطرنشان كرد: قاچاق خاك در هر قالبي و با هر نوعي از جمله خاك معدني يك معضل بوده و بايد با تصحيح قانون جلوي قاچاق خاك كه به طور قانوني و با نام صادرات مواد معدني خام انجام مي شود را گرفت.

** قاچاق خاك زراعي از زنجان گزارش نشده است
وي گفت: در استان زنجان قاچاق خاك زراعي گزارش نشده و اين موضوع شايد به خاطر دور بودن مقصد قاچاق كه اغلب كشورهاي اطراف خليج فارس است؛ باشد.
معاون فني اداره كل منابع طبيعي استان زنجان اظهار داشت: متخصصان معادن معتقدند اگر به طور مثال 40 درصد خاك معدني از يك عنصر باشد، بعد از استحصال آن يك عنصر ديگر هم وجود خواهد داشت كه اگر آن را فراوري كنند ارزشش از عنصر اولي بيشتر خواهد بود.
وي تاكيد كرد: يعني خاكي كه ما بعد از استخراج ماده معدني سرب و روي انبار مي كنيم و باعث آلودگي مي شود، مي توانيم با تكنولوژي روز هم ايجاد اشتغال كنيم، هم آلودگي ها كاهش يابد.
وي گفت: تشكيل هر يك سانتيمتر خاك زراعي از 300 تا 800 سال طول مي كشد، لذا بايد اهميت اين خاك را بيشتر از هر زماني بدانيم و نگذاريم اين عنصر حياتي به راحتي از بين برود.

**خاك زراعي به مثابه ناموس كشاورزان است
مدير آب و خاك سازمان جهاد كشاورزي استان گفت: مسئوليت اصلي موضوعاتي چون فرسايش خاك، بيايانزايي و بيابان زدايي يا قاچاق خاك با اداره كل منابع طبيعي است
فريدون داودي افزود: خاك زراعي به نوعي ناموس كشاورز است و مي داند كه اگر بلايي بر سر خاكش بيايد، چه ضرري خواهد كرد، لذا هيچ وقت كشاورزان به فكر فروش و قاچاق خاك زراعي نمي افتند.
وي اظهار داشت: خاك زمين هاي كشاورزي و زراعي به نوعي جزو ارثيه اي است كه از پيشينيان به كشاورز رسيده و از دست دادن اين خاك يعني از دست دادن زندگي كشاورز و به قطع او حاضر به انجام چنين كاري نخواهد بود.
داودي تاكيد كرد: معتقدم اگر كسي بخواهد قاچاق كند برايش فرقي ندارد كه وسط كشور باشد يا جنوب كشور، لذا آن علتي كه مانع از قاچاق مي شود موارد ديگري است.

** مخالف خروج خاك معدني به صورت خام فروشي هستيم
وي افزود: مخالف خروج خاك معدني به صورت خام فروشي هستيم و اين صادرات نشان از توجه نداشتن ما به موضوع فراوري مواد معدني است.
مدير آب و خاك سازمان جهاد كشاورزي استان تصريح كرد: اگر خاك معدن هاي ما فراوري شده و مواد معدني آن در خود استان استخراج شود، سرمايه ما از دستمان نمي رود، همچنين اشتغالزايي هم مي شود.
وي افزود: با پيشنهاد وزارت جهاد كشاورزي قانوني راجع به خاك سال گذشته تصويب شده، اما هنوز به مرحله اجرا درنيامده است، اگر اين قانون اجرا شود امكان حل شدن خيلي از مسائل وجود دارد.
داودي خاطرنشان كرد: خاك بستري براي آب و گياه است، اگر ما خاك نداشته باشيم به قطع اگر در مصرف آب هم صرفه جويي كنيم موفقيتي در اين زمينه نخواهيم داشت.
وي افزود: الان حدود 95 درصد مواد غذايي ما از خاك توليد مي شود، اين موضوع اهميت عنصر خاك را بيش از پيش نمايان و در واقع ضرورت حفظ آن را به ما گوش زد مي كند.

