گرگروها روند توسعه و زیست مردم چابهار را بامشكل مواجه می كند

هوشنگ جزی روز سه شنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا در چابهار اظهار داشت: روند فرسایش آبی بویژه فرسایش خندقی (گرگرو) و یا آبكند (كانالهایی با عمق و عرض بیشتر از 30 سانتیمتر) در شهرستان چابهار به شدت افزایش یافته است.
وی بیان كرد: 126 میلیون هكتار از اراضی كشور تحت فرسایش آبی قرار دارد كه تاكنون در 26 میلیون هكتار طرح مطالعه تفصیلی تهیه شده كه در 11 میلیون هكتار طرح های لازم به اجرا آمده و 15 میلیون هكتار دیگر در دست اقدام است.
مدیركل دفتر حفاظت خاك و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری كشور گفت: گسترش گرگروها در چابهار كم كم به بحران غیر قابل كنترل تبدیل می شوند و این روند موجب تخلیه آب زیرزمینی در اطراف آبكندها، تخریب راه های روستایی و بین شهری، منازل روستایی و اراضی كشاورزی می شود.
وی تصریح كرد: 250 میلیارد تومان برای مقابله با گرگروها (فرسایش خندقی خاك) به عنوان بزرگترین آبكند خندقی كل كشور در سطح روستاهای شهرستان چابهار نیاز است.
جزی بیان كرد: تنها راه مقابله با گرگروها اختصاص ردیف اعتباری ویژه و تخصیص به موقع اعتبارات است.
وی با بیان اینكه برنامه مدون و مطالعاتی در این زمینه انجام شده، خاطرنشان كرد: باز شدن ردیف اعتباری برای مقابله با گرگروهای چابهار می تواند نقش تاثیرگذاری برای مقابله با این پدیده مخرب داشته باشد.
مدیركل دفتر حفاظت خاك و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری كشور گفت: متاسفانه هیچ اعتباری برای ساماندهی و مقابله با فرسایش خندقی خاك(گرگروها) در چابهار اختصاص پیدا نكرده ولی از محل اعتبارات آبخیزداری اقداماتی را در دست انجام داریم.
وی از رسانه ها بویژه خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا)خواست كه به كمك آبخیزداری و منابع طبیعی بشتابند تا ضمن آشنایی بهتر مردم و مسئولان از مزایای طرح های آبخیزداری جریان سازی لازم برای اهمیت دادن به این موضوع مهم را آغاز كنند.
وی بیان كرد: دفتر حفاظت خاك و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری كشور تاكنون هیچ اعتباری برای مقابله با گرگروها دریافت نكرده و فقط از محل طرح های آبخیزداری برخی اقدامات انجام شده كه به هیچ وجه كافی نیست.
جزی ادامه داد: 800 هزار هكتار مساحت گرگروهای سطح شهرستان چابهار در محدوده بخش های دشتیاری، پلان و مركزی قرار دارد كه نیاز است به عنوان یك خواسته مهم مردم پیگیری شود تا به نتیجه مثبت برسد.
وی گفت: در حوزه آبخیزداری شهرستان چابهار سه میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی تخصیص پیدا كرده تا بتوانیم برخی از طرح ها در زمینه ساماندهی هوتگ ها، ساخت دگار و بندهای آبخیزداری و مقابله با كنترل سیلاب و فرسایش خاك را اجرایی كنیم.
مدیر كل دفتر حفاظت خاك و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری كشور بر ساماندهی، مرمت و لایروبی هوتگ(گودال های حفر شده برای نگهداری آب آشامیدنی و دام) و اجرای طرح های آبخیزداری در چابهار تاكید كرد و افزود: طرح های آبخیزداری برای اقتصاد مردم روستایی و شهری بسیار حائز اهمیت است.
وی با بیان اینكه تعهد برنامه ششم توسعه برای آبخیزداری كشور 10 میلیون هكتار است خاطرنشان كرد: برای هر هكتار اجرای طرح آبخیزداری یك میلیون تومان نیاز است كه براساس برآوردها 10 هزار میلیارد تومان باید تا پایان برنامه هزینه شود اما علیرغم پیگیریهای مردم، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، استانداران و مسئولان 200 میلیون دلار معادل 700 میلیارد تومان امسال اختصاص پیدا كرده است كه فقط یك سوم تعهد و برنامه های یك سال این حوزه مهم است و باید عملیات آبخیزداری و آبخوان داری اجرا شود.
وی گفت: طرح های آبخیزداری بر كنترل ریزگردها، افزایش پوشش گیاهی، تقویت منابع آب زیرزمینی، ایجاد اشتغال و كنترل مهاجرت تاثیر زیادی دارد.
مدیركل دفتر حفاظت خاك و آبخیزداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری كشور ادامه داد: چهار دسته فعالیت بیولوژیكی(كاشت و توزیع نهال و بذر)، بیومكانیكی، مكانیكی و عملیات مدیریتی و حفاظتی وجود دارد كه نقش موثر آنها در زندگی مردم نمایان است.
وی افزود: سازه های آبخیزداری 20 تا 25 سال تاثیر عمر مفید دارند و یكی از تاثیرات آنها مقابله با ریزگردهاست كه به عنوان نمونه بندآبخیزداری پارگ در مسیر چابهار-كنارك توانسته كنترل ریزگرد را نیز انجام دهد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چابهار نیز به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: گرگروها در 258 روستای دشتیاری وجود دارند و تاكنون موجب آسیب جدی به 120 روستا شده اند.
عبدالغنی رئیسی افزود: خندق های ایجاد شده سالانه به منابع آب، خاك، كشاورزی، تخریب پوشش گیاهی منطقه و تأسیسات زیربنایی منطقه خسارت چند صد میلیارد تومانی وارد می كند.
وی بیان كرد: آثار سوء گرگروها متروكه شدن بسیاری از اراضی و مهاجرت ساكنان روستاهای منطقه، افزایش بیكاری، كاهش رطوبت لایه های سطحی خاك و انتقال عناصر میكرو و ماكرو خاك از طریق خندق ها، تخریب و هدر رفت خاك حاصلخیز و مستعد (زراعی و باغی) منطقه و كاهش حاصلخیزی اراضی در اثر زهكشی است.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چابهار گفت: گرگروها موجب تخریب اراضی و خالی شدن روستاها از سكنه، افزایش خسارات به تاسیسات دولتی به دلیل تخریب پل ها، جاده ها و كانالها و مسیرهای انتقال آب و كاهش درآمد اقتصادی تولید كنندگان شده است.
وی بیان كرد: سالانه 100 تن در هكتار خاك حاصلخیز چابهار از طریق فرسایش خندقی و آبكندی گرگروها از بین می رود و میزان پیشروی طولی آنها در منطقه سالانه بین 10 تا 670 متر است كه با این پیشروی احتمال رسیدن آبكندها به رودخانه كاجو در صورت وجود ترسالی بسیار محتمل است.
رئیسی ادامه داد: میزان فرسایش آبكندی در منطقه دشتیاری معادل سالانه 100 تن در هكتار است و از متوسط قاره آسیا بسیار بیشتر است.
چابهار در 645 كیلومتری جنوب زاهدان مركز استان سیستان و بلوچستان و در ساحل دریای عمان واقع شده است.
3043**3213 **6081