تهران- ایرنا- بانك مركزی در بخشنامه‌ای اعلام كرد: بانك‌ها در صورت كافی نبودن موجودی حساب مكلف به پرداخت وجه چك از محل موجودی سایر حساب‌های صاحب حساب و مسدودسازی همه حساب ها و كارت‌های بانكی به میزان مبلغ چك هستند.

به گزارش روز یكشنبه ایرنا، مدیریت كل اعتبارات بانك مركزی در بخشنامه ای خطاب به مدیران عامل شبكه بانكی اعلام كرد: بر اساس مفاد قانون جدید چك و دستورالعمل حساب جاری، در صورت كافی نبودن موجودی حساب صادركننده چك، بانك‌ها مكلف به پرداخت وجه چك از محل موجودی سایر حساب‌های صاحب حساب به ترتیب اولویت از حساب جاری، حساب قرض الحسنه پس انداز، حساب سرمایه گذاری كوتاه مدت و حساب سرمایه گذاری بلندمدت و همچنین مسدود كردن همه حساب‌ها و كارت‌های بانكی و هر مبلغ متعلق به صادركننده به میزان مبلغ چك هستند.
در این بخشنامه آمده است: باید مشخصات صادركنندگان چك برگشتی از سوی بانك مركزی برای شناسایی حساب‌های وی و انسداد مبالغ چك‌های برگشتی از طریق بستر «سامانه كاشف» انجام شود كه پس از اعمال تغییرات لازم اعلام خواهد شد.
بر اساس این بخشنامه، برای رفع سوءاثر از چك برگشتی در صورت واریزی كسری مبلغ چك، بانك مكلف خواهد بود نسبت به رفع اثر از چك‌های برگشتی به درخواست صادر كننده چك، كسری مبلغ چك برگشتی را حداكثر به مدت یك سال تا زمان مراجعه دارنده چك در حساب جاری مربوطه نزد «بانك محال علیه» مسدود كند و ظرف مدت سه روز واریز مبلغ را به شیوه قابل استناد به اطلاع دارنده چك برساند.
همچنین در صورت ارائه هر یك از مدارك موضوع بندهای «ب»، «ج»، «د»، «ه» و یا شمول بند «و»، پیش از یك سال از تاریخ انسداد مبلغ چك، می‌بایست از مبلغ مسدود شده رفع انسداد به عمل آید.
بر اساس این بخشنامه، هرگاه وجه چك به علتی از علل مندرج در ماده 3 پرداخت نشود، بانك مكلف است بنا به درخواست دارنده چك فورا غیر قابل پرداخت بودن آن را در سامانه یكپارچه بانك مركزی ثبت كند و با دریافت كد رهگیری و درج آن در گواهینامه‌ای كه مشخصات چك و هویت و نشانی كامل صادركننده در آن ذكر شده باشد علت و یا علل عدم پرداخت را صریحا قید و آن را امضاء و مهر به متقاضی تسلیم كند.
صادركننده چك باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذكور در «بانك محال علیه» وجه نقد داشته باشد و نباید تمام یا قسمتی از وجهی را كه به اعتبار آن چك صادر كرده به صورتی از بانك خارج كند یا دستور عدم پرداخت وجه چك را بدهد و نیز نباید چك را به صورتی تنظیم كند كه بانك به عللی از قبیل عدم مطابقت امضاء یا قلم خوردگی در متن چك یا اختلاف در مندرجات چك و امثال آن از پرداخت وجه چك خودداری كند.
همچنین بانك مركزی تاكید كرده محدودیت 10 روزه موجود در سامانه‌های داخلی شبكه بانكی لغو شده و به محض صدور گواهی نامه عدم پرداخت، باید اطلاعات چك برگشتی به سامانه‌های چك‌های برگشتی بانك مركزی ارسال شود.
بر این اساس، محدودیتی كه تا امروز در سیستم بانكی مبنی بر ارسال اطلاعات چك‌هایی كه صرفا به دلیل كسر یا فقدان موجودی برگشت می‌شوند، وجود داشته لغو شده و علاوه بر علت فوق، اطلاعات همه گواهی‌نامه‌های عدم پرداخت صادره باید در سامانه‌های بانك مركزی ثبت شود.
بر اساس بخشنامه بانك مركزی از 15 اردیبهشت ماه استفاده از «فیلد كد پستی» برای درج كدهای مربوط به علل برگشت چك در سامانه‌های بانك مركزی ضروری خواهد بود.
بانك مركزی اعلام كرده است: شناسه چك برگشتی كه در سامانه‌های چك برگشتی بانك مركزی تولید می‌شود، همان كد رهگیری بوده و بانك واگذارنده باید تمهیدات لازم را برای درج شناسه یاد شده بر روی گواهینامه عدم پرداخت صادره تحت عنوان كد رهگیری اتخاذ كند و بانك موظف است حداكثر ظرف 6 ماه نسبت به درج كد رهگیری بر روی گواهی نامه عدم پرداخت به صورت سیستمی اقدام كند.
بر اساس اعلام بانك مركزی، چنانچه صدور گواهینامه عدم پرداخت به دلیل دستور عدم پرداخت طبق ماده 14 قانون صدور چك و تبصره‌های آن باشد، سوءاثر محسوب نمی‌شود.
اطلاعات چك‌های برگشتی موضوع ماده فوق الذكر می‌بایست همانند گذشته به سامانه چك‌های برگشتی بانك مركزی ارسال شوند؛ بر همین اساس پس از درج اطلاعات با كد اختصاص یافته برای علت برگشت چك موضوع ماده 14 قانون، اطلاعات مذكور در پاسخ استعلام نمایش داده نخواهد شد.
به منظور اجرای مفاد قانون فوق در خصوص چك‌های مشمول ماده 14 قانون كه پیش از این در سامانه به ثبت رسیده است، كد مربوطه می‌بایست در فیلد كد پستی فرم اصلاحی در سامانه ارسال شود.
اطلاعات چك‌های برگشتی اشخاص حقوقی در سابقه امضا كنندگان آنها نمایش داده خواهد شد و بر همین اساس ضروری است همچون گذشته اطلاعات امضا كنندگان چك‌های برگشتی به صورت منظم در سامانه چك‌های برگشتی بانك مركزی ثبت شود.
اقتصام**2022**9189