** تغيير كاربري زمين كشاورزي ضربه زيادي به منابع طبيعي كشور مي زند
داودي افزود: تغيير كاربري زمين كشاورزي توسط برخي از مردم ضربه زيادي به منابع طبيعي كشور مي زند و ما در واقع نمي توانيم اين آسيب ها را جبران كنيم.
وي تاكيد كرد: حفظ مواد عالي خاك از مهمترين موارد جهاد كشاورزي بوده، درحالي كه خاك ما در اين زمينه فقير است و اين مواد عالي نقش مهمي در حفظ رطوبت و كشت محصولات ايفا مي كنند.
داودي خاطرنشان كرد: ما براي حفظ اين مواد حدود 52 هزار هكتار از زمين هاي كشاورزي را تحت نظارت مستمر قرار داده ايم و تمام تلاشمان را در مديريت منابع خاك و هدايت كشاورزان براي استفاده صحيح از اين خاك انجام مي دهيم.

**كشت متناوب يك محصول باعث فرسايش خاك مي شود
مدير آب و خاك سازمان جهاد كشاورزي استان تصريح كرد: كشت متناوب يك محصول باعث فرسايش خاك مي شود و ما نيز به عنوان متولي امر با برگزاري كلاس هاي آموزشي و آگاه سازي مانع از اين كار مي شويم.
وي گفت: ما پتانسيل خاك زمين ها را شناسايي مي كنيم تا بدانيم كه هر قسمتي از خاك داراي ظرفيت كشت چه محصولي است و از همه مهمتر از چه الگوي كشتي تبعيت خواهد كرد.
داودي اظهار داشت: كمبود آب و پايين رفتن منابع آبي از سطح زمين، باعث ديمي شدن بعضي از زمين ها شده و اين قسم از اراضي نيز روند افزايشي در استان دارد.
وي خاطرنشان كرد: كشت پسته در مناطقي كه دچار كم آبي هستند در حال ترويج و گسترش است، چون اين درخت كم آب بر بوده و نياز به مصرف آنچناني از منابع آب ندارد.

** خروج خاك از ايران با خام فروشي مواد معدني اتفاق مي افتد
معاون فني اداره كل محيط زيست استان گفت: شايد قاچاق رسمي خاك وجود نداشته باشد، يا به اندازه اي نباشد كه بخواهيم راجع به آن صحبت كنيم، اما خروج خاك از ايران به طور قانوني و با خام فروشي مواد معدني اتفاق مي افتد.
تورج قاسمي افزود: اين خاك تقريبا با قيمت خاك معمولي به فروش مي رسد، بايد براي اين موضوع راهكار عملي پيدا كنيم، تا ارزش افزوده آن علاوه بر اشتغالزايي نصيب داخلي ها شود، نه كشورهاي خارجي.
وي تصريح كرد: بيشتر خاكهاي معدني مغذي هستند، اگر اين خاك زراعي هم نباشد، اما خاكي كه قاچاق مي شود مثلا در برج سازي دبي از آن استفاده مي شود.

** در سراسر كشور فرسايش خاك داريم
قاسمي افزود: در سراسر كشور فرسايش خاك داريم، اما علت فرسايش به دليل انساني در حال افزايش روزافزون است و بايد فكري به اين اوضاع كرد.
معاون فني اداره كل محيط زيست استان تاكيد كرد: اگر همين معدن انگوران را در نظر بگيريم با 30 سانتي متر نخست خاك چه كار كرده ايم، كه الان به اعماق زمين رسيده ايم؟
وي گفت: غير از اين است كه ما اين خاك و امثالهم را تخريب كرده و از بين برده ايم، آيا به اين موارد كسي رسيدگي مي كند يا اينكه از اين زوايه به اين موضوع نگاه كرده ايم؟
قاسمي ادامه داد: شايد كمبود بارندگي ها و دلايل مشابه باعث فرسايش خاك شود، اما اين دليل در قياس با دلايل انساني قابل مقايسه نيست.
وي با اشاره به افزايش بيابانزايي در استان گفت: هم اكنون به دليل تغيير رژيم اقليم، رفتارهاي نادرست انساني و ساير دلايل بيابانزايي در استان در حال افزايش چشمگيري است.

