تهران- ايرنا- متخصص روانپزشك كودك و نوجوان گفت: خشم يكي از هيجان هاي اصلي هر فرد از جمله كودكان است. اين هيجان از ناكامي نشأت مي گيرد، وقتي بين آنچه كودك تصور مي كند و آنچه واقعا رخ مي دهد، ناهمخواني به وجود آيد، خشم او بروز مي كند.

مهشيد رابطيان روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعي ايرنا اظهارداشت: بروز خشم يا پرخاشگري در كودكان چنانچه براي دفاع از خود و ديگران باشد حاصلي مثبت دارد ولي در صورت كنترل نكردن آن، مي تواند به درگيري، آسيب و ارتكاب خشونت منجر شود.
وي، برخي حالات و علل خشم در كودكان را پرخاشگري فيزيكي و كلامي، طغيان احساسات، كشيدگي و سختي بدن، اشتغال خاطر با موقعيت، يا كناره گيري از تماس اجتماعي عنوان كرد.
اين روانپزشك خشم را داراي مضراتي دانست كه مي تواند به بازدهي شخصي فرد آسيب رساند و از طرفي خشم در كودك مي تواند نيرويي براي غلبه بر موانع و ابزاردفاع از خود و ديگران باشد.
رابطيان افزود: برانگيخته شدن و پرخاشگري را مساله اي عمومي دانست كه هركسي مي تواند به اين حالت دچار شود. مساله اين است كه آيا اين خشم در كودك، كنترل شده يا حاصل مثبتي از آن منتج مي شود؟ يكي از اصول اصلي رشد براي كودكان يادگيري بيان كنترل شده خشم و هدايت آن از طرق بي ضرر و مثبت است.
وي اظهارداشت: در وهله نخست از سوي والدين بايد نحوه بيان خشم را به درستي به كودك آموخت و آن را در جهت مثبت هدايت كرد. چرا كه نحوه رفتاري والدين در برخورد با پرخاشگري كودكان در بروز واكنش فرزند به عصبانيت و پرخاشگري، تأثير‌گذار است.
رابطيان گفت: پدر و مادر وظيفه مهمي در زمينه كنترل خشم كودك برعهده دارند كه مي تواند در بهبود خشم فرزندشان موثر باشد. از طرفي نبايد كودك را به خاطر پرخاشگري به سرعت مورد قضاوت قرارداد، البته راهكارهاي مديريت و كنترل خشم در بزرگسالان با كودكان متفاوت است و بايد به او براي مقابله با بروز خشونت و عصبانيت كمك كرد.

*راهكار والدين براي كنترل خشم كودك
فوق تخصص روانشناسي كودك و نوجوان افزود: والدين مي توانند الگوي مناسبي به فرزندان خود ارائه كنند. كودكي كه در محيط خانوادگي پرخاشگر و عصبي پرورش يابد، بيشتر راههاي منفي خشم را ياد مي گيرد از اين رو پدر و مادر براي كنترل خشم كودك خود مي توانند از طريق آگاه كردن او به غيرقابل پذيرش بودن برخي شيوه هاي بيان خشم نظير كژ خلقي، زدن، گاز گرفتن، يا جيغ كشيدن كمك كنند تا كودك خشم خود را بهتر كنترل كند.
رابطيان اظهارداشت: والدين از طريق ارائه فعاليت فيزيكي، بازي هاي سرگرم كننده، كلامي كردن و داستانهاي هدفمند مي توانند به كودك بياموزند كه در مواقع خشم چگونه عصبانيت خود را كنترل كنند.
وي گفت: پدر و مادر با درك مفهوم خشم كودك بايد به او ياد دهند احساساتش را كنترل و تنظيم كند. آگاهي از اين امر كه والدين از احساس خشم كودك اطلاع دارند و در صورت عنوان شدن آن از سوي كودك عصباني يا آزرده نمي شوند، به او كمك مي كند تا وحشت زده و خشمگين نشود.
اين روانپزشك افزود: چنانچه خشم كودك غيرعادي و ادامه داشت، والدين بايد به دنبال ريشه و اصلاح آن برايند و اگر در اين زمينه پيشرفتي نداشتند، به مشاور براي خود و فرزندشان مراجعه كنند.
رابطيان اظهارداشت: خانواده هايي كه بيش از يك فرزند دارند معمولا از اين مساله گله مي‌كنند كه كودكان آنها بيشتر مواقع با يكديگر دعوا و مشاجره مي‌كنند. اما اختلاف و كشمكش بين خواهران و برادران كاملا امري طبيعي است و از طرفي تعامل فرزندان با هم به آنها كمك مي‌كند كه روابط اجتماعي را ياد گيرند و اختلاف خود را با يكديگر حل و فصل كنند.
وي افزود: پدر و مادر بايد توجه كنند كه در صورت بروز اختلاف بين كودكان، اگر دعواي آنها عادي است و آسيبي به يكديگر نمي‌ رسانند، دخالت نكرده و به آنها توجه نكنند تا كودكان با هم به توافق رسند. اما اگر احتمال آسيب ديدن وجود دارد در مشاجرات آنها دخالت كنند و سپس از آنان بخواهند كه آرام شوند و بعد از اينكه آرام شدند، در خصوص علت درگيري، توضيحات لازم را از آنها بخواهند.
فوق‌ تخصص روانپزشكي كودك و نوجوان تاكيد كرد: در برخي از خانواده ها والدين فرزند بزرگتر را مقصر شروع درگيري و خشونت بچه ها با يكديگر مي دانند كه اين امري اشتباه است. نبايد در اين گونه مواقع قضاوت ناعادلانه كرد و والدين بايد سعي كنند تا جايي كه امكان دارد، به دنبال ريشه و علت درگيري و جلوگيري از بروز خشونت برآيند.
اجتمام * 1417 * 3063