تهران- ایرنا- مبعث آخرین منجی بشریت حضرت محمد (ص)، عید عزت و شكوه بندگی در پیشگاه احدیت است كه از بزرگترین اعیاد مسلمان جهان به شمار می رود. بعثت و رسالت نبوی با پیام رهایی از ظلم شروع و سرآغاز راهی شد تا انسان از بی عدالتی، تبعیض و گمراهی بیرون آمده و به طرف توحید و معنویت حركت كند و با اجرای قانون و فرامین قرآن كریم به سعادت اخروی برسد.

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا،برگزیده شدن حضرت محمد(ص) به رسالت پیامبری مهم ترین رخداد تاریخ بشریت به شمار می رود، هنگامه ای خردورزی برانگیخته و مبارزه با خرافه آغاز شد و انسان را از تاریكی و جهل به سمت نور و روشنایی هدایت كرد و زمینه ساز تحولی شگرف در سرنوشت بشر شد.

«خداوند پاك، محمد(ص) را به پیامبری فرستاد در حالی كه میان عرب فردی نبود كه كتابی خوانده یا دعوی پیامبری كرده باشد. پس محمد(ص) آنان را رهبری كرد، به جایی كه باید نشانید و به عرصه رستگاریشان رسانید. تا احوالشان چونان نیزه هایشان استقامت پذیرفت و جای پای استوار كردند و سنگ هایی كه بر آن ایستاده بودند از لرزش بازماند. به خدا سوگند كه من از افراد سپاه او بودم كه به دشمن هجوم بردیم تا فرار كردند من نه ناتوانی نمودم و نه بیم به دل راه دادم. اكنون در این راه هم كه می روم همانند راهی است كه با فرستادة خدا(ص) رفته بودم، امروز هم باطل را برمی درم تا چهره حق از كنار آن آشكار شود...» این سخنان گزیده ای از بیانات امام علی(ع) در خطبه 33 نهج البلاغه است كه بر پیامبری حضرت محمد(ص) در دوره ای تاكید دارد كه نیاز به آمدن رسول خاتم بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شد.

آخرین فرستاده حق پیش از برگزیده شدن برای هدایت بشر برای رهنمون به دین اسلام با صداقت ذاتی خویش و پرورش یافتن در فضایی پر از معنویت، آمادگی لازم را برای راهنمایی انسان‌ به طرف سعادت و كمال كسب كرده بودند. در این میان خلوت گزینی‌های پیامبر(ص) در غار حرا و مناجات‌های روحانی و خالصانه ایشان با معبود یكتا نیز بیش از پیش آن حضرت را برای دریافت پیام وحی به وسیله جبرییل آماده ساخت.

حضرت محمد(ص) در 27 رجب چهلم سال عام الفیل هنگامی كه در غار حرا مشغول مناجات با پروردگار عالمیان بودند كه جبرییل امین بر آن حضرت(ص) نازل شدند و پیام وحی كه همان آیه های سوره علق بود، بر ایشان خواندند و مژده رسالت را به او دادند. از همین رو آغاز وحی و بعثت با نام خدا و با خواندن، قلم، علم و آموزش آمیخته با توحید شروع شد.

از این رو مسلمانان سراسر جهان در سالروز این واقعه مهم، مبعث حضرت رسول اكرم(ص) را جشن می گیرند و آن را به عنوان بزرگترین عید مسلمان پاس می دارند.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز مبعث خاتم الانبیاء با «عزیزالله سالاری» استاد دانشگاه، كارشناس معارف اسلامی و فلسفه به گفت وگو پرداخته است.