** مشكل بيابانزايي و فرسايش خاك نيازمند مديريت درست است
قاسمي تصريح كرد: اگر مديريت درست در مقابله با فرسايش خاك و مقوله بيابانزايي نداشته باشيم، به قطع در آينده با بحران هاي جدي در اين زمينه مواجه خواهيم شد و آن زمان ديگر راهكاري براي تدبير جهت رفع كلي اين موضوع نخواهيم داشت.
معاون فني اداره كل محيط زيست استان گفت: مراتع استان نيز وضع خوبي ندارند و بهره برداري اضافي از مراتع باعث كاهش جدي پوشش گياهي و تخريب محيط زيست شده است.
وي ادامه داد: وضعيت به گونه اي شده كه در سال هاي آينده كانون هاي ريزگردي كه امروز زياد نيستند، به وفور قابل مشاهده بوده و بايد از امروز براي رفع اين مسئله راهكار داشته باشيم.
قاسمي خاطرنشان كرد: رودخانه قزل اوزن كه چند صد كيلومتر طول دارد قبلا به عنوان رودخانه دايمي بوده، الان تبديل به رودخانه فصلي شده و در فصل گرما آب ندارد، همين موضوع باعث ايجاد ريزگردها و فرسايش خاك مي شود.
وي اظهارداشت: اين خشك شدن ها حاصل برداشت ما انسان هاست، البته محيط زيست استان به نوبه خود كانون هاي ريزگرد را در قالب يك طرح اجرا كرده و مشغول شناسايي اين كانون هاست.
قاسمي تاكيد كرد: 11 درصد مناطق منابع طبيعي استان كه چيزي در حدود 240 هزار هكتار است در اختيار اين اداره كل است و طرح ارتقاي 2 منطقه به مناطق تحت حفاظت را داده ايم.
معاون فني اداره كل محيط زيست استان افزود: در مناطق حفاظت شده و امن كسي حق بوته كني و چراي دام ها را ندارد، بايد اين مناطق بكر مانده و براي آيندگان حفظ شوند.
وي گفت: ما در مناطق حفاظت شده پروانه چراي دام ها را كنترل مي كنيم و اجازه كار غيرقانوني به كسي داده نمي شود، در واقع وقتي مرتع از بين نرود فرسايش خاك كم مي شود، منابع آبي از بين نمي رود و مزاياي ديگري با حفظ مرتع براي محيط زيست به ارمغان مي آورد.
قاسمي اظهار داشت: ايجاد بادشكن اطراف جاده ها، نهال كاري با هدف كنترل وضع موجود جهت جلوگيري از فرسايش خاك و مديريت روان آب‌هاي سطحي از جمله راه هاي مناسب است.

