تهران- ایرنا- برگزاری دادگاه رسیدگی به پرونده متهمان فساد در پتروشیمی و ارتباط متهم اصلی آن با اپوزیسیون خارج نشین، یك بار دیگر موضوع «كاسبی تحریم» را كانون توجه كاربران فضای مجازی قرار داد.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، كاربران شبكه اجتماعی توییتر در روزهای گذشته افزون بر ماجرای اختلاس و پرونده فساد در پتروشیمی، رخدادهایی چون صدور حكم ریاست حجت الاسلام «سیدابراهیم رئیسی» بر قوه قضاییه و انتشار اظهارات اخیر رییس دادگاه انقلاب اسلامی در رسانه های داخلی را مورد توجه قرار دادند.

**افشای فساد این بار از پتروشیمی
برگزاری نخستین جلسه دادگاه متهمان فساد در پتروشیمی و طرح نام «مرجان شیخ الاسلامی» در آن واكنش گسترده كاربران فضای مجازی را برانگیخت.
كاربران با هشتگ های چون «#خلجی گیت»، «#پتروشیمی_گیت»، «#پتروشیمی»، «#مرجان_شیخ الاسلامی»، «#مهدی_خلجی»، «#كاسبی_تحریم» و ... از زوایای مختلف به این مساله پرداختند.
بسیاری از كاربران نسبت شیخ الاسلامی با «مهدی خلجی» اپوزیسیون خارج نشین را مبنای تحلیل های خود قرار دادند و از این افراد به عنوان كاسبان تحریم یاد كردند كه با هم افزایی با یكدیگر، پروژه های تحریم عیله كشور را در جهت منافع شخصی خود پیش می برند.
برخی هم توجه به نسبت فامیلی شیخ الاسلامی با خلجی در این پرونده را بی ارتباط دانستند. در برابر، گروهی دیگر این رویكرد را مورد انتقاد قرار داده و نوشتند: «همسر جزو بستگان درجه یك است و دراكثر مواقع درصورت فسادمالی حساب هر دو نفر مسدود می شود.»
تعدادی اما پیشینه فعالیت های سیاسی شیخ الاسلامی به ویژه تغییر گرایشات سیاسی او در رقابت های انتخاباتی مجلس ششم و مجلس هشتم را مورد توجه قرار دادند. كاربران از «بازی های سیاسی» توخالی یاد كردند كه گاه در كشور ما به عنوان پوششی برای دست یابی به «منافع اقتصادی فردی» استفاده می شود. در توییتی آمده است: «میل رسیدن به پول شما را اصلاح طلب می كند، اصولگرا می كند، برانداز می كند... فقط كافی است شامه قوی داشته باشید.»
دیگری آورد: «مرجان شیخ الاسلام آل آقا در مجلس ششم مشاركتی بوده، در مجلس هفتم اصولگرا و الان بعد از بالا كشیدن پول سپاه در قرارداد پتروشیمی با همسر براندازش مقیم كانادا شده. یعنی دعواهای سیاسی گاهی فقط سرپوشی برای پنهان كردن فساد است.»
برخی هم همنوایی و منافع مشترك میان تندروهای داخلی با براندازهای خارجی را مورد توجه قرار دادند. در توییتی می خوانیم: «تندروهای داخلی از یك طرف، براندازها از طرف دیگر ایران را به سمت تحریم نفت برده‌اند و بعد تندروهای داخلی نفت را به شركت هایی می‌فر‌شند كه سهامدارش براندازها هستند. اتحاد افراط ‌گرای داخلی و برانداز خارجی بیشتر از آنكه دلیل سیاسی داشته باشد محصول میلیاردها دلار معاملات پنهانی است.»
بخش دیگر توییت ها به محتواهایی اختصاص داشت كه با استناد به پرونده فساد پتروشیمی، رویكرد مخالفان FATF را مورد واكاوی قرار دادند. كاربری نوشت: «چرایی تخریب زنگنه را فهمیدید؟ جلوی دكانداران ایستاده است. جماعت دلواپس، جنگ طلب و كاسبان تحریم همه با یكدیگر سریك سفره از تحریم ها ارتزاق می كنند. چرایی مخالفت باFATF نیز به همین شكل است.»
این پرونده یك بار دیگر نگاه مردم را به پدیده «كاسبی تحریم» جلب كرد. در توییتی آمده است: «ماجرای مرجان شیخ الاسلام آل آقا و مهدی خلجی اثبات این ادعاست كه دو استدلال 'تحریم برای پیشرفت ما نعمت است' و 'تحریم‌ها فقط حكومت را نشانه رفته اند و روی زندگی مردم تاثیری ندارند' دو روی یك سكه هستند؛ سكه كاسبی تحریم»
«علی شكوری راد» فعال سیاسی هم در صفحه خود آورد: «تحریم‌ها ظالمانه است، به اقتصاد كشور لطمه وارد كرده و مردم را تحت‌ فشار قرارمی‌دهد. لذا دور زدن‌ تحریم‌ها افتخارآمیز به نظرمی‌رسد ولی عدم‌ شفافیت و فساد ناشی از آن از خود تحریم‌ها كمرشكن‌تر شده‌ است. فساد عظیم در پتروشیمی باعنوان دورزدن تحریم‌ها توسط افراد مورد وثوق خود را مي‌بینند و باز...»
