بین رسانههای معتبر، معمول است كه در آستانه سال جدید یا پس از تعطیلات سال نو، پیشبینی و تحلیلهایی از روندهای اقتصادی ارائه دهند. نهادها و سازمانهای اقتصادی نیز در گزارشهای دورهای خود، به چنین تحلیلهایی میپردازند. ایرناپلاس با گردآوری تحلیلهای بانك جهانی، سازمان بینالمللی انرژی، اكونومیست، فوربس و صندوق بینالمللی پول، دیدگاه این منابع درباره اقتصاد ایران در سال جدید میلادی و نیز تأثیر آن بر اقتصاد جهان را انعكاس میدهد.
**تحریمهای ایران، تعدیلكننده رشد اقتصادی منطقه
بانك جهانی با مروری بر رشد اقتصادی منطقه خاورمیانه و شمال افریقا در سال 2018، رونق اقتصادی در كشورهای عضو شورای همكاری خلیج فارس (GCC) را ناشی از افزایش تولید نفت و كاهش كسری بودجه دانسته كه امكان افزایش پرداختهای عمومی و حمایت از تراز حساب جاری را برای این كشورها فراهم كردهاند. این در حالی است كه ایران به دلیل تأثیرپذیری از تحریمهای یكسویه آمریكا، مجموع رشد اقتصادی كشورهای صادركننده غیر عضو و نیز كشورهای منطقه را تعدیل كرده است.
با این حال، انتظار میرود این منطقه در سال 2019، رشدی 1.9 درصدی را بهواسطه بهبود اقتصادی در هر دو گروه كشورهای صادركننده و واردكننده نفت، تجربه كند و هر دو گروه، رشد پایداری را در این بازه زمانی نشان دهند. همچنین تشدید تنش روابط ایران و آمریكا میتواند بهعنوان یكی از ریسكهای منطقه، آثار منفی بر اقتصاد سایر كشورهای منطقه داشته باشد.
پیشبینی بانك جهانی از رشد اقتصادی كشورهای صادركننده نفت در منطقه خاورمیانه (شامل الجزایر، بحرین، ایران، عراق، كویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی)، برای سال 2019، 1.4 و برای سال 2020، 2.3 درصد است. بر این اساس، رشد اقتصادی در ایران در هر دو سال 2019 و 2020 كمتر از سایر كشورهای منطقه و به ترتیب 3.6- و 1.1 درصد خواهد بود.
**كمبود عرضه در غیاب ایران
سازمان بینالمللی انرژی نیز ماه گذشته پس از اجلاس اوپك، با فرض كاهش صادرات نفت ایران و ونزوئلا، مازاد تقاضا و كمبود عرضه را تا تابستان 2019 پیشبینی كرده است. این سازمان، تأثیر كاهش عرضه بر اثر بازگشت تحریمهای ثانویه آمریكا علیه ایران و افزایش قیمت نفت تا 86 دلار در هر بشكه و سپس افت قیمت تا 58 دلار بر اثر افزایش عرضه برای جبران كاهش سهم ایران از بازار را مورد توجه قرار داده و با سناریوی انطباق اعضای اوپك با اجلاس دسامبر و كاهش عرضه ایران و ونزوئلا، چنین چشماندازی را ترسیم كرده است.
ایران كجای اقتصاد 2019 ایستاده است؟
**ریسك بازار انرژی جهان در نتیجه تصمیم آمریكا برای تحریم ایران
اكونومیست در پیشبینی خود از صنایع مختلف در سال 2019، شش صنعت مهم «خودرو»، «كالاهای مصرفی و خردهفروشی»، «انرژی»، «خدمات مالی»، «بهداشت و درمان» و «تلكام» را مورد بررسی قرار داده است. در مقدمه این گزارش، به پنج ریسكی كه صنایع جهان را در سال 2019 تحت تأثیر قرار میدهند اشاره شده كه شامل جنگ تجاری آمریكا و چین، كاهش سرعت رشد در اقتصاد جهانی، خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، تحریمهای ایران و در نهایت امنیت فضای مجازی و ریسك تكنولوژی هستند. در مقدمه این گزارش آمده است موضوع ایران، به این بستگی دارد كه آمریكا بدون حمایت اتحادیه اروپا چه میزان در محدود كردن صادرات ایران موفق خواهد بود.
