تاریخ انتشار: ۱۱ اسفند ۱۳۹۷ - ۱۰:۲۸

ساری- ایرنا- دود غلیظ نیروگاه شهید سلیمی نكا ناشی از مصرف سوخت مازوت، این روزها به دنبال سرد شدن هوا و كمبود گاز؛ دوباره به دغدغه مهم مردم و دوستداران محیط زیست تبدیل شده است.

به گزارش خبرنگار ایرنا ، این در حالیست كه دولت‌ مصرف سوخت مازوت را در نیروگاههای كشور ممنوع اعلام كرد و رییس جمهوری در اردیبهشت سال جاری از وزیر نفت خواست تا اقدام فوری برای تامین سوخت صد در صدی گاز طبیعی برای نیروگاههای حرارتی و حذف گاز مایع از نیروگاههای كشور انجام دهد.
نیروگاه شهید سلیمی نكا با ظرفیت كل 2 هزار و 214 مگاوات بزرگ ترین تولید كننده برق كشور است . این نیروگاه در 25 كیلومتری شمال شهر نكا در حاشیه خزر واقع است و برابر آمارهای رسمی اكنون چهار درصد برق كشور را تولید می كند.
این نیروگاه كه اواخر دهه 50 فعالیتش را آغاز كرد ، در دهه 80 با توجه به بارش برف سنگین و كمبود سوخت گاز به خاطر نوسان در واردات گاز تركمنستان ، در مصوبه ای توسط دولت وقت به سوخت مازوت كشانده شد تا كمبود سوخت جبران شود، اما این مصوبه همچنان اجرایی باقی مانده است.
این روزها رد دود غلیظ ناشی از سوختن مازوت در نیروگاه نكا را می توان حتی در گذر از جاده سراسری ساری - گرگان بر فراز سواحل جنوبی دریای خزر مشاهده كرد.
استفاده از مازوت در نیروگاه نكا قرار بود پس از بهره برداری از خط انتقال گاز دامغان - كیاسر پایان یابد ، ولی این خط مرداد ماه سال 96 به بهره برداری رسید و با گذشت حدود 20 ماه از آن زمان هنوز مازوت در نیروگاه نكا مصرف شده و مشكلات زیست محیطی آن هر روز عمیق تر بر زندگی مردم منطقه زخم می زند.
مشكلات و آلودگی های ناشی از سوخت مازوت و تبعات آن این روزها نه تنها گریبان گیر هوای پاك منطقه شده است بلكه از نظر كارشناسان و دوستداران محیط زیست، تاثیر مستقیم بر زندگی فردی و اجتماعی دارد و مشكلاتی را برای مردم، مركبات، كشاورزی و حیات وحش منطقه ایجاد كرده است.
** زخم مازوت بر میانكاله
ابوطالبی، یكی از دوستداران محیط زیست منطقه در باره مشكلات زیست محیطی ناشی از سوخت مازوت در نیروگاه نكا به خبرنگار ایرنا گفت : محدوده اثرات منفی سوخت مازوت با توجه به ارتفاع زیاد دودكش های نیروگاه شهید سلیمی نكا بر اساس كارشناسی زیست محیطی باید حدود 100 كیلومتر متر به اطراف باشد كه در مسیر طولی از شرق تا بندرتركمن و از غرب تا ساری و حوالی بابلسر در مسیر دریا را شامل می شود كه البته در دهستان میانكاله به مركزیت زاغمرز بیشترین آلودگی را شاهد هستیم.
وی با اعلام اینكه از جمله خسارت های وارد شده از سوخت مازوت، بارش باران و شبنم های اسیدی بر محصولات باغی و كشاورزی منطقه است ، توضیح داد : ذرات جامد حاصل از مصرف سوخت مازوت و دوده های حاصله به طور طبیعی و عینی و با چشم غیر مسلح در روی سطوح صاف و آب و هوای منطقه، قابل رویت است و آلودگی مصرف مازوت در حوالی نیروگاه در هنگام سوخت باعث سوزش چشم می شود ، ضمن اینكه وجود برخی از بیماری های صعب العلاج و تنفسی را هم شامل می شود.
