محقق ایرانی در آمریكا روش جدیدی برای سنجش فشار خون قلب یافت

زهرا قاسمی روز یكشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، درباره یافته های جدید تحقیقات خود كه در زمینه مهندسی پزشكی است، گفت: ایده تحقیق ما از آنجا شروع شد كه آمارها نشان می دهد بیماری های قلبی بسیار زیاد است و نخستین دلیل مرگ و میر در آمریكا و جهان به شمار می آید.
وی افزود: برای همین خیلی مهم است كه روشی داشته باشیم تا با دقت بیشتری نسبت به روش های موجود، این بیماری ها را تشخیص دهد. از این رو، برای اینكه برخی از بیماری ها را زودتر یا در مراحل ابتدایی تشخیص دهیم، نیاز داریم فشار خون داخل قلب را اندازه گیری كنیم.
این محقق ایرانی مقیم آمریكا ادامه داد: مشكل این بود كه انجام فشار خون قلب بسیار سخت و هزینه بر است و معمولا برای كسانی كه تحت عمل جراحی قلب باز هستند، می توان این فشار خون را اندازه گیری كرد به همین دلیل در شرایط عادی از این نوع اندازه گیری فشار خون استفاده نمی شود.
قاسمی یادآور شد:مشكلی كه در اندازه گیری رایج فشار خون وجود دارد این است كه چون رگ حالت ارتجاعی دارد، روی موج ضربانی كه از قلب خارج می شود تاثیر می گذارد، شكل و ویژگی های این موج در طول رگ تغییر می كند، از این رو، وقتی كه در نقاط دیگر بدن همچون بازوها، فشار خون را اندازه می گیریم، تصویر درستی ارائه نمی دهد.
وی با بیان اینكه در روش ما اندازه گیری فشار خون حداقل از دو نقطه بدن انجام می شود، در مزیت این روش اظهار كرد: پارامترهایی كه از فشار قلب به دست می آید، اطلاعات بیشتر و دقیقتر درباره احتمال بروز بیماری های قلبی در اختیارمان می گذارد، در حال حاضر اگر بیماری به مراحل حاد و پیچیده ای برسد با برخی آزمایش های خاص می توان، این پارامترهای مربوط به خطر پذیری سیستم قلبی را به دست آورند.
این دانشجوی ایرانی خاطرنشان كرد: تحقیقات پزشكی نشان داده است كه اگر برخی اطلاعات را از فشار خون قلب استخراج كنیم، كیفیت اطلاعات آن نسبت به بقیه نقاط بدن بالاتر است و بهتر می توان درباره تحلیل روند بیماری یا پیش بینی آن، استفاده كرد.
قاسمی درباره روش ابداعی خود گفت: ما به دو فشار خون از دو نقطه بدن نیاز داریم. فشار خون بازو و شریان رانی را با استفاده از همین دستگاه های فشار سنج معمولی اندازه گیری كردیم و یك مدل فیزیولوژی هم ایجاد كردیم كه وقتی این دو فشار را برای هر نفر اندازه گیری كردیم، پارامتر مدلمان را برای همان فرد به صورت اختصاصی پیدا می كنیم كه در این حالت، فشار قلب همان فرد را تخمین می زنیم.
وی افزود: تحقیقات زیادی درباره تخمین فشار قلب انجام شده است، عمده آنها به صورت تحقیق بر یك جمعیت انجام می شود، یعنی مدل اختصاصی برای هر نفر ندارند، بلكه مدل به دست آمده از این جمعیت را به بقیه تعمیم می دهند اما مدل ما این گونه نیست و برای هر فردی متفاوت است.
دانشجوی دانشگاه مریلند با یادآوری اینكه پارامترهای سیستم قلبی برای هر فردی متفاوت است و حتی در موقعیت های مختلف برای یك نفر هم ثابت نیست، تصریح كرد: اگر شرایط عادی نباشد، مدل عمومی كه بر اساس تحقیق بر یك جمعیت به دست آمده است، پاسخگو نیست. ما مدلی ارائه كرده ایم كه برای هر لحظه و به صورت اختصاصی هر فرد، تخمین فشار خون قلب انجام می شود.
قاسمی توضیح داد: ما دینامیك سیستمی كه خون در رگ باید حركت كند را با توجه به اثر ارتجاع و مقاومت انتهایی عروق بر حركت و فشار خون دارد، در نظر گرفتیم و مدلمان را بر اساس آن طراحی كردیم. مدل آن ریاضی است اما پایه آن قوانین فیزیولوژی است كه در عروق وجود دارد و حركت موجی خون در داخل رگ را مدل می كند.
وی منظور از فشار داخل قلب را فشار شریان آئورت دانست و افزود: سیستمی داریم كه ورودی آن فشار خون قلب است كه اندازه آن را نمی دانیم، دو خروجی به اندام فوقانی و تحتانی دارد، می خواهیم موج فشار خون قلب را با استفاده از مدل ریاضی و اندازه های فشار خون به دست آمده از این دو خروجی را تخمین بزنیم.
این دانشجوی ایرانی ادامه داد: می دانیم كه ورودی هر دو شاخه یعنی فشار خون قلب یكسان است، در نتیجه می توانیم پارامترهای مدلمان را با استفاده از میزان دو خروجی تخمین بزنیم. این مساله به بلندی و كوتاهی قد انسان یا چاقی و لاغری بدن ارتباط ندارد، البته همه این مسایل در پارامترها به دلیل اینكه كاملا خصوصی است، در نظر گرفته می شود.
قاسمی اضافه كرد: مهم بود كه ساده ترین و در عین حال دقیقترین مدل را به دست آوریم. مدل های بسیار پیچیده ای درباره عملكرد قلب وجود دارد اما ما به دنبال آن بودیم كه پارامترها را در حد حداقل نگه داریم و در عین حال تخمین ما بسیار درست باشد.
وی با بیان اینكه این روش ما را هر پزشك در مطب خود می تواند انجام دهد چرا كه بر اساس آن همان اندازه گیری رایج فشار خون است، اظهار كرد: روش ما این قابلیت را دارد كه حتی به جای استفاده از كاف فشار خون، از ساعت های هوشمند استفاده كنیم.
محقق ایرانی دانشگاه مریلند درباره نتایج یافته های خود هم گفت: ما نشان دادیم كه فشار خون داخل قلب را می توانیم به خوبی پیش بینی كنیم. برای تایید این كار، فشار خون قلب را به صورت داخلی اندازه گیری كردیم و با استفاده از مدل خودمان هم همان میزان را به دست آوردیم.
قاسمی افزود: مرحله بعدی این است كه این مدل ما چقدر می تواند با دقت پیش بینی بیماری های قلبی را انجام دهد. در این صورت افراد می توانند خیلی پیشتر از اینكه دچار بیماری شوند، از بیماری خود آگاه شده و بتوانند پیشگیری كنند.
وی درباره تفاوت روش ابداعی خود با دیگر روشها هم گفت: این روش، نخستین باری است كه انجام شده است، تحقیقات پیشین بر روی مدل های فردی بر اساس اندازه گیری فشار خون به صورت داخلی و فرستادن سوزن در داخل عروق انجام می شد اما ما با استفاده از كاف های فشار خون این كار را انجام دادیم.
به گفته این دانشجوی ایرانی، نتیجه تحقیقات وی در نشریه ساینتفیك ریپورت هم منتشر شده است.
اروپام*1429