طبيعت زنجان زيستگاهي مناسب براي پلنگ ها

امجد باقري روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: محيط بانان اين اداره كل براي حفظ و حراست از اين گونه جانوري كمياب و بسيار زيبا، مدام زيستگاه هاي اين گونه شاخص را مورد پايش قرار مي دهند تا خطري متوجه آنها نشود.
وي اظهار داشت: منطقه شكار ممنوع خرمنه سر و فيله خاصه در شهرستان طارم، منطقه حفاظت شده سرخ آباد و بخشي از منطقه شكار ممنوع خراسانلو در شهرستان ابهر، زيستگاه اصلي اين گونه جانوري زيبا و شاخص است.
باقري خاطرنشان كرد: محيط بانان اين سه منطقه را با دقت و حساسيت بهتر و بيشتري پايش و رصد مي كنند و از ورود هرگونه دام اهلي توسط دامداران و چوپانان، جلوگيري مي كنند تا تعارض ميان انسان و پلنگ در اين استان بوجود نيايد.
وي اضافه كرد: حمله پلنگ به دام هاي اهلي و انسان در اين استان، بسيار كمتر اتفاق افتاده است و اگر قلمرو اين گونه جانوري نادر و زيبا مورد تهديد قرار نگيرد به حتم شاهد حمله احتمالي آنها به انسان ها و دام هاي اهلي نخواهيم بود.
باقري ادامه داد: بهمن ماه 96، گزارشي درخصوص حمله يك قلاده پلنگ به يك دامدار از اهالي روستاي تشوير در شهرستان طارم از توابع اين استان در ارتفاعات روستاهاي 'لهنه و زرده' به اين اداره كل رسيد.
وي گفت: اين مرد روستايي كه به تنهايي و به منظور تفريح و پياده روي پا در زيستگاه و قلمرو اين حيوان گذاشته بود مدعي
بود كه بر اثر هجوم پلنگ از ناحيه پيشاني و دست چپ مصدوم شده است كه در بيان چگونگي اين رويداد نيز دچار تناقض گويي هايي شد كه با حقيقت ماجرا سنخيت چنداني نداشت.
باقري از شهروندان و روستائيان زنجان خواست به تنهايي به طبيعت به ويژه مناطق صخره اي و دربندها كه احتمال وجود جانوران درنده اي چون پلنگ نروند چراكه احتمال خطر وجود دارد و به حتم رفتن به قلمرو حيات وحش ريسك بسيار بالايي است.
وي يادآور شد: طي سال هاي 92، 93 و 94 و 95 به ترتيب 3، 2، 3 و 3 قلاده پلنگ در مناطق شكار ممنوع خرمنه سر و حفاظت شده خرمنه سرخ آباد ازسوي محيط بانان مشاهده و ازطريق دوربين فيلمبرداري مستندسازي شد و سال 94 نيز لاشه يك قلاده پلنگ در منطقه حفاظت شده سرخ آباد زنجان يافت شد كه در اين رابطه نيز 2 شكارچي به عنوان متهم دستگير شدند.
رئيس اداره محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط زيست استان زنجان نيز گفت: طي سالهاي اخير قريب 10 قلاده پلنگ ايراني در سه زيستگاه حيات وحش زنجان واقع در مناطق شكار ممنوع خرمنه سر و فيله خاصه و حفاظت شده سرخ آباد، مشاهده شده است.
علي قره چه لو، افزود: با توجه به اينكه پلنگ، جانوري قلمرو طلب است و به طور معمول حدود 60 كيلومتر مربع را براي زيست خود انتخاب مي كند بنابرين مشاهده و شمارش تعداد دقيق آنها كاري سخت و دشوار است.
وي اظهاركرد: محيط بانان اداره كل محيط زيست زنجان براي حفاظت از پلنگ ايراني در استان زنجان، زيستگاه هاي آن را به دقت پايش مي كنند تا صدمه و آسيبي از سوي انسان ها نبينند و در محيطي امن و آرام زاد و ولد كرده و بر تعدادشان اضافه شود.
قره چه لو افزود: سال 97 هيچ پلنگي در اين مناطق به چشم مشاهده نشد اما آثار به جا مانده از اين گونه جانوري، همچون ردپا و فضولات، در اين زيستگاه ها، خبر از وجود آنان مي دهد كه اين علايم موجب دلگرمي و مسرت است.
وي تصريح كرد: به هر ميزان زيستگاه هاي اصلي پلنگ از وجود امنيت و طعمه لازم و كافي برخوردار باشد در اين صورت، جان اين گونه جانوري كمياب و زيبا نيز مورد تهديد و خطر قرار نخواهد گرفت.
قره چه لو اظهار داشت: كل و بز و گراز، طعمه دلخواه پلنگ هستند و وجود اين 2 گونه جانوري در اين مناطق، باعث شده است تا اين حيوان، دغدغه تغذيه اي نداشته باشد و از نزديك شدن به حريم انسان ها خودداري كند و از چشم ها پنهان بماند.
قره چه لو با بيان اينكه در سال هاي قبل، چندين قلاده پلنگ در اين زيستگاه ها مشاهده و در چند مورد نيز با استفاده از دوربين فيلمبرداري مستندسازي شده است، افزود: سال 91 براي نخستين بار در اين استان، يك قلاده پلنگ ماده در طبيعت شهرستان طارم كه به هندوستان ايران معروف است از سوي عوامل اجرايي اين اداره كل مشاهده و فيلمبرداري شد.
وي تصريح كرد: اين افراد مهر ماه 91، طي 2 روز حضور مستمر در منطقه تحت مديريت و ضمن رصد كامل زيست گاه هاي حيات وحش و انجام مراقبت هاي لازم و پيشه سازي صبر، شكيبايي و انتظار بسيار، سرانجام در منطقه شكار ممنوع خرمنه سر واقع در شهرستان طارم، موفق به مشاهده اين پلنگ به همراه سه توله شدند.