این دوستدار محیط زیست گفت : خالخالی شدن مركبات و میوه ها از تبعات دود مازوت است كه موجب افت قیمت محصولات باغی و كشاورزی شده و دلالان به بهانه مازوتی بودن محصولات آن را با قیمت بسیار پایین از افراد خریداری می كنند.
ابوطالبی در مورد محدوده جغرافیایی اثرگذاری مازوت و اثرگذاری بر شبه جزیره میانكاله گفت : با توجه به قرار گرفتن شبه جزیره میانكاله در امتداد نیروگاه و متاثر شدن از دود مصرف مازوت، چون جهت بادها و جریان هوا به طور طبیعی از غرب به شرق است و پناهگاه حیات وحش میانكاله درست در امتداد جریان دود و ذرات حاصل از مصرف سوخت مازوت نیروگاه شهید سلیمی نكا قرار دارد؛ اثر تخریبی این پدیده بر اكوسیستم حساس و شكننده شبه جزیره میانكاله امری آشكار و بدیهی است.
وی افزود : متاسفانه مانیتورینگ و تجهیزات مرتبط برای رصد و پایش آلودگی های زیست محیطی در منطقه وجود ندارد و باید این مورد توسط محیط زیست انجام و سلامت مردم، منطقه، اكوسیستم و جانداران تامین شود.
** سلامت كاركنان نیروگاه
در كنار همه خطرات زیست محیطی و كشاورزی كه آلودگی مازوت برجای می گذارد اعم از آلودگی هوا، باران های اسیدی و خطرات مختلفی كه سلامت افراد حاشیه این نیروگاه را با مشكل مواجه كرده است؛ مشكل جدی تر تهدید سلامت افرادی است در نیروگاه مشغول فعالیت هستند.
برخی از كارشناسان بهداشت و درمان معتقدند مازوتی كه در این نیروگاه ها استفاده می شود دارای حدود 3 تا 5 درصد تركیبات گوگردی است و عوارض آن برای كاركنان بسیار خطرناك است.
این كارشناسان بر این باورند كه گازهایی كه از مازوت تولید می شود؛ بر پایه گوگرد، نیتروژن و كربن بوده و تاثیرات بسیار مخربی بر سلامت افراد جامعه، محیط زیست و كشاورزی منطقه خواهد داشت كه دارای خسارتی بیش از 5 برابری نسبت به گاز طبیعی است.
** آلودگی مازوت بر زندگی كشاورزان
عضو شورای اسلامی زاغمرز با اشاره به خطرات ناشی از سوخت مازوت در منطقه گفت: وجود نیروگاه شهید سلیمی در منطقه موانعی را برای بارور شدن ابرها و ریزش باران سایدی ایجاد كرده است و زندگی مردم را به مخاطره انداخته است.
جمال ابوطالبی عبدالملكی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: جدای از آلودگی آب، خاك و هوا و ریزش باران های اسیدی ناشی از سوخت مازوت نیروگاه، زندگی كشاورزان و روستاییان منطقه هم تحت الشعاع قرار گرفته است و باران های اسیدی به اراضی كشاورزی و باغی مردم منطقه آسیب وارد كرده است.
وی گفت: از نكا كه به سمت زاغمرز حركت كنیم در روزهای بارندگی از نكا تا سه راه تازه آباد بارندگی مناسب را شاهد هستیم اما از سه راه تازه آباد به طرف منطقه پایین دست و نیروگاه شاهد زمین های خشك و بدون بارندگی هستیم و یكی از این عوامل در این امر می تواند وجود سوخت مازوت و مشكلات ناشی از آن باشد.
وی با اشاره به حذف سوخت مازوت از نیروگاه نكا یادآور شد: متاسفانه این وعده مسئولان عملی نشد و مشكلات همچنان وجود دارد و نیروگاه همچنان مازوت می سوزاند.
یك فعال محیط زیست هم در این باره گفت : كشاورزان و بویژه باغدارانی كه محصولاتشان در فصل بارندگی به ثمر می نشیند، آسیب های زیادی را متحمل می شوند.
