نگاهی به توسعه صنعت آب و فاضلاب ایران در سایه حیات انقلاب اسلامی

به گزارش ایرنا، بررسی عملكرد حوزه آب شهری نشان می ‌دهد در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تنها حدود 74 درصد جمعیت 18 میلیون نفری شهرهای ایران به شبكه آبرسانی دسترسی داشتند اما با تلاشهای صورت گرفته توسط متولیان صنعت آب و فاضلاب در نظام مقدس جمهوری اسلامی ظرف 40 سال اخیر، هم اكنون 99،5 درصد جمعیت 60 میلیون نفری شهرهای ایران زیر پوشش خدمات آب و فاضلاب قرار دارند. در مسیر توسعه این بخش، تا پایان دولت دوازدهم جمعیت برخوردار از خدمات آب و فاضلاب در ایران به 99.7 درصد می رسد.
همچنین تعداد تصفیه خانه‌ های آب شهری ظرف 40 سال اخیر از 27 واحد به 139 تصفیه ‌خانه رسیده است. افزایش تعداد سدهای مخزنی در سطح ایران نیز از 13 سد به 500 سد از دیگر دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی است.
توسعه شبكه ‌های توزیع آب آشامیدنی با افزایش انشعابات از 3.7 میلیون مشترك در اوایل انقلاب به 11 میلیون و 908 هزار و 658 مشترك و تعداد شهرهای برخوردار از شبكه آب شرب بهداشتی از 45 شهر به بیش از یكهزار شهر و از چند صد روستا به حدود 33 هزار و 297 روستا از مهمترین دستاوردهای نظام اسلامی محسوب می شود.
در مجموع هم اكنون بیش از 63 میلیون نفر از جمعیت كشور از شبكه لو‌له كشی آب آشامیدنی بهداشتی برخوردار شده ‌اند و شبكه فاضلاب نیز بیش از 263 شهر با 21 میلیون نفر در قالب 48 هزار و 636 هزار مشترك را زیرپوشش قرار داده است و این در حالی‌ است ‌كه تعداد شهر‌های برخوردار از سیستم فاضلاب در قبل از انقلاب حدود 15 شهر با 2 هزار و 800 مشترك بود.
به گفته وزیر نیرو، با توجه به تاثیر بخش آب و برق در بسترسازی توسعه كشور به نظر می‌رسد یكی از درخشان ترین كارنامه ‌های جمهوری اسلامی ایران در فصل آب و برق است.
در خراسان رضوی نیز در زمینه تامین آب شرب بهداشتی و شبكه های فاضلاب طی این چهار دهه اقدامات بسیار انجام شده به طوریكه هم اكنون تمام شهرهای این استان از آب آشامیدنی سالم برخوردارند و شبكه های فاضلاب نیز با سرعت خوبی در دست اجراست.

* بهره مندی شهرهای خراسان رضوی از آب شرب
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: سال 1358 حدود 19 شهر استان به جز مشهد با جمعیت 380 هزار نفر از آب شرب بهداشتی و سالم برخوردار بودند كه این تعداد امروز در آستانه 40 سالگی انقلاب به 73 شهر با جمعیت یك میلیون و 789 هزار نفر رسیده و تمام شهرهای استان زیرپوشش شبكه آب شرب بهداشتی و سالم هستند.
وحید قربانی افزود: همچنین در ابتدای انقلاب تصفیه خانه فاضلاب در این استان وجود نداشت و پس از آن تا پایان فعالیت دولت دهم چهار تصفیه خانه فاضلاب در شهرهای خراسان رضوی به جز مشهد ساخته شد اما اینك این تعداد با تلاش و تدبیر دولت دوازدهم به هفت تصفیه خانه افزایش یافته است.
وی ادامه داد: جمعیت زیرپوشش شبكه فاضلاب شهری نیز در شهرهای خراسان رضوی به جز مشهد در ابتدای انقلاب صفر و در سال 1384 حدود 90 هزار نفر بود كه هم اكنون این رقم به 524 هزار نفر رسیده است.
وی گفت: در حال حاضر هشت هزار و 825 میلیارد ریال پروژه در شركت آب و فاضلاب خراسان رضوی توسط بخش خصوصی در دست اجراست كه با تكمیل و بهره برداری آنها بیش از 50 درصد جمعیت استان زیرپوشش خدمات شبكه فاضلاب شهری قرار می گیرد.

