تهران- ایرنا- هر از گاهی تبلیغات اغواگرایانه از صدا و سیما به سبك شبكه های ماهواره ای پخش می‌شود و درست روی نقطه ضعفی دست می‌گذارد كه بسیاری از مردم از آن رنج می‌برند. یك روز تبلیغ كرم حلزون، یك روز تبلیغ محصول درمان كننده ریزش مو، یك روز افزایش قد و حالا رفع سفیدی مو.

به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، مشكلاتی كه در اكثر مردم دنیا وجود دارد و بسیاری از مردم حداقل یكی از این مشكلات را دارند، اما به گواه منابع علمی هیچ درمان قطعی درباره آنها وجود ندارد. مسائلی كه شركت هایی كه گویی پشتوانه هایی هم دارند بی مهابا روی آنها دست می‌گذارد تا محصولاشان را كه اغلب بی نام و نشان تبلیغ می شود بیشتر بفروشند و سود كلانی از نا آگاهی مردم كسب كند.
یك بار از بیلبوردهای شهری بالا می‌روند. یك بار شبكه‌های ماهواره‌ای را تسخیر می‌كنند و یك بار در فضای مجازی و حالا به اشغال شبكه‌های صدا و سیمای ملی رسیده‌اند. صدا و سیما نیز در این آشفته بازار به فكر سود خویش است حتی به قیمت فروش مخاطبان به آگهی دهندگان و حراج اعتبار رسانه ملی.
چندی است كه تبلیغ یك محصول كه حتی نام آن در آگهی برده نمی شود در شبكه های مختلف سیمای جمهوری اسلامی از صبح تا شام پخش می شود، ارائه كنندگان این آگهی مدعی هستند كه محصول آنها درمان قطعی سفید شدن مو است و از سازمان غذا و دارو مجوز دارد و حتی لوگوی سازمان غذا و دارو را كنار محصول خود نشان می دهند و البته زیر آن می نویسند نشان سیب سلامت در حالی كه سیب سلامت نشان دیگری است كه برای محصولات دارای بالاترین كیفیت از سوی سازمان غذا و دارو داده می شود. بر اساس ادعاهای این آگهی هر فردی به هر دلیلی كه دچار سفیدی مو شده باشد با مصرف این محصول كه ظاهرا قطره یا تونیك است، 100درصد درمان می شود و مدعی می شوند كه هر كس با مصرف این محصول سفیدی مویش درمان نشد می تواند حتی اگر یك قطره از آن باقیمانده بود آن را مرجوع كند و تمام پول خود را پس بگیرد.
پیگیری های خبرنگار ایرنا از مسئولان سازمان غذا و دارو به اینجا رسید كه مشغول بررسی این آگهی هستند و دارند پیگیری می كنند،
محمد بقایی، مشاور مدیر كل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو درباره این آگهی به خبرنگار ایرنا گفت: پیگیری این تبلیغ آسان نیست اما كارشناسان سازمان غذا و دارو در حال بررسی و پیگیری این مورد هستند و مطمئنا اگر خلافی صورت گرفته باشد به شدت با آن برخورد خواهد شد.
وی افزود: تبلیغات مربوط به رفع قطعی سفیدی مو از نظر علمی، بسیار سوال برانگیز است. ما در دنیا چیزی نداریم كه كاملا سفیدی موها را درمان كند مگر آنكه رنگ خاصی باشد.
بقایی اضافه كرد: در حوزه محصولات سنتی و گیاهی، برخی محصولات می توانند سفید شدن مو را به تاخیر بیندازند و گهگاهی كسانی كه وارد حوزه تبلیغات می شوند از این موضوع سوء استفاده می كنند اما اینكه محصولی 100درصد بتواند سفیدی مو را بر طرف كند برای خود ما هم سوال است.
مشاور مدیركل فرآورده های آرایشی سازمان غذا و دارو البته توپ تبلیغات به را زمین سازمان نظام پزشكی انداخت و گفت: موضوع نظارت بر تبلیغات مواد خوراكی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی براساس قانون تشكیل سازمان نظام پزشكی مصوب سال 83 برعهده سازمان نظام پزشكی است. هر محصول و هر شركتی برای تبلیغ مواد خوراكی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی حتما باید از سازمان نظام پزشكی مجوز اخذ كند و این سازمان دارای كمیسیونی در این رابطه است.
بقایی افزود: این كمیسیون پرونده ها را بررسی و كارشناسی دقیق می كند و تصمیم گیری می كند كه آیا كالا یا شركت می تواند وارد حوزه تبلیغات عمومی شود.
وی اضافه كرد: تبلیغات در این حوزه منحصرا شامل محصولات و موسسات یا شركت هایی می شود كه قبلا پروانه ساخت و بهره برداری و مجوز تولید، واردات و توزیع را از سازمان غذا و دارو اخذ كرده باشد.
وی یادآور شد: این پروانه ها و مجوزها حتما باید دارای تاریخ زمانی معتبر باشند چون گاهی پروانه ها زمان دار به مدت یك تا پنج سال است و باید پس از این مدت، تمدید شوند؛ بعد از این مدت دوباره پروانه ها براساس قوانین روز، كارشناسی و بررسی می شوند.
مشاور مدیر كل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو درباره محصولی كه در حال حاضر در صدا و سیما ادعای پوشاندن كامل سفیدی مو را مطرح می كند، اظهار داشت: « نمی دانیم كه آیا این محصول از نظام پزشكی مجوز دارد و آیا مجوزهای مربوطه را از سازمان غذا و دارو اخذ كرده است اما حتما باید در تبلیغ شماره مجوز نظام پزشكی ذكر شود و اگر ذكر نشود، به نظر جای اشكال دارد».
بقایی افزود: همان گونه كه یك كالا برای عرضه در بازار مصرف نیاز به شماره مجوز تولید، توزیع و واردات و پروانه ساخت و برچسب اصالت دارد، انتشار یك تبلیغ نیز الزاماتی مانند درج شماره تبلیغ نظام پزشكی دارد.
وی تصریح كرد: البته حتی داشتن مجوز نظام پزشكی برای تبلیغ، متن آن را تائید نمی كند چون قبلا شاهد بودیم كالایی برای تبلیغ، ادعایی مطرح كرده كه مشكلی نداشته و تائید شده اما در زمان تبلیغ، ادعا را تغییر داده است.
مشاور مدیر كل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو تاكید كرد: «تبلیغات محصولات آرایشی و بهداشتی نباید عوام گرایانه و اغواگرایانه باشد و لازم است كه این گونه تبلیغات حتما براساس مستندات علمی باشد».
بقایی افزود: تبلیغات محصولات آرایشی و بهداشتی نباید به سلامت مردم، آسیبی وارد كند و از سوی دیگر نگران هستیم كه خانواده ها با تبلیغات اغواگرایانه، بخشی از بودجه خانوار را صرف كالاهایی كنند كه برای آنان كارآیی ندارد.
كیانوش جهانپور، سازمان غذا و دارو درباره تبلیغ این محصول كه ادعا می‌كند با 180 هزار تومان برای همیشه سفیدی مو را از بین می‌برد، به خبرنگار سلامت ایرنا گفت: چهار مورد افزایش دهنده حجم آلت مردانه، افزایش دهنده قد، رفع ریزش مو و رفع سفیدی مو هیچ درمان قطعی در جهان ندارد و شركت‌ها نیز تبلیغات را به این سمت می‌برند و سوء استفاده می‌كنند.

