همدان - ساوه؛ سایه اختلاف بر سر خط مرزی

به گزارش ایرنا، ابعاد منفی نبود متولی برای حدود یك هزار متر از جاده مابین دو شهرستان فامنین و ساوه موقعی نمود می یابد كه سانحه رانندگی در آن نقطه رخ دهد؛ چرا كه در این زمان از نظر قانونی عوامل پلیس مجاز به ترسیم كروكی در خارج از حوزه استحفاظی نیستند.
یا افرادی كه زمین آنها در آن محدوده قرار دارد برای انجام طرح اقتصادی و یا دیگر فعالیت ها، نمی دانند كه باید به ادارات كدام شهرستان و استان برای دریافت مجوز مراجعه كنند.
هر چند این موضوع چند نوبت در شورای ترافیك همدان بحث و پس از مكاتبه با استانداری و انعكاس موضوع به استانداری مركزی، منجر به طرح این موضوع در حوزه تقسیمات كشوری و بازدید جمعی از كاشناسان دو استان از محل شد، اما در نهایت نتیجه ای به دست نیامد.
تداوم این مشكل حتی طرح زمستانی برای پاكسازی و بازگشایی راه را نیز با مشكلاتی همراه كرد؛ چرا كه پس از برف شدیدی كه چند سال پیش جاده های همدان را مسدود كرد، راهداری 2 حوزه بر سر پاكسازی این محل به نتیجه نرسیدند و مسافران پشت انبوهی از برف گرفتار ماندند تا در نهایت با تشكیل جلسه ای در ساختمان راهدارخانه قدیم در نوبران، مشكل به صورت مقطعی رفع شد.
برخی آگاهان مهمترین علت زیر بار نرفتن همدان و اراك برای پذیرش مسئولیت این یك كیلومتر را حادثه خیز بودن این جاده عنوان می كنند و مدعی هستند كه ایمن سازی این مسیر پرتلفات هزینه بالایی بر دوش اداره راه و شهرسازی هر استانی كه متولی آن باشد، می گذارد.
كارشناسان این مسیر یك كیلومتری را كم عرض و فاقد ایمنی لازم ارزیابی می كنند و به علت حادثه خیز بودن، در صورت هر گونه تجاوز به چپ، احتمال بروز حادثه ای خونین وجود دارد.
شاید بتوان گفت پلیس بیشترین رنج را از این وضعیت می برد چرا كه هنگام بروز سوانح جاده ای و جراحت و فوت سرنشینان وسایل نقلیه، پلیس برای حضور یافتن یا نیافتن در سر صحنه بر سر دو راهی اجرای قانون یا كرامت شهروندان می ماند.
نمود عینی این موضوع برخورد زنجیره ای حدود 20 دستگاه خودرو در گردنه دخان و مرگ یك تن و مجروح شدن 10 تن است كه در نهایت پلیس همدان خارج از حیطه وظایف و برای پیشگیری از بروز تنش های اجتماعی ناشی از بر زمین ماندن یك جسد، وارد میدان شد.
به گفته رییس پلیس راه همدان، پلیس برای ترسیم كروكی و پاسگاه انتظامی برای تحویل پرونده نمی تواند در این محدوده حضور یابد حتی در صورت ترسیم كروكی، آن را باید به كدام پاسگاه تحویل داد؟
سرهنگ رضا عزیزی به خبرنگار ایرنای همدان گفت: كارشناسان حوادث پلیس راه تنها مجاز به ترسیم كروكی برای حوزه سرزمینی این استان هستند و نمی توانند برای محدوده ای كه مسئولیتی بر عهده ندارند كروكی بكشند.
وی اظهار داشت: طبق آیین دادرسی كشور، ماموران مجاز به تصمیم گیری برای مناطقی كه اختیاری در آن ندارند، نیستند.
رییس پلیس راه استان همدان ادامه داد: محل بروز جرم باید در حوزه استحفاظی محل فعالیت ماموران باشد تا بتوانند پرونده ای را بررسی كنند، بنابراین هنگام بروز اتفاقی هر 2 پاسگاه تجرك و قرق آباد از حضور در محل و رسیدگی به موضوع شانه خالی می كنند.
به گفته عزیزی، علاوه بر محدوده فامنین - ساوه قسمتی در بین همدان و لرستان مجاور شهر سامن نیز چنین اشتراك وجود دارد كه هیچیك از استان ها خود را متولی این محدوده 800 متری نمی دانند.