جعفری افزود: آسیبی كه به این محصولات وارد می شود در ماهیت محصولات باغی اثرگذار است و خریداران با مازوتی خواندن این محصولات از خرید آن سرباز زده و یا به قیمت بسیار نازل و پایین از باغداران و كشاورزان خریداری می كنند و امیدواریم مسئولان به داد ما برسند و مردم را نجات دهند.
ایزد حیدری یكی از باغداران حاشیه نیروگاه نكا هم با تایید وجود آلودگی مازوت بر كشاورزی، باغات و مركبات منطقه به خبرنگار ایرنا گفت : چهار سال است كه با سوخت مازوت در منطقه نیروگاه نكا متضرر شده ایم و با وجود اینكه در یك كیلومتری نیروگاه قرار داریم؛ مركبات ما به میوه های مازوتی معروف شده است و خریدار ندارد و یا به قیمت بسیار پایین به فروش می رود.
وی افزود : آنچه از نیروگاه نصیب مردم منطقه شده است؛ تنها خسارت انسانی، از بین رفتن سلامت و خطرات احتمالی بر سلامت افراد و خسارت های اقتصادی است.
این باغدار گفت : علاوه بر این منطقه و باغ های اطراف نیروگاه، برخی از باغداران دنگسرك و نوذرآباد هم از این مازوت متضرر شده اند و علیه نیروگاه به دادگاه شكایت و طرح دعوی كرده ایم و نیروگاه محكوم شده است و باغداران بسیاری جریمه خود را دریافت كرده اند.
حیدری بیان داشت : طرح دعوی ما علیه نیروگاه به دلیل سوخت مازوت و تاثیر مستقیم آلاینده بر مركبات، در دادگاه بهشهر بررسی شد كه این دادگاه نیروگاه را به پرداخت 20 میلیون تومان جریمه ملزم كرده است كه این مبلغ یك پنجم خسارت وارد شده به ما نیست و لذا حكم به دادگاه تجدید نظر استان رفته است.
این باغدار بهشهری با اعلام اینكه مازوت بر همه زندگی فردی و محصولات كشاورزی و باغی اثر مخرب دارد ، گفت: نمونه های مختلف برای آزمایش به آزمایشگاههای كشاورزی استان ارسال شده است و ضررهای ناشی از مازوت بر روی این مركبات مورد تایید قرار گرفته است.
حیدری افزود : خال خالی شدن میوه، سوختگی میوه ها و ایجاد لكه های قهوه ای و حتی سوراخ شدن برگ ها از نمونه بارز و مشهود و قابل لمس، تاثیر منفی مازوت بر مركبات است كه قابل رویت است.
وی ادامه داد : خودم سه هكتار از باغ مركبات از نوع نارنگی ژاپنی دارم كه در طول چهار سال گذشته همواره برای فروش محصول با مشكل مواجه بودم و ضرر كرده ام .
** انتظار برای تامین سوخت گاز
سوخت مازوت در حالی مهمان دایمی نیروگاه نكا شده است كه محسن نعمتی مدیرعامل این مجموعه تاكنون چندین بار به مناسبت های مختلف از سوخت مازوت در فصل سرما به عنوان مهم ترین چالش برای منطقه و نیروگاه یاد كرد و خواستار تامین سوخت گاز شد.
مدیرعامل نیروگاه شهید سلیمی نكا به خبرنگار ایرنا هم گفت : با توجه به قرار گرفتن در فصل زمستان و افت فشار گاز، همچنان كه بارها اعلام شده است؛ اولویت گاز برای مصارف عمومی و خانگی است و ناچار به مصرف مازوت برای نیروگاه و تولید برق هستیم.
محسن نعمتی افزود : استفاده از مازوت برای نیروگاه هم به صرفه نیست و ما هم هیچ رغبتی برای استفاده از سوخت مازوت به دلیل آلایندگی بالا نداریم و تلاش ما برای تولید برق سالم در راستای اقدامات و اهداف زیست محیطی است.
