تهران- ایرنا- محققان با استفاده از توالی‌یابی RNA توانسته اند فعالیت اغلب ژن‌های موجود در هزاران ژن در سلول‌های عضلانی رگ‌ها را بررسی كنند. در آینده با استفاده از نتایج این مطالعه می‌توان به درمان بسیاری از بیماران كه در سال‌های ابتدای زندگی خود به بیماری آترواسكلروزیز مبتلا شده‌اند كمك كرد.

به گزارش روز سه‌شنبه گروه علمی ایرنا از ستاد علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی، آترواسكلروزیز (atherosclerosis) می‌تواند به بیماری‌های شدید قلبی مانند حمله قلبی و سكته منجر شود. اگرچه اكنون درمانی برای آترواسكلروزیز وجود ندارد اما بهبود روش زندگی مانند رعایت رژیم غذایی و افزایش تمرینات ورزشی می‌تواند احتمال ابتلا به این بیماری را كاهش دهد با تشخیص زودهنگام، می‌توان از احتمال ابتلا به آن كاست.
هرچند در بافت سالم، این سلول‌ها شبیه به یكدیگرند اما در سطح مولكولی متفاوتند. تعداد كمی از سلول‌های موجود در رگ‌ها مسئول ساختن رگ‌ها هستند، این سلول‌ها فعالیت خود را به عنوان یك سلول عضلانی از دست داده‌اند و به جای آن ژنی به نام Sca1 را بیان می‌كنند كه بهترین شناسه برای سلول‌های بنیادی است.
با استفاده از روشی برای بررسی بیان هزاران ژن در این سلول‌ها می‌توان واقعیت‌هایی را درباره این سلول‌ها دانست. با توالی‌یابی RNA می‌توان دریافت با اضافه شدن ژن Sca1، این سلول‌ها یك سری از ژن‌ها را بیان می‌كنند كه باعث روند تغییر در سلول می‌شوند. زمانی كه این سلول‌ها ویژگی مشخصی از یك نوع سلول تغییر یافته را نشان نمی‌دهند می‌توان روند تغییر را در آنها بررسی و مشاهده كرد كه این كار قبلا قابل انجام نبوده است.
«توالی‌یابی RNA كه به «توالی‌یابی شاتگانی كل ترانسكریپتوم» (Whole Transcriptome Shotgun Sequencing) نیز معروف است تكنولوژی است كه با بهره‌گیری از توانایی‌های «توالی‌یابی نسل بعدی» (next-generation sequencing) برای به دست آوردن تصویری كلی از حضور و مقدار RNA از ژنوم در یك بازه زمانی خاص استفاده می‌كند.
برای تایید این سلول‌های غیرعادی كه از سلول‌های عضلانی برگرفته است تیم تحقیقاتی از یك تكنولوژی دیگر به عنوان نشانه‌گذاری استفاده كرده است. با استفاده از این تكنیك می‌توان تاریخچه بیان ژن را در هر سلول بررسی كرد.
حتی هنگامی كه سلول‌ها به صورت كامل ژن سلول‌های عضلانی را خاموش می‌كنند با استفاده ازتكنیك نشانه‌گذاری می‌توان تمام خصوصیت آنها را یافت. دانستن پروفایل مولكولی در سلول‌های غیر معمول می‌تواند به بررسی رفتار آنها در انواع بیماری‌ها كمك كند.
تحقیقات نشان داده است تعداد این سلول‌ها در رگ‌های خونی آسیب‌دیده و در رگ‌های افراد مبتلا به آترواسكروزیز نیز افزایش می‌یابد. با استفاده از نتایج به دست آمده در این مطالعه می‌توان در آینده راهی برای تشخیص زودهنگام آترواسكلروزیز و درمان موثرتر آن یافت.
علمی ** 1836 ** 1055