وی مثال زد: پس از بروز حادثه ای در بالای گردنه دخان چهار تن فوت كردند و هیچیك از عوامل انتظامی 2منطقه رسیدگی به موضوع را قبول نمی كردند تا بعد از یك هفته كشمكش مشخص شد آن محدوده متعلق به شهرستان ساوه است.
البته در این باره كارشناس تقسیمات كشوری استانداری همدان اظهار داشت: از دهه های گذشته تا كنون بحث تقسیمات كشوری مطرح بود و به علت نبود ابزار به روز، جی پی اس و تجهیزات و امكانات مناسب، این محدوده ها فاقد مختصات دقیق هستند.
محمد تقی خدابنده لو توضیح داد: هم اینك مرزهای تقسیماتی استان های كشور، سنخیت با مالكیت زمین ندارد بنابراین تناقض و تعارض های زیادی پیش آمده است.
وی اضافه كرد: در خط مرزی فامنین با شهرستان ساوه نیز نقطه ابهام وجود دارد چرا كه از نظر مالكیت مربوط به استان همدان است اما در نقشه های تقسیماتی بر روی استان مركزی قرار دارد.
كارشناس تقسیمات كشوری استانداری همدان ادامه داد: چندین نشست برای رفع این مشكل برگزار شده و مكاتباتی با تهران صورت گرفت.
خدابنده لو ادامه داد: حتی نشستی با حضور استانداران با وزیر وقت راه و شهرسازی در سال 95 برگزار و مقرر شد این موضوع بین استانی حل شود و این دستور منجر به بازدید مشترك كارشناسان هر 2 استان از این محل شد.
وی اضافه كرد: بازدیدی با حضور متولیان به ویژه كارشناسان اداره ثبت و اسناد و منابع طبیعی هر 2 استان از محل صورت گرفت و نهادهای مسئول نظرهای مشتركی مبنی بر مالكیت همدان بر این محدوده دادند با این وجود حتی نظر كارشناسان استان خود را نپذیرفته و با توجیه نشدن مسئولان ساوه، این بازدید به توافق نیانجامید.
خدابنده لو افزود: برای رفع این مشكل به زودی رییس گروه فنی وزارت كشور از این محل و نقاط مشابه گردنه دخان كه بر سر خط مرزی اختلاف نظر است بازدید به عمل می آورد.
این مسئول ادامه داد: پس از اخذ تصمیم توسط گروه فنی وزارت كشور، استانداری همدان نیز بر اساس رای آنها عمل می كند.
كارشناس تقسیمات كشوری استانداری همدان تاكید كرد: ما درصدد اضافه كردن یك وجب از محدوده استانی به همدان نیستیم بلكه باید بر اساس واقعیات عمل كرد تا حق مردم تضییع نشود.
خدابنده لو خاطر نشان كرد: با توجه به اینكه در گذشته به علت كمبود و نداشتن دسترسی به امكانات و سیستم جی پی اس ایراداتی در خط مرزی به وجود آمده بود، نباید این مشكل ها همچنان ادامه یابد.
وی بیان كرد: خط مرزی مشخص شده بر روی نقشه با مقیاس یك بر 250 هزار است و در صورت بزرگنمایی (zoom) نقشه، احتمال بروز اختلاف در خط های مرزی بر روی زمین بالا می رود.
این مسئول تاكید كرد: طبق بررسی ها تا گردنه دخان متعلق به محدوده استان همدان است و در جاده قدیم هنگام عبور از گردنه حوزه آبریزی وجود دارد كه در گذشته در تقسیمات كشوری از آن به عنوان مقیاس برای تعیین محدوده تقسیمات استفاده می شد.
معاون فرماندار فامنین نیز در این ارتباط گفت: محدوده پیش بینی شده در جاده قدیم تا خط راس گردنه دخان مربوط به حوزه استحفاظی همدان است.
احمد حیدری با بیان اینكه مسیر بلاصاحب متعلق به فامنین است افزود: علت بروز این مشكل جانمایی و نصب نامناسب تابلو پایان حوزه استحفاظی همدان توسط اداره كل راه و شهرسازی این استان است.
وی اضافه كرد: طبق بررسی های صورت گرفته توسط بخشداری فامنین و ساوه همچنین حضور بزرگان روستاهای موجود در منطقه هیچگونه مشكل اراضی در این محدوده وجود ندارد.
معاون فرماندار فامنین بیان كرد: این محدوده متعلق به همدان بوده و باید توسط اداره راه و شهرسازی با نصب چراغ و روشنایی، علائم و تعریض مسیر ایمن سازی شود.