** وضعيت فرسايش خاك در ايران بحراني است
سلطان نژاد تاكيد كرد: وضعيت فرسايش خاك در ايران بحراني است، اين گفته كارشناسان است، استان زنجان نيز براي جلوگيري از گسترش فرسايش و بياباني زايي كارهاي خوبي كرده و از محل صندوق توسعه ملي حدود 13 ميليارد تومان فقط در سالجاري هزينه كرده است.
وي گفت: متوسط رقم فرسايش خاك كشور در سال به حدود 14 تن در هكتار مي رسد و اين يعني بايد گوش به زنگ باشيم و عزم جدي براي مقابله با آن وجود داشته باشد.
سلطان نژاد درباره مصرف بي رويه آب زيرزميني اظهار داشت: برداشت غيرمجاز و مصرف نادرست آب علت اصلي ايجاد شكاف يا فروچاله ها در دشت هاست كه البته وضعيت حادي در برخي از مناطق ايران به وجود آورده است.
وي ادامه داد: وضعيت دشت هاي استان زنجان نيز مطلوب نيست و سالانه مقدار قابل توجهي افت و فرونشست دشت ها را شاهد هستيم.
وي گفت: طبق نظر كارشناسان 2 تا سه برابر حد مجاز فرسايش خاك داريم، ميلياردها مترمكعب اضافه برداشت آب داريم و وارد بحران آب شده ايم، همچنين هزاران هزار هكتار به طور سالانه خاك ما تبديل به بيابان مي شود.
هرچند كمبود منابع آبي و وجود خشكسالي در ايران مساله با اهميتي است، اما از بين رفتن خاكي كه براي تشكيل آن بيش از 300 سال زمان لازم است هم كم اهميت تر از آن نباشد.
زندگي در چنين موقعيت جغرافياي براي هر فردي نيازمند رعايت نكات مهم و حياتي است تا با دقت زياد خود و مراعات حال طبيعت باعث نابودي طبيعت و محيط زيست كشور نشود.
آيا تاكنون از خود سوال كرده ايم كه نتيجه اين همه آسيب رساندن به خاك و آب چه خواهد بود؟ شايد امكان واردات آب را داشته باشيم اما همه كارشناسان به نبود صادرات خاك از ساير كشورها اذعان دارند.
آماري كه درباره فرسايش خاك وجود دارد حاكي از اين است كه سالانه بيش از 2 ميليارد تن از خاك كشور بر اثر فرسايش از دست مي‎رود و اين يعني طبق نظر صاحب نظران يك فاجعه محيط زيستي تقي مي شود.
همچنين گفته مي شود خاك كشور سالانه چهار برابر بيشتر از خاك كشورهاي جهان بر اثر فرسايش آبي يا بادي نابود مي گردد. اما واقعا اين موضوعات چقدر در اولويت مسئولان و برنامه ريزان كشور و استان قرار دارد و چه كارهايي براي جلوگيري از ورود كشور به يك بحران جديد دارند.
چقدر رسانه ها و صاحبان تريبون در جامعه روي اين موضوع حساسيت دارند و مردم را با خطرات ان آشنا كرده و نسبت به آگاه سازي آنها تلاش مي كنند.
اگر امروز اين مسائل به خوبي تبيين و گفته نشود، فردا بايد منتظر بحران هاي مختلف و جديد محيط زيستي در جاي جاي كشور پهناور ايران باشيم.
در اين رابطه ميزگردي با همين موضوعات با محوريت ارزش خاك و وضعيت كنوني استان زنجان در اين زمينه با حضور معاونان و مديران جهاد كشاورزي، محيط زيست و منابع طبيعي استان در دفتر ايرنا برگزار گرديد.

**آب جايگزين دارد اما خاك جايگزيني ندارد
معاون فني اداره كل منابع طبيعي استان زنجان افزود: همه آحاد مردم و اقشار جامعه بايد بدانند كه اگر آب تمام شود شايد جايگزين داشته باشد، اما خاك كشور از بين رود كسي به ما خاك نخواهد داد و حاضر به فروش آن نخواهد بود.
جليل سلطان نژاد تاكيد كرد: اهميت دادن به خاك و آب توسط خبرگزاري ايرنا قابل قدرداني است، چون موضوع قاچاق آب و خاك و حفظ آن خيلي مهم است.
وي تاكيد كرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند كمبود آب را مي شود جبران كرد، اما خاك را نه! چون هيچ كشوري حاضر به فروش خاك خود به غير نيست.
سلطان نژاد خاطرنشان كرد: قاچاق خاك در هر قالبي و با هر نوعي از جمله خاك معدني يك معضل بوده و بايد با تصحيح قانون جلوي قاچاق خاك كه به طور قانوني و با نام صادرات مواد معدني خام انجام مي شود را گرفت.

