بندر شهید رجایی نگین درخشان در توسعه اقتصاد ملی

بر اساس آمارهای موجود حدود 90 درصد واردات و 85 درصد صادرات كشور از طریق بندرها انجام می شود كه این آمار نشان دهنده نقش بسزای حمل و نقل دریایی در توسعه اقتصادی كشور است.
در حقیقت بندرها یكی از اصلی ترین حلقه های زنجیره اقتصاد در هر كشوری هستند و توسعه بندرها به عنوان دروازه ارتباطی كشورها از اهمیت بالایی برخوردار است.
به بركت پیروزی انقلاب اسلامی و با علم دولت ها مبنی بر نقش مهم بندرها در پویایی اقتصاد، رشد و توسعه بندرهای كشورمان در دو دهه گذشته روندی شتابان و رو به جلو بوده است.
بر پایه اعلام سازمان بنادر و دریانوردی، پیش از انقلاب تنها 23 میلیون تن تخلیه و بارگیری از بنادر ایران انجام می‌شد، اما ‌اكنون این میزان به بیش از 230 میلیون تن افزایش یافته است كه این آمار خود موید رشد و گسترش فعالیت بنادر است.

**انقلاب اسلامی و بندر شهید رجایی
یكی از مهمترین بندرهای كشور كه از آن به عنوان دروازه طلایی اقتصاد ایران یاد می شود، مجتمع بندری شهید رجایی است كه اگر چه آغاز فعالیت آن به سال های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی باز می گردد، اما رشد و توسعه آن به بركت پیروزی انقلاب اسلامی بوده و امروز این بندر، مهمترین و راهبردی ترین بندر تجاری ایران اسلامی است.
مجتمع بندری شهید رجایی به عنوان بندر مهم و راهبردی در 23 كیلومتری غرب بندرعباس، بزرگترین و مجهزترین بندركانتینری كشور است كه به تنهایی بیش از 30 درصد از بار اقتصادی كشور را به دوش می كشد.
درشرایطی كه بیش از 90 درصد جابه جایی محموله های تجاری كشور از طریق حمل و نقل دریایی صورت می گیرد، بندر شهید رجایی به تنهایی عهده دار بیش از 53 درصد حجم كل این مبادلات در زمینه ترانزیت، واردات، صادرات و سایر فعالیت های بندری است.
در حال حاضر موقعیت ممتاز جغرافیایی، دسترسی به آب های آزاد جهان از طریق خلیج فارس، اتصال به شبكه بین المللی راه آهن و جاده ابریشم، برخورداری از تجهیزات و امكانات مدرن، همجواری با منطقه آزاد كیش و قشم و بنادر حوزه خلیج فارس، بندر شهید رجایی را به پایگاهی راهبردی و منحصر به فرد در منطقه تبدیل كرده است.
عملیات ساخت بندر شهید رجایی توسط یك شركت ایتالیایی با تعریف سه مرحله توسعه ای در سال 1354 با ظرفیت نهایی 24 میلیون تن تعریف شد و در سال 1363 به مرحله بهره برداری رسید.
اولین ترمینال كانتینری این بندر مهم در سال 1371 به بهره برداری رسید و در سال 1367 تبدیل به منطقه ویژه اقتصادی شد.
در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی اقدام های قابل توجهی در جهت رشد و توسعه این بندر انجام شد و پروژه مرحله اول توسعه بندر در سال 1381 كلید خورد و سال 86 به بهره برداری رسید.
در سال 1392 نیز بهره برداری از مرحله دوم توسعه بندر شهید رجایی آغاز شد كه با اجرای این مرحله ، ظرفیت كانتینری بندر شهید رجایی به حدود شش میلیون تی ای یو كانتیر رسید.
در نتیجه این حركت راهبردی علاوه بر رونق گرفتن تعامل های بین المللی ایران با كشورهای غربی در دوره پسابرجام و تامین تجهیزات استراتژیك اسكله های مرحله 2، طی سه چهار سال اخیر برای جمعیتی نزدیك به چهار هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم شغل ایجاد شد.
مجتمع بندری شهید رجایی در وضعیت فعلی 2 هزار و 400 كیلومتر مربع وسعت دارد كه در 220 هكتار محوطه بارانداز و 24 هكتار آن انبار مسقف ساخته شده است.
این بندر با ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه بیش از 100 میلیون تن كالا، به تنهایی بیش از 58 درصد عملیات غیر نفتی، 43 درصد عملیات نفتی و 85 درصد از عملیات كانتینری بنادر كشور را برعهده دارد.

** توسعه شتابان بندر شهید رجایی با اجرای مرحله سه توسعه
یكی از مهمترین طرح های توسعه ای كشور در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مرحله سه توسعه بندر شهید رجایی است.
احداث زیرساخت های مرحله 3 بندر شهید رجایی در جریان نخستین سفر دكتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران به استان هرمزگان (ششم اسفندماه 92) در دستور كار قرار گرفت و پس از انجام یكسری مطالعات، كمتر از یكسال بعد (بهمن ماه 93) عملیات عمرانی این طرح عظیم بندری با حضور معاون اول رییس جمهوری، شروع شد و مرحله اجرایی آن اسفند ماه پارسال با حضور رییس جمهوری كلید خورد.