تعدادی از كاربران خواستار شفاف سازی سپاه در مورد ابعاد مختلف و پنهان این پرونده شده اند. به گفته كاربران پرونده پتروشیمی چند ضلع دارد كه یك بعد آن شركت های واسطه، یك بعد سردار قاسمی وزیر نفت احمدی نژاد، بعد دیگر آن بخش اقتصادی سپاه است و ابعاد دیگر پنهان هستند و باید در مورد آنها هم شفاف سازی صورت گیرد.
كاربری نوشت: « فساد پتروشیمي ١٥متهم دارد. ١٠نفراز متهمان مدیران ارشد نفتي دولت احمدی نژاد هستند مابقي مثل شیخ الاسلام شركت واسطه دلالي بوده اند. همه را باید ببینیم.»
تعدادی اما پیامدهای این حجم از فساد اقتصادی را مورد بررسی قرار دادند. در توییتی آمده است: «هربار كه خبر از فسادهای كلان مالی در این، آن و آن‌یكی جناح موافق یا معترض سیاسی می‌رسد، یك قطره به موجِ بلندِ باورِ عمومی كه 'همه‌شان مثل هم‌اند و سر و ته یك كرباس‌ هستند' افزوده می‌شود. همین موج ویرانگر است كه زیر پای یك ملت را برای مقاومت و تلاش برای بهترشدن جامعه خالی می‌كند.»
برخی كاربران هم از سكوت رسانه هایی چون «بی بی سی فارسی» و برخی كانال تلگرامی در مورد این موضوع ابراز شگفتی كردند. گروهی هم به همین بهانه به تعدادی از رسانه های داخلی چون روزنامه «كیهان» تاختند كه چرا در مورد مسایل غیر ضروری كشور «جنجال سازی» می كنند ولی به مسایل بسیار مهمی چون فساد اقتصادی كه منافع ملی را مستقیما دچار آسیب می كند، بی توجه هستند.

**حكم انتصاب ریاست جدید قوه قضاییه
صدور حكم انتصاب حجت الاسلام رئیسی به ریاست قوه قضاییه از سوی رهبر انقلاب و توصیه هشت گانه رهبری به وی در ابتدای راه مسوولیت مدیریت دستگاه قضا، مورد توجه كاربران توییتر قرار دارد.
هشتگ هایی چون «#رئیسی»، «#قوه_كارآمد_مردمی»، «#قوه قضاییه» و ... معرف اظهارنظر كاربران در این خصوص بود.
بخشی از توییت ها به ابراز امیدواری برای ایجاد تغییرات مثبت در روندهای دادرسی به ویژه در بحث مبارزه با فساد اختصاص داشت. «حسینعلی حاجی دلیگانی» نماینده مجلس در صفحه خود آورد: « ایشان در دهه پنجم انقلاب اسلامی می توانند امید را به قوه قضائیه بیشتر از این كه تا به حال بوده است برگردانند. این ممكن نیست مگر اینكه در انتصاب افراد انقلابی تردیدی به خود راه ندهند.»
تعدادی از كاربران تجربه رییسی در قوه قضاییه و آشنایی كامل با همه زوایای آن را عامل موفقیت او در اداره كارآمد این نهاد دانستند. «حسام الدین آشنا» در صفحه خود نوشت: « ایشان اولین رئیس قوه‌ای خواهند بود كه با سابقه‌ای طولانی از درون قوه قضائیه برخاسته و دردها و درمان‌ها را به خوبی می‌شناسند.»
گروهی هم توصیه های هشت گانه رهبری به رییس تازه دستگاه قضایی را مورد توجه قرار دادند. «در برخورد قضائی ملاحظه‌ی این و آن را نكنید»، «همكاری با قوای مقننه و مجریه»، « احیای حقوق عامه و آزادی های مشروع» و ... از بندهای توصیه رهبری بود كه مورد توجه كاربران قرار گرفت.
برخی اظهار نگرانی رسانه های بیگانه چون «بی بی سی» و «صدای آمریكا» از انتصاب رئیسی به ریاست قوه قضاییه را نشانه ای بر درست بودن و به جا بودن این انتصاب دانستند. طیفی دیگر هم این نگرانی را در برابر «شادی» سال گذشته همین رسانه ها از انتخاب روحانی به عنوان رییس جمهوری قرار داده و سعی كردند با ایجاد دوگانه ای خودساخته، میان این انتصاب و آن انتخاب دوقطبی ایجاد كنند.
گروهی از كاربران بخش هایی از مناظرات سال 1396 و بخش هایی از فیلم های انتخاباتی را بازنشر كردند كه روحانی یا رئیسی یكدیگر را خطاب قرار می دهند و از یكدیگر انتقاد می كنند. كاربران با استناد به این گفته ها، تقابل میان دو قوه اجرایی و قضایی را دور از ذهن نمی دانند.
