گلایه ناخداها و ملوانان از نبود بیمه

به گزارش ایرنا، در گذشته چندان به بحث بیمه توجهی نمی شد ولی در3 دهه اخیر با استقبال مردم به سفرهای دریایی و انجام تفریح و ورزش های دریایی و افزایش شمار شناورهای مسافری این موضوع مورد توجه قرار گرفت.
امروز كه زمان زیادی از آن گذشته افرادی با وجود 18 سال سابقه فعالیت بر روی این شناورها از سختی كار و نبود بیمه و بالا بودن هزینه درمانی خود و خانواده سخن می گویند.
شماری ازاین افراد در گفت و گوبا ایرنا از قرار نگرفتن در لیست بیمه توسط كار فرما و حمایت نشدن از سوی سازمانهای بیمه ای گلایه دارند.
عمده درخواست ملوانان و ناخداهای شناورهای مسافری مسیر بندرعباس به قشم، نظارت بر امور بیمه ای شناورهای مسافری از سوی سازمانها و اداره های متولی از جمله اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی هرمزگان و تامین اجتماعی استان است.
هرچند آگاهی و حساسیت نسبت به بیمه در این مشاغل بالا رفته و شناورداران موظف به بیمه كردن پرسنل شناوری شده اند ولی باز هم افرادی كه هنوز از داشتن بیمه محروم هستند وجود دارند كه این مساله نیازمند بررسی و كالبد شكافی دقیق است.
این در حالی است كه مسوولان و دست انداركاران بخش دریایی در گفت و گو با ایرنا می گویند شناوری كه ناخدا و ملوان آن بیمه نباشد حق تردد ندارد و بیمه نبودن ملوان و ناخداهای شناورهای مسافری را موردی می دانند.
هرمزگان به عنوان پایتخت سفرهای دریایی، ورزش و تفریح های دریایی با دارا بودن 30 تا 45 فروند شناور مسافری درشرایط عادی 4 هزار و ایام نوروز و تعطیلات آخر هفته روزانه تا 10هزار نفر در مسیرهای مسافری بندرعباس به قشم ، بندرعباس به هرمز و چارك به كیش رفت و آمد مسافر دارند.

** كارفرماها مكلف به پرداخت حق بیمه هستند
بیمه برای سفر با هر وسیله نقلیه هوایی، زمینی، دریایی و ریلی اعم از موتورسیكلت، سه چرخه تا خودرو، قطار، هواپیما و شناور دارای اهمیت بالایی است كه به افراد امنیت خاطر می دهد تا از سفر لذت ببرند.
بر اساس ماده 148 قانون كار، كارفرما از نخستین لحظه ای كه كارگر مشغول به كار می شود، كارفرما مكلف است وی را بیمه كند، بنابراین كارفرما حتی در مدت كار آزمایشی هم باید حق بیمه افراد را بپردازد.
بطور حتم ملوان و ناخدایی كه مسوولیت سالم رساندن 60 یا 120 مسافر سوار بر شناور مسافری را برعهده دارد، لازم است كه از نظر بیمه خیالی آسوده داشته باشد تا با دغدغه كمتر و خیالی آسوده تر وظیفه خود را انجام دهد.
شناورها هم جزو كارگاه ها محسوب می شوند و طبق ماده چهار قانون كار، كارگاه محلي است كه كارگر به درخواست كارفرما یا نماینده او در آنجا كار می كند، این تعریف تفاوتی بین كارگاه های ثابت و سیار قایل نشده است.
از سوی دیگر سازمانهای بیمه گر به دلیل سیار بودن این گونه كارگاه ها مدعی اند این امكان بازرسی از آنها را كاهش می دهد بنابرین بازرسی از كارگاه های سیار را به سازمان مجوز دهنده فعالیت واگذار كرده و نظارتی بر اینكه چه افرادی در این گونه كارگاه ها بكار گرفته می شوند، ندارد.
حتی راستی آزمایی اطلاعات افراد شاغل در این مكان ها را از وظایف سازمان مجوز دهنده می داند و مدعی است اگر اتفاقی هم برای كارگران شاغل در این گونه كارگاه ها رخ دهد و داده های افراد ناهمخوان باشد مسوولیت انطباق داده ها با همان سازمان مجوز دهنده گذاشته شده و باید پاسخگو باشد.
این در حالی است كه قانون كار و تامین اجتماعی تفاوتی بین كارگاه ثابت و سیار قایل نیست و آن را مكانی می دانند كه كارگر یا بیمه شده به درخواست كارفرما كار می كند.
شاغلان فعال در این كارگاه ها مشمول قانون كار هستند و بیمه جزو حقوق مسلم آنهاست و حتی بیمه یك فرد شاغل هم اهمیت فراوانی دارد.
یكی از راه هایی كه می تواند در كاهش و حل مشكل فعالان شاغل در كارگاه های اقتصادی مختلف تاثیر گذار باشد اتصال بانك های اطلاعاتی سازمان های گوناگون با یكدیگر است كه این اتفاق هنوز رخ نداده است.