* افزایش هشت برابری خطوط آب رسانی
سرپرست شركت آب و فاضلاب خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هم اكنون 100 درصد جمعیت 73 شهر این استان زیرپوشش شبكه آبرسانی هستند و طول خط انتقال آب از 200 كیلومتر در سال 1357 با هشت برابر افزایش به هزار و 643 كیلومتر در سال جاری رسیده است.
عباس مهری افزود: طول شبكه توزیع نیز از 900 كیلومتر با هفت برابر افزایش به 6 هزار و 241 كیلومتر رسیده و ظرفیت تامین آب از 50 میلیون متر مكعب در سال به 240 میلیون متر مكعب در سال افزایش یافته است.
وی ادامه داد: تعداد چاه های اب نیز از یكصد حلقه با 4.5 برابر افزایش به 473 حلقه رسیده است.

* بهره مندی از شبكه جمع آوری فاضلاب
سرپرست شركت آب و فاضلاب خراسان رضوی گفت: قبل از انقلاب هیچیك از شهرهای این استان از شبكه جمع آوری و تصفیه خانه فاضلاب برخوردار نبود.
مهری افزود: ظرفیت فعلی تصفیه خانه های فاضلاب در خراسان رضوی به جز مشهد 58 هزار متر مكعب است. وی اظهار داشت: تا 25 سال پیش هیچ شهری در این استان از شبكه جمع آوری فاضلاب برخوردار نبود ولی هم اكنون در 11 شهر شبكه فاضلاب و تصفیه خانه مدرن در حال اجرا و در هفت شهر در حال بهره برداری است.
وی گفت: با پیگیری و سرمایه گذاری دولت و بكارگیری بخش خصوصی هم اكنون حدود 30 درصد از جمعیت استان شامل 517 هزار نفر در قالب 202 اشتراك در هفت شهر زیرپوشش شبكه جمع آوری فاضلاب هستند.
مهری ادامه داد: در 11 شهر نیز طرح های مطالعاتی احداث و ایجاد شبكه های جمع آوری و تصفیه فاضلاب به اتمام رسیده است.
وی با اشاره به سیاست استفاده از سرمایه های بخش خصوصی در راستای راهبرد اقتصاد مقاومتی، از احداث تصفیه خانه جدید فاضلاب شهر گلبهار با هزینه هزار و 200 میلیارد ریال خبرداد و افزود: تصفیه خانه فاضلاب شهرك توحید سبزوار نیز با هزینه 450 میلیارد ریال احداث و شبكه فاضلاب شهر تربت حیدریه هم با هزینه سه هزار میلیارد ریال تكمیل شده است.
سرپرست شركت آب و فاضلاب خراسان رضوی ادامه داد: همچنین در راستای ارائه خدمات سریع و آسان به مردم سامانه های جامع خدمات و ارائه خدمات یكپارچه به مشتركین در 73 شهر و طرح خود اظهاری قرائت كنتور آب در اغلب شهرهای استان راه اندازی شده است.
مهری گفت: همچنین با استقرار 30 آزمایشگاه مجهز و پیشرفته، آب شرب مشتركان تحت كنترل قرار دارد و با ساخت پیشرفته ترین آزمایشگاه ها در این شركت، گام مهمی در راستای اطمینان بیشتر از كیفیت آب شرب برداشته شده است.
وی افزود: این شركت با زیرپوشش بردن یك میلیون و 900 هزار نفر، آبرسانی به ساكنان 73 شهر استان به جز كلانشهر مشهد را بر عهده دارد.

* احداث چهار سد در مشهد
شهر مشهد دومین كلانشهر كشور با جمعیت حدود سه میلیون و 200 هزار نفر، سالانه پذیرای حدود 30 میلیون زائر بارگاه ملكوتی حضرت ثامن الحجج (ع) از سراسر كشور و جهان اسلام است و طی 40 سال اخیر به بركت پیروزی شكوهمند انقلاب اسلامی، تاكید خاصی بر ارتقای خدمات رسانی در تمام حوزه ها به ویژه حوزه آب و فاضلاب شده است.
مدیر عامل شركت آب و فاضلاب مشهد در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: افزایش سطح پوشش خدمات آب شرب بهداشتی و سالم در شهر مقدس مشهد از حدود 60 درصد در ابتدای انقلاب به 100 درصد رسیده است.
حسین اسماعیلیان افزود: احداث چهار سد با هدف تامین آب شرب و اجرای چندین طرح بزرگ آبرسانی از جمله انتقال آب از سد دوستی به مشهد به طول 170 كیلومتر از اقدامات مهم در حوزه آب شرب بوده است.
وی ادامه داد: همچنین در بخش تاسیسات مرتبط با آب شرب مشهد مانند طول شبكه توزیع، خطوط انتقال، ایستگاه های پمپاژ، تصفیه خانه های آب و تعداد چاه ها نیز رشد هشت برابری نسبت به ابتدای انقلاب را شاهدیم.
اسماعیلیان خاطرنشان كرد: این در حالی است كه خراسان رضوی در اقلیم خشك و نیمه خشك قرار داشته و همواره در بسیاری از سال ها با خشكسالی های پی در پی مواجه است و محدودیت های منابع آب شدیدتر شده است.
وی افزود: كیفیت آب از اولویت های مهم دیگری است كه طی چند دهه اخیر به آن توجه جدی شده است بطوریكه احداث سه تصفیه خانه بزرگ آب و احداث چندین آزمایشگاه كنترل كیفی بر اساس آخرین تكنولوژی و استانداردهای روز از اقدامات مهم در این حوزه بوده است.
وی اظهار داشت: استفاده از سیستم های سخت افزاری و نرم افزاری روز دنیا با تكیه بر دانش بومی در زمینه سیستم های تله متری و اسكادا و همچنین هوشمندسازی شبكه های انتقال و توزیع آب، شرایط پایداری را در حوزه تأمین آب به وجود آورده است.

