تهران- ایرنا- روز گذشته در فضای مجازی برای چند ساعت هشتگی ترند شد كه چالش های زیادی را در پی داشت. هشتگی كه در سكوت كامل انتشار دهندگان، به نادرستی از قطع اینترنت در ایران خبر می داد و با ورود وزیر ارتباطات جریان آن تغییر كرد.

روز گذشته - سه‌شنبه - خبری به این مضمون منتشر شد كه تمام سرویس‌های مبتنی بر كارت در تاریخ 1397.11.07 از ساعت 10 تا 12 به‌مدت دو ساعت قطع خواهد بود و پس از پایان رزمایش تمامی سرویس‌ها به حالت عادی خود باز خواهند گشت.
نامه یكی از شركت‌های ارائه‌دهنده درگاه پرداخت اینترنتی حاكی از آن است كه به‌زودی «رزمایش قطع اینترنت» به‌صورت مكرر در كشور برگزار خواهد شد تا میزبانی‌های داخلی و میزان اتكا به اینترنت كاهش یابد.
در همین پیوند، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات روز چهارشنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار علمی ایرنا توضیحاتی داد و اظهار داشت: طرح این مسئله موجب نگرانی مردم شد و من تلاش خودم را كردم تا در این خصوص اطلاع رسانی كنم. همواره در رابطه با این مسائل، چالش هایی وجود دارد. اما نكته مهم این است كه ما با صراحت و صداقت با مردم صحبت كنیم و بگوییم كه مسئله چیست.
وی افزود: طبیعتا عده ای كه موافق ما نیستند و مخالف جمهوری اسلامی ایران هستند در این فرآیند تحلیل های خاص و برداشت های مخصوص خود را دارند، بدون این كه اصل ماجرا را بدانند. اما در نگرانی كه بابت قطع اینترنت برای مردم حاصل شد، تقصیر برعهده كسانی است كه این گونه اطلاع رسانی كردند.
آذری جهرمی در ادامه گفت: من دیروز میزبان وزیر ارتباطات عراق بودم و كمی دیر متوجه این ماجرا شدم، اما از همان موقع سعی كردم با مردم در این باره صحبت كنم. مجموعه ای كه چنین اطلاع رسانی را انجام دادند تا الان سكوت كرده اند و این سكوت واقعا نامناسب است. آنها باید در همان ابتدا توضیح می دادند كه اصل مسئله قطع اینترنت چیست و تحت چه عنوانی و با چه هدفی قرار است انجام شود. عدم ورود به موقع به این ماجرا مقداری ابهام زا و موجب شد سوالاتی برای مردم به وجود بیاید و قطع اینترنت یك شركت را به كل كشور نسبت دهند. از نظر من استفاده از كلمه «رزمایش» كج سلیقگی و ناشی گری در رسانه بود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص جزییات این ماجرا گفت: در طبقه بندی زیرساخت های كشور، زیرساخت نظام بانكی به عنوان زیرساخت حیاتی به حساب می آید و طبیعتا وابستگی زیرساخت حیاتی به زندگی مردم زیاد است. دیشب در توئیتر سوال اول از مردم نیز همین بود كه اگر یك روز صبح ببینید سیستم بانكی تان در دسترس نیست، چه كسی را مقصر می دانید؟
«جواب مردم به این سوال دولت و بانك مركزی بود. همین نشان می دهد كه این حوزه بسیار حائز اهمیتی است و با زندگی روزمره مردم كار دارد. ما با شرایطی مواجه هستیم كه هر روز تحریم ها و تهدیدهای جدید از سوی ایالات متحده به سمت ما شكل می گیرد. یك روز كسب و كارهای ما دچار مشكل می شوند، یك روز یكسری سرویس های خدماتی را مسدود می كنند و این ها تجربیاتی است كه ما با آن ها مواجه هستیم.»
وی افزود : به همین واسطه مدتی قبل مركز ملی فضای مجازی به بانك مركزی اعلام كرد كه باید در خصوص مقاوم سازی این زیرساخت حیاتی در برابر تحریم ها اقداماتی صورت بگیرد و در همین راستا دستوراتی به آن ها ابلاغ شد تا تاب آوری شان در برابر تهدیدات را بالا ببرند.
«پس از آن بانك ها اعلام كردند كه این كار را انجام داده ایم. مسئله تاب آوری باید توسط سازمان پدافند غیرعامل و وزارت اطلاعات كه مسئولیت امنیت زیرساخت های حیاتی را برعهده دارند، مورد بررسی و راستی آزمایی قرار می گرفت تا مشخص شود آیا این ادعا درست است یا خیر.»
«برای این راستی آزمایی، شیوه های مختلفی وجود دارد كه دوستان به این جمع بندی رسیدند تا از طریق قطع دو ساعت اینترنت شركت سداد در ساعت پیك مصرف، میزان تاب آوری را مورد سنجش قرار بدهند. نتیجه این راستی آزمایی مشخص می كرد كه اگر دو ساعت اینترنت این شركت قطع باشد، تا چه میزان می تواند خدمات داخل كشور ارائه دهد. البته شیوه های بهتری نیز وجود داشت اما به تشخیص خود، این روش را انتخاب كردند تا هفتم بهمن آن را انجام دهند.»
جهرمی با بیان این كه این ماجرا به كل لغو شده است، ادامه داد: این تصمیم به اطلاع شركت سداد رسید و آن ها این تاب آوری را تحت عنوان رزمایش قطع اینترنت، از طریق فضای مجازی به اطلاع مردم رساندند. آن ها در پایان این اطلاع رسانی شركت های طرف قراردادشان را موظف كردند كه سرورهایشان را به داخل كشور منتقل كنند. این در حالی است كه سداد، یك شركت خصوصی است و جزئی از حاكمیت كه مرجع تصمیم گیری است به حساب نمی آید. سداد نمی تواند به شركت های طرف قرارداد خود بگوید شما باید این كار را بكنید و این امر در حیطه اختیارات و صلاحیت آن نیست.
وی افزود : هر دو بخش كار سداد یعنی اطلاع رسانی و ابلاغیه و تحكمی كه به شركت ها كرد، ایراد داشت. این دو اشتباه در فضای رسانه ای، به رزمایش قطع اینترنت تبدیل شده است و این تصور عمومی برای مردم به وجود آمده كه كل اینترنت كشور قرار است در روز هفتم بهمن به مدت دو ساعت قطع شود. در صورتی كه اصلا چنین چیزی نیست و این تنها مربوط به یك شركت بود كه آن هم لغو شد.
جهرمی گفت: تاكید می كنم استفاده از شیوه قطع اینترنت برای سنجش تاب آوری زیرساخت ها لغو شده، اما كل این مسئله در حال بررسی و میزان تاب آوری زیرساخت های حیاتی با شیوه های دیگر در آینده مورد راستی آزمایی قرار می گیرد تا برای هر تهدیدی آماده باشیم.
گفتگو از: میترا شكری
علمی*م.ش*2017