**قاچاق خاك زراعي از زنجان گزارش نشده است
وي گفت: در استان زنجان قاچاق خاك زراعي گزارش نشده و اين موضوع شايد به خاطر دور بودن مقصد قاچاق كه اغلب كشورهاي اطراف خليج فارس است؛ باشد.
معاون فني اداره كل منابع طبيعي استان زنجان اظهار داشت: متخصصان معادن معتقدند اگر به طور مثال 40 درصد خاك معدني از يك عنصر باشد، بعد از استحصال آن يك عنصر ديگر هم وجود خواهد داشت كه اگر ان را فراوري كنند ارزشش از عنصر اولي بيشتر خواهد بود.
وي تاكيد كرد: يعني خاكي كه ما بعد از استخراج ماده معدني سرب و روي دپو مي كنيم و باعث آلودگي مي شود، مي توانيم با تكنولوژي روز هم ايجاد اشتغال كنيم، هم آلودگي ها كاهش يابد.
وي گفت: هر يك سانتي متر خاك زراعي از 300 تا 800 سال طول مي كشد تا تشكيل شود، لذا بايد اهميت اين خاك را بيشتر از هر زماني بدانيم و نگذاريم اين عنصر حياتي به راحتي از بين برود.

**خاك زراعي به مثابه ناموس كشاورزان است
مدير آب و خاك سازمان جهاد كشاورزي استان گفت: مسئوليت اصلي موضوعاتي چون فرسايش خاك، بيايان زايي و بيابان زدايي يا قاچاق خاك با اداره كل منابع طبيعي است
فريدون داودي افزود: خاك زراعي به نوعي ناموس كشاورز است و مي داند كه اگر بلايي بر سر خاكش بيايد، چه ضرري خواهد كرد، لذا هيچ وقت كشاورزان به فكر فروش و قاچاق خاك زراعي نمي افتند.
وي اظهار داشت: خاك زمين هاي كشاورزي و زراعي به نوعي جزو ارثيه اي است كه از پيشينيان به كشاورز رسيده و از دست دادن اين خاك يعني از دست دادن زندگي كشاورز و به قطع او حاظر به انجام چنين كاري نخواهد بود.
داودي تاكيد كرد: معتقدم اگر كسي بخواهد قاچاق كند برايش فرقي ندارد كه وسط كشور باشد يا جنوب كشور، لذا آن علتي كه مانع از قاچاق مي شود موارد ديگري است.

**مخالف خروج خاك معدني به صورت خام فروشي هستيم
وي افزود: مخالف خروج خاك معدني به صورت خام فروشي هستيم و اين صادرات نشان از توجه نداشتن ما به موضوع فراوري مواد معدني است.
مدير آب و خاك سازمان جهاد كشاورزي استان تصريح كرد: اگر خاك معدن هاي ما فراوري شده و مواد معدني آن در خود استان استخراج شود، سرمايه ما از دستمان نمي رود، همچنين اشتغال زايي هم ايجاد مي شود.
وي افزود: با پيشنهاد وزارت جهاد كشاورزي قانوني راجع به خاك سال گذشته تصويب شده، اما هنوز به مرحله اجرا درنيامده است، اگر اين قانون اجرا شود خيلي از مسائل امكان حل شدنشان وجود دارد.
داودي خاطرنشان كرد: خاك بستري براي آب و گياه است، اگر ما خاك نداشته باشيم به قطع اگر در مصرف آب هم صرفه جويي كنيم موفقيتي در اين زمينه نخواهيم داشت.
وي افزود: الان حدود 95 درصد مواد غذايي ما از خاك توليد مي شود، اين موضوع اهميت عنصر خاك را بيش از پيش نمايان مي كند و در واقع ضرورت حفظ آن را به ما گوش زد مي نمايد.