* 73 درصد جمعیت مشهد زیرپوشش شبكه فاضلاب است
اسماعیلیان گفت: تا قبل از انقلاب و حتی زمان تشكیل شركت های آب و فاضلاب در سال 1371، شهر مشهد فاقد شبكه جمع آوری فاضلاب بود كه پس از آن سه هزار و 400 كیلومتر شبكه فاضلاب اجرا شد.
وی با اشاره به احداث پنج تصفیه خانه فاضلاب با مجموع ظرفیت 263 هزار متر مكعب در شبانه روز افزود: هم اكنون پوشش جمعیت برخوردار از خدمات جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب به 73 درصد رسیده است.
وی اظهار داشت: با توجه به مشاركت عمومی و خصوصی در تأمین منابع مالی و اجرا و بهره برداری از شبكه های آب و فاضلاب در حال حاضر، 30 پروژه مرتبط با طرح های تصفیه خانه فاضلاب، كاهش هدر رفت آب و كیفی سازی آب چاه ها با اعتبار 25 هزار میلیارد ریال در دست اقدام است كه 9 هزار و 500 میلیارد ریال آن در مرحله عملیاتی است.
اسماعیلیان گفت: همچنین با استفاده از ظرفیت تسهیلات بانك توسعه اسلامی (IDB) ساخت و بهره برداری از دو تصفیه خانه بزرگ و پیشرفته فاضلاب التیمور و خین عرب با ظرفیت 163 هزار مترمكعب به اتمام رسیده است.
وی با اشاره به اقدامات انجام گرفته در دولت تدبیر و امید افزود: ظرفیت در دست بهره برداری تصفیه خانه های فاضلاب این كلانشهر در ابتدای فعالیت دولت یازدهم 100 هزار مترمكعب در شبانه روز بود كه هم اكنون به 263 هزار مترمكعب افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: طی 40 سال اخیر جمعیت ایران دو برابر شده اما در كلانشهر مشهد شاهد افزایش 6 برابری جمعیت و حضور سالانه خیل عظیم زائران هستیم و همین امر ملاحظاتی را از منظر تامین و توزیع آب در این كلانشهر ایجاد كرده است.
مدیرعامل شركت آب و فاضلاب مشهد به رویكرد دولت و تاكید بر ایجاد شرایط مطلوب آبرسانی و خدمات برای زائران و مجاوران بارگاه منور رضوی اشاره كرد و گفت: ظرفیت مخازن آب شهری مشهد از 138 هزار متر مكعب در شبانه روز طی سال 1371 به 646 هزار مترمكعب در دولت دوازدهم رسیده است.
وی افزود: هم اكنون بیش از 70 درصد جمعیت مشهد زیر پوشش شبكه جمع آوری فاضلاب هستند، سه هزار و 400 كیلومتر شبكه جمع آوری فاضلاب در این شهر اجرا شده كه 560 كیلومتر آن مربوط به دو سال اخیر است.
جمعیت زیرپوشش آب شهری در كشور 16 میلیون و 271 هزار نفر است و طبق اعلام وزیر نیرو، در آستانه چهل سالگی انقلاب اسلامی با وجود تحریم ‌هایی كه بر كشور ما تحمیل شده نگرانی برای تامین آب و برق مردم وجود ندارد و همزمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی 40 پروژه و طرح بزرگ در بخش آب و فاضلاب شهری و روستایی به بهره ‌برداری می رسد.
7505/ 6053