حیدری افزود: با توجه به اسناد و مدارك موجود باید تابلو انتهای حوزه استحفاظی استان همدان نیز در محل و مرز دقیق استان های همدان و مركزی نصب شود.
وی اضافه كرد: در این صورت دستگاه های امدادی نظیر پلیس راه، ماموران انتظامی، هلال احمر و اورژانس برای خدمات رسانی نیز با مشكل مواجه نمی شوند.
معاون فرماندار فامنین ادامه داد: با این وجود مرجع اصلی تصمیم گیری در زمینه خط مرزی وزارت كشور بوده و هیچ نهاد و اداره ای نمی تواند در این زمینه راسا عمل كند.
حیدری گفت: با وجود مشخص نبودن متولی این محدوده اما هیچگونه مشكلی اراضی و مرزی وجود ندارد و در حال حاضر همدان این مسیر را پوشش می دهد.
جانشین پلیس راه استان همدان نیز در این زمینه به ایرنا بیان كرد: به تازگی نامه مكتوبی به اداره كل راه و شهرسازی همدان ارسال شد تا محدوده مرزی را مشخص نماید.
سرهنگ سعید اسماعیلی افزود: كارشناسان این اداره كل با تهیه نقشه یو تی ام (نقشه ای بر اساس یك سیستم مختصات جهانی كه در آن هر نقطه ای دارای مختصات منحصر به فرد بر روی كره زمین است) و جانمایی و تطبیق وضعیت، مرز دقیق را مشخص كردند.
وی اضافه كرد: اداره كل راه و شهرسازی طق نقشه خط مرزی همدان - ساوه در آزاد راه همدان - ساوه را 500 متر نرسیده به روستای چپقلو و در جاده قدیم 300 متر بعد از چپقلو تعیین كرد.
جانشین رییس پلیس راه استان همدان بیان كرد: با توجه به مشخص شدن نقاط مرزی در جاده قدیم و آزاد راه همدان - ساوه جلسه ای با مسئولان استان مركزی برگزار شد اما نتیجه ای در بر نداشت.
سرهنگ اسماعیلی اظهار داشت: تعیین نقاط مرزی به استان مركزی نیز اطلاع رسانی و اعلام شد و پلیس همدان بعد از این محدوده وظیفه ای ندارد.
معاون راهداری اداره كل راهداری و حمل و نقل جاده ای همدان نیز در این زمینه به ایرنا گفت: طبق دستور و نامه وزیر كشور، حوزه جغرافیایی در تعیین خط مرزی ملاك عمل است.
حمید پرورش خرم یادآوری كرد: از زمان محمدابراهیم الهی تبار معاون اسبق سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری همدان مكاتباتی برای تعیین تعكلیف خط مرزی با مسئولان استان مركزی صورت گرفت.
وی ادامه داد: باید بر اساس سیستم مختصات یو تی ام اعلامی از سوی مدیریت معماری و شهرسازی اداره كل راه و شهرسازی، مرزها تعیین شود.
وی گفت: یك نوبت با حضور مسئولان استان مركزی و نماینده وزارت كشور در محل مورد مناقشه، بر اساس یو تی ام كه پلیس راه از حوزه راه و شهرسازی دریافت و ابلاغ كرده بود خط مرزی مشخص شد.
معاون راهداری اداره كل راهداری و حمل و نقل جاده ای همدان ادامه داد: اداره كل راه و شهرسازی بر اساس یو تی ام تابلو حوزه استحفاظی را دقیق نصب كرده است با این وجود راهداری تا خط راس دخان را نگهداری می كند.
پرورش خرم اظهار داشت: راه و شهرسازی از منظر قانونی و حقوقی باید تا جایی كه تابلو محدوده استحفاظی مشخص شده پاسخگو باشد و نمی تواند با حضور در محدوده ای كه مسئولیت ندارد به دادستانی ساوه پاسخ بدهد.
وی بیان كرد: یو تی ام دقیق ترین ابزار برای تعیین حد مرز است و طبق گفته وزارت كشور مبنای هر گونه عملیات محدوده جغرافیایی است.
معاون راهداری اداره كل راهداری و حمل و نقل جاده ای همدان اظهار داشت: در صورتی كه استانداری و راه و شهرسازی مبنا را تغییر دهند ما نیز آن را قبول می كنیم.
گزارش از : علیرضا جهانگیری
7526/2090