توسعه مناسبات تجاری تهران و اسلام آباد در گرو شناخت ظرفیت های دو طرف است

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «عمران خان» نخست وزیر جمهوری اسلامی پاكستان عصر امروز - یكشنبه - در صدر هیاتی سیاسی و اقتصادی وارد ایران و شهر مشهد شد.
نخست وزیر پاكستان در سفر دو روزه خود با رییس جمهوری و مقامات كشورمان دیدار و رایزنی خواهد كرد.
در این سفر مهم وزاری اقتصاد و دارایی، فدرال حقوق بشر و وزیر فدرال در امور هماهنگی ایالات ها، فدرال دولت در امور دریایی و برخی دیگر از وزاری كابینه عمران خان را همراهی می كنند.
این نخستین عمران خان پس از نخست وزیری به ایران است و پیش بینی می شود اهداف و دستاوردهای زیادی برای دو كشور به ویژه در حوزه های سیاسی و امنیتی در پی داشته باشد. به منظور بررسی اهداف سفر نخست وزیر پاكستان به ایران، خبرنگار سیاسی ایرنا با «پیر محمد ملازهی» كارشناس مسائل پاكستان و شبه قاره گفت و گو كرده است.

**پاكستان می تواند در مقابله با تحریم ها به ایران كمك كند
ملازهی نقش همسایه جنوب شرقی ایران در مقابله با تحریم ها را مهم ارزیابی كرد و گفت: پاكستان از قدرت مانور اقتصادی بالایی برخوردار است. این كشور می تواند بویژه در شرایط تحریم نقش مهمی در مراودات تجاری ایران داشته باشد. این امر در گرو شناخت كافی دو كشور از ظرفیت های یكدیگر است.
ملازهی افزود: هدف گذاری تجاری ایران و پاكستان برای مبادلات اقتصادی مبلغ پنج میلیارد دلار است كه یك تا یك و نیم میلیارد دلار آن تاكنون محقق شده كه عمدتا تبادلات غیررسمی است. ایران باید در رابطه اقتصادی خود با پاكستان محور خطوط انتقال كالا از پاكستان به ایران را مورد توجه قرار دهد.
وی افزود: خط آهن كویته به زاهدان، جاده شوسه، بازارچه مرزی و راه دریایی بندر چابهار از جمله این خطوط انتقال است كه جغرافیای منطقه در اختیار دو كشور قرار داده و ایران و پاكستان باید با شناخت و بررسی بازارهای یكدیگر از این مسیرها استفاده بهینه كنند.
این كارشناس مسائل منطقه در پایان تصریح كرد: پاكستان به شدت نیازمند انرژی، نفت و گاز است به همین دلیل پیگیری احداث خط لوله صلح می تواند برای دو كشور استراتژیك باشد اما بهره گیری از این ظرفیت ها منوط به اراده سیاسی دو كشور است.

** به نتیجه رساندن میانجی گری بین تهران و ریاض برای عمران خان اعتبارآفرین است
به گزارش ایرنا یكی از عمده ترین مسائلی كه در مناسبات تهران و اسلام آباد مطرح می شود ایفای نقش میانجی از سوی اسلام آباد در روابط ایران و عربستان است. و در سالهای اخیر گمانه زنیهایی در این خصوص مطرح بوده است. ملازهی در این خصوص می گوید:با توجه به افزایش اختلافات سیاسی و رقابت های بین ایران و عربستان قضاوت درباره تمایل عربستان به تنش زدایی با ایران دشوار است. رقابت بین ایران و عربستان از سطح سیاسیِ قابل مذاكره، اكنون در مرحله ایدئولوژیك است كه در قالب شیعه و سنی و در عراق ، سوریه و یمن مشاهده می شود. از این جهت رقابت بین دو كشور در مرحله ای است كه نه ایران و نه عربستان نمی توانند در این زمینه كوتاه بیایند.
ملازهی با بیان این كه این احتمال وجود دارد كه این رقابت ها با افزایش تنش های ایران با آمریكا و رژیم صهیونیستی، افزایش هم بیابد اظهارداشت: می توان گفت كه شرایط بین دو كشور و منطقه مساعد نیست و سطح تنش ها بیش از تصور پاكستانی هاست. اما آن ها تلاش خود را انجام می دهند چون به نتیجه رساندن این موضوع هم برای پاكستان و هم عمران خان اعتبار زا خواهد بود.
ملازهی با اشاره به زیان بخش بودن تنش های میان ایران و عربستان برای كل جهان اسلام و پاكستان، درباره تلاش های اسلام اباد برای كاهش تنش ها گفت: پاكستان مناسبات نزدیكی با ایران و عربستان سعودی دارد. با این حال تنش هایی كه بین ایران و عربستان وجود دارد عملا به زیان كل جهان اسلام و پاكستان تمام شده است.
این كارشناس مسائل منطقه افزود: به نظر می رسد یكی از اهداف سفرعمران خان این است كه در مذاكره با مقامات ایرانی به ارزیابی مشخصی درباره نقش میانجی خود در ارتباط بین ایران و عربستان دست یابد. احتمالا قبلا نوعی هماهنگی در سفرهای عمران خان به عربستان سعودی و سفر ولیعهد عربستان به این كشور انجام شده است.