وی ادامه داد : تلاش همه ما در این نیروگاه بر رعایت استانداردهای لازم زیست محیطی و تولید برق است كه انجام می شود؛ اما سوخت مازوت در شرایط فعلی و با توجه به افت فشار گاز، نیاز تولید برق است و ناچاریم از این سوخت استفاده كنیم.
مدیرعامل نیروگاه شهید سلیمی نكا گفت: بنده و كاركنان نیروگاه نكا، نگران تر از مردم به خاطر آلودگی ایجاد شده ناشی از سوخت مازوت در نیروگاه هستیم و امیدواریم با تامین گاز ، معضلات زیست محیطی ناشی از پخش مازوت در منطقه بزودی برطرف شود.
** قول مساعد وزیر نیرو برای جایگزینی سوخت گاز
نماینده مردم بهشهر، نكا و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از قول مساعد وزیر نیرو برای جایگزینی سوخت گاز طبیعی به جای مازوت در نیروگاه نكا خبر داد و گفت: در مكاتبه ای كه با وزیر نیرو انجام شد؛ قول مساعدت در این حوزه داده شد.
علی محمد شاعری افزود : متاسفانه میلیون ها لیتر نفت كوره و مازوت در این نیروگاه سوزانده می شود و آلودگی و دود ناشی از این سوخت سلامت مردم، بهداتش محیط، محصولات كشاورزی و جانداران منطقه را مكورد تهدید قرار داده است.
وی گفت: تهدید و تخریب بهداشت و محیط زیست منطقه و سلامت مردم از دغدغه های مهم مردم است كه در این بخش با فوریت وارد عمل شده و با رایزنی های انجام شده مساعدت ویژه در این بخش و جایگزین شدن سوخت گاز طبیعی به جای مازوت برای نیروگاه نكا از وزیر نیرو اخذ شد كه امیدواریم شاهد آلودگی های كمتر در این بخش باشیم.
سید میثم عمادی رییس روابط عمومی شركت مدیریت تولید برق نكا هم در این رابطه گفت: علی رغم پیگیری های انجام شده توسط نیروگاه و حتی دستور ریاست محترم جمهوری مبنی بر حذف سوخت مایع از چرخه سوخت نیروگاهها، همچنان سهمیه سوخت گاز به نیروگاهها محدود است و در خط لوله جدید دامغان به نكا ایستگاه تقویت فشار گاز احداث نشده است.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : در بحث سوخت مازوت، نیروگاه هم راغب به سوخت مازوت نیست و استفاده از سوخت گاز در سال جاری به 86.31 درصد رسیده است در حالی كه این آمار در سال گذشته و در مدت مشابه هشت ماهه 87 درصد بود.
عمادی گفت : استفاده از سوخت گاز به دلایل زیادی برای نیروگاه به صرفه تر و استفاده از مازوت به صرفه نیست و هزینه ها و تبعات فراوان دارد؛ اما در شرایط فعلی به دلیل محدودیت سهمیه سوخت گاز به نیروگاه و همچنین اهمیت تولید پایدار برق برای كشور و اینكه نباید تولید از مدار خارج شود؛ ناچار به استفاده از سوخت مازوت هستیم.
وی افزود : در تاریخ 27/1/97 وزیر نیرو در نامه ای درخواست كرد كه با توجه به حفظ منابع طبیعی و محیط زیست، تامین گاز در اولویت باشد كه بر همین اساس دكتر روحانی رییس جمهور در تاریخ 1/2/97 خطاب به وزیر نفت، خواستار اقدام فوری برای تامین سوخت صد در صدی گاز طبیعی برای نیروگاههای حرارتی و حذف گاز مایع از نیروگاههای كشور شد.
عمادی توضیح داد : برهمین اساس و با تاكیدات ریاست جمهوری، در همان زمان و بعد از نامه رییس جمهور، جلساتی در نیروگاه مبنی برتامین سوخت صد در صدی گاز و به صفر رساندن مازوت در دستور كار قرار گرفت كه عملیاتی شد و حتی در تابستان امسال و در ماه مرداد، سوخت مازوت نیروگاه نكا به صفر رسید؛ اما اكنون با توجه به فصل سرما و كاهش گاز موجود و اولویت استفاده گاز به سوخت خانگی، ناگزیر به استفاده از مازوت هستیم و باید ایستگاه افزایش فشار گاز برای تامین گاز نیروگاه نصب شود.