**بندر شهید رجایی ، بندری مهم و راهبردی برای ایران اسلامی است
رییس جمهوری اسفند ماه پارسال در مراسم صدور فرمان آغاز عملیات اجرایی این طرح با اشاره به نقش مهم بندر شهید رجایی در اقتصاد كشور، گفت: این بندر، بندری مهم و راهبردی برای كشور و نقش آن، نقشی ملی است.
حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی اظهار داشت: این طرح، بندر شهید رجایی را كه بندری راهبردی برای ایران اسلامی است به مركز بزرگ حمل و نقل و ترانزیت كالا به كشورهای شمالی و شرقی ایران تبدیل می كند.
وی با تاكید بر تكیه و توان داخلی در پیشبرد و اجرای امور، خاطرنشان كرد: امروز ایران اسلامی به مدد بهره مندی از جوانان غیور و متخصص و متعهد در جایگاه بسیار بالایی در منطقه قرار دارد.
معاون اول رییس جمهوری نیز در سفر آذرماه امسال به هرمزگان در بازدید از بندر شهید رجایی با اشاره به اهمیت استان های مرزی در واردات و صادرات كشور گفت: هرمزگان یكی از مهم ترین استان های مرزی است كه حیات اقتصادی كشور به آن وابسته است.
اسحاق جهانگیری با تاكید به برنامه ریزی های انجام شده برای توسعه بندر شهید رجایی گفت: براساس برنامه های پیش بینی شده این بندر قابلیت پهلوگیری بزرگترین كشتی ها را پیدا خواهد كرد تا این شناورها بتوانند در بندر شهید رجایی عملیات تخلیه و بارگیری را انجام دهند.

**اشتغالزایی برای بیش از هفت هزار نفر با اجرای مرحله سه توسعه بندر شهید رجایی
مدیركل بنادر و دریانوردی هرمزگان در خصوص مرحله سه توسعه پایانه كانتینری بندر شهید رجایی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این طرح از محل منابع داخلی سازمان بنادر و دریانوردی و بدون استفاده از بودجه های نفتی كشور در دست انجام است.
الله مرداد عفیفی پور تصریح كرد: با پایان این طرح در بازه زمانی 36 ماه ، امكان پهلوگیری همزمان سه كشتی بسیار بزرگ اقیانوس پیمای نسل هفتم جهان با 400 متر طول، 17.5 متر آبخور و 18هزار و 400 كانتینر ظرفیت فراهم می شود.
عفیفی پور بیان داشت: با بهره برداری كامل از این طرح برای هفت هزار و 500 نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغالزایی صورت می گیرد.
مدیركل بنادر و دریانوردی هرمزگان تصریح كرد: با اجرای این طرح بزرگ دریایی و بندری، گامی مهم برای افزایش سهم ایران در بازار تجارت جهانی و ارتقای جایگاه بزرگترین بندر كانتینری ایران در میان 100 بندر برتر دنیا برداشته خواهد شد.
وی خاطرنشان كرد: توجه دولت تدبیر و امید به اهمیت توسعه بندر شهید رجایی به عنوان نقطه آغازین روند پیشرفت بندر شهید رجایی در بلند مدت در دستور كار سازمان بنادر و دریانوردی قرار گرفته تا این بندر با احداث 5 حوضچه جدید و احداث 12 هزار متر اسكله در 39 پست در بازه زمانی 2030 و در نهایت 2040 ،با ظرفیت بیش از 20 میلیون كانتینر در سال بتواند در منطقه خاورمیانه نقش آفرینی كند.

**برنامه های توسعه ای بندر شهید رجایی در بلند مدت
مدیركل بنادر و دریانوردی هرمزگان بیان داشت: نگاه مبنایی و محوری دولت به صنعت حمل و نقل موجب شده دستاوردهای كسب شده تنها نقطه آغاز روند صعودی جایگاه بندر شهید رجایی تلقی شود و برنامه های بلند مدت نیز در دستور كار قرار گیرد.
وی بیان داشت: ایجاد و راه اندازی شهر لجستیك، اجرای طرح جامع بندری، ساخت آزادراه شهید رجایی، راه اندازی ترمینال ریلی - نفتی، ساخت ترمینال ریلی - مواد معدنی و ساخت ترمینال مكانیزه غلات از مهم ترین برنامه های بندر شهید رجایی در بلند مدت برای توسعه ترانزیت و لجستیك در منطقه است.
عفیفی پور تصریح كرد: راه اندازی ترمینال كالاهای سردخانه ای، ایجاد حوضچه های جدید عملیاتی در غرب بندر، احداث ساختمان های خدمات ریلی در محوطه بندری و هوشمند سازی فرایند تخلیه و بارگیری كالا و ترانزیت از مهم ترین برنامه های دولت در طرح توسعه آینده بندر شهید رجایی است.
7198/6048