تهران- ایرناپلاس- یكی از نخستین، معروف‌ترین و ماندگارترین سرودهایی كه پس از انقلاب 1357 از رادیو و تلویزیون پخش شد و هنوز هم شنیدنی است، آهنگ «بهاران خجسته باد» است.

شاعر این اثر، دكتر عبدالله بهزادی است و آهنگساز آن كرامت دانشیان. این شعر در همدردی با همسر «پاتریس لومومبا» در سال 1339 نوشته است. دانشیان، یكی از مبارزان شجاع بود كه بخشی از این شعر را تبدیل به سرود كرد و اسفندیار منفردزاده برای آن آهنگ ساخت و آن را با كمترین امكانات به كمك دوستان و همكارانش در آستانه پیروزی انقلاب 1357 به اجرا درآورد.

چند هفته پس از كشته‌ شدن پاتریس لومومبا، رهبر انقلابی جنبش ملی كنگو در آفریقا، شعری با نام «سرود بهار» از دكتر عبدالله بهزادی، از اعضای حزب توده ایران در سوگ لومومبا و در همدردی و خطاب به همسر او در اسفندماه سال 1339، در هفته‌نامه «سپید و سیاه» به‌چاپ رسید كه بخشی از آن چنین بود:

«به بانوی سوگوار، كه در ماتم شهید بنالید و زان نوا، دل عالمی تپید

بهاران خجسته باد!»


*درباره شاعر

زندگی و فعالیت دكتر بهزادی را به دو دوره متفاوت می‌توان تقسیم كرد؛ دوران پر شر و شور جوانی: دوران تحصیل و فعالیت‌های سیاسی كه تا سال 1330 و 1233 پایان می‌یابد و دوران عقب‌نشینی، تسلیم، انزوا و در خود فرو رفتن و خود را فراموش كردن.

دوران تحصیل او، دوران رضاشاهی بود كه در 9 سالگی از مازندران به تهران آمد و در این شهر به اتمام تحصیلات خود پرداخت. اوج جوانی او مقارن بود با شهریورماه 1320، خروج رضاشاه، واژگونی قدرت او.

دكتر بهزادی نیز از این گروه بود. او همزمان با كار طبابت كه آن را از سال 1322 آغاز كرد، فعالیت سیاسی خود را نیز ادامه داد. مركز كار و فعالیت او بیشتر بندر انزلی بود و در آن محیط كوچك زود انگشت‌نما شد.

سرانجام در سال 1325 او را از بندر انزلی به تهران خواستند و به بیمارستان بوعلی تهران كه در آن روزگار مخصوص معالجه مسلولان بود، منتقل كردند.

در سال 1328 كه سركوب نهضت‌های سیاسی، با ترور شاه در 15 بهمن‌ماه 1327 آغاز شده بود، دكتر بهزادی نیز بازداشت و زندانی شد.آزادی او از زندان هم‌زمان بود با قدرت یافتن مجدد شاه. از این زمان، به‌تدریج عقب‌نشینی او آغاز می‌شود. به‌عنوان ادامه تحصیلات پزشكی و دریافت تخصص در رشته ریه و قلب راهی فرانسه می‌شود.

پس از بازگشت از فرانسه در سال 1332 با كودتای 28 مرداد مواجه می‌شود و فعالیت‌های سیاسی آن‌چنانی را می‌بوسد و كنار می‌گذارد. دكتر عبدالله بهزادی، در مهرماه سال 1355 به‌علت سكته قلبی چشم از جهان فرو بست.

*روایتی كهنه از «بهاران خجسته باد»

در نشریه «فرهنگ نوین» كه بهمن 1359 و به مناسبت یادبود كرامت دانشیان منتشر شد، با اشاره به اشتباه مخاطبان در تشخیص شاعر این ترانه این‌گونه گفته شده است:

«می‌دانیم كه بسیاری سراینده شعر سرود «بهاران خجسته باد!» را «كرامت دانشیان» می‌پندارند. دلیل آن همین كه این سرود را اولین بار از زبان او شنیده‌اند. حتی در نشریات مختلفی كه در سال اول بعد از انقلاب منتشر شد، بر بالای متن چاپ شده ابیات این سروده، می‌نوشتند: «سروده‌ای از كرامت دانشیان». و چه بسا این باور و برداشت عموم مردم از مطالعه همان نشریات سرچشمه گرفته باشد.

حال اینكه شعر این سروده كه «سرود بهار» نام داشت از دكتر «عبدالله بهزادی» بود و در اسفندماه سال 1339، یعنی چند هفته‌ای بعد از ترور و كشته شدن «پاتریس لومومبا» و در همدردی و تسلی به همسر او، در هفته‌نامه «سپید و سیاه» به‌چاپ رسید.

از یاران و دوستان نزدیك «كرامت دانشیان» و هم‌بندان با او كه بگذریم، ما همه این سرود را در اولین روزهای پیروزی انقلاب در بهمن‌ماه سال 57 شنیدیم. البته قبلاً از ما این سرود را بارها با صدای خوشی كه او داشت و آهنگی كه خود او بر آن نهاده بود، شنیده بودند. درواقع همین همدلان و یاران او بودند كه این یادگار از او را به بیرون از زندان آوردند و به ما سپردند.

سرودی امیدبخش و روحیه‌دهنده كه می‌رفت در پشت دیوارهای قطور و میله‌های سربی‌رنگ سلول‌های زندان‌های سیاسی شاه از یادها برود و خاكستر شود، در ساعت یازده و نیم صبح روز بیست و نهم بهمن‌ماه سال 57 دوباره جان گرفت و متولد شد. در تالار اجتماعات مدرسه‌ عالی تلویزیون، همان‌جا كه سال پیش «كرامت دانشیان» دانشجوی رشته كارگردانی‌اش بود.»

*تیم سازنده

شعر این ترانه توسط دكتر «عبدالله بهزادی در اسفندماه سال 1339 در مجله «سپید و سیاه» با عنوان «سرود بهار» در سوگ «پاتریس لومومبا» و خطاب به همسر او منتشر شد. سال‌ها بعد «كرامت دانشیان» با چند بیت از این شعر سرودی ساخت كه به‌نام «بهاران خجسته‌باد!» معروف است. در یك هفته فاصله میان قیام 22 بهمن 1357 تا سالروز شهادت «كرامت» و «خسرو گلسرخی» رفقای نزدیك «كرامت» كه خود را آماده برگزاری بزرگداشت سالروز شهادتش می‌كردند، به پیشنهاد «پدرام اكبری» تصمیم به اجرای سرود«بهاران خجسته باد!» می‌گیرند.

«پدرام اكبری» و «حسن فخار»، سرود را ـ آن‌چنانكه از كرامت به یاد داشتند ـ می‌خوانند، «اسفندیار منفردزاده» نت موسیقی آن را می‌نویسد و به علت نبودن امكانات كافی و دسترسی نداشتن به اركستر، خود به‌تنهایی تمام سازها را ابتدا تك‌تك می‌نوازد و بعد همه را با هم میكس می‌كند.

خوانندگان سرود عبارت بودند از: «علی برفچی»، «عبدالله» و «ابوالفضل قهرمانی»، «فرهاد مافی»، «حسن فخار»T «پدرام اكبری» و «اسفندیار منفردزاده».مسئول ضبط آقایی به نام رحیم «شبخیز» بوده و مخارج استودیوی صبا را هم «منفردزاده» می‌پردازد.


گزارش از سیدمهدی موسوی‌تبار

*اداره كل اخبار چند رسانه ای*