كاووس حسنلي سه شنبه 21 اسفندماه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا عنوان كرد:مكاتب فكري گوناگون تعريفهاي مختلفي از انسان و مفهوم انساني دارند؛حافظ نيز در جايگاه يكي از شاعران انديشمند نامآورجهاني نگاه ويژه خود به اين مفهوم بنيادي دارد كه در لابهلاي سرودههاي بلندش بازتاب يافته است.
وي ادامه داد: از سوي ديگر انسان معاصر و روابط انساني در جهان امروز با روابط انساني در چندين قرن پيش بسيار تفاوت كرده است.
صاحب كرسي پژوهشي حافظ ابراز داشت: اين مفهوم را از چندين زاويه ميتوان نگريست كه در يك نگاه كلي ميتوان همه را در دو دسته جاي داد؛ يكي بررسي مفهوم انسان در انديشه حافظ است و ديگري نگاه انسان معاصر به شعر حافظ؛ به سخني ديگر هم نگاه حافظ به انسان در كانون توجه است و هم نگاه انسان امروز به حافظ.
استاد ادبيات دانشگاه شيراز بيان كرد:واژه انسان درغزليات حافظ چندان دركانون توجه نبوده است و پركاربرد نيست؛ اما مفهوم انسان و انسان متعالي در سراسر ديوان حافظ به گونه اي فراگير گسترده است.
حسنلي ادامه داد: انتظار ميرود حافظ پژوهان به پرسشهايي همچون حافظ در سده هشتم به انسان چگونه مي نگرد؛ انسان متعالي از نظر او كيست؛ رفتارهاي شايسته انسان معتدل و متعادل چيست؛ آيا وقتي به روشني و بدون ابهام و تاويلپذيري ميگويد مكن به فسق مباهات و زهد هم مفروش دنبال چگونه انساني است؛ نظر به چه نوع انسان دارد؛ نسبت جسم و جان و تن و روان چگونه است؛ آيا تن آدمي زنداني است كه روح او در آن گرفتار آمده است؛ آيا به همين دليل بايد هر چه زودتر و هرچه قويتر به تخريب اين زندان پرداخت و روح را آزاد كرد يا نه ملازمت جسم و جان از زمينههاي پرورش انسان ميتواند باشد و خلاصه اينكه انسان آرماني حافظ كيست.
وي ادامه داد: دسته ديگر پرسشها مربوط ميشود به پيوند انسان امروز با شعر و انديشه حافظ، اينكه انسان معاصر چگونه ميتواند به حافظ نگاه كند؛ شعر حافظ چه نيازي از انسان معاصر را پاسخ مي گويد؛ آيا انسان امروز كه فاصله زيادي با انسان سده هشتم دارد، مي تواند از آموزههاي انساني حافظ بهرمند باشد و اگر آري چگونه؛ آيا شعر حافظ براي تنگناهاي معرفتي جهان معاصر و براي و ناهنجاريهاي رواني مردم امروز پيشنهادي دارد.
عضو هيات علمي دانشگاه شيراز با بيان اينكه پژوهشگران بايد به اين نكته توجه كنند كه آيا اصلاً مي توان براي حافظ به دليل خلق و خوي شاعرانگي و رفتارهاي هنري او يك منظومه فكري روشن تصوير و تصور كرد، گفت: اين سوالات و دهها پرسش از اين دست مي تواند پرسشهايي باشد كه در يادروز حافظ در سال 1398 در كانون توجه خواهد بود.
حسنلي ابراز داشت: مركز حافظ شناسي و كرسي پژوهشي حافظ، همچون سالهاي پيش از همه انديشمندان و حافظ پژوهان دعوت ميكند كه دستاوردهاي تحقيقاتي خود را به شرط اينكه با نگاهي نو صورت گرفته باشد و سخني تازه داشته باشد، به مركز حافظ شناسي ارسال كنند.
بيستم مهر در تقويم رسمي به عنوان يادروز حافظ شيرازي نامگذاري شده است.
خواجه شمس الدين محمد، ملقب به خواجه حافظ شيرازي و مشهور به لسان الغيب در سال 726 هجري قمري در شيراز تولد يافت.
اين شاعر نامي در دوران جواني بر بسياري از علوم مذهبي و ادبي روزگار خود تسلط يافت و به يكي از مشاهير علم و ادب ديار خود تبدل شد. وي در اين دوره افزون بر اندوخته عميق علمي و ادبي، قرآن را نيز كامل از حفظ داشت و از اين روي تخلص حافظ بر خود نهاد.
حافظ كه در مجامع بين المللي نيز شناخته شده است جز دو سفر كوتاه به يزد و جزيره هرمز هرگز از شيراز خارج نشد. اين غزلسراي شهير در شعر وامدار شاعران پيش از خود، به ويژه شيخ اجل سعدي است.
اين شاعر بلند آوازه در سال 791 هجري قمري در شيراز چشم از جهان فرو بست.
7375 /1876
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۳۹۷ - ۱۱:۴۱
مدير مركز حافظ شناسي اعلام كرد: مركز حافظ شناسي و كرسي پژوهشي حافظ كه موضوع علمي سالانه حافظ را اعلام ميكند براي يادروز حافظ در سال 1398 موضوع 'حافظ و انسان ديروز و امروز' را تعيين كرده است.