این گزارش، بخش انرژی را با عنوان «انرژی در 2019: تأثیر ایران» آغاز كرده است. به اعتقاد تحلیلگران اكونومیست، بازگشت تحریمهای ایران، ریسكهایی را به بازارهای جهانی نفت وارد كرده و كاهش تولید ایران، قیمتهای برنت را از میانگین 73.2 دلار برای هر بشكه در سال 2018 به 75.5 دلار در سال 2019 افزایش خواهد داد. همچنین به دلیل مشكلاتی كه آمریكا برای كشورهای خارج از معافیتهای نفتی ایران ایجاد كرده و نیز مشكلات مربوط به بیمه، در صورتی كه شرایط بهصورت فعلی باقی بماند، خریداران نفت ایران ترجیح خواهند داد تسلیم خواستههای آمریكا شوند.
پیشبینی اكونومیست از تولید و صادرات نفت ایران تا سال 2022، كاهش از 3.6 میلیون بشكه در روز از سال 2018 به 3.4 میلیون بشكه و سپس حفظ تولید در سطح 3.3 میلیون بشكه از 2020 تا 2022 است. در رابطه با صادرات نفت نیز اكونومیست پیشبینی میكند ایران كاهش 45 درصدی را در سال 2019 نسبت به سال 2018 تجربه خواهد كرد و تا سال 2021 در سطح 1.2 میلیون بشكه باقی خواهد ماند و در سال 2022 به 1.3 میلیون بشكه در روز خواهد رسید.
ایران كجای اقتصاد 2019 ایستاده است؟
**باز هم نفت
فوربس در یك مقاله، 10 نكتهای را كه باید در سال جدید مورد توجه سرمایهگذاران باشد، بررسی كرده است. از نظر تحلیلگر این نشریه نیز، تحریمهای آمریكا علیه ایران، عامل تغییر در قیمتهای جهانی نفت خواهد بود. در این مقاله، با اشاره به تحریمهای آمریكا و درخواست این كشور از عربستان برای افزایش عرضه نفت و سپس معافیت واردكنندگان نفت ایران، استدلال میشود كه این افزایش عرضه، به كاهش قیمتهای جهانی نفت منجر شد كه برای برقراری مجدد تعادل بازار، اوپك و روسیه با كاهش عرضه موافقت كردند. در نهایت، پیشبینی این مقاله از تغییر و تحولات بازار جهانی نفت كه با بازگشت تحریمهای ایران در سال 2018 آغاز شده، قیمت 80 دلاری برای هر بشكه نفت برنت در سال آینده است.
**پیشبینی از نرخ تورم و بیكاری
صندوق بینالمللی پول نیز در آخرین گزارش خود در مهرماه سال جاری، مانند دیگر منابع معتبر، به نقش ایران در بخش انرژی جهانی بازارهای نفت پرداخته و پس از آن، شاخصهای كلان اقتصادی كشورهای مختلف از جمله ایران را برای سال 2019 پیشبینی كرده است.
بر اساس این پیشبینیها، شرایط ركودی در اقتصاد ایران با رشد منفی 3.6 درصدی تا سال 2019 حاكم خواهد بود و از طرف دیگر، با افزایش شاخص قیمتها، شاهد نرخ تورم 34.1 درصدی در سال میلادی جدید هستیم. پیشبینی صندوق بینالمللی پول در رابطه با بیكاری نیز رشد از 12.8 درصد در سال 2018 و رسیدن به نرخ بیكاری به 14.3 درصد در سال جدید است.
**چشمانداز سال جدید میلادی
پیشبینیها معمولاً با نگاه به گذشته انجام میشوند و بهطور مداوم در حال تعدیل و تصحیح هستند و البته در این میان، اختلافنظرهایی نیز در این پیشبینیها دیده میشود. اما آنچه بین تحلیلهای بررسیشده مشترك است، نقش پررنگ ایران در بازارهای نفت و نیز شرایط نهچندان آسان داخلی است كه به عقیده معاون اول رئیسجمهور، طولانی نخواهد بود. جهانگیری كه شرط كوتاه كردن این دوران سخت را انسجام داخلی میداند، از كارآفرینان خواسته تا برای مدیریت این دوران به میدان بیایند.
**اداره كل اخبار چندرسانهای**ایرناپلاس**
تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۳۹۷ - ۱۵:۲۹
تهران- ایرناپلاس- تغییرات شاخصهای كلان اقتصاد ایران و تأثیر كشورمان بر اقتصاد جهان، بخشی از پیشبینیهای اقتصادی مراكز و نشریات معتبر بینالمللی، درباره ایران در سال 2019 است. نقش پررنگ ایران در بازارهای نفت وجه اشتراك این پیشبینیهاست.