بغداد – ایرنا – كم و كیف حضور نظامی آمریكا در پایگاه «عین الاسد» در استان الانبار كه بعد از پایگاه هوایی «بلد» در شمال بغداد، دومین پایگاه نظامی بزرگ عراق به شمار می رود و میزان نقش دولت عراق در اداره و یا نظارت بر آن، یكی از موضوعات جنجالی هفته های اخیر در این كشور بوده است.

به گزارش ایرنا، از زمان سفر مخفیانه 'دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریكا به این پایگاه نظامی در روز چهارم دیماه گذشته و اظهارات مداخله جویانه اش مبنی بر استفاده از این پایگاه برای تحرك و زیر نظر گرفتن منطقه، بحث كم و كیف حضور نظامی آمریكا در عراق بطور كلی و در این پایگاه مهم به طور خاص و همچنین میزان تسلط و مدیریت دولت عراق بر آن بطور جدی مطرح شده است.
پس از سفر ترامپ و با تاكید دولت عراق مبنی بر این كه هیچ پایگاه خارجی در این كشور وجود ندارد و پایگاه هایی كه نیروهای آمریكایی در آن هستند نیز تحت مدیریت عراقی هاست، این بحث برای مدتی فروكش كرد اما با سخنان چند روز پیش ترامپ دوباره بطور جدی مطرح شد.
ترامپ در سخنان اخیر خود با تاكید مجدد بر عدم خروج نظامی از عراق گفته بود در این كشور پایگاه بسیار خوبی (عین الاسد در استان الانبار) داریم كه از آن طریق ایران و كل منطقه را رصد كرده و تحت نظر خواهیم داشت.
هر چند این سخنان اعتراضات یكپارچه دولت این كشور و نیز احزاب و شخصیت های عراقی را برانگیخت اما بحث بر سر كم و كیف نیروهای نظامی آمریكا در پایگاه عین الاسد و میزان اطلاع و یا اشراف عراقی ها بر آن این بار بطور جدی تر مطرح شد.
ایرنا در همین ارتباط با در گفتگو با چند تن از كارشناسان و خبرگان سیاسی و نظامی این كشور موضوع را بررسی كرده است.
پایگاه نظامی عین الاسد كه گفته می شود حدود 60 كیلومتر مربع مساحت دارد، پس از پایگاه هوایی «بلد» در شمال بغداد، دومین پایگاه نظامی بزرگ عراق به شمار می رود.
این پایگاه نظامی در بخش «البغدادی» در شرق رودخانه فرات واقع شده و تا «رمادی» مركز استان الانبار 108 كیلومتر فاصله دارد.
چند منبع آگاه به ایرنا گفتند كه این پایگاه نظامی كاملا در اختیار آمریكایی هاست و یا حضور چندین هزار نیروی رزمی آمریكا و دهها فروند بالگرد جنگی و دیگر تجهیزات نظامی، یك مركز كاملا عملیاتی و بسیار فراتر از ماموریت های آموزش ارتش عراق جهت مقابله با داعش است.
خبرنگار ایرنا این سوال را مطرح كرد كه اگر این پایگاه نظامی - چنانكه دولت می گوید- تحت مدیریت و یا دست كم مشاركت دولت عراق است، آیا دولت می تواند زمینه بازدید یك تیم خبری را از این پایگاه فراهم كند اما وزیر كشور سابق و نماینده فعلی پارلمان عراق از فراكسیون «الفتح» بزرگترین فراكسیون حامی دولت عراق تاكید كرد كه چنین امكانی وجود ندارد.
«محمد الغبان» در گفتگوی اختصاصی با ایرنا وقتی كه از او سوال شد كه اداره پایگاه عین الاسد در حال حاضر در اختیار دولت عراق یا آمریكا است به صراحت گفت كه دولت عراق هیچ اشراف و تسلطی بر این پایگاه ندارد و این مركز بزرگ نظامی كاملا تحت تصرف و اختیار واشنگتن است.
از طرفی دبیركل گروه مقاومت اسلامی «سرایا الخراسانی» با تایید اینكه پایگاه عین الاسد كاملا در اختیار دولت آمریكا و خارج از اداره دولت عراق است گفت كه سلطه دولت عراق بر این پایگاه فقط پروتكلی و صوری است اما عملا اختیار این پایگاه در دست دولت آمریكا است.
«علی الیاسری» برخلاف بیانیه اخیر سفارت آمریكا در بغداد و همچنین اظهارات «حیدر العبادی» نخست وزیر سابق و «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر فعلی عراق كه تعداد نظامیان آمریكایی موجود در خاك عراق را محدود و در حد 5 هزار نفر عنوان كرده بودند گفت كه فقط در پایگاه عین الاسد 16 هزار نیروی نظامی و رزمی آمریكا حضور دارند.
الیاسری در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا اضافه كرد كه دو هزار نیروی نظامی آمریكا كه اخیرا از خاك سوریه عقب نشینی كرده اند نیز همگی آنها در پایگاه عین الاسد مستقر شده اند.
وی ادامه داد كه اغلب نظامیان آمریكایی مستقر در پایگاه عین الاسد، نیروهای جنگی و زبده هستند و تعداد قابل توجهی از ماشین آلات جنگی و قریب 70 فروند بالگرد نظامی در این پایگاه وجود دارد.
دبیركل سرایا الخراسانی افزود كه وجود این تعداد از نیروهای رزمی و زبده آمریكا به علاوه 70 بالگرد نظامی و ماشین آلات های نظامی در چنین پایگاهی، اسباب نگرانی جدی است و نشان می دهد كه آرایش آنها كاملا رزمی است و ماموریتی بسیار فراتر از آموزش یا كمك به نیروهای عراقی دارند، موضوعی كه بسیار جای و نگران كننده است.
وی با اشاره به وجود یك بالن بزرگ مراقبت كه از آسمان تا شعاع چند كیلومتر حومه پایگاه نظامی عین الاسد را تحت كنترل دارد گفت كه حضور این همه نیروهای نظامی و ماشین الات و بالگردهای نظامی آمریكا تهدیدی برای امنیت و حاكمیت ملی عراق است و باید هرچه زودتر به حضور آنها در عراق خاتمه داده شود.
عضو فراكسیون «عصائب اهل الحق» در پارلمان عراق نیز با صحه گذاشتن بر تمامی این اطلاعات تاكید كرد كه پارلمان عراق برای پایان دادن به حضور نظامیان آمریكا در عراق بسیار جدی است.
«حسن سالم» در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا اضافه كرد كه در حال حاضر اكثر نمایندگان پارلمان عراق مخالف این حضور نظامی آمریكا هستند و آن را تهدیدی برای امنیت و حاكمیت ملی عراق می دانند.
به گفته وی، همین كه دو فراكسیون بزرگ اصلاح و سازندگی كه اكثریت پارلمان را در اختیار دارند و دو فراكسیون اصلی حامی دولت هستند، مخالف این حضور نظامی آمریكا هستند، برای تصویب لایحه قانونی اخراج نظامیان آمریكا از خاك عراق كفایت می كند.