**تغيير كاربري زمين كشاورزي ضربه زيادي به منابع طبيعي كشور مي زند
داودي افزود: تغيير كاربري زمين كشاورزي توسط برخي از مردم ضربه زيادي به منابع طبيعي كشور مي زند و ما در واقع نمي توانيم اين كارها را جبران كنيم.
وي تاكيد كرد: حفظ مواد عالي خاك از مهمترين موارد جهاد كشاورزي است، خاك ما در اين زمينه فقير هست، اين مواد عالي نقش مهمي در حفظ رطوبيت و كشت محصولات ايفا مي كنند.
داودي خاطرنشان كرد: ما براي حفظ اين مواد حدود 52 هزار هكتار از زمين هاي كشاورزي را تحت نظارت مستمر قرار داده ايم و تمام تلاشمان را در مديريت منابع خاك و هدايت كشاورزان براي استفاده صحيح از اين خاك انجام مي دهيم.

** كشت متناوب يك محصول باعث فرسايش خاك مي شود
مدير آب و خاك سازمان جهاد كشاورزي استان تصريح كرد: كشت متناوب يك محصول باعث فرسايش خاك مي شود و ما نيز به عنوان متولي امر با برگزاري كلاس هاي آموزشي و آگاه سازي مانع از اين كار مي شويم.
وي گفت: پتانسيل خاك زمين ها را شناسايي مي كنيم تا بدانيم كه هر قسمتي از خاك داراي ظرفيت كشت چه محصولي را دارد و از همه مهمتر از چه الگوي كشتي بايد تبعيت كند.
داودي اظهار داشت: كمبود آب و پايين رفتن سطح منابع آب زيرزميني، باعث ديمي شدن كشت در بعضي از زمين ها شده است كه اين قسم از كشت محصول در زمين ها روند افزايشي در استان دارد.
وي خاطرنشان كرد: كشت پسته در مناطقي كه دچار كم آبي هستند در حال ترويج و گسترش است، چراكه اين درخت كم آب بر است.

** خروج خاك از ايران با خام فروشي مواد معدني اتفاق مي افتد
معاون فني اداره كل محيط زيست استان گفت: شايد قاچاق رسمي خاك وجود نداشته باشد، يا به اندازه اي نباشد كه بخواهيم راجع به آن صحبت كنيم، اما خروج خاك از ايران به طور قانوني و با خام فروشي مواد معدني اتفاق مي افتد.
تورج قاسمي افزود: اين خاك تقريبا با قيمت خاك معمولي به فروش مي رسد، بايد براي اين موضوع راهكار عملي پيدا كنيم، تا ارزش افزوده آن علاوه بر اشتغالزايي نصيب داخلي ها شود، نه كشورهاي خارجي.
وي تصريح كرد: خاك معدني در اكثر زمان ها مغذي است، اگر اين خاك مصرف زراعي هم نداشته باشد، از آن مثلا در برج سازي دبي استفاده مي شود.

**در سراسر كشور فرسايش خاك داريم
قاسمي افزود: ما در سراسر كشور فرسايش خاك داريم، اما علت فرسايش به دليل انساني در حال افزايش روزافزون است و بايد فكري به حال اين اوضاع كرد.
معاون فني اداره كل محيط زيست استان تاكيد كرد: اگر همين معدن انگوران را در نظر بگيريم با سي سانتي متر نخست خاك چه كار كرده ايم، كه الان به اعماق زمين رسيده ايم؟
وي گفت: غير از اين است كه ما اين خاك و امثالهم را تخريب كرده و از بين برده ايم، آيا به اين موارد كسي رسيدگي مي كند يا اينكه از اين زوايه به اين موضوع نگاه كرده ايم؟
قاسمي ادامه داد: شايد كمبود بارندگي ها و دلايل مشابه باعث فرسايش خاك شود، اما اين دليل در قياس با دلايل انساني قابل مقايسه نيست.
وي با اشاره به افزايش بيابان زايي در استان گفت: به دليل تغيير رژيم اقليم، رفتارهاي نادرست انساني و ساير دلايل بيابانزايي در استان در حال افزايش چشمگيري است.

