فیروزه فیروزه ای میزبان گردشگران

فیروزه یكی از شهرستانهای نیمه شمالی استان خراسان رضوی است كه از شمال و شرق به بخش مركزی شهرستان نیشابور از جنوب به بخش میان جلگه نیشابور از شمال غربی به بخش سرولایت نیشابور و از غرب به بخشهای مركزی و مشكان شهرستان خوشاب و بخش مركزی شهرستان سبزوار محدود می شود.
مركز این شهرستان شهر فیروزه است كه در 20 كیلومتری شمال غرب شهر نیشابور و 145 كیلومتری غرب شهر مشهد و 115 كیلومتری جنوب شهر قوچان و 90 كیلومتری شرق شهر سبزوار واقع است.

* معدن فیروزه
معدن فیروزه در فاصله 35 كیلومتری شمال شـهر فیروزه قرار دارد. روسـتاهای معدن سفلی و معدن علیا در جوار این معدن واقع شده اند. تونلهای متعدد ایجاد شده در این معدن در طی زمانهای متمادی زیباییهای خاص طبیعی و گردشگری را در آن به وجود آورده است.
مساحت كل محدوده معدن، بیش از 40 كیلومتر مربع و طول بزرگترین تونل آن 1800 متر است. با توجه قدمت بیش از هفت هزار ساله معدن، جاذبه ها و پتانسیلهای گردشگری آن
و نقش این معدن در اشتغال مستقیم و غیر مستقیم مردم شهرستان به نظر می رسد شهرستان جزء معدود شهرستانهایی باشد كه تمامی ظرفیتهای میراث فرهنگی اش در یك نقطه تجمیع شده است لذا این امتیاز به توجه و عنایت ویژه مسئولان و مدیران استانی برای توسعه صنعت گردشگری معدن فیروزه نیاز دارد.

* پیشنهاد ثبت جهانی هنر فیروزه تراشی
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: پیشنهاد ثبت فن و هنر فیروزه تراشی در فهرست میراث ناملموس جهانی به شورای سیاست گذاری ثبت جهانی ارائه شده و موافقت اولیه در این زمینه صورت گرفته است.
ابوالفضل مكرمی فر افزود: شهرهای نیشابور، فیروزه و مشهد از گذشته محل تراش و عرضه سنگ فیروزه بوده اند و تراش فیروزه در ایران مرغوبترین نوع تراش در دنیا محسوب می شود.
وی ادامه داد: بیش از 500 كارگاه فیروزه تراشی در روستای معدن فیروزه و بیش از 200 كارگاه هم در شهر نیشابور دایر و مشغول فعالیت است.
او گفت: سنگهای تراش خورده فیروزه نیشابور به دلیل دارا بودن كیفیت مطلوب و مرغوبیت، مشتریان بسیاری در استانهای دیگر و كشورهای خارجی به ویژه مناطق عرب نشین حاشیه خلیج فارس از جمله كویت، سوریه، عراق و عربستان دارد.

* عمارت و باغ نشاط (سالار) تقی آباد
این باغ در حدود سال 1326 هجری قمری توسط آقا بالاخان سالار معتمد (گنجی) از خوانین بزرگ خراسان و منطقه احداث شد. روی هم رفته، این مكان شامل عمارت شمالی، مركزی، حصار، برج و باروست. قدیمی ترین قسمت باغ، عمارت شمالی آن است. طبقه همكف عمارت مركزی در زمان مرحوم سالار معتمد بنا شده است.
باغ در گذشته پوشیده از درختان كاج و پسته بوده است كه به علت كم آبی بیشتر این درختان خشك و یا قطع شده اند. عمارت مركزی باغ نشاط آراسته به آجركاریهای زیبایی است. روایت است استاد كمال الملك هنرمند و نقاش مشهور ایرانی در اواخر عمر خویش در این مكان ساكن بوده و یا به آن رفت و آمد داشته است و برروی دیوارهای داخلی عمارت مركزی باغ نشاط نقاشیهایی منسوب به این استاد مشاهده می شود و از همین رو بیشتر كتابهایی كه به زندگی كمال‌الملك پرداخته‌اند به این باغ نیز اشاراتی داشته‌ اند.
باغ نشاط طی شماره 4492 در فهرست آثار ملی كشور ثبت شده است و تحت حفاظت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار دارد و كار بازسازی آن از سال 1391 شروع شده است.
باغ نشاط فیروزه در شمار باغهای سنتی ایران و متعلق به اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی اول است و در فاصله سه كیلومتری شمال شهر فیروزه واقع شده است.

* دره انجیر سلیمانی
دره زیبای انجیر زو در شمال روستای سلیمانی، از توابع دهستان طاغنكوه شمالی بخش طاغنكوه شهرستان فیروزه است. این دره زیبا كه به خاطر درختان انجیر وحشی بسیار به دره انجیر مشهور شده از زمانهای دور، 'زو' كه در زبان كرمانجی شمال خراسان به معنای 'دره پرآب است' هم خوانده می شده است.
این دره در مجموعه كوهستانی طاغنكوه شمالی و كوههای ایلان لی و خانم سر قرار گرفته است كه در اطراف آن روستاهای سلیمانی،‌ بتو،‌ قلعه حسن، رباطی بلوچها، ‌زاونگ بالا، ‌گزار، زاونگ پایین، امیر آباد، میانتو و بیرم آباد قرار گرفته اند.
این مجموعه كوهستانی جزء دامنه های جنوبی رشته كوه بینالود محسوب می شود و آب جریان یافته در این دره در طول هزاران سال سبب تشكیل مخروط افكنه بزرگی شده است كه امروزه روستای سلیمانی و زمینهای حاصلخیز آن روی این مخروط افكنه واقع شده است.

* سایر جاذبه های تاریخی​
شهرستان فیروزه دارای جاذبه های مختلف گردشگری، زیارتی، تاریخی و طبیعی است كه از مهم ترین این جاذبه ها می توان به قلعه تاریخی توزنده جان متعلق به قبل از اسلام و دوره ساسانی، قلعه قدیمی روستای سرده، حمام قدیمی سرده، یخدان قدیمی بحرود، نبی زاده قزقنه، آب انبار همت آباد، منطقه ییلاقی معدن فیروزه و محوطه قدیمی هفت هزار ساله قارا چشمه و چندین محوطه باستانی متعدد دیگر اشاره كرد.
1922/7496