** جزییات بیشتری از عین الاسد
ساخت پایگاه عین الاسد در 1980 آغاز شد و بعد از هفت سال كار، در 1987 با هزینه ای بالغ بر 280 میلیون دلار در آن زمان توسط شركت های «یوگسلاوی» سابق به اتمام رسیده و گفته می شود كه برای بهره گیری از تجارب دردناك كشورهای عربی در نتیجه شكست اعراب از رژیم صهیونیستی در 1967 طراحی این پایگاه نظامی در 1975 در غرب عراق آغاز شد.
این پایگاه در آن برهه با ظرفیت پنج هزار نیروی نظامی و داشتن باندهای فرودگاه برای هواپیماهای جنگی تحت نام پایگاه «القادسیه» ساخته شده بود، بعد از سقوط رژیم صدام در بهار 2003 و استقرار نظامیان آمریكایی در آن، نام این پایگاه به عین الاسد (چشم شیر) تغییر و توسعه یافت.
پیش از بازدید ترامپ از این پایگاه در آستانه سال جدید میلادی، «جرج بوش» پسر رییس جمهوری اسبق آمریكا در سال 2007 از آن بازدید كرده و «كوندلیزا رایس» وزیر خارجه اسبق و همچنین «روبرت گیتس» وزیر دفاع اسبق آمریكا نیز از این پایگاه بازدید به عمل آورده بودند.

**حضور نظامی آمریكا، غیر قانونی است
الغبان وزیر كشور سابق عراق و نماینده كنونی پارلمان عراق، در ادامه گفتگو با ایرنا تاكید می كند كه وجود پایگاه و نیروی نظامی آمریكا را در خاك عراق بر خلاف قانون اساسی و حتی توافقنامه امنیتی كه در سال 2008 بین دو كشور امضا شده است، دانست و گفت كه برای اخراج نیروهای موجود امریكایی از خاك عراق، پارلمان حتی نیاز به تصویب قانون جدید ندارد.
وی اضافه كرد كه قانون اساسی و توافقنامه امنیتی سابق بین عراق و آمریكا پیرامون مخالفت با حضور نظامیان آمریكا صراحت دارد.
به گفته وی، طبق قانون اساسی عراق و توافقنامه امنیتی سابق، نباید هیچ پایگاه و نیروی نظامی آمریكایی در خاك عراق وجود داشته باشد و علاوه بر آن در این قانون با هرگونه تهدید علیه كشورهای همجوار عراق با استفاده از خاك عراق مخالفت شده است.
در همین حال، ائتلاف های انتخاباتی الفتح (هادی العامری) و سائرون (سید مقتدا صدر) دوشنبه شب در دومین نشست پیاپی طی یك هفته اخیر، بار دیگر بر ضرورت خروج نیروهای خارجی و آمریكایی از خاك كشورشان تاكید كردند.
همچنین برخی خبرها حاكی است كه تاكنون 76 نماینده (از مجموع 329) پارلمان عراق نامه به جریان انداختن طرح تصویب قانونی برای تعیین تكلیف نیروهای خارجی و بویژه آمریكایی را امضا كرده اند.
نمایندگان پارلمان عراق گفته اند كه روزهای آینده با پایان تعطیلات فصلی، پارلمان این كشور به مسئله پایان بخشیدن به حضور نظامیان آمریكا در خاك عراق رسیدگی می كند.
نمایندگان پارلمان و بسیاری از كارشناسان سیاسی و امنیتی عراق معتقدند كه اظهارات اخیر ترامپ تهدیدی برای امنیت و حاكمیت ملی عراق است و كاخ سفید می خواهد كشورشان را به صحنه تسویه حساب با دیگر كشورها تبدیل كند و همین باعث شده است كه پارلمان عراق با جدیت مسئله اخراج نظامیان آمریكا را دنبال كند.
با وجود تلاش هایی كه دولت و پارلمان عراق برای پایان حضور نظامیان آمریكا انجام می دهد اما ناظران مسائل عراق بر این باورند كه بدلیل هزینه هایی كه واشنگتن مدعی است در عراق كرده و نیز جاه طلبی های این كشور بویژه در دوره ترامپ، كار عراقی ها در تعیین تكلیف نیروهای آمریكایی چندان آسان نخواهد بود.
خاورم *12*353*380*