نخل های شرق كرمان ایستاده می میرند

به گزارش ایرنا، طغیان آفات، نوسانات محسوس دمایی ،كاهش شدید منابع آبی، توفان شن و بروز پدیده ریزگردها یكی از مشكلات بزرگ و البته تهدید كننده حیات بشر در شرق استان كرمان بخصوص در شهرستان های ریگان و فهرج است.
بروز توفان های پیاپی شن و ریزگردها حدود بیش از نیمی از سال اهالی شرق استان بخصوص ریگان و فهرج را گرفتار خود كرده و مهمترین حق حیات همان تنفس هوای سالم را از بشر گرفته است.
حال اگر توفان شن اهالی شرق استان كرمان را به كام خود فرو نبرد، نخل های استوار این مناطق را به عنوان راه معاش و حیات اهالی چون دیوی خون آشام در دل خود مدفون می كند چنانچه تاكنون بیش از هزاران هكتار از مناطق ریگان و نخلستان ها در شن های روان مدفون شده اند.
امین باقری فرماندار ریگان می گوید: گرد و غبار و توفان شن 16 روستای این شهرستان را خالی از سكنه كرده و خسارت های میلیاردی به زیرساخت های ریگان وارد كرده است.
هرچند ریگان بعد از خوزستان دومین نقطه كشور در زمینه بروز گرد و غبار و وجود كانونهای بحران فرسایش بادی است اما آنطور كه باید توجهی به مناطق شرق استان كرمان در راستای كاهش ریزگردها و توفان شن نشده است.
پر واضح است، بیش از یك میلیون و 350 هزار هكتار از مجموع 2 میلیون و 133 هزار هكتار مساحت شرق استان بیابان و در مجموع 63 درصد این شهرستان ها بیابانی است و 970 هزار هكتار از بیابان های شرق استان كرمان تحت فرسایش بادی قرار دارد و 253 هزار هكتار نیز كانون های بحرانی حساس و فرسایش بادی به شمار می رود كه تاسیسات شهری، روستایی، راهها و سایر زیرساخت ها را تهدید می كند.
430 هزار هكتار كانون های بحرانی در استان كرمان وجود دارد كه 60 درصد كانون های بحرانی حساس به فرسایش بادی در چهار شهرستان شرقی استان از جمله ریگان قرار دارد و این مهم حساسیت پرداختن به مهار ریزگردها و توفان شن را در این منطقه دوچندان می كند.
هر چند كار تثبیت شن های روان در شرق استان كرمان از سال 1360 آغاز شده ولی تاكنون به دلایل زیاد از جمله مشكل تامین مالی به اتمام نرسیده است.
وزیر جهاد كشاورزی نیز كه چندی قبل به ریگان سفر كرد گفت: طرح تثبیت شنهای روان با حمایت دولت و مجلس شورای اسلامی در این شهرستان اجرا می شود.
خشكسالی های پیاپی و از بین رفتن پوشش گیاهی زمین با وجود توفان شدید و بادهای موسمی و 120 روزه در شرق استان كرمان موجب حركت شن های روان و بروز پدیده ریزگردها در شهرستان های ریگان، فهرج و نرماشیر به عنوان كانون بحران فرسایش بادی استان كرمان شده است.
منشا ریزگردها در ریگان بیابان های اطراف این شهرستان است و مسئولان برای رفع این معضل تاكنون اقدامات زیادی در زمینه مهار ریزگردها از جمله مالچ پاشی، كشت نهال و ایجاد بادشكن انجام داده اند كه به دلیل افزایش كانونهای بحرانی در ریگان و البته شرق استان كرمان ناكافی است.
ریگان به عنوان شهرستانی كه بیش از 10سال دست نوازش باران گونه نخل های این منطقه نوازش نداده حالا چشم به راه همت مسئولان است.
فرماندار ریگان گفت : توفان سالانه بیش از یكصدمیلیارد ریال خسارت به زیرساختهای این شهرستان وارد می كند.
امین باقری افزود: ریگان نیمی از سال دچار توفان است كه این امر مشكلاتی برای اهالی این شهرستان به وجود آورده است.
وی با اشاره به ناكافی بودن اعتبارات در زمینه مهار گرد و غبار در این شهرستان افزود: نهالكاری، مالچ پاشی و اجرای طرح های بین المللی در راستای مهار ریزگردها و گرد و غبار در این شهرستان در حال انجام است اما به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی ناكافی است.
