لاله هاي واژگون تابلويي بي بديل از نقاش طبيعت

دشت لاله هاي واژگون خراسان شمالي داراي پوشش گياهي بسيار زيبا و ارزشمند، در دو نوع زرد و بنفش است، نزديكي دشت لاله هاي واژگون به ديگر جاذبه هاي گردشگري، اين منطقه را به يكي از تفرجگاه هاي مهم كشور در فصل بهار تبديل كرده است.
نام دشت لاله هاي واژگون كوهرنگ در استان چهارمحال و بختياري را شنيده ايد اما شايد آن را از نزديك نديده باشيد كه در اين صورت يكي از زيباترين طبيعت هاي ايران را از دست داده ايد، ناياب ترين گل جهان لاله واژگون در استان خراسان شمالي نيز وجود دارد كه اين خطه را به بهشتي تبديل كرده است.
دشت لاله هاي واژگون خراسان شمالي يكي از ديدني ترين مناطق گردشگري ايران در فصل بهار است اما اين جاذبه ناياب در كشور شناخته شده نيست.
استان خراسان شمالي در حدفاصل دو قطب سياحتي شمال و زيارتي مشهدمقدس واقع شده كه سالانه در ايام تعطيلات نوروز مسافران و زائران زيادي از اين خطه تردد مي كنند در اين استان هشت هزار و 700 جاذبه گردشگري شناسايي شده در حوزه هاي مختلف وجود دارد كه وجود دشت هاي لاله واژگون جلوه اي ديگر به اين استان بخشيده است.
رخ نمايي و جلوه گري لاله هاي واژگون زرد و بنفش، به عنوان يكي از كمياب ترين گل هاي جهان، در ارتفاعات خراسان شمالي، از جاذبه هاي بهاري اين خطه به شمار مي رود.
ارتفاعات، كوه ها و دشت هاي سرسبز برخي از مناطق خراسان شمالي فروردين و ارديبهشت رويشگاه انواع گل هاي زيباي وحشي بخصوص لاله واژگون است كه منظره چشم نواز، دل انگيزي و رويايي را بوجود مي آورد.
آراسته شدن كوهسار ها و دشت هاي سرسبز در اين خطه با گل لاله هاي واژگون منتظر حضور گردشگران و علاقه مندان به طبيعت، گل هاي وحشي و دارويي است.
رويش هزاران بوته لاله واژگون در ارتفاعات اين استان چشم اندازي بكر و كم نظير ايجاد مي كند كه گردشگران و طبيعت گردان تنها يكبار در طول سال مي توانند شاهد آن باشند.
ديدن لاله هاي سر به زير در دامنه كوهستان، مي تواند سفر بهاري به ياد ماندني را براي هر تماشاگري رقم بزند.
به گزارش ايرنا اين گل زيباي وحشي را مي توان در چند نقطه از ايران از جمله دامان كوه هاي بهار، پلنگ و جوزك در استان خراسان شمالي ديد اما ديدن اين گل هاي زيبا در كوه و دشت هاي خراسان شمالي كه به رنگ هاي زرد و بنفش است از اين جهت متفاوت و ممتاز است.
رويش و جلوه گري بهاره لاله هاي واژگون در ارتفاعات خراسان شمالي از زيباترين جلوه هاي بكر و طبيعي اين خطه است كه بيننده را مسحور زيبايي خلقت خداوند مي كند كه در فروردين ماه اين گل ها در اين مناطق خودنمايي مي كنند.
اگرچه استان خراسان شمالي از نظر جاذبه هاي گردشگري طبيعي بسيار غني است اما زيبايي لاله هاي واژگون كه بر بلنداي كوهسارهاي مرتفع و در خنكاي مرغزارهاي سرسبز اين خطه مي رويد چون تابلوي بي بديل، ديگر جاذبه هاي طبيعي اين خطه را تحت الشعاع خود قرار مي دهد.
عمده رويشگاه هاي اين گونه كمياب گياهي در كوه خمبي و سراي در شهرستان گرمه، دوراهي دشت، كوه بهار، كوه پلنگ و جوزك در شهرستان مانه و سملقان، كوه اسدلي در ميانه بجنورد و اسفراين و كوه تكل قوز در شهرستان راز و جرگلان شناسايي شده است.
لاله هاي واژگون با همه زيبايي مسحور كننده، سر به زير و تسليم، خود را به نسيم دل انگيز بهاري سپرده و با هر نرم بادي از سويي به سويي خم مي شوند كه تماشاي آنها بيننده را به افتادگي در برابر ذات احديت فرامي خواند.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان شمالي مي گويد: لاله واژگون از گياهان علفي پيازدار چند ساله از خانواده سوسني ها با نام علمي (fritillna) است كه در مناطق وسيعي از فلات ايران مي رويد.
حسن وحيد در گفت و گو با ايرنا اظهار داشت: اين گل ها به دليل اينكه مقدار زيادي شبنم در بين گلبرگ هاي آن جمع شده و سپس به زمين مي چكد به گل اشك و يا اشك مريم نيز موسوم شده است.
وي گفت: عمر اين گياه بسيار اندك است و گل دهي آن بسته به نوع اقليم مناطق مختلف متفاوت است به طوري كه در خراسان شمالي در فروردين و در ساير مناطق تا اواسط ارديبهشت ماه ديده مي شود.
وي افزود: تاكنون بيش از 60 گونه مختلف اين گونه گياهي در دنيا و 15 گونه آن در ايران شناسايي شده است.
وي گفت: گونه گرگاني لاله واژگون با ارتفاع 50 تا 80 سانتي متر با گلهاي زرد كمرنگ متمايل به ليمويي قابل مشاهده است.
وحيد به جنبه هاي مختلف ارزشي اين گونه گياهي اشاره كرد و افزود: لاله واژگون علاوه بر زيبايي طبيعي و جنبه گردشگري، داراي خواص دارويي نيز هست.
به گفته وي عمده خاصيت دارويي اين گونه مربوط به پياز آن است كه در قسمت زيرين يقه گياه زير خاك مدفون است و چنانكه در منابع آمده دارويي موثر براي درمان دردهاي روماتيسمي و درد مفاصل و پاك كننده كبد است.
وي در عين حال افزود: اين گياه از نظر دارويي در رده گياهان سمي قرار دارد و مصرف خودسرانه آن مي تواند مشكل ساز شود كه حتما بايد زير نظر پزشك صورت گيرد.
وي اظهار داشت: اين گياه صبغه تاريخي نيز دارد و زمانهاي بسيار قديم از جنبه هاي مختلف مورد استفاده انسانها بوده و آثاري از آن در نقش ستونهاي سلسله ساساني در موزه طاق بستان در كنار نقش پادشاهان ساساني ديده مي شود.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان شمالي گفت: در ميان لاله هاي شناخته شده ايراني لاله واژگون از شهرت و زيبايي منحصر به فردي برخوردار است و همه ساله تعداد زيادي از مردم در فصل بهار براي تماشا به رويشگاه هاي آن سركشي مي كنند.
وي در عين حال از برخي تعرض ها به عرصه هاي رويش اين گونه زيباي گياهي انتقاد كرد و افزود: چراي عرصه هاي رويش اين گونه توسط احشام، برداشت غيرمجاز آن براي عرضه در بازار و تخريب رويشگاه هاي آن براي توسعه كشتزارها از مسايلي است كه حيات اين گونه را تهديد مي كند.
لاله واژگون خراسان شمالي از نظر ارتفاع و رنگ با لاله واژگون استان هاي چهارمحال و بختياري و كهكيلويه و بوير احمد متفاوت است و عمدتا با دو رنگ زرد و بنفش كمرنگ در جاي جاي مناطق خراسان شمالي و عمدتا در ارتفاعات بالاي 1500 متر مي رويد.
شناسايي، معرفي و حفظ اين گل وحشي زينتي و ديگر گونه ها در استان مي تواند نقش موثري در رونق صنعت گردشگري منطقه داشته باشد.
لاله واژگون از گل هاي بهاري است كه به طور طبيعي در ماه هاي فروردين و ارديبهشت گل مي دهد و گل هاي آن بسيار جذاب اما با عمري كوتاه است.
لاله واژگون از زيباترين گياهان زينتي دنيا است كه بازارپسندي بالايي را دارد و بازارهاي كشورهاي اروپايي و آمريكايي توجه خاصي به اين گياه نشان مي دهند، اين گل به دليل دارا بودن ساقه‎هاي بلند و قوي مي تواند به عنوان گل شاخه بريدني به اقصي نقاط دنيا صادر شود.
لاله واژگون مقاومت زيادي در برابر سرما و سازگاري ويژه اي با دامنه هاي سنگلاخي و صخره اي دارد و چنانچه زيستگاه اين گل به وسيله انسان و دام تخريب نشود، توانايي پوشاندن عرصه هاي وسيعي از طبيعت را با رويش هزاران شاخه زيبا دارد.
گياه لاله واژگون از جمله گياهان در خطر انقراض كشور است كه هرساله به دليل برداشت غيرقابل كنترل گل و پياز از رويشگاه هاي طبيعي، بيش از پيش در معرض نابودي قرار دارد، از دست دادن اين نعمت بزرگ كه از ميليون ها سال پيش به ما به ارث رسيده است، ضايعه اي بزرگ خواهد بود.
به علاوه شكل و رنگ و اندازه گل آن بسيار زيبا و مناسب براي پارك ها و باغ ها است و مي‎تواند رقيبي جدي براي لاله‎ها و سنبل‎هايي باشد كه اكنون در تمامي نقاط جهان كشت و كار مي‎شوند و اين گونه قابليت فروش به صورت گياه گلداني را نيز داراست.
استان خراسان شمالي به دليل وجود مناطق كوهستاني، عرصه هاي جنگلي و مراتع سرسبز، از تنوع كم نظير گياهي برخوردار است و تاكنون 350 گونه گياهي در آن شناسايي شده كه 50 درصد اين گونه ها جنبه دارويي و صنعتي نيز دارد.
در سال هاي گذشته توسط اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، فرهنگ و ارشاد اسلامي خراسان شمالي و شهرداري جشنواره لاله هاي واژگون در منطقه خمبي و سرابي شهرستان گرمه در ارديبهشت برگزار و از استقبال خوبي برخوردار شد.
هدف از برگزاري اين جشنواره نيز معرفي اين جاذبه طبيعي و شناساندن رويشگاه لاله هاي واژگون به مردم و جذب گردشگر به اين منطقه عنوان شده بود.
وجود لاله هاي واژگون زرد در طبيعت بكر در كنار ساير جاذبه هاي طبيعي و گردشگري خمبي جلوه ويژه اي به اين منطقه داده است و ضمن معرفي گياهان دارويي منطقه، از خطر انقراض اين ثروت ملي طبيعي جلوگيري كرده و توانايي بالقوه اين منطقه معرفي خواهد شد.
لاله واژگون در استان خراسان شمالي از گونه هاي خيلي كمياب گياهي است و چيدن آن توسط بهره برداران و تبديل رويشگاه هاي اين گونه به كشتزارهاي گندم و جو از عوامل تهديد آن است.
لاله واژگون علاوه بر ارزش تفرجگاهي و ايجاد چشم انداز قابل توجه، داراي ارزش دارويي نيز هست به طوري كه جوشانده پياز خشك شده اين گياه براي رفع دل پيچه، ناراحتي هاي همراه با گريه كودكان، بي خوابي نوزادان و دفع مرض استسقاء (تشنگي) موثر است.
محل رويش اين گياه در دو سه سال گذشته مختص استان چهارمحال و بختياري و استان هاي غربي و جنوبي كشور تلقي مي شد كه مناطقي از خراسان شمالي از قبيل كوه هاي خمبي و سراي در شهرستان گرمه، قسمت هاي غربي كوه آلاداغ، منطقه جوزك، كوه پلنگ و بزداغي در مانه و سملقان، كوه بهار و سالوك در جاجرم، قسمت هايي از كوه اسدلي در بجنورد و كوه تكل قوز در نوار مرزي راز و جرگلان محل رويش اين گل است.
لاله واژگون روييده در استان هاي غربي و جنوبي كشور با همتايان آنها در خراسان شمالي از لحاظ رنك تفاوت هايي دارد به طوري كه لاله هاي خراسان شمالي به رنگ زرد و بنفش است و حال آنكه گل هاي رسته بر دامنه هاي استان هاي جنوبي و غربي به رنگ قرمز است.
3007/ 6042