** شناور بدون بیمه كاركنان اجازه تردد ندارد
مدیرعامل تعاونی قایقداران بندرعباس در این خصوص می گوید: شناوری كه كاركنانش بیمه نباشند، اجازه تردد نمی یابد و بر این موضوع نظارت داریم.
عبدالله نهالی بیان داشت: اگر كاركنان این شناورها گزارش دهند با متخلف برخورد و مشكل بیمه و اگر قرارداد نداشته باشد آنرا هم حل می كنیم.
وی اظهار داشت: احتمال دارد شناورداری برای كاهش هزینه ها از دوست یا اقوام خود كه مالك شناور صیادی است، بخواهد بیمه ملوان شناور مسافری را با به عنوان ملوان صیادی به سازمان تامین اجتماعی بدهد كه این تخلف بوده و متخلف جریمه می شود.
مدیرعامل تعاونی قایقداران بندرعباس ادامه داد: مبلغ حق بیمه ملوانان شناورهای صیادی كمتر از شناورهای مسافری است كه این می تواند انگیزه چنین تخلفی باشد.
نهالی بیان داشت: در سال و سال های قبل از نظر بیمه و قرارداد ناخدایان و ملوانان شناورهای مسافری مشكلاتی وجود داشت كه با تلاش های صورت گرفته در یك سال گذشته حل شده و شناورهای زیر نظر این تعاونی چنین مشكل هایی ندارند.
وی یاد آور شد: انتظار می رود مسوولان به فعالان شناورهای مسافری توجه بیشتری داشته باشند و یارانه اختصاص دهند تا آنان بتوان هزینه های دلاری و درآمد ریالی را به گونه ای تراز كنند كه آسیب كمتری بر كار و كسب شان وارد شود.

** ملوانان شناورهای مسافری مشكل بیمه ندارند
مدیر اداره بنادر و دریانوردی شهید باهنر نیز كه بندر شهید حقانی بندرعباس از زیر مجموعه های آن است به خبرنگار ایرنا گفت: بعد از حوادثی كه سال های گذشته رخ داد شرح وظایفی بر مبنای نوع فعالیت بنادر تهیه شد و پایه و اساس كار بر مبنای اتفاق هایی كه در حوزه مسافری باید رخ دهد، قرار گرفت.
«بهمن ماه سال 1390 در حادثه واژگونی شناور هرمز به بندرعباس 16 نفر از هموطنان جان خود را از دست دادند.»
حمیدرضا محمدحسینی افزود: توسعه بندر شهید حقانی و تغییر شناورها به عنوان اولویت اول تعیین شد و شناورها مطابق با استاندارد تغییر یافت.
وی ادامه داد: در قدم دوم نیز سال گذشته در نشستی با حضور فرماندار بندرعباس با موضوع ایجاد فضایی برای اشتغال پایدار شاغلان این بخش برداشته شد و اقدام هایی با موضوع وضعیت و امنیت شغلی ملوانان انجام شد.
مدیر اداره بنادر و دریانوردی شهید باهنر بیان داشت: به مالكان شناورها ابلاغ شده ملوانان و ناخداها را بیمه كنند و اگر ملوانی بیمه نباشد موردی بوده كه این موضوع بررسی و در كمترین زمان ممكن مشكل برطرف می شود.
محمد حسینی گفت: اینكه در گذشته برخی چگونه با زیر مجموعه خود فعالیت كرده و ملوان و ناخدا را بیمه كرده یا خیر، باید بررسی شود كه قانون روند آن را مشخص كرده است.
وی اظهار داشت: درحال حاضر بیمه نبودن ملوانان را به تایید نمی كنم و اگر ملوان یا ناخدایی بیمه نباشد، موردی است.
مدیر اداره بنادر و دریانوردی شهید باهنر افزود: احتمال دارد این فرد به تازگی وارد این شغل شده و یا شناور خود را تغییر داده باشد.
محمدحسینی بیان داشت: این فرد می تواند به مدیر بندر شهید حقانی مراجعه و اگر پاسخ نگرفت به خودم مراجعه كند.
وی خاطرنشان كرد: مالك شناور باید نام این فرد را در لیست بیمه ای ذكر كرده و حق بیمه آن را به سازمان تامین اجتماعی بپردازد.