*مجوز دارند، اما تبلیغ كذب می‌كنند
جهانپور درباره ادعای این شركت‌ها مبنی بر داشتن مجوز از سازمان غذا و دارو گفت: این محصولات فقط مجوز تولید دارند، اما وقتی محصول را تولید كردند، هنگام تبلیغات از آن مجوز سوء استفاده می‌كنند و مطالبی می‌گویند كه ارتباطی به مجوز دریافت شده ندارد. این موضوع تبلیغات اغواگرایانه و كاذب در حوزه سلامت است.
وی ادامه می‌دهد: وقتی یك فرآورده گیاهی به عنوان دارو مجوز می‌گیرد، به هیچ عنوان اجازه تبلیغ در صدا و سیما و رسانه‌های عام را ندارد و فقط می‌تواند در سمینارها و رسانه‌های تخصصی دارو را معرفی كند. فرآورده طبیعی جزو دارو نیست و در پروانه آن محصول، چیزی درباره اثربخشی قطعی آن نوشته نمی‌شود. متاسفانه پذیرش مردم درباره این موارد بالاست و این شركت‌ها نیز سوء استفاده می‌كنند.
محمد ایمانی، عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست و مو نیز همین نظر را دارد و به خبرنگار سلامت ایرنا گفت: ممكن است وزارت بهداشت مجوز تولید به این محصول داده باشد، اما بر اساس قانونی كه مجلس تصویب و آیین نامه‌ای كه سازمان نظام پزشكی اعلام كرده، تبلیغ اقلام دارویی و آرایشی و بهداشتی ممنوع است و اینكه صدا و سیما این تبلیغ را انجام می‌دهد صحیح نیست. ضمن اینكه ممكن است مجوز این محصولات مربوط به چیزی متفاوت از ادعای آنها در آگهی تبلیغاتی باشد.