**
وی درباره دلایل تاخیر عمران خان در سفر به ایران گفت: موضوع رابطه با ایران به طور خاص و بهبود روابط با همسایگان به طور عام از همان دوران كه عمران خان نامزد نخست وزیری بود و با حزب مسلم لیگِ نواز شریف و حزب مردم رقابت می كرد، در میتینگ های تبلیغاتی او مطرح می شد. عمران خان حتی در مقطعی اعلام كرد نخستین سفر خارجی خود را به ایران انجام خواهد داد. اما پس از قرار گرفتن در پست نخست وزیری چندین سفر خارجی از جمله به عربستان سعودی انجام داد و پس از آن به ایران سفر كرد.
این كارشناس مسائل پاكستان تصریح كرد: علت تاخیر سفرعمران خان به ایران را می توان در ارتباط با این موضوع دانست كه در تعیین سیاست خارجی پاكستان به خصوص در ارتباط با منطقه، تنها بخش سیاسی نقش ندارد بلكه بخش نظامی هم در این خصوص تصمیم گیری می كند.
وی یادآورشد: در این رابطه ابتدا نگاه نظامی ها پررنگ تر از دیدگاه عمران خان شد اما با توجه به نگاه جریان سیاسی حامی عمران خان كه به لحاظ فكری به ایران نزدیك است و انقلاب اسلامی را سرمشق خود قرار داده ، به نظر می رسد عمران‌خان توانسته است نظامیان را قانع كند كه پاكستان در موقعیتی قرار دارد كه بتواند روابط خود با ایران را گسترده تر كند.

**طرح 6ماده ایران برای تامین امنیت مرزها
ملازهی در تشریح طرح ایران برای برقراری امنیت در مرزهای دو كشور گفت: سفیر ایران در پاكستان طرح 6 ماده ای برای تامین امنیت در مرزهای ایران ارائه داده است. در این طرح ایران و پاكستان در منطقه تربت پایگاه مشتركی برای استقرار نیروهای خود ایجاد خواهند كرد. علاوه بر این دیوار حائل به طول 950 كیلومتر، گشت های مشترك در امتداد مرزها و دیگر گزینه ها در این طرح پیش بینی شده است.
وی موفقیت چنین طرح هایی را منوط به فراهم آوردن امكانات برای مردم، توسعه اقتصادی و رفع تبعیض دانست، و گفت: دیواركشی در مرزها بدون رفع تبعیض و توسعه اقتصادی به تنهایی تامین كننده امنیت كشورها نخواهد بود.
این كارشناس مسائل پاكستان افزود: بلوچ های پاكستان نسبت به ایران نگاه مثبتی دارند اگر ایران و پاكستان با نادیده گرفتن این موضوع طرح هایی به زیان این گروه ها اجرا كنند، افكار ناسیونالیستی بلوچ های پاكستان را تحریك خواهند كرد و این به نفع ایران نخواهد بود.به نظر می رسد ایران در این زمینه باید هوشیارانه و با احتیاط تصمیم بگیرد.

**پاكستان به دنبال یارگیری در منطقه است
ملازهی همچنین درگیری ها میان هند و پاكستان را در سفر نخست وزیر این كشور به ایران بی تاثیر ندانست و گفت: هند و پاكستان اكنون در بدترین شرایط ممكن به سر می برند و حتی احتمال جنگ بین دو كشور هم وجود دارد. هند به طورجدی معتقد است كه لشگر طیبه و مجاهدین در كشمیر، تحت حمایت سازمان های امنیتی پاكستان عمل می كنند. هندی ها توانسته اند هم افغانستان را به اتخاذ موضع سخت علیه پاكستان راضی كنند و هم آمریكا را قانع كرده اند كه این كشور منشاء تروریسم است. از دیگر سو فضا را در عرصه بین المللی به گونه ای پیش می برند كه امكان حمله نظامی به پاكستان را داشته باشند و افكار عمومی هم آن ها را صاحب حق بداند.
ملازهی خاطرنشان كرد:دو گروه «براس» (با گرایش های ناسیونالیستی بلوچ) و «طالبان پاكستان» علیه دولت مركزی پاكستان فعالیت می كنند. همین موضوع اسلام آباد را به چاره اندیشی وادار كرده كه یكی از این تدابیر نزدیكی با ایران، چین، روسیه است. مقامات پاكستان در شرایطی كه هم با افغانستان و هم هند در مرزهای خود مشكل دارند، در پی یارگیری در منطقه هستند.
‌سیام**9402**2021**