قره چه لو ادامه داد: هرچند به علت محدوديت زاويه ديد و وجود موانع طبيعي و استتار توله ها در پاي درخت، فيلمبرداري از رفتار و حركات توله پلنگ ها به هنگام تغذيه با شير مادر و جست و خيز آنها ميسر نشده بود اما حركات پلنگ ماده به مدت 10 دقيقه مستندسازي شده است و مشاهده اين چهار قلاده پلنگ ايراني در اين منطقه، خبر از وجود يك قلاده پلنگ نر را مي داد.
رئيس اداره طبيعي اداره كل حفاظت محيط زيست استان زنجان، گفت: فيلمبرداري از پلنگ ها در طبيعت را كاري سخت و دشوار دانست و گفت: اين جانور وحشي و گوشتخوار كه نادر و كمياب نيز مي باشد بطور معمول شب ها به شكار پرداخته و برخي مواقع نيز در اوايل صبح و يا اواخر روز مشاهده مي شود.
قره چه لو افزود: طي 40 سال گذشته به رغم شواهد فراوان مبني بر مشاهده رد پا و به گوش رسيدن صداي پلنگ ايراني در اين منطقه، متاسفانه هيچ دليل مستندي براي اثبات وجود اين جانور نادر و كمياب در زنجان نبود ولي فيلم تهيه شده از اين پلنگ ماده ثابت كرد كه طبيعت طارم يكي از زيستگاه هاي اين حيوان است.
وي يادآور شد: سال 94 نيز در ارتفاعات غار خرمنه سر شهرستان طارم، يگ گروه سه نفره از كارشناسان و محيط بانان اين اداره كل در حين شمارش كل و بزهاي اين منطقه، يك قلاده پلنگ را با دوربين چشمي به صورت لحظه اي رويت كرده و به منظور مستند سازي بلافاصله به محل موردنظر عزيمت و از فاصله حدود 300 متري از اين پلنگ نر جوان در حال استراحت، فيلمبرداري مي كنند.
وي ادامه داد: پس از يك ماه از اين واقعه گروه اعزامي كه به منظور بررسي وجود بيماري ppr در منطقه در حال گشت زني بودند در دربند باور منطقه خرمنه سر با مشاهده 2 قلاده پلنگ اقدام به تصوير برداري كردند و با توجه به اينكه آن موقع فصل و زمان جفت گيري اين گونه با ارزش بود بنابراين به احتمال بسيار اين پلنگ هاي رويت شده نر و ماده بودند.
قره چه لو با بيان اينكه حمله پلنگ به انسان به ندرت اتفاق مي افتد، افزود: قبل سال 96 يك چوپان با مشاهده پلنگ با استفاده از چوبدستي با اين گونه جانوري وحشي و درنده، درگير مي شود و اين حيوان نيز براي دفاع از خود به اين چوپان چنگ انداخته و بلافاصله از محل دور مي شود.
به گزارش ايرنا، شكار هر قلاده پلنگ مبلغ 80 ميليون تومان جريمه دارد كه شكارچي متخلف، به عنوان ضرر و زيان به طبيعت و حيات وحش بايد به حساب محيط زيست واريز كند.
منطقه حفاظت شده سرخ آباد در شهرستان هاي زنجان و طارم و با مساحت 122هزار و 618هكتار از سال 1375 تحت حفاظت قرار گرفته است كه دشت سهرين اين منطقه يك زيستگاه با ارزش آهو محسوب مي شود.
منطقه شكار ممنوع خرمنه سر، نيز به وسعت حدود 77 هزار و 885 هكتار در شمال استان زنجان و دامنه جنوبي سلسله جبال البرز واقع شده است.
حيات وحش منطقه شامل كل و بز، خرس قهوه اي، پلنگ، سياه گوش، گرگ، گربه وحشي، كفتار، گراز، كبك دري، كبك چيل، طرلان، دليجه، شاه بوف، عقاب طلايي و انواع پاسري فرمها بوده و گونه هاي گياهي آن نيز نظير ارس، بلوط، گردو، بنه، ازگيل ، زالزالك، سياه تلو، افرا، داغداغان، وليك، آلبالوتلخه، بادام كوهي، راش و انواع گون مي باشد.
منطقه فيله خاصه نيز از سال 86 جزو مناطق شكار ممنوع استان زنجان اعلام شد و وسعت آن 110 هزار و 532 هكتار است.
گونه هاي درختي همانند درختان ميوه و صنوبر و گونه هاي گياهي همچون انواع آويشن، درمنه، انواع خانواده گندميان و گياهان بالشتكي و همچنين آهوي ايراني، گراز، سمور سنگي، پرندگاني چون كبك، باقرقره، انواع پرندگان شكاري، انواع پرندگان آبزي و كنار آبزي مهاجر زمستاني و انواع خزندگان در اين منطقه وجود دارد.
منطقه شكار ممنوع خراسانلو، واقع در شهرستان هاي ابهر - خرمدره به دليل داشتن آب و هواي معتدل كوهستاني و زمين‎ هاي حاصلخيز از تنوع گونه‎هاي گياهي و جانوري خاصي برخوردار است و بيش از 13 نوع پستاندار از جمله قوچ و ميش ارمني و البرزي، آهو، پلنگ، خرس قهوه‎اي، خوك وحشي، گرگ و سياه گوش و 22 گونه از انواع پرندگان چون كركس، قرقي، سينه سرخ ايراني، دليجه، سارگپه در اين منطقه زيست مي كنند.
8068/6084