*تمدید مجوزشان با مشكل مواجه می‌شود
به گفته جهانپور، وقتی این شركت‌ها برای تمدید مجوز خود به سازمان غذا و دارو مراجعه می‌كنند، با آنها برخورد می‌شود.
سخنگوی سازمان غذا و دارو می‌گوید: اكثر این شركت‌ها با مشكل تمدید پروانه تولید مواجه می‌شوند و قبل از آن هم پرونده آنها به اداره كل امور حقوقی و بازرسی سازمان غذا و دارو ارجاع داده شده و بعد به مراجع قضایی ارسال می‌شود، اما روند رسیدگی طولانی است و به نظر می‌رسد مجازات‌های فعلی در این رابطه بازدارنده نیست و در نتیجه موجب تكرار این موارد می‌شود.

*هیچ جای دنیا داروی رفع سفیدی مو وجود ندارد
ادعای این محصول این است كه سفیدی مو را كاملا رفع كرده و مو به رنگ طبیعی خود بر می‌گردد. حتی مدعی هستند كه اگر اثربخش نبود، خریدار می‌تواند محصول را پس فرستاده و پولش را بگیرد؛ اما چه كسی این روزها وقت و انرژی كافی برای سر و كله زدن با این شركت‌ها را دارد؟ اصلا متخصصان پوست و مو چه نظری درباره این محصول دارند؟
محمد ایمانی، عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست و مو ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ایرنا اصالت و اثربخشی چنین محصولی را رد كرده و می‌گوید: در هیچ جای دنیا دارویی برای رفع سفیدی مو وجود ندارد و اگر افرادی چنین ادعایی دارند باید محصول خود را ثبت اختراع كنند. برخی از محصولات مجوز تولید می‌گیرند، اما متخصصان پوست و مو كه با آخرین یافته‌های علمی طبابت می‌كنند چنین دارویی را برای رفع سفیدی مو تایید نمی‌كنند.
این متخصص پوست و مو ادامه می‌دهد: هرچند ممكن است در مراكز تحقیقاتی دنیا، برخی داروها در این زمینه در مرحله تحقیقات باشند، اما بر اساس آخرین یافته‌های علمی كه در دانشگاه‌های علوم پزشكی كشور نیز تدریس و در كنگره‌های پوست و مو ارائه می‌شود، هیچ دارویی برای رفع كامل سفیدی مو وجود ندارد.
ایمانی می‌گوید: متاسفانه كار صدا و سیما این شده كه هر از گاهی با شركتی قرداد ببندد و محصولی را تبلیغ كنند و بعد تمام شود و دوباره چند ماه بعد همین اتفاق تكرار می‌شود.

*تبلیغ دارو فقط در رسانه‌های اختصاصی سلامت مجاز است
جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره تبلیغ دارو نیز می‌گوید: وقتی محصولی عنوان درمانی داشته باشد، به معنی دارو است و دارو مجوز تبلیغات ندارد. البته معرفی دارو در رسانه‌های تخصصی سلامت محور تبلیغ محسوب نمی‌شود و معرفی به متخصصان حوزه سلامت مثل پزشك و داروساز است. در نتیجه اگر این محصول دارو باشد، اجازه تبلیغ عام ندارد و اگر هم ادعای دروغ داشته باشد كه باید با آن برخورد شود.
به نظر می‌رسد این دور باطل همچنان ادامه دارد و تا وقتی كه طعم پول تبلیغات این نوع محصولات در دهان صدا و سیما مزه كند، شركت‌های سودجو هم تاسیس شده و مجوز می‌گیرند و تبلیغات كاذب خود را راه می‌اندازند. اتفاقی كه به سادگی مردم را در دام می‌اندازد و حتی اگر به اثربخش نبودن محصول هم پی ببرند، دیگر وقت و حوصله پیگیری و پس گرفتن پول و اعتراض به شركت مربوطه را ندارند.
گزارش از امیر پروسنان
اجتمام *9482 * 3063