برخی هم با اشاره به انتقادات اصلاح طلبان از رئیسی در آستانه انتخابات 96 ، استقبال كنونی این گروه از ریاست او بر دستگاه قضا را از رویكردهای مختلفی مورد توجه قرار دادند. برخی آن را تلاشی برای تبری جویی از هجمه های سال گذشته اصلاح طلبان به رئیسی دانستند و برخی دیگر آن را نوعی دورویی خواندند.
كاربر اصلاح طلبی نوشت: «اینكه نمی شود. آن همه دوران انتخابات بر علیه آقای رییسی نوشتیم، حال به گونه ای از او تعریف كنیم انگار كه معصوم در جایگاه قضا نشسته است. اما امیدوارم ما را شرمنده كند و به گونه ای در این جایگاه كار كند كه وعده‌هایش در انتخابات عملی شود؛ وعده‌هایی مثل مبارزه با فساد و عدالت اجتماعی»
برخی اما نسبت به اصلاح روندها در قوه قضاییه ابراز ناامیدی كردند. كاربری نوشت: « همان‌ها كه برای اصلاحات در قوه قضاییه به مرحوم شاهرودی امید بسته بودند، این روزها آمدن رییسی را با هیجان مثبت و خاصی دنبال می‌كنند. امید خوب است اما نه از نوع كاذب آن.»

**نجات انقلاب به دست نیروهای خارجی؟
انتشار تازه اظهارات هفته گذشته حجت الاسلام «موسی غضنفرآبادی» رییس دادگاه‌ انقلاب سلامی تهران در برخی رسانه ها یك بار دیگر توجه كاربران توییتر را به محتوای گفته های وی جلب كرد. كاربران از انتشار دیرهنگام این خبر در رسانه های داخلی ابراز تعجب كردند.
غضنفرآبادی با حضور در جمع طلاب مدرسه علمیه معصومیه قم كه با موضوع گزارش وضعیت پرونده های كلان اقتصادی و امنیتی برگزار شد، گفته بود: «اگر مردم انقلاب را یاری نكنند، حشدالشعبی عراقی، فاطمیون افغانی، زینبیون پاكستانی و حوثی‌های یمنی خواهند آمد و انقلاب را یاری خواهند كرد.»
كاربران با هشتگ هایی چون «#حشدالشعبی»، «#فاطمیون»، «زینبیون»، «#حوثی ها» و ... از رویكردهای متفاوت به این موضوع پرداختند.
برخی مدعی شدند این اظهارات نشانه ای از «ناكارآمدی انقلاب» است. به زعم این عده انقلاب به اندازه ای «تضعیف» شده كه برای حفظ خود به نیروهای بیگانه «جیره خوار» متوسل می شود. كاربری نوشت: «كار انقلاب به كجا كشیده؟ انقلابی كه روزی افتخارش پشتیبانی جانی و مالی مردم بود چرا با ناكارامدی عده، ای به جایی رسیده كه امیدش به حمایت بیگانگانی چون حشدالشعبی و فاطمیون و... بسته شده؟ آیا آنروز نرسیده كه مسئولین تجدیدنظری در مدیریت كلان كشور كنند؟»
«مصطفی تاجزاده» هفته گذشته در توییتر خود نوشته بود: «با مردمی‌ترین انقلاب قرن چه كرده‌اید كه از یاری آن توسط خود مردم ناامید شده‌اید؟»
همچنین «آذر منصوری» فعال سیاسی هم در توییتر خود این سوال را مطرح كرده بود كه «در كنار سؤال مهم چرایی پناه بردن به این گروه ها، چگونگی دخالت آنها نیز مهم است. لطفا بیشتر توضیح دهید.»
برخی دیدگاه های اینچنینی را دارای اشتراك با ایده اپوزیسیون خارج نشین دانستند كه هر دو دخالت بیگانگان را مجاز می دانند حال یكی با توجیه استقرار دموكراسی و دیگری با توجیه حفظ انقلاب.
شماری این اظهارات را عاری از حس وطن پرستانه و استقلال خواهانه دانستند. كاربری نوشت: «در این ذهنیت، مفهومی به نام وطن و میهن جایی ندارد.»
برخی با تفسیری از اظهارات رییس دادگاه های انقلاب دفاع كردند. گروهی با اشاره به محل سخنرانی غضنفرآبادی، خطاب او را متوجه طلاب و نه مردم ایران دانستند و برداشت «وطن فروشانه» از این اظهارات را مردود و غیر منطقی دانستند.
برخی هم انقلاب اسلامی را مفهومی جهانی و نه لزوما مفهومی ایرانی دانستند كه اكنون ایران پرچمدار آن است و اظهارات غضنفرآبادی را چنین تفسیر كردند كه در صورت تضعیف انقلاب اسلامی در ایران، كشورهای دیگر و گروه های شبه نظامی دیگر در عراق و یمن و ... پرچم آن را به دست می گیرند.
پژوهش**9275**9279