مشهد- ايرنا- دوازده سال از عروج حاج قربان سليماني آخرين بخشي و روايتگر فرهنگ و سنت هاي شمال خراسان رضوي مي گذرد اما نغمه ساز اين خنياگر موسيقي اصيل و گنجينه راستين ملي خاموش نشده و همچنان گوش ها را مي نوازد.

به گزارش ايرنا، زنده ياد حاج قربان سليماني در سال 1299 در يكي از روستاهاي قوچان ديده به جهان گشود، پدرش كربلايي رمضان، از دوتارنوازان مشهور شمال خراسان بود و از اين رو حاج قربان هم از هفت سالگي دوتار به دست گرفت و شاگرد پدر شد.
وي پس از درگذشت پدر در 20 سالگي نزد غلامحسين بخشي جعفرآبادي، حاج محمد بخشي قيطاقي و عوض بخشي به آموختن دوتار روي آورد و در سن 21 سالگي صاحب عنوان 'بخشي' شد.
وي آخرين بخشي در شمال خراسان رضوي به شمار مي آمد و بسياري از او به عنوان يكي از مهمترين و برجسته ترين هنرمندان معاصر ايران ياد مي كردند.
كسب مقام اول جشنواره موسيقي ليون و احراز مقام ستاره جشنواره اوينيون فرانسه از افتخارات اين استاد بخشي بود، روزنامه لوموند نيز تصوير حاج قربان سليماني را روي جلد مجله خود چاپ كرد و زير آن نوشت: كسي كه درهاي بهشت را به روي غرب گشود.
وي اجراهاي مختلف در كشورهاي بسيار از جمله فرانسه، آلمان، سوئيس، بلژيك و انگليس داشت و منتقدين اروپايي موسيقي به او لقب 'گنجينه راستين ملي' دادند ، مجله مشهور فرانسوي نوول آبزرواتور نيز در باره او نوشت: حس عميق او نسبت به موسيقي و مهارت او در نوازندگي، در عين حال كه بسيار طبيعي جلوه مي كند، بسيار حيرت انگيز است.
حاج قربان سليماني در فيلم آخرين بخشي، در باره بخشي گري مي گويد: يك نفر خواننده است و نوازنده نيست، يك نفر نوازنده است و خواننده نيست و كساني هستند كه خودشان مي خوانند و تار مي زنند ولي باز اينها بخشي نيستند، بخشي به كسي مي گويند كه از هر نظر كامل باشد، تار زدنش و صدايش، اگر تارش خراب شد خودش تعمير كند، اگر تار نداشت خودش بتواند بسازد. بتواند شعرهاي خوب انتخاب كند و بنويسد.
آخرين بازمانده بخشي ‌هاي شمال خراسان عصر يكشنبه 30 دي ماه 1386 در خانه‌ خود در روستاي علي آباد قوچان در سن 85 سالگي بر اثر كهولت سن درگذشت و امروز پس از 11 سال همچنان عاشقان موسيقي مقامي و محلي ياد و خاطره وي را گرامي مي دارند.
پژوهشگر موسيقي نواحي و آييني ايران در توصيف آخرين بخشي برجسته شمال خراسان رضوي به خبرنگار ايرنا گفت: استاد حاج قربان سليماني آخرين خنياگر جدي موسيقي بخشي هاي شمال خراسان بود و به نوعي يك بخشي كامل محسوب مي شد، او داستان و كتاب مي دانست، درك صحيحي از موسيقي داشت و متعهد به هنر و كار خود بود.
هوشنگ جاويد افزود: اين اسطوره نامي نه تنها در هنر بخشي گري سرآمد بود بلكه هنرهاي ديگري همچون تعزيه خواني و نوحه خواني نيز داشت.
وي ادامه داد: مهمترين ويژگي بخشي هاي قديم، تحرير نغمه به صورت درست يعني امانت داري در هنر بود كه اين جوانمردي از كودكي به آنها آموخته مي شد.
اين پژوهشگر موسيقي در توضيح ويژگي بارز حاج قربان سليماني اظهار داشت: استاد در اجرا اگر دستش مي لرزيد يا پرده اي را اشتباه مي نواخت موسيقي را قطع مي كرد، عذرخواهي مي كرد و دوباره به اجراي موسيقي مي پرداخت اين يعني احترام به مخاطب و شعور او. استاد هميشه حق امانت را در اجراي موسيقي به جا مي آورد.
وي صداقت، امانت داري و پاسداري دقيق از هنر را از خصلت هايي دانست كه اين استاد را از ديگران متمايز مي كند.
جاويد گفت: حاج قربان سليماني از منظر تحرير نغمه بين مخاطبين از شعور بالايي برخوردار بود، در اجراهاي خارج از كشور هم به درستي عمل مي كرد و از همين رو در جشنواره اوينيون پيروز شد.
وي افزود: مديران فرهنگي وقت نگاه دقيق و درست به زندگي اين مرد نكردند و او هم هيچگاه شكايتي نكرد و وقتي از او مي پرسيدم چرا اعتراضي نداري با خنده هميشگي و با مثل محلي مي گفت: موقعي كه كاره عليقلي بِرارِه، موقعي كه مزده عليقلي دزده.
وي اظهار داشت: در مراسم مختلف يا حضور مهمانان از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي با وي تماس مي گرفتند كه بنوازد، با پسرش به تهران مي رفت و برنامه اجرا مي كرد اما فقط همان لحظات بود و بعد به او نگاه هم نمي كردند.
جاويد با ابراز ناراحتي از اينكه آخرين بخشي شمال خراسان در سالهاي آخر عمر سختي هايي كشيد كه كسي نمي تواند آن را جبران كند گفت: تمام زحمتها بر دوش پسرش عليرضا بود، عليرضا حافظ خوبي براي پدرش است اما به همين فرزند ايشان هم توجهي نمي شود.
وي افزود: بدترين اتفاق برگزار نشدن حتي يك بزرگداشت براي اين هنرمند است، مسئولين فرهنگي ما به حاج قربان كه در جهان مثل ستاره درخشيد و بارها نام هنر ايران و خراسان را در جهان مطرح كرد هيچ نگاهي نكرده و به راحتي از كنارش گذشتند.
7501 / 6053