به گزارش ايرنا سيستان و بلوچستان با وسعت و تنوع جغرافيايي، قومي و مذهبي و نيز داشتن مناطق بكر و دست نخورده كه از آن به عنوان گنج پنهان و سرزمين ناشناخته ها ياد مي شود، ظرفيت و توانمندي بالايي براي جذب گردشگر دارد كه در صورت توجه بيشتر و فراهم كردن زير ساختها صنعت گردشگري را متحول خواهد كرد.
منطقه سيستان در شمال سيستان و بلوچستان با پنج شهرستان زابل، زهك، هيرمند، نيمروز و هامون علاوه بر مناظر بكر طبيعي چون آب، بيابان، جنگل و مانند آن بهشتي از آثار تاريخي و باستاني كشور است.
شاخص ترين اثر باستاني اين منطقه شهري با بيش از پنج هزار سال قدمت به نام شهرسوخته است، شهري كه در آن آثار شگرف از جمله نخستين چشم مصنوعي جهان، نخستين انيميشن جهان، اولين جراحي جمجمه جهان و صدها اثر ديگر كشف شده است.
اين شهر مجهز به سيستم لوله كشي فاضلاب و آب بوده و زندگي در آن قدمتي حدود 2 هزار و 500 ساله دارد.
درياچه اساطيري هامون، كوه خواجه، دهانه غلامان، زيارتگاه بي بي دوست، آس بادها و انواع قلعه هاي تاريخي چون چهل دختران، كافران، قلعه رستم و مانند آن از جمله مناطق باستاني و ديدني اين منطقه به شمار مي آيد.
مناطق بكري كه هيچ گردشگري نمي تواند ناديده از اين همه زيبايي بگذرد و انتظار است هموطنان عزيز حداقل يكبار در زندگي خود از اين خطه ديدن كند.
** قلعه رستم
اين قلعه يكي از معروف ترين آثار تاريخي برجاي مانده از دوران اسلامي در استان سيستان و بلوچستان است كه جنبه افسانه اي گرفته و به نام پهلوان نامدار ايران زمين رستم دستان، نام گذاري شده است.
اين قلعه با شكوه در حدود ۷۰ كيلومتري جاده اصلي زابل به زاهدان (۷۰ كيلومتري جنوب غربي شهر زابل) بعد از شهر سوخته خارج از جاده اصلي با طي مسافت چند متري قرار دارد.
بناي تاريخي قلعه رستم در منطقه حوض دار بنا شده و طبق گفته كارشناسان باستان شناسي اوج دوران شكوه و رونق اين قلعه در زمان سلسله صفويه بوده است.
در اين منطقه بقاياي يك شهر باستاني با آجركاري و ساختمان‌هاي متعدد و سردر ورودي، برج نگهباني و 15 برج دفاعي وجود دارد.
عناصر اصلي ساختمان شاه‌نشين قلعه رستم شامل حياط مركزي، ايوان‌هاي شمالي و جنوبي، مجموعهاي از اتاق‌هاي مختلف در اطراف حياط مركزي، ساختمان حاكمنشين و ساختمان امنيتي در سه طبقه كه متصل به مجموعه است.
در برخي از اتاق هاي اين قلعه پنجرههاي مشبك مانندي با قرار دادن خشت‌ها در كنار يكديگر به وجود آمده و حصار يا باروي قلعه با استفاده از وضعيت طبيعي از شرق به غرب با نقشه چندضلعي نامنظم ساخته‌شده، قلعه بر اساس نقشه از پيش تعيين‌شده انجام شده با اين توجه كه ضلع شمالي قلعه بادشكن مناسبي در مقابل بادهاي 120 روزه معروف سيستان داشته باشد.
بخش شرقي قلعه و روبروي شاه‌نشين يخدان قرار دارد كه شامل يك فضاي مدور نسبتاً وسيعي به ارتفاع 5 متر از سطح زمين است.
با فاصله كمي از ارگ شاه‌نشين اسطبل قرار دارد و در پشت آن ساختمان طويلي كه بدنه اضلاع آن آخورهايي به رديف شكل گرفته شده است ديده ميشود.
خندقي به عرض 5/7 متر با اندازه‌هاي متغير در بعضي مكان‌ها قلعه را در برگرفته و به دليل انباشته شدن خاك، عمق خندق چندان زياد به نظر نمي آيد.
طبق شرايط اقليمي و وضعيت آب و هوايي و موقعيت استراتژيكي منطقه معماران و سازندگان مي‌بايست دژي مستحكم به‌منظور بهره‌برداري‌هاي نظامي و مسكوني ايجاد مي‌كردند كه مناسبترين مصالح ساختماني آن خشت خام بوده، البته در بعضي موارد آثار گچ نيز در اتاق‌ها ديده ميشود.
دروازه ورودي و 15 برج تدافعي اطراف قلعه براي مقابله با ناملايمات طبيعي ساخته‌شده‌است، تيركش هاي داخل ديوار و برج‌ها و كنگرههاي حصار، وضعيت دفاعي قلعه را نشان مي‌دهند.
باستان شناسان تعدادي سكه نقره مربوط به پوراندخت پادشاه ساساني را نيز در اين منطقه كشف كرده‌اند.
اين آثار با وجود فاصله اي هر چند اندك از جاده اصلي به علت نداشتن جاده اي آسفالته مورد توجه گردشگران و مردم منطقه قرار نداشته و عدم آگاهي مسافران از اين اثر مهم تاريخي آن را ناشناخته گذاشته است.
اين قلعه تاريخي متاسفانه به علت برخي ناملايمات سير فرسايشي را طي مي كند و آنگونه كه بايد بدان توجه نشده است.
سيستان و بلوچستان گنجينه اي تمام عيار از هر آنچه كه براي يك سرزمين مهم تلقي مي شود است، منطقه ناشناخته ها كه آثار تاريخي و طبيعي بسياري را در خود جا داده است.
مناطق زيبا و كم نظيري كه گاهي برخي ناملايمات دردي بر پيكره تب دار آثار آن مي شود و نياز است در كشوري كه از پيشينه كهن فرهنگي و تمدني برخوردار است اين جذابيت ها نمود بيشتري پيدا كرده و بر همه جهانيان شناخته شود.
آثار تاريخي كم نظيري كه هويت يك منطقه و سرزمين را باز خواني مي كند و نماد سربلندي و تمدن آن است.
قلعه هاي تاريخي بسياري در استان سيستان و بلوچستان وجود دارد، مناطقي كم نظير كه گاهي عدم معرفي آن به جامعه باعث از ميان رفتن آنها مي شود، مناطقي كه شناخت و برنامه ريزي براي آگاهي بخشيدن آن در جامعه امر حياتي و مهم تلقي مي شود.
9914 **6081
تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۳۹۸ - ۰۷:۴۶
زاهدان - ايرنا - سيستان بهشت آثار باستاني و تاريخي، ابنيه ها و قلعه هاي كهن متعددي را در خود جا داده كه قلعه رستم از جمله آنهاست، قلعه اي تاريخي در دل كوير سيستان كه هيبت آن همچون ارگ قديمي بم مي ماند.