** مشكل بيابانزايي و فرسايش خاك نيازمند مديريت درست است
قاسمي تصريح كرد: اگر مديريت درست در مقابله با فرسايش خاك و مقوله بيابانزايي نداشته باشيم، به قطع در آينده با بحران هاي جدي در اين زمينه مواجه خواهيم شد و آن زمان ديگر راهكاري براي تدبير جهت رفع اين مشكل نخواهيم داشت.
معاون فني اداره كل محيط زيست استان گفت: مراتع استان نيز وضع خوبي ندارند و بهره برداري اضافي از مراتع باعث كاهش جدي پوشش گياهي و تخريب محيط زيست شده است.
وي ادامه داد: وضعيت به گونه اي شده كه در سال هاي آينده كانون هاي ريزگردي كه امروز زياد نيستند، به وفور قابل مشاهده خواهد بود و بايد از امروز براي اين مسائل راهكار داشته باشيم.

**ايجاد كانون ريزگردها در زنجان
قاسمي خاطرنشان كرد: رودخانه قزل اوزن كه چند صد كيلومتر طول دارد قبلا به عنوان رودخانه دايمي بوده، الان تبديل به رودخانه فصلي شده و در فصل گرما آب ندارد، همين موضوع باعث ايجاد ريزگردها و فرسايش خاك مي شود.
وي اظهارداشت: اين خشك شدن ها حاصل برداشت ما انسان هاست، البته محيط زيست استان به نوبه خود در قالب يك طرح مشغول شناسايي اين كانون هاست.
قاسمي تاكيد كرد: 11 درصد مناطق منابع طبيعي استان كه چيزي در حدود 240 هزار هكتار است در اختيار اين اداره كل بوده و طرح ارتقاي 2 منطقه به مناطق تحت حفاظت را داده ايم.
معاون فني اداره كل محيط زيست استان افزود: در مناطق حفاظت شده و امن كسي حق بوته كني و چراي دام ها را ندارد و بايد اين مناطق بكر مانده و براي آيندگان حفظ شوند.
وي گفت: در مناطق حفاظت شده پروانه چراي دام ها را كنترل مي كنيم و اجازه كار غيرقانوني به كسي داده نمي شود، در واقع وقتي مرتع از بين نرود فرسايش خاك كم مي شود، منابع آبي از بين نمي رود و مزاياي ديگري با حفظ مرتع براي محيط زيست به ارمغان مي آيد.
قاسمي اظهار داشت: ايجاد بادشكن اطراف جاده ها، نهال كاري با هدف كنترل وضع موجود جهت جلوگيري از فرسايش خاك و مديريت روان آب‌هاي سطحي از جمله راه هاي مناسب است.

**وضعيت فرسايش خاك در ايران بحراني است
سلطان نژاد تاكيد كرد: وضعيت فرسايش خاك در ايران بحراني است، اين گفته كارشناسان است، استان زنجان نيز براي جلوگيري از گسترش فرسايش و بيابانزايي كارهاي خوبي انجام داده و از محل صندوق توسعه ملي حدود 13 ميليارد تومان فقط در سالجاري هزينه كرده است.
وي گفت: متوسط رقم فرسايش خاك كشور در سال حدود 14 تن در هكتار مي رسد و اين يعني بايد گوش به زنگ باشيم و عزم جدي براي مقابله با آن وجود داشته باشد.
سلطان نژاد درباره مصرف بي رويه آب زيرزميني اظهار داشت: برداشت غيرمجاز و مصرف نادرست آب علت اصلي ايجاد شكاف يا فروچاله ها در دشت هاست كه وضعيت حادي در برخي از مناطق ايران به وجود آورده است.
وي ادامه داد: وضعيت دشت هاي استان زنجان نيز مطلوب نيست و سالانه مقدار قابل توجهي افت و فرونشست دشت ها را شاهد هستيم.
سلطان نژاد گفت: طبق گفته كارشناسان و محققان درباره راه نجات ايران از خشكسالي، فرسايش خاك و بيابانزايي فقط صرفه جويي در مصرف آب كشاورزي و تغيير الگوي كشت و رساندن مصرف آب به حد مجاز است.
3216/6085