** 22 هزار بیمه شده دریایی در هرمزگان
معاون بیمه تامین اجتماعی هرمزگان هم در خصوص بیمه ملوانان شناورها گفت: 22 هزار بیمه شده بر روی سه هزار و 894 شناور مسافری، باری و صیادی بزرگ و كوچك در استان فعالیت می كنند كه این افراد بر اساس مجوزی كه سازمان هایی نظیر شیلات و بنادر و دریانوردی برای شناورها صادر می كنند، بیمه شده اند.
جواد جافری ادامه داد: براساس آخرین لیست بیمه ای كه در شهریور و مهرماه امسال از سوی شناورهای مسافری به سازمان تامین اجتماعی هرمزگان اعلام شد، 242 نفر بر روی 41 شناور مسافری در كیش، قشم، بندرعباس و بندرلنگه بیمه شده اند.
وی اضافه كرد: این آمار همچنین نشان می دهد تعداد افراد بیمه شده برخی شناورها از 15 به سه نفر كاهش یافته است.
معاون بیمه تامین اجتماعی هرمزگان بیان داشت: مسوولیت تطبیق دادن لیست افراد فعال بر روی شناورها با افراد بیمه شده بر عهده نهاد صادر كننده مجوز فعالیت و حركت شناور است و اگر مغایرتی وجود داشته باشد باید پاسخگو باشد.
وی ابراز داشت: در مجوزهایی كه سازمان بنادر و دریانوردی و اداره كل شیلات صادر می كند، نام و نام خانوادگی افرادی كه بر روی شناور مشغول فعالیت هستند باید ذكر شود و راستی آزمایی آن نیز برعهده همان دستگاه مجوز دهنده است.
جافری اظهار داشت: تامین اجتماعی به دلیل سیار بودن این گونه كارگاه ها امكان بازرسی محدودی دارد یا ندارد، به عنوان مثال احتمال دارد زمانی كه بازرس مراجعه می كند شناور، اتوبوس یا هواپیما و سایر كارگاه های سیار در حال حركت بوده و دسترسی به آنها وجود نداشته باشد.
معاون بیمه تامین اجتماعی هرمزگان ابراز داشت: گاهی مالكان شناورها اسامی افراد دیگری غیر از ملوانان فعال بر روی شناور را برای بیمه می دهند و بدین ترتیب حقوق شاغلان شناور ضایع می شود كه در این موارد علاوه بر مالك شناور مجوز دهنده مسوول بوده و باید پاسخگو باشد.
وی گفت: شناورهای مسافری به دلیل سیار بودن مشمول بازرسی تامین اجتماعی نیستند و فعالان بر روی آنها هم در شمول قانون و مقرری بیمه بیكاری و مشاغل سخت و زیان آور قرار نمی گیرند.
جافری یادآور شد: تامین اجتماعی هرمزگان آمادگی دارد لیست افراد بیمه شده شناورها را در اختیار بنادر و دریانوردی قرار دهد تا آن سازمان بتواند لیست بیمه ای و فعالان شناوری را تطبیق داده تا مغایرت ها مشخص شود.

** بیمه ناخدا و ملوانان را پیگیری می كنیم
معاون روابط كار اداره كل تعاون كار و رفاه اجتماعی هرمزگان هم گفت: جمهوری اسلامی ایران به مقاوله نامه كار دریایی پیوسته و از این حیث شرایط برای ملوانان فعال بر روی شناورهای باری بزرگ بهبود یافته است.
وحیده شاهی افزود: اما شناورهای مسافری تابع قانون داخلی و قانون كار هستند و از سال گذشته با هشدار و پیگیری های صورت گرفته توسط ایرنا، توجه ها نسبت به ملوانان و ناخدایان فعال بر روی این شناورها بیشتر شده است.
وی اظهار داشت: نشست های متعددی با شركت تعاونی قایقداران مسافری بندرعباس برگزار و به آنان مشاوره های بیمه ای و همچنین نحوه تنظیم قرارداد داده شد.
معاون روابط كار اداره كل تعاون كار و رفاه اجتماعی هرمزگان ادامه داد: با این اقدام مشكل بسیاری از كاركنان شناورهای مسافری زیر مجموعه این تعاونی حل شد.
این مسوول اظهار داشت: اكنون شاید ناخدایی بیمه نباشد كه خود مالك شناور است و یا بر روی شناوری غیر از زیر مجموعه تعاونی شناورداران مسافری بندرعباس مشغول فعالیت باشد كه این موضوع را هم پیگیری می كنیم.
معاون روابط كار اداره كل تعاون كار و رفاه اجتماعی هرمزگان در بخش دیگری از سخنان خود گفت: هر ملوان شناور مسافری كه برای مشاغل سخت و زیان آور تقاضا داشته و به این اداره كل مراجعه كرده باشد، حكم مشمولیت این قانون را از كمیته مشاغل سخت و زیان آور دریافت كرده است.
شاهی بیان داشت: تامین اجتماعی هم مكلف به اجرای حكم صادر شده توسط این كمیته است و درغیر این صورت ملوان با مراجعه به دیوان عدالت اداری می تواند حكم بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور را اخذ كند و تامین اجتماعی هم مكلف به اجرای آن است.
3219 /6048