فرماندار ریگان تصریح كرد: كاهش نزولات جوی موجب افزایش كانونهای بحرانی این شهرستان و در نهایت افزایش گرد و غبار شده است.
باقری عنوان كرد: بیش از 2 هزار و 500 هكتار كانون بحران فرسایش بادی خطرناك در این شهرستان وجود دارد كه موجب تشدید گرد و غبار می شود.
وی ادامه داد: تاكنون گرد و غبار و توفان شن 16 روستای ریگان را خالی از سكنه و 150 روستا را در محاصره شنهای روان قرار داده است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان نیز گفت: 4.7 دهم میلیون هكتار معادل 72 درصد از اراضی بیابانی این استان تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارد كه نكته ای قابل تامل است.
مهدی رجبی زاده افزود: 32 میلیون هكتار از اراضی كشور و 6 و نیم میلیون هكتار از اراضی استان كرمان بیابانی است.
وی اظهار داشت: 20 درصد بیابان های كشور در استان كرمان واقع است و 72 درصد از عرصه های بیابانی استان كرمان تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارد.
رجبی زاده با تاكید بر اینكه مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی در استان خوزستان 700 هزار هكتار است، تصریح كرد: استان كرمان بیشترین مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی را دارد.
وی اظهار داشت: اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان حدود 50 سال فعالیت های مقابله ای با پدیده بیابانزایی را در دستور كار خود داده و در همین راستا سال گذشته پنج هزار هكتار عملیات نهال كاری در این استان انجام شده كه حدود 2 هزار هكتار از این مقدار در شرق استان بوده است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان تصریح كرد: 2 هزار و 500 هكتار اراضی شنزار طی سال گذشته در شهرستانهای ریگان و نرماشیر مالچ پاشی شده و ادامه این عملیات نیز در سه هزار هكتار در شرق استان اجرا می شود.
وی افزود: اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری به عنوان حافظ منابع طبیعی تمام تلاش خود را با امكانات و اعتبارات موجود برای حفظ عرصه های منابع طبیعی انجام می دهد.
رجبی زاده ادامه داد: میانگین بارندگی بر اساس میانگین دراز مدت در استان كرمان 125 میلیمتر در حالی كه این مقدار در كشور 240 میلیمتر است لذا كرمان نصف میانگین بارندگی كشور را دارد.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان گفت: بهره برداری از منابع آبی، منابع طبیعی و غیره در اقلیم های خشك و فراخشك باید سازگار با اقلیم و به گونه ای باشد كه تعادل زیست محیطی حفظ شود.
رجبی زاده با اشاره به تخریب های زیست محیطی و برداشت های بی رویه از منابع آبهای سطحی و زیرزمینی طی 40 سال گذشته گفت: تعادل بهره برداری از منابع در استان كرمان و كشور بهم خورده است.
وی با بیان اینكه بحران های تغییر اقلیم كه جهان را در بر گرفته، كشور ایران و كرمان را نیز متاثر كرده است ادامه داد: این مهم موجب شده برخی از پارامترهای اقلیمی تغییر كند و تاثیرش در محیط زیست آشكار شود.
به گفته رجبی زاده در استان كرمان با پدیده كمی بارش مواجه هستیم كه نتیجه آن و تشدید بروز پدیده گرد و غبار است.
وی تصریح كرد: كاهش بارندگی، رویش و زادآوری گیاهان مرتعی را كاهش می دهد در نتیجه خاك از نظر غنای پوشش ضعیف و عاری از پوشش گیاهی می شود لذا با وزش باد، گرد و غبار در هوا مشاهده می شود.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان اظهار داشت: حدود 30 درصد پدیده گرد و غبار در استان كرمان و سایر نقاط كشور ناشی از تخریب های بشری و بهره برداری بی رویه از منابع آبی است و حدود 70 درصد این مقدار ناشی از پدیده های اقلیمی است.
رجبی زاده معتقد است با شرایط كمبود بارش ها در كرمان در آینده تعداد روزهای غبار آلود بیش از مقدار كنونی خواهد بود.
وی گفت: برای حفاظت از كانون های زیستی باید عملیات حفاظتی، احیای منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب و بهره برداری بی رویه از منابع در دستور كار قرار گیرد.
ریگان تا مركز استان كرمان 285 كیلومتر فاصله دارد.
3029/7442/ 5054