وی گفت : ما تصمیم گیر در باره مصرف سوخت نیستیم و تامین گاز با شركت گاز است و در زمانی كه گاز مصرفی كمتر از نیاز نیروگاه برای تامین برق باشد؛ ناگزیر به استفاده از مازوت هستیم.
این كارشناس ادامه داد: البته اكنون در سوخت مازوت نسبت به سال های گذشته شاهد كاهش قابل توجهی هستیم و به عنوان نمونه از سال 90 تا 92 سوخت مازوت نیروگاه 87 درصد بوده است در حالی كه این آمار در سال گذشته به 40 درصد رسیده است و كاهش چشمگیری داشتیم.
كارشناس نیروگاه نكا در مورد میزان مصرف گاز نیروگاه در بخش های مختلف هم گفت : در مجموع 12 میلیون و 200 هزار متر مكعب گاز برای واحدهای بخار و سیكل تركیبی نیروگاه در حالت بار نیاز داریم.
عمادی افزود : میزان گاز مورد نیاز برای واحدهای بخار در حالت بار كامل حدود 10 میلیون متر مكعب در روز است و میزان گاز مورد نیاز برای بلوك سیكل تركیبی در بار كامل روزانه 2 میلیون و 200 هزار متر مكعب است كه مقدار سوخت در نظر گرفته شده برای نیروگاه كافی نیست و مجبور به استفاده از سوخت مازوت هستیم.
او ادامه داد : گاز داریم اما كفاف واحدها را نمی كند و ناچار به استفاده از مازوت با توجه به آلودگی های مختلف ، بالا بودن هزینه نگهداری و تعمیرات و خوردگی تجهیزات هستیم؛ در حالی كه استفاده از گاز برای ما ارزان تر، تمیزتر و بهتر بوده و ضمن اینكه آلودگی مازوت را ندارد، راندمان كار ما را هم بالاتر می برد.
عمادی همچنین در مورد آلودگی زیست محیطی مازوت هم گفت : مصرف مازوت نه تنها برای مردم، باغداران و كشاورزان مضر است بلكه برای كارگران و پرسنل این نیروگاه هم مضر است و علاوه بر آن سالانه شكایات فراوانی علیه ما توسط باغداران انجام و جریمه های مختلفی هم پرداخت شده است.
وی افزود : مهم ترین مشكل ما سهمیه محدود گاز نیروگاه است كه از سوی وزارت نفت و شركت گاز به دلیل مصارف خانگی، سرمای زمستان و افت فشار گاز استان اجرایی شده است و همچنین نبود ایستگاه تقویت و افزایش فشار گاز در خط لوله دامغان به نكا است كه احداث نشده و باید با احداث آن، گاز با فشار مورد نیاز وارد نیروگاه شود.
عمادی گفت: در 8 ماه گذشته، 87 درصد مصرف سوخت گاز و 13 درصد مصرف سوخت مازوت داشته ایم و هیچ مشكلی برای به صفر رساندن مازوت نداریم و در صورتی كه همه گاز مورد مصرف نیروگاه توسط شركت گاز تامین شود؛ مصرف مازوت قطع خواهد شد.
** محدودیتی برای تامین گاز نیروگاه نیست
مسئول روابط عمومی شركت گاز مازندران هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : محدودیتی برای تامین گاز در استان مازندران و حتی برای نیروگاه نداریم اما با توجه به هماهنگی های انجام شده بین توانیر و گاز، مقرر شد روازنه چهار میلیون متر مكعب، گاز در اختیار نیروگاه نكا قرار گیرد كه عملباتی و انجام می شود.
عرب افزود : با توجه به افتتاح خط انتقال گاز عسلویه به مازندران، مشكل كمبود گاز در استان مازندران برطرف شده است و هیچ مشكلی برای تامین گاز مازندران نداریم ولی در حال حاضر گاز مورد نیاز نیروگاه بر اساس سهمیه ای كه به ما اعلام شد تامین می شود.
7332/1654