** ایرنا: اخلاق مهم ترین سیره رفتاری حضرت محمد(ص) است و یكی از دلایل برگزیده شدن ایشان به مقام پیامبری همین مسأله به شمار می رود، پیامبر اكرم(ص) رعایت نظام اخلاقی را از اصلی ترین مباحث در جامعه اسلامی بیان می كردند، اهمیت این موضوع از كجا نشأت می گرفت و در جامعه كنونی رعایت این موازین تا چه اندازه ضروری به نظر می رسد؟
*** سالاری: حضرت محمد(ص) از پس ابرهای جهل و شرك سر برآورد و رستاخیزی اعتقادی و فرهنگی در ذهن و ضمیر و دیدگان بشریت به پا كرد تا با این دگرگونی در جان بشر، جهان را دگرگون كند. او بزرگ منادی توحید و پیامبری در گستره ادیان آسمانی بود. پیامبر اكرم(ص) در حدیثی می فرمایند كه «من برانگیخته شدم تا كرامت های اخلاقی را كامل كنم و به اوج برسانم». بنابراین جامعه بدون اخلاق سراسر پوچی و توحُش را به دنبال دارد. افراد در دوران كنونی كه زمان فراصنعتی و مدرن نام دارد باید بدانند كه لازمه تمامی فعالیت های آنها در گرو رعایت اخلاق است. برای هدایت انسان در عصر جدید رعایت اخلاق همراه با ایمان بسیار لازم و ضروری به نظر می رسد.

اخلاق كریمه و حمیده انسان را به سمت متعالی شدن سوق خواهد داد. باید كرامت های اخلاقی را از محاسن های اخلاقی تفكیك كرد، یعنی محاسن اخلاق كه همان ظواهر صوری انسان است از مكارم اخلاقی كه ایمان محسوب می شود را از هم جدا دانست. پیامبر اكرم(ص) در جامعه ای كه به شدت در جاهلیت به سر می برد به پیامبری برگزیده شد تا آن جامعه ظلمانی را به نور و نورانیت تبدیل كند و مكارم اخلاقی را به اوج خود برساند. همانطور كه امیرالمومنین (ع) در خطبه 9 نهج البلاغه می فرمایند: « این انبیاء آمده اند تا گنجینه های دفن شده را احیاء كنند و برگزیند و آنها را زنده كنند» اینجاست كه باید گفت مكارم اخلاقی در آن جامعه با افكاری بسته به وسیله خاتم انبیاء تجلی پیدا كرد. پیامبر(ص) از جامعه ای گمراه برمی خیزد و با رسالت
بزرگ خود بشریت را هدایت می كند. در همین زمینه علی شریعتی می گوید كه دین با اقراء شروع می شود و دینی كه پیامبرش قسم به قلم می خورد یعنی یك دین با فرهنگ كه مایه افتخار بشریت است. كیش محمد(ص) در بردارنده همه ادیان آسمانی، كتاب او جامع همه كتب وحیانی و معجزه جاوید هستی و وجود خودش مساوی با وجود همه پیام آوران الهی است. مكتب او در فراسوی زمان و مكان و برخوردار از مبانی و اركانی است كه هرگز با نو شدن شكل زندگی رنگ نمی بازد و صلابت و استواری خویش را از دست نمی دهد.

** ایرنا: ایجاد نظم عقلانیت از مهم ترین دلایل برگزیده شدن و بعثت حضرت محمد(ص) است، نظم بخشیدن به عقل و عُقلایی رفتار كردن در جامعه تا چه اندازه اهمیت دارد؟
*** سالاری: حضرت محمد(ص) در حدیثی می فرمایند: «خدایا به من حكمت، علم و عمل صالح بیاموز و عقل آن است كه خدای رحمان توسط آن عبادت می شود و به وسیله آن بهشت به دست می آید». این موارد همگی دوشادوش خرد رحمانی معنا پیدا می كند. این حكمت و عقل تنیده شده با تقوا و ایمان است و با عقل ابزاری كه برخی افراد از طریق زور و قدرت آن را به دست می آورند فاصله بسیاری دارد. حضرت محمد(ص) برگزیده شد تا عقل ورزی را برای بشریت به ارمغان بیاورد. او فراگیری دانش و فرزانگی را هر چند از گمراهان و منافقان زیبنده دانست اما برای اهالی علم، كرانه و مرزی نمی شناخت. ایشان به سان دیگر پیامبران سترگ آسمانی، با كتاب هدایت ترازوی عدالت و شجاعت آمد و به مقابله با بدخواهان كژاندیش پرداخت. حكمت نظری و عملی كه مدنظر رسول خدا(ص) بود هر 2 لازم و ملزوم یكدیگر هستند و در جامعه اسلامی بر تمامی افراد واجب است تا آن را پیاده كنند. امام موسی كاظم(ع) در حدیثی می فرماید«ما 2 مدل حجت بیرونی و درونی كه همان عقل است داریم كه جدم رسول خدا(ص) مالك آنها هستند و بشریت را با آنها تعلیم عقلانیت دادند.» پیامبر(ص) تمدنی را تشكیل دادند كه همه اقلیت ها با گرایش های سیاسی و اجتماعی در آن جای بگیرند و نظام عقلانی را بر آن حاكم كنند تا در آن بشر را از هر گونه چالش و خشونت بیجا برهاند. ایشان در واقع نظام اخلاقی مبتنی بر عقل را در میان تمامی اقوام و اعراب گسترش دادند تا جان مایه های یك فرهنگ و تمدن سترگ و وسیع را پایه گذاری كنند. حضرت محمد(ص) را باید پیامبر صلح، لبخند، دوستی و مودت دانست كه تمامی این مسایل را ابتدا در خودش پیاده كرد و بعد اسوه حسنه را به بشریت آموخت.

** امین بودن، اعتماد و رعایت عدل و عدالت خواهی از ویژگی های بارز حضرت محمد(ص) به شمار می رفت و همین عوامل از اصلی ترین علت های پیامبری ایشان بود تا عدالت در حكومت اسلامی با رعایت تمامی موازین حكمفرما شود، در این خصوص توضیح دهید؟
*** سالاری: همگان بر این موضوع آگاه هستند كه حضرت محمد(ص) بهترین و شایسته ترین فرد برای رسیدن به پیامبری بودند. ایشان در میان مردم آن روزگار به فردی امانتدار و مورد اعتماد همگان شهره بود. رسول اكرم(ص) در دادورزی و عدالت خواهی الگو و پیشوای همگان هستند و پرچم عدل و عدالت را بر زمین برافراشته و مساوات اسلامی را پایه گذاری كردند و همه مردم را از هر قوم و ملیتی گردهم آورد تا بگوید اسلام دین یكرنگی و برادری است. محمد(ص) پیام آور همدلی، هم اندیشی و یكرنگی است. زبان، نژآد، جغرافیا، ملیت و قومیت در نگاه او هرگز معیار فضیلت و برجستگی انسان ها نسبت به یكدیگر نیست و قومیت گرایی و گرایش هایی از این دست شرك آلود است. آن حضرت پاره ای از نزدیكان خویش را بیگانه و برخی دیگر از بیگانگان را خودی می دانست. ابوجهل و ابولهب را از بیگانه از خود اما سلمان فارسی و اویس قرنی و بلال حبشی و صهیب رومی را خودی می خواند. كیش محمد(ص) در بردارنده همه ادیان آسمانی بود و ایشان امانتداری، عدالت ورزی، كرامت انسانی و اخلاق مداری را در میان مردم تقویت كردند. این پیامبر بزرگ امانت را در جامعه اسلامی با اهمیت می خواندند و تكبر، خشونت، حسد و فریب در مكتب او معنایی نداشت و ایشان تنها خرد و تقوای رحمانی را معیار برتری آدمیان می شناختند.

** ایرنا: شناسایی هر چه بیشتر سیره رسول اكرم(ص) برای جوانان این مرز و بوم و مسلمان جهان چه ضرورتی دارد؟
*** سالاری: بشر برای هدایت به پیامبری نیاز داشت تا از او الگو بگیرد و رسول اكرم(ص) نمونه عملی و مجسم هدایت است. همگان نیاز دارند تا از آموزه ها و رهنمودهای خاتم انبیاء در زندگی بهره ببرند و جوانان باید از سرچشمه های وحیانی تامین شوند تا روح آزادگی، روشنایی و حكمت را بیاموزند و در تمام امور زندگی پیرو خط مش رسول اكرم (ص) باشند. رسانه ها می توانند با برگزاری برنامه های آموزنده در خصوص سیره پیامبر(ص) جوانان را زندگی ایشان آشنا كنند و راه و روش صحیح زندگی را به نسل های جدید بیاموزند.

